“Ku Tshembeka eHansi Ka Miringo”

EKU sunguleni ka April 1951, mfumo wa matimba wa Soviet wu dumele ntlawa wa Vakreste lava nga riki na nandzu va le vupela-dyambu bya Soviet Union—ku nga Timbhoni ta Yehovha. Vanhu va mindyangu ya magidi—ku katsa ni vana, vavasati lava tikeke ni vadyuhari—va gandleteriwe eswitimeleni swo rhwala nhundzu, va teka riendzo ra masiku ya 20 va yisiwa eSiberia. Va hlongoleriwe makumu endhawini yoleyo va ya hanya ehansi ka swiyimo swo tika swinene.

Hi April 2001, loko ku tsundzukiwa lembe ra vu-50 ra xiendlakalo lexi le Moscow, ku humesiwe vhidiyo leyi kombisaka swiendlo swa makume ya malembe swa ku xanisiwa ka Timbhoni ta Yehovha le khale ka tiko ra Soviet Union. Eka vhidiyo leyi, van’wamatimu ni lava tivoneleke hi mahlo va hlamusela ndlela leyi Timbhoni ti poneke ni ku humelela ha yona hambiloko ti langutane ni maxangu lamakulu.

Vhidiyo yoleyo leyi nge Faithful Under Trials—Jehovah’s Witnesses in the Soviet Union, sweswi yi hlaleriwe hi vanhu va timiliyoni eRhaxiya ni le tindhawini tin’wana, naswona vanhu hi ku angarhela ni van’wamatimu va yi tlangele swinene. Laha hansi ku ni tinhlamuselo ta vadyondzisi vambirhi va le Rhaxiya lava tshamaka laha vunyingi bya mindyangu ya Timbhoni a yi hlongoleriwe kona:

“Vhidiyo leyi ndzi yi tsakele ngopfu. I khale ndzi tsakela swirho swa vukhongeri bya n’wina, kambe endzhaku ko hlalela vhidiyo leyi, ndzi titwe ndzi mi tsakela ni ku tlurisa. Yi endliwe hi vukheta lebyikulu! Ngopfu-ngopfu ndzi rhandze ndlela leyi un’wana ni un’wana eka vhidiyo leyi a tiphofulaka ha yona. Hambileswi ndzi nghenaka kereke ya Orthodox, leyi ndzi nga lorhiki leswaku ndzi ta pfuka ndzi yi tshikile, ndza ti tsakela Timbhoni. Ndzi rhandza leswaku hi va ni kopi ya vhidiyo leyi exikolweni xa hina. Mina ni vatirhi-kulorhi hi anakanye ku yi komba swichudeni ni ku yi tirhisa etidyondzweni ta xikolo.”—Profesa Sergei Nikolayevich Rubtsov, murhangeri wa vadyondzisi va matimu eYunivhesiti ya Xifundzha xa Pedagogical, le Irkutsk, eRhaxiya.

“Vhidiyo leyi yi fike kahle. Loko munhu a endla vhidiyo ya ku xanisiwa ka vanhu, swa tika swinene ku hlela mhaka ya kona yi landzelelana kahle. Kambe n’wina mi swi kotile. Ndzi nga swi tsakela swinene ku kuma tivhidiyo ta n’wina leti engetelekeke.”—Profesa Sergei Ilyich Kuznetsov, nhloko ya vadyondzisi va matimu eYunivhesiti ya Xifundzha xa Irkutsk, eRhaxiya.

Timbhoni ta Yehovha leti tshamaka eSiberia na tona ti yi tlangela swinene vhidiyo leyi. Hi leswi swikombiso swa ku tlangela ka tona:

“Loko ku humelela swiendlakalo leswi kombisiweke eka vhidiyo leyi, vo tala eRhaxiya a va byeriwe mavunwa malunghana ni mintirho ya Timbhoni ta Yehovha. Kambe endzhaku ko hlalela vhidiyo leyi, se va swi vona leswaku nhlengeletano ya hina a hi mpambukwa wo karhi, hilaha a va anakanya hakona khale. Van’wana lava nga Timbhoni letintshwa va ri: ‘A hi nga swi tivi leswaku  hi hanya ni ku tirha ni Vakreste lava tiyiseleke maxangu yonghasi!’ Endzhaku ko hlalela vhidiyo leyi, Mbhoni yin’wana yi vule leswaku yi navela ku va phayona ra nkarhi hinkwawo.”—Anna Vovchuk, loyi a a hlongoleriwe eSiberia.

“Loko vhidiyo yi kombisa maphorisa ya le xihundleni ma ri karhi ma gongondza ekaya ra Timbhoni, ndzi sungule ku rhurhumela. Swi ndzi tsundzuxe siku leri ma nga fika ma gongondza eka hina, kutani Manana a ku: ‘Kumbexana ku na laha ku tshwaka.’ Kambe vhidiyo leyi yi tlhele yi ndzi tsundzuxa leswaku Timbhoni to tala ti xaniseke swinene ku tlula mina. Rungula leri hinkwaro ri hi nyika matimba lama engetelekeke ya ku ya emahlweni hi tirhela Yehovha hi ku hiseka.”—Stepan Vovchuk, loyi a a hlongoleriwe eSiberia.

“Ndzi n’wana wa Timbhoni leti na tona a ti hlongoriwile. Hikwalaho a ndzi anakanya leswaku ndzi tiva swo tala leswi humeleleke enkarhini wolowo. Kambe endzhaku ko hlalela vhidiyo leyi, ndzi kume leswaku a ndzi nga tivi nchumu. Loko ndzi yingisela lava vulavulaka, mahlo ya mina ma sungule ku tengatenga mihloti. Se ndza swi vona leswaku mintokoto leyi i mhaka ya xiviri hakunene. Vhidiyo leyi yi tiyise vuxaka bya mina na Xikwembu naswona yi ndzi pfune ku lunghekela ku tiyisela swiphiqo hinkwaswo leswi ndzi nga langutanaka na swona enkarhini lowu taka.”—Vladimir Kovash, wa le Irkutsk.

“Eka mina vhidiyo leyi yi ni matimba swinene ku tlula rungula leri tsariweke kunene. Loko ndzi hlalele vamakwerhu lava vulavulaka, a ndzi titwa onge na mina a ndzi xaniseka na vona. Xikombiso xa makwerhu loyi a mpfampfarhuteke tiposikarata a ti rhumela swinhwanyetana swakwe loko a ri ekhotsweni xi ndzi susumetela ku ringeta ku dzikisa ntiyiso wa Bibele etimbilwini ta vana va mina. Ha nkhensa! Vhidiyo leyi yi tiyisekise Timbhoni ta Yehovha eRhaxiya leswaku hakunene i swirho swa nhlengeletano ya Yehovha ya misava hinkwayo.”—Tatyana Kalina, wa le Irkutsk.

“Xivuriso lexi nge, ‘Ku ambelwa i ku vona’ xa tirha hakunene eka vhidiyo leyi. Ya hanya, i ya xiviri naswona ya hi khumba swinene! Endzhaku ko yi hlalela, ndzi tinyike nkarhi wo leha ndzi anakanya. Vhidiyo leyi yi endle leswaku ndzi tiveka exiyin’weni xa Timbhoni leti a ti hlongoriwile. Loko ndzi ringanisa xiyimo xa mina ni xa vona, swi endla leswaku ndzi languta swiphiqo swa namuntlha hi ndlela yin’wana.”—Lidia Beda, wa le Irkutsk.

Vhidiyo leyi nge Faithful Under Trials se yi kumeka hi tindzimi ta 25 naswona ya tsakeriwa swinene emisaveni hinkwayo. * Vhidiyo leyi yi kombisiwe hinkwayo eswitichini swa thelevhixini eSt. Petersburg, eOmsk ni le madorobeni man’wana ya le Rhaxiya, kun’we ni le madorobeni lama nga eUkraine ya Vynnytsya, Kerch, Melitopol ni le mugangeni wa Lviv. Nakambe yi nyikiwe masagwadi hi tihuvo to kambisisa tivhidiyo ta matiko.

Lexi endleke leswaku vhidiyo leyi yi va ni matimba swinene i swikombiso swa magidi ya vanhu lava tolovelekeke lava kombiseke vurhena lebyi nga tolovelekangiki ni ku tiya ka vona emoyeni hi malembe yo tala loko va xanisiwa. Timbhoni ta Yehovha eSoviet Union ti tshame ti tshembekile hakunene loko ti ringiwa. Loko u lava ku vona vhidiyo leyi, Timbhoni ta Yehovha ti ta tsakela ku ku kumela yona. Hi kombela leswaku u vulavula ni un’wana wa tona endhawini ya ka n’wina.

[Nhlamuselo ya le hansi]

[Laha Xifaniso Xi Humaka Kona eka tluka 8]

Stalin: U.S. Army photo

[Laha Xifaniso Xi Humaka Kona eka tluka 9]

Stalin: U.S. Army photo