Hi Wihi Nkucetelo Lowu Yesu Kreste A Nga Na Wona Eka Wena?

HI KU ya hi leswi hi buleke ha swona exihlokweni lexi hundzeke, a hi kanakani leswaku tidyondzo ta Yesu ti khumbe vanhu vo tala! Hambiswiritano, xivutiso xa nkoka hi lexi nge, “Tidyondzo ta Yesu ti ndzi khumba njhani mina?”

Tidyondzo ta Yesu ti vulavula hi timhaka to hambana-hambana. Tidyondzo ta nkoka leti kumekaka eka tona ti khumba vutomi bya wena. A hi kambisiseni leswi Yesu a swi dyondziseke mayelana ni ku tiva lexi nga xa nkoka evuton’wini bya hina, ku hlakulela xinakulobye ni Xikwembu, ku va ni xinakulobye lexinene ni van’wana, ku tlhantlha swiphiqo ni ku papalata madzolonga.

Ku Rhangisa Swilo Swa Nkoka eVuton’wini

Namuntlha n’wana u an’wa hi tsheve, kutani hi tikuma hi nga ha ri na nkarhi ni matimba leswi endlaka leswaku hi nga swi koti ku khathalela swilo swa moya. Ehleketa hi wanuna loyi a nga emalembeni ya va-20 loyi hi nga ta n’wi vitana Jerry. Hambileswi Jerry a tsakelaka ku  bula hi timhaka ta moya ni ndlela leyi ti nga ta nkoka ha yona, kambe u ri: “A ndzi na nkarhi wo tshamela ku bula ha tona. Ndzi tirha masiku ya tsevu hi vhiki. Ndzi wisa ntsena hi Sonto. Naswona loko ndzi heta leswi ndzi faneleke ku swi endla, ndzi sala ndzi karhele ngopfu.” Loko wo tikuma u ri exiyin’weni lexi fanaka, u nga vuyeriwa eka leswi Yesu a swi dyondziseke eDyondzweni ya le Ntshaveni.

Yesu u byele ntshungu lowu a wu hlengeletanele ku n’wi yingisa a ku: “Tshikani ku vilela hi mimoya-xiviri ya n’wina malunghana ni leswi mi nga ta swi dya kumbe leswi mi nga ta swi nwa, kumbe ku vilela hi mimiri ya n’wina hi leswi mi nga ta swi ambala. Xana moya-xiviri a wu swi tluli swakudya, miri na wona a wu swi tluli swiambalo ke? Xiyisisani swinene tinyenyana ta tilo, hikuva a ti byali mbewu, a ti tshoveli, a ti hlengeleti eswitlatini; kambe, Tata wa n’wina wa le tilweni wa ti wundla. Xana a mi ti tluli hi risima? . . . Xisweswo mi nga tshuki mi vilela kutani mi ku, ‘Xana hi ta dya yini?’ kumbe, ‘Xana hi ta nwa yini?’ kumbe, ‘Xana hi ta ambala yini?’ Hikuva hinkwaswo leswi i swilo leswi va matiko va swi lavisisaka hi mapfundza. Hikuva Tata wa n’wina wa le tilweni wa swi tiva leswaku ma swi lava swilo leswi hinkwaswo. Kutani, hambetani mi lava mfumo ni ku lulama ka yena ku sungula, xisweswo swilo leswin’wana hinkwaswo mi ta engeteleriwa swona.” (Matewu 6:25-33) Hi dyondza yini eka mhaka leyi?

Yesu a a nga vuli leswaku hi fanele hi tshika ku khathalela swilaveko swa hina swa nyama ni swa swirho swa mindyangu ya hina. Bibele yi ri: “Loko munhu a nga va wundli lava nga va ka vona, ngopfu-ngopfu lava nga swirho swa ndyangu wakwe, u landzule ripfumelo naswona u bihe ngopfu ku tlula munhu la nga riki na ripfumelo.” (1 Timotiya 5:8) Hambiswiritano, Yesu u tshembise leswaku loko hi rhangisa swilo swa nkoka, ku nga swilo swa moya, Xikwembu xi ta hi pfuna eka swilaveko leswin’wana. Laha u hi dyondzisa ku rhangisa swilo swa nkoka. Ku landzela ndzayo leyi swi tisa ntsako, hikuva “va tsaka lava khathalaka hi xilaveko xa vona xa moya.”—Matewu 5:3.

Hlakulela Xinakulobye Ni Xikwembu

Lava khathalaka hi swilaveko swa vona swa moya va vona swi fanerile ku hlakulela xinakulobye lexinene na Xikwembu. Hi nga xi hlakulela njhani xinakulobye lexinene na munhu wo karhi? Xana a hi ringeti ku tiva munhu yoloye ku antswa? Hi fanele hi tinyika nkarhi wo vona leswaku u ni mavonelo ya njhani, vuswikoti byakwe, leswi a swi fikeleleke evuton’wini, leswi a swi rhandzaka ni leswi a nga swi rhandziki. Swa fana ni ku endla xinakulobye ni Xikwembu. Hi fanele hi va ni vutivi lebyi kongomeke ha xona. Loko a khongela eka Xikwembu mayelana ni vadyondzisiwa vakwe, Yesu u te: “Leswi swi vula vutomi lebyi nga heriki, ku nghenisa ka vona vutivi ha wena, Xikwembu xi ri xin’we xa ntiyiso, ni loyi u n’wi rhumeke, Yesu Kreste.” (Yohane 17:3) Ina, ku hlakulela xinakulobye ni Xikwembu swi lava leswaku hi xi tiva. Vutivi byebyo hi nga byi kuma ntsena eRitweni ra Xikwembu leri huhuteriweke, ku nga Bibele. (2 Timotiya 3:16) Hi fanele ku tinyika nkarhi wo hlaya Matsalwa.

Hambiswiritano, vutivi byi ri byoxe a byi ringananga. Exikhongelweni lexi fanaka Yesu u te: “Va [vadyondzisiwa vakwe] hlayise rito ra wena.” (Yohane 17:6) A hi fanelanga ku nghenisa vutivi bya Xikwembu ntsena kambe hi fanele hi hanya hi ndlela leyi pfumelelanaka na byona. Hi yihi ndlela yin’wana leyi hi nga hlakulelaka xinakulobye ni Xikwembu ha yona? Xinakulobye xa hina ni van’wana a xi nge kuli loko hi honisa hi vomu mavonelo ni mikhuva ya vona. Xisweswo mavonelo ni misinya ya milawu ya Xikwembu swi fanele swi hi kongomisa eka hinkwaswo leswi hi swi endlaka evuton’wini. Xiya ndlela leyi misinya  yimbirhi ya milawu yi nga tirhisiwaka ha yona eka xinakulobye xa hina ni van’wana.

Vana Ni Xinakulobye Lexinene Ni Van’wana

Siku rin’wana Yesu u chumbute xitori xo koma leswaku a dyondzisa dyondzo ya nkoka hi vunakulobye bya hina ni van’wana. U vulavule hi hosi leyi a yi lava ku lulamisa timhaka ta yona ni malandza ya yona. Kambe un’wana wa vona a a ri ni xikweleti lexikulu swinene naswona a nga ri na ndlela yo xi hakela. N’wini wakwe u lerise leswaku yena, nsati wakwe ni vana vakwe va xavisiwa leswaku ku ta kumeka mali yo xi hakela. Hiloko hlonga leri a ri kolota ri nkhinsama ri n’wi kombela ri ku: “Ndzi lehisele mbilu ndzi ta ku hakela hinkwaswo.” Kutani n’wini wa rona a ri twela vusiwana, a sula nandzu wa rona. Hiloko hlonga rero ri famba kutani ri kuma hlonga-kulobye leri a ri ri kolota mali yitsongo, kutani ri sindzisa leswaku ri ri hakela. Hambileswi hlonga-kulobye ri kombeleke leswaku a ri kombisa tintswalo, hlonga lero sungula ri lerise leswaku lera vumbirhi ri hoxiwa ekhotsweni ri kala ri hakela hinkwaswo leswi a ri swi kolota. Loko hosi yi twa mhaka leyi, yi hlundzukile. Hiloko yi ku: “Xana na wena, a wu nga fanelanga u ve ni tintswalo eka hlonga-kuloni?” Xisweswo yi lerisa leswaku hlonga leri a ri nga rivaleli ri hoxiwa ekhotsweni kukondza ri hakela hinkwaswo leswi a ri swi kolota. Loko a kombisa dyondzo ya xitori lexi, Yesu u te: “Ni Tata wa mina la nge matilweni u ta endla hi mukhuva lowu fanaka eka n’wina loko mi nga rivaleli vamakwenu ku suka etimbilwini ta n’wina.”—Matewu 18:23-35.

Hi ni swihoxo swo tala tanihi leswi hi nga hetisekangiki. Hi dyohele Xikwembu ngopfu lerova a hi nge swi koti ku xi hakela. Lexi hi nga xi endlaka i ku kombela ku rivaleriwa ntsena. Naswona Yehovha Xikwembu u swi lunghekerile ku hi rivalela swihoxo swa hina hinkwaswo, ntsena loko hi rivalela vamakwerhu eka leswi va hi dyoheleke ha swona. Leyi i dyondzo leyi nga ni matimba swinene! Yesu u dyondzise valandzeri vakwe leswaku va khongela va ku: “Hi rivalele milandzu ya hina, tanihi leswi na hina hi rivaleleke lava nga ni milandzu eka hina.”—Matewu 6:12.

Lulamisa Xiphiqo Laha Xi Sukelaka Kona

Yesu a a twisisa munhu hilaha ku hetisekeke. Ndzayo leyi a yi nyikeleke a yi lava leswaku xiphiqo xi lulamisiwa laha xi sukeleke kona. Ehleketa hi swikombiso leswi landzelaka swimbirhi.

Yesu u te: “Mi swi twile leswaku lava khale va byeriwe leswi, ‘U nga tshuki u dlaya hi vomu; kambe mani na mani la dlayaka hi vomu u ta tihlamulela ehubyeni ya vuavanyisi.’ Hambiswiritano, mina ndzi mi byela leswaku un’wana ni un’wana la tshamelaka ku karihela makwavo u ta tihlamulela ehubyeni ya vuavanyisi.” (Matewu 5:21, 22) Laha Yesu u kombise leswaku leswi endlaka leswaku munhu a dlaya un’wana swi tumberile swinene ku tlula xiendlo xexo xa tihanyi. I langutelo leri kulaka embilwini ya mudlayi. Loko vanhu a va nga pfumeleli xikhomela ni ku kariha leswaku swi kula, a va nga ta endla makungu ya ku dlaya van’wana. A ku nga ta halatiwa ngati loko dyondzo leyi a yo tirhisiwa!

Xiya ndlela leyi Yesu a a wu hlamuselaka ha yona mukhuva wo tlhantlha xiphiqo xin’wana lexi vangaka gome lerikulu. U byele ntshungu a ku: “Mi swi twile leswaku ku vuriwe leswi, ‘U nga tshuki u endla vuoswi.’ Kambe ndza mi byela leswaku un’wana ni un’wana la tshamelaka ku languta wansati lerova a n’wi navela, ana se u endle vuoswi na yena embilwini yakwe. Kutani, loko tihlo rero ra wena ra xinene ri ku khunguvanyisa, ri xokole u ri cukumeta ekule na wena.” (Matewu 5:27-29) Yesu u dyondzise leswaku xiphiqo lexi xi vangiwa hi nchumu lowu tumbeleke swinene ku tlula ku tikhoma loko biha. Xi vangiwa hi leswi munhu a swi ehleketaka a nga si oswa—ku navela ko biha. Loko munhu a bakanya ku navela loko biha, a ku ‘xokola’ emianakanyweni yakwe, a nge tikhomi hi ndlela leyo biha.

“Vuyisela Banga Ra Wena eNdhawini Ya Rona”

Evusikwini lebyi Yesu a xavisiweke ni ku khomiwa ha byona, un’wana wa vadyondzisiwa vakwe u hlomule banga leswaku a n’wi sirhelela. Yesu u n’wi lerise a ku: “Vuyisela banga ra wena endhawini ya rona, hikuva hinkwavo lava khomaka banga va ta lova hi banga.” (Matewu  26:52) Hi mixo lowu landzelaka, Yesu u byele Pontiyo Pilato a ku: “Mfumo wa mina a hi xiphemu xa misava leyi. Loko mfumo wa mina a wu ri xiphemu xa misava leyi, valanguteri va mina a va ta va va lwile leswaku ndzi nga nyiketiwi eka Vayuda. Kambe, hilaha swi nga hakona, mfumo wa mina a wu humi exihlobyeni lexi.” (Yohane 18:36) Xana dyondzo leyi yi ni vuphukuphuku?

Vakreste vo sungula lava Yesu a va dyondziseke leswaku va nga tirhisi madzolonga a va ri ni langutelo rihi? Buku leyi nge The Early Christian Attitude to War yi ri: “Tanihi leswi [tidyondzo ta Yesu] a ti yirisa madzolonga ni ku vavisa van’wana, a swi ri erivaleni leswaku a va fanelanga va hlanganyela enyimpini . . . Vakreste vo sungula va endle leswi Yesu a swi dyondziseke, a va swi twisisa leswaku tidyondzo takwe a ti vula leswaku va fanele va olova naswona va venga madzolonga. Vukhongeri bya vona a byi fambisana ni ku rhula; a va nga yi seketeli nyimpi hikwalaho ka leswi a yi halata ngati.” Kunene matimu ya vanhu a ma nga ta va leswi ma nga xiswona loko hinkwavo lava tivulaka Vakreste a va lo landzela tidyondzo takwe!

Tidyondzo Hinkwato Ta Yesu Ti Nga Ku Pfuna

Tidyondzo ta Yesu leti hi ti kambisiseke i tinene, ta olova naswona ti ni matimba. Vanhu va nga vuyeriwa loko vo titoloveta tidyondzo takwe naswona va hanya ha tona. *

Timbhoni ta Yehovha leti tshamaka endhawini ya ka n’wina ti ta swi tsakela ku ku pfuna leswaku u vona ndlela leyi tidyondzo ta vutlhari lebyikulu ti nga ku pfunaka ha yona. Hi ku rhamba hi malwandla leswaku u tihlanganisa na tona kumbe u tsalela eka adirese leyi nga eka tluka 2 ra magazini lowu.

[Nhlamuselo ya le hansi]

[Xifaniso lexi nga eka tluka 5]

“Tata wa n’wina wa le tilweni wa ti wundla”

[Xifaniso lexi nga eka tluka 7]

Tidyondzo ta Yesu ti nga va ni nkucetelo lowunene evuton’wini bya wena