Ku Va Ni Xivindzi Loko U Langutane Ni Nkaneto

NTSHUNGU wa vapfukeri lowu nga lawulekiki wu sindzise Gayo na Aristarko, ku nga vanghana vambirhi va muapostola Pawulo, leswaku va nghena endlwini ya mintlango ya le Efesa. Kwalaho, ntshungu lowu hlundzukeke wu huwelele tiawara timbirhi wu ku: “Artemi wa Vaefesa u nkulu!” (Mintirho 19:28, 29, 34) Xana vanghana va Pawulo va ve ni xivindzi loko va langutane ni nkaneto lowu? Naswona i yini lexi vangeke xiyimo lexi?

Pawulo u chumayele hilaha ku humelelaka emutini wa Efesa ku ringana malembe manharhu. Hikwalaho ka sweswo, Vaefesa vo tala va tshike ku gandzela swifaniso. (Mintirho 19:26; 20:31) Xifaniso lexi a xi tolovelekile aEfesa a ku ri ndhumbha leyitsongo ya silivhere ya Artemi, ku nga xikwembu xa ku veleka lexi tempele ya xona leyikulu a yi langutane ni muti lowu. Swifaniso leswi leswitsongo swa le tempeleni a swi tirhisiwa tanihi switshungulo kumbe ku khavisa emakaya. Phela, Vakreste a va nga ta swi xava swifaniso leswi.—1 Yohane 5:21.

Demetriyo, mufuri un’wana wa silivhere, a a kholwa leswaku vutirheli bya Pawulo a byi xungeta bindzu ra vona leri nyukaka. Hi ku va byela timhaka tin’wana ta ntiyiso ni ku tlhela a chela munyu, u khorwise vafuri-kulobye leswaku vanhu va le Asia Minor hinkwaro va ta tshika ku gandzela Artemi. Loko mufuri yoloye wa silivhere a sungula ku huwelela a dzunisa Artemi, ku sungule hasahasa emutini hinkwawo.—Mintirho 19:24-29.

Vanhu va magidi-gidi va hlengeletane endlwini ya mintlango leyi rhwalaka vahlaleri va 25 000. Pawulo a a lava ku vulavula ni ntshungu lowu kariheke, hiloko valawuri lava nga ni timbilu letinene va n’wi kombela leswaku a nga vulavuli na wona ntshungu. Eku heteleleni, ndhuna ya muti yi swi kotile ku miyeta ntshungu wa kona kutani Gayo na Aristarko va kote ku baleka va nga vavisekanga.—Mintirho 19:35-41.

Namuntlha, vanhu va Xikwembu va nga ha langutana ni vakaneti hambi ku ri vapfukeri loko va ri karhi va endla vutirheli bya vona. Hakanyingi va chumayela mahungu lamanene etindhawini leti nga ni vugandzeri bya swikwembu swa hava, mahanyelo yo biha ni laha vuhunguki byi tinyikeke matimba. Nilokoswiritano, va tekelela muapostola Pawulo hi xivindzi, loyi a nga ‘tshikangiki ku dyondzisa erivaleni ni hi yindlu ni yindlu’ emutini wa Efesa. (Mintirho 20:20) Kutani na vona va tsaka loko va vona leswaku “rito ra Yehovha ri ya ri engeteleka ni ku hlula hi matimba.”—Mintirho 19:20.

[Xifaniso lexi nga eka tluka 30]

Marhumbi ya yindlu ya mintlango ya le Efesa