Ntshembo Wa Ku Pfuxiwa Ka Lava Feke—Xana Wu Vula Yini Eka Wena?
Ntshembo Wa Ku Pfuxiwa Ka Lava Feke—Xana Wu Vula Yini Eka Wena?
“U pfula voko ra wena u enerisa ku navela ka xilo xin’wana ni xin’wana lexi hanyaka.”—PISALEMA 145:16.
1-3. Van’wana va ni ntshembo wihi hi vumundzuku? Kombisa.
CHRISTOPHER loyi a a ri ni malembe ya kaye, a a hete mixo hinkwawo a ri karhi a chumayela timhaka ta Vukreste hi yindlu ni yindlu ekusuhi ni le Manchester, eNghilandhi, a ri na buti wa yena, malume wakwe, mhani-ntsongo wa yena kun’we ni vazala vakwe vambirhi. Magazini wa hina lowu vuriwaka Xalamuka! wu hlamusela leswi endlekeke. “Nindzhenga hinkwavo va teke riendzo ro ya valanga ndhawu ya vuhungasi leyi nga ekusuhi ni le lwandle le Blackpool. Hi vutsevu ka vona va ve exikarhi ka vanhu va 12 lava feke emhangwini ya le patwini, leyi maphorisa ma yi vuleke ‘mhangu ya mangatsila.’”
2 Hi xa tolo wa kona nimadyambu, ndyangu lowu a wu ri eDyondzweni ya Buku ya Vandlha, laha ku buriweke hi mhaka ya rifu. “Minkarhi hinkwayo Christopher a a anakanyisisa hi mhaka leyi dyondziwaka,” ku hlamusela tata wa yena. “Hi madyambu wolawo, u vulavule ngopfu hi misava leyintshwa ni ntshembo wa yena hi vumundzuku. Kutani loko bulo ra hina ri ya emahlweni, Christopher u vule mhaka yo hlamarisa a ku: ‘Nchumu lowu tsakisaka hi ku va Mbhoni ya Yehovha hileswaku, hambileswi ku feriwa swi vavisaka, ha swi tiva leswaku siku rin’wana hi ta tlhela hi vonana emisaveni.’ Hinkwerhu hina hi n’wi tweke a hi swi lemukanga leswaku marito wolawo a hi nga ta ma rivala nikatsongo.” *
3 Malembe yo tala emahlweni ka kwalaho, hi 1940, Mbhoni ya le Austria leyi vuriwaka Franz a yi swi tiva leswaku yi ta pulukanyisiwa hi xikero hileswi yi aleke ku fularhela Yehovha. Franz u tsalele mana wakwe papila a ri ekhotsweni ra le Berlin a ku: “Hi ku ya hi leswi ndzi swi tivaka, loko a ndzi endle xihlambanyo xa [vusocha], a ndzi ta va ndzi endle xidyoho lexi faneriwaka hi rifu. Sweswo a ku ta va nchumu wo biha ngopfu eka mina. A ndzi nga ta pfuxiwa eku feni. . . . Kutani sweswi, Manana la rhandzekaka na vamakwerhu hinkwenu, namuntlha ndzi byeriwe xigwevo xanga, kambe mi nga chavi, i rifu, naswona ndzi ta dlayiwa mundzuku nimpundzu. Ndzi ni matimba lama humaka eka Xikwembu, lama fanaka ni lawa a ma ri ni Vakreste hinkwavo va ntiyiso va le minkarhini ya khale. . . . Loko u ta yima u tiyile ku fikela eku feni, hi ta hlangana loko vafi va pfuxiwa. . . . Ku kondza hi hlangana nakambe.” *
4. Xana mintokoto leyi hlamuseriweke laha yi ku khumba njhani wena, naswona i yini leswi hi nga ta swi kambisisa sweswi?
4 Ntshembo wa ku pfuxiwa eku feni a ku ri nchumu wa nkoka swinene eka Christopher ni le ka Franz. A wu ri wa xiviri eka vona. Kunene, swiviko leswi swi hi khumba timbilu! Leswaku hi kota ku n’wi tlangela swinene Yehovha hi tlhela hi va ni ntshembo lowu tiyeke swinene eku pfuxiweni ka vafi, a hi kambisiseni leswaku ha yini ku ta va ni ku pfuxiwa ka lava feke hi tlhela hi kambisisa mhaka leyi ha yona sweswo swi faneleke swi khumba un’wana ni un’wana wa hina.
Xivono Xa Ku Pfuxeriwa eMisaveni
5, 6. Xivono lexi tsariweke hi muapostola Yohane eka Nhlavutelo 20:12, 13, xi paluxa yini?
5 Eka xivono xa swiendlakalo swa le nkarhini Nhlavutelo 20:12, 13) Ku nga khathariseki xiyimo kumbe xikhundlha xa vona—hambi hi “lavakulu” kumbe “lavatsongo”—hinkwavo lava nga evuhlongeni bya Hayidesi (Sheol), ku nga sirha leri tolovelekeke ra vanhu, va ta ntshunxiwa. Lava feleke elwandle na vona va ta pfuxiwa enkarhini wolowo. Xiendlakalo lexi xo hlamarisa hi xin’wana xa swikongomelo swa Yehovha.
wa Mfumo wa Kreste Yesu wa Gidi ra Malembe, muapostola Yohane u vone ku pfuxeriwa ka vanhu laha misaveni. “Kavaloko ndzi vona vafi, lavakulu ni lavatsongo,” ku vika yena. “Kutani lwandle ri humesa vafi lava nga eka rona, rifu ni Hayidesi swi humesa vafi lava nga eka swona.” (6 Loko Kreste a sungula vulawuri byakwe bya gidi ra malembe, u ta boha Sathana a n’wi pfalela ekheleni ro enta. Eka lava pfuxiweke eku feni ni lava poneke nhlomulo lowukulu, a nga kona loyi a nga ta hambukisiwa hi Sathana hi nkarhi wa vulawuri byebyo, hikuva u ta va a nga ha koti ku endla nchumu. (Nhlavutelo 20:1-3) Malembe ya gidi ma nga vonaka ma tele ngopfu eka wena, kambe entiyisweni Yehovha u ma languta “ma fana ni siku rin’we.”—2 Petro 3:8.
7. Xi ta va xihi xisekelo xa ku avanyisiwa hi nkarhi wa Mfumo wa Kreste wa Gidi ra Malembe?
7 Hi ku ya hi xivono lexi, Mfumo wa Kreste wa Gidi ra Malembe wu ta va nkarhi wa ku avanyisiwa. Muapostola Yohane u tsale a ku: “Kavaloko ndzi vona vafi, lavakulu ni lavatsongo, va yime emahlweni ka xiluvelo, kutani ku pfuriwa tibuku-nsongwa. Kambe ku pfuriwa buku-nsongwa yin’wanyana; i buku-nsongwa ya vutomi. Vafi va avanyisiwa hi ku landza swilo leswi tsariweke eka tibuku-nsongwa hi ku ya hi swiendlo swa vona. . . . Kavaloko munhu ni munhu a avanyisiwa hi ku ya hi swiendlo swa yena.” (Nhlavutelo 20:12, 13) Xiya leswaku munhu a nge avanyisiwi hi ku ya hi leswi a swi endleke kumbe a nga swi endlangiki emahlweni ka ku fa ka yena. (Varhoma 6:7) Ku ri na sweswo ku avanyisiwa ka yena ku fambisana ni “tibuku-nsongwa” leti nga ta pfuriwa. Leswi munhu a nga ta swi endla endzhaku ko dyondza rungula ra tibuku-nsongwa hi swona swi nga ta va xisekelo xa loko vito rakwe ri ta tsariwa kumbe ri nga tsariwi eka “buku-nsongwa ya vutomi.”
“Va Pfukela eVuton’wini” Kumbe “Va Pfukela Eku Avanyisiweni”
8. Byi ta va byihi vuyelo byimbirhi bya lava pfuxiweke eku feni?
8 Eku sunguleni exivonweni xa Yohane, Yesu u hlamuseriwa a ri loyi a nga ni “swilotlelo swa rifu ni swa Hayidesi.” (Nhlavutelo 1:18) Hi yena “Murhangeri Lonkulu wa vutomi” la vekiweke hi Yehovha naswona u nyikiwe matimba ya ku avanyisa “lava hanyaka ni lava feke.” (Mintirho 3:15; 2 Timotiya 4:1) Xana u ta swi endlisa ku yini sweswo? Hi ku pfuxa lava etleleke vurhongo bya rifu. Yesu u byele mintshungu leyi a a ri karhi a yi chumayela, a ku: “Mi nga hlamaleni ha swona, hikuva nkarhi wa ta lowu hinkwavo lava nga eka masirha-bako ya xitsundzuxo va nga ta twa rito ra yena kutani va huma.” Kutani u ye emahlweni a ku: “Lava endleke swilo leswinene va pfukela evuton’wini, lava a va hanya hi swilo swo biha va pfukela eku avanyisiweni.” (Yohane 5:28-30) Kutani hi byihi vumundzuku bya vavanuna ni vavasati vo tshembeka lava hanyeke khale?
9. (a) I yini leswi handle ko kanakana vo tala va nga ta swi dyondza loko va pfuxiwa eku feni? (b) I ntirho wihi lowukulu wa ku dyondzisa lowu nga ta endliwa?
9 Loko vanhu volavo va khale lava tshembekaka va pfuxiwa eku feni, va ta hatla va swi lemuka leswaku switshembiso leswi va swi kholweke swi hetisekile. Va ta swi tsakela swinene ku tiva leswaku i mani Mbewu ya wansati wa Xikwembu leyi boxiweke eka vuprofeta byo sungula bya le Bibeleni, lebyi nga eka Genesa 3:15! Va ta tsaka hakunene ku twa leswaku Mesiya loyi a tshembisiweke, Yesu, u tshame a tshembekile ku fikela eku feni, xisweswo a nyikela vutomi byakwe byi va gandzelo ra nkutsulo! (Matewu 20:28) Lava va nga ta va amukela loko va pfuxiwa va ta swi tsakela swinene ku va pfuna ku twisisa leswaku lunghiselelo leri ra nkutsulo i xikombiso xa musa ni tintswalo letikulu ngopfu ta Yehovha. Loko lava pfuxiweke va kumisisa leswi Mfumo wa Xikwembu wu swi endlaka leswaku wu hetisisa xikongomelo xa Yehovha hi misava, a swi kanakanisi leswaku timbilu ta vona ti ta khapa hi marito ya ku dzunisa Yehovha. Va ta kuma nkarhi lowu eneleke wa ku kombisa ku tshembeka ka vona eka Tata wa vona wa le tilweni kun’we ni le ka N’wana wa yena. Un’wana ni un’wana loyi a hanyaka hi nkarhi wolowo u ta tsakela ku hlanganyela entirhweni lowukulu wa ku dyondzisa tibiliyoni ta vanhu lava pfuxiweke emasirheni, lava na vona va nga ta fanela va amukela lunghiselelo ra Xikwembu ra nkutsulo.
10, 11. (a) Hi wahi malunghelo lama nga ta pfulekela vanhu hinkwavo emisaveni hi nkarhi wa Gidi ra Malembe? (b) Xana sweswo swi fanele swi hi khumba njhani?
10 Loko a ta pfuxiwa eku feni, Abrahama u ta chaveleleka swinene hi ku vona vutomi bya xiviri ehansi ka vulawuri bya “muti” lowu a a wu langutele hi mahlo-ngati. (Vaheveru 11:10) Yobo wa khale la tshembekeke u ta tsaka swinene loko a kuma leswaku ndlela leyi a hanyeke ha yona yi tiyise malandza man’wana ya Yehovha lama langutaneke ni miringo ya ku tshembeka ka wona! Naswona Daniyele u ta swi tsakela hi mbilu hinkwayo ku tiva hi ta ku hetiseka ka vuprofeta lebyi a huhuteriweke leswaku a byi tsala!
11 Kunene, hinkwavo lava nga ta kuma vutomi emisaveni leyintshwa yo lulama, hi ku pfuxiwa eku feni kumbe hi ku pona nhlomulo lowukulu, va ta dyondza swo tala hi xikongomelo xa Yehovha hi misava ni vaaki va yona. Ntshembo wa ku hanya hi masiku ni ku dzunisa Yehovha hilaha ku nga heriki wu ta endla leswaku tsima ro dyondzisa vanhu hi nkarhi wa Gidi ra Malembe ri va leri tsakisaka hakunene. Kambe xa nkoka ngopfu ku ta va leswi ha un’we wa hina a nga ta swi endla loko a dyondze rungula ra tibuku-nsongwa. Xana hi ta swi tirhisa leswi hi nga ta swi dyondza? Xana hi ta anakanyisisa hi rungula rero ra nkoka ivi hi ri dzikisa etimbilwini ta hina leswaku ri hi tiyisa loko hi ri karhi hi lwisana ni matshalatshala yo hetelela ya Sathana ya ku hi hambukisa entiyisweni?
12. I yini lexi nga ta pfuna un’wana ni un’wana leswaku a hlanganyela hi xitalo entirhweni wo dyondzisa ni wa ku hundzula misava yi va paradeyisi?
12 A hi fanelanga hi rivala mikateko yo tsakisa leyi nga ta tisiwa hi ku tirhisiwa ka vuyelo bya gandzelo ra nkutsulo ra Kreste. Lava pfuxiweke eku feni a va nge vi na ku tsana ka miri ni vulema lebyi nga kona sweswi. (Esaya 33:24) Miri lowu hanyeke kahle ni ntshembo wa ku va ni rihanyo leri hetisekeke swi ta pfumelela vaaki hinkwavo va misava leyintshwa leswaku va hlanganyela hi xitalo entirhweni wo dyondzisa vanhu va tibiliyoni lava pfuxiweke eku feni. Nakambe vaaki volavo va ta hlanganyela entirhweni lowukulu ku tlula hinkwayo leyi nga tshama yi endliwa emisaveni—wa ku hundzula misava hinkwayo yi va paradeyisi, leswi nga ta yisa ku dzuneka eka Yehovha.
13, 14. Xi ta va xihi xikongomelo xa ku ntshunxiwa ka Sathana enkarhini wa ndzingo wo hetelela, naswona hi byihi vuyelo lebyi nga ta va kona eka un’wana ni un’wana wa hina?
13 Loko Sathana a humesiwa ekheleni ro enta a ya endla ndzingo wo hetelela, u ta tlhela a ringeta ku hambukisa vanhu. Hi ku ya hi Nhlavutelo 20:7-9, ‘matiko lama hambukisiweke’ hinkwawo kumbe mintlawa ya vanhu leyi nga ta pfumela ku va ehansi ka vulawuri byo homboloka bya Sathana yi ta avanyiseriwa ku lova: ‘Ndzilo wu ta xika hi le tilweni wu yi lovisa.’ Eka lava va nga ta pfuxiwa hi nkarhi wa Gidi ra Malembe, ku lovisiwa loku ku ta vula leswaku va pfuxeriwe ku avanyiseriwa ndzoviso. Ku hambana ni sweswo, vahlayisi va vutshembeki lava pfuxiweke va ta kuma nyiko ya vutomi lebyi nga heriki. Kunene, vona va ta “pfukela evuton’wini.”—Yohane 5:29.
14 Ntshembo wa ku pfuxiwa ka lava feke wu nga hi chavelela njhani hambi ku ri sweswi? Xa nkoka ngopfu, xana hi fanele hi endla yini ku tiyiseka leswaku hi ta kuma mikateko ya kona enkarhini lowu taka?
Leswi Hi Nga Swi Dyondzaka Sweswi
15. Ku pfumela eku pfuxiweni ka vafi swi nga hi pfuna njhani enkarhini wa sweswi?
15 Kumbexana wa ha ku feriwa hi murhandziwa wa wena lerova wa ha ringeta ku pfala mukhandlu lowu siyiweke hi rifu ro tano. Ntshembo wa ku pfuxiwa ka lava feke wu ku pfuna ku kuma ku rhula ka le ndzeni ni matimba lawa vanhu lava nga wu tiviki ntiyiso lowu va nga ma kumiki. Pawulo u chavelele Vatesalonika a ku: “A hi lavi leswaku mi pfumala vutivi malunghana ni lava etleleke eku feni; leswaku mi nga vi na mbitsi hilaha hinkwavo lava nga riki na ntshembo va endlaka hakona.” (1 Vatesalonika 4:13) Xana wa tivona hi mahlo ya mianakanyo u ri emisaveni leyintshwa, u hlalele ku pfuxiwa ka lava feke? Kuma nchavelelo sweswi hi ku anakanyisisa hi ntshembo wa ku tlhela u hlangana ni varhandziwa va wena.
16. Xana u nga ha titwisa ku yini hi nkarhi wa ku pfuxiwa ka lava feke?
16 Kumbexana sweswi u hanya vutomi byo lomba hikwalaho ka maxangu ya le nyameni lama vangiweke hi nxandzuko wa Adamu. U nga pfumeleli ku karhateka loku vangiwaka hi sweswo ku ku vangela ku rivala hi ntshembo lowu tsakisaka wa ku pfuxeriwa evuton’wini u ri ni rihanyo ni matimba lama pfuxetiweke emisaveni leyintshwa. Kutani loko mahlo ya wena ma pfuleka kutani u vona swikandza leswi tsakaka na wena hileswi u pfuxiweke eku feni, hakunene u ta nkhensa Xikwembu hikwalaho ka musa wa xona wa rirhandzu.
17, 18. Hi tihi tidyondzo timbirhi ta nkoka leti hi faneleke hi ti tsundzuka?
17 Hi nkarhi lowu fanaka, xiya tidyondzo timbirhi leti hi faneleke hi ti tsundzuka. Yo sungula i ntikelo wa ku tirhela Yehovha hi moya-xiviri hinkwawo sweswi. Hi ku tekelela N’wini wa hina Kreste Yesu, vutomi bya hina bya ku tinyikela byi kombisa leswaku hi rhandza Yehovha ni vanhu-kulorhi. Loko ho tshuka hi lahlekeriwe hi ntirho kumbe ntshunxeko wa hina hikwalaho ka ku kanetiwa kumbe ku xanisiwa, hi fanele hi lwela ku tshama hi tiyile eripfumelweni ku nga khathariseki miringo leyi hi nga langutanaka na yona. Loko vakaneti va hi xungeta hi rifu, kutani ntshembo wa ku pfuxiwa eku feni wa hi chavelela wu tlhela wu hi tiyisa leswaku hi tshama hi tshembekile eka Yehovha ni le ka Mfumo wakwe. Kunene, ku hiseka ka hina entirhweni wo chumayela timhaka ta Mfumo ni wa ku endla vadyondzisiwa ku endla leswaku hi fanelekela ku kuma mikateko leyi nga heriki leyi Yehovha a nga ta yi nyika lavo lulama.
18 Dyondzo ya vumbirhi yi fambisana ni ndlela leyi hi langutanaka na yona ni miringo leyi vangiwaka hi ku nga hetiseki. Ku tiva ka hina ntshembo wa ku pfuxiwa eku feni ni ku tlangela ka hina musa lowukulu ngopfu wa Yehovha swi hi khutaza swinene leswaku hi yima hi tiyile eripfumelweni. Muapostola Yohane u lemukisile a ku: “Mi nga rhandzi misava kumbe swilo leswi nga emisaveni. Loko mani na mani a rhandza misava, rirhandzu ra Tatana a ri kona eka yena; hikuva hinkwaswo leswi nga emisaveni—ku navela ka nyama ni ku navela ka mahlo ni ku bombisa rifuwo ra munhu ra vutomi—a swi humi eka Tatana, kambe swi huma emisaveni. Ku tlula kwalaho, misava ya hundza ni ku navela ka yona, kambe loyi a endlaka ku rhandza ka Xikwembu u tshama hi masiku.” (1 Yohane 2:15-17) Rifuwo leri misava yi hi navetaka rona a ri nge hi koki rinoko loko hi ri ringanisa ni “[vutomi] bya xiviri.” (1 Timotiya ) Loko hi ringiwa leswaku hi tikhoma hi ndlela yo biha, hi ta ba ehansi hi nenge, hi ala. Ha swi tiva leswaku loko ho fa Armagedoni yi nga si fika, hi nga tikuma hi lahlekeriwe hi ntshembo wa ku pfuxiwa eku feni loko hi hambete hi tikhoma hi ndlela leyi nga n’wi tsakisiki Yehovha. 6:17-19
19. Hi rihi lunghelo lerikulu ngopfu leri hi nga fanelangiki hi ri rivala?
19 Xa nkoka swinene, hi nga tshuki hi rivala lunghelo lerikulu ra ku tsakisa mbilu ya Yehovha sweswi ni hilaha ku nga heriki. (Swivuriso 27:11) Ku tshembeka ka hina ku fikela eku feni kumbe ku hambeta ka hina hi hlayisa vutshembeki ku fikela emakumu ka mafambiselo lama hombolokeke ya swilo swi kombisa leswaku hi yima na Yehovha eka mphikamakaneta ya vuhosi bya vuako hinkwabyo. Kutani ku ta va ntsako lowukulu ku hanya eParadeyisini ya laha misaveni endzhaku ko pona nhlomulo lowukulu kumbe endzhaku ka singita ra ku pfuxiwa eku feni!
Ku Enerisiwa Ka Ku Navela Ka Hina
20, 21. I yini lexi nga ta hi pfuna leswaku hi tshama hi tshembekile hambiloko hi ri ni swivutiso leswi ku nga riki na tinhlamulo ta swona malunghana ni ku pfuxiwa ka lava feke? Hlamusela.
20 Bulo ra hina ra ku pfuxiwa ka lava feke ri siya swivutiso swin’wana swi nga hlamuriwanga. Xana Yehovha u ta va endlela malunghiselelo ya njhani lava feke va ri ni vanghana va vukati? (Luka 20:34, 35) Xana vanhu va ta pfuxeriwa laha va feleke kona? Xana lava pfuxiweke va ta tlhela va ya tshama ekusuhi ni mindyangu ya vona? Ka ha ri ni swivutiso swin’wana swo tala leswi nga si hlamuriwaka malunghana ni malunghiselelo ya ku pfuxiwa ka lava feke. Hambiswiritano, hi fanele hi tsundzuka marito ya Yeremiya lama nge: “Yehovha hi lonene eka loyi a n’wi tshembaka, eka moya-xiviri lowu wu n’wi lavaka nkarhi hinkwawo. I swinene leswaku munhu a rindzela ku ponisa ka Yehovha, a miyerile.” (Swirilo 3:25, 26) Hi nkarhi lowu faneleke wa Yehovha, swivutiso swa hina hinkwaswo swi ta hlamuriwa hi ndlela leyi enerisaka. Ha yini hi tiyiseka hi sweswo?
21 Anakanya hi marito lama huhuteriweke ya mupisalema loko a yimbelela hi Yehovha a ku: “U pfula voko ra wena u enerisa ku navela ka xilo xin’wana ni xin’wana lexi hanyaka.” (Pisalema 145:16) Loko hi dyuhala, ku navela ka hina ka cinca. Leswi a hi swi langutele hi mahlo-ngati loko ha ha ri vana, a ha ha ri na mhaka na swona namuntlha. Ndlela leyi hi langutaka vutomi ha yona yi lawuriwa hi leswi hi langutanaka na swona evuton’wini kun’we ni leswi hi swi languteleke. Hambiswiritano, Yehovha u ta ku enerisa hakunene ku navela kwihi ni kwihi loku faneleke loku hi nga ta va na kona emisaveni leyintshwa.
22. Ha yini hi ri ni xivangelo lexi tiyeke xa ku dzunisa Yehovha?
22 Mhaka ya nkoka eka un’wana ni un’wana wa hina sweswi i ku tshama hi tshembekile. “Leswi laviwaka eka valanguteri hileswaku munhu a kumiwa a tshembekile.” (1 Vakorinto 4:2) Hi valanguteri va mahungu lamanene ya Mfumo wa Xikwembu. Ku chivirika ka hina eku chumayeleni ka mahungu lawa lamanene eka vanhu hinkwavo lava hi hlanganaka na vona ku endla leswaku hi fanelekela ku kuma vutomi. U nga tshuki u rivala leswaku “nkarhi ni xiendlakalo lexi nga languteriwangiki” swi wela hinkwerhu ka hina. (Eklesiasta 9:11) Leswaku u nga karhateki ngopfu hi swiphiqo swa vutomi lebyi, namarhela ntshembo wo hlawuleka wa ku pfuxiwa ka lava feke. Tiyiseka leswaku loko swi vonaka onge u ta fa Mfumo wa Kreste wa Gidi ra Malembe wu nga si sungula, u nga chaveleriwa hi mhaka leyi tiyeke ya leswaku ntshunxeko wu ta fika hakunene. Hi nkarhi wa Yehovha, u ta swi kota ku phindha marito lawa Yobo a ma byeleke Muvumbi a ku: “U ta vitana, mina ndzi ta ku hlamula.” A ku dzunisiwe Yehovha, loyi a tsakelaka ku hanyisa hinkwavo lava nga emianakanyweni ya yena!—Yobo 14:15.
[Tinhlamuselo ta le hansi]
^ par. 2 Vona Xalamuka! (ya Xinghezi) ya July 8, 1988, tluka 10, leyi kandziyisiweke hi Timbhoni ta Yehovha.
^ par. 3 Timbhoni Ta Yehovha I Vahuweleri Va Mfumo Wa Xikwembu, tluka 662, leyi kandziyisiwaka hi Timbhoni ta Yehovha.
Wa Tsundzuka Xana?
• Vanhu va ta avanyisiwa exisekelweni xihi hi nkarhi wa Gidi ra Malembe?
• Ha yini van’wana va ta“pfukela evuton’wini” van’wanyana va “pfukela eku avanyisiweni”?
• Ntshembo wa ku pfuxiwa wu nga hi chavelela njhani sweswi?
• Marito ya Pisalema 145:16 ma hi pfuna njhani ku hlangavetana ni swivutiso leswi nga hlamuriwangiki malunghana ni ku pfuxiwa ka lava feke?
[Swivutiso Swa Dyondzo]
[Swifaniso leswi nga eka tluka 21]
Xana ku pfumela eku pfuxiweni ka vafi swi nga hi pfuna njhani sweswi?