“Ingi Va Hatle Va Ntshunxiwa”

GENEVIÈVE DE GAULLE, la nga n’wana wa nhwanyana wa buti wa Charles de Gaulle, khale ka muungameri wa le Furwa, u tive Timbhoni ta Yehovha ku antswa loko a ri ekampeni ya nxaniso ya Manazi eRavensbrück, le n’walungwini wa Jarimani. U tsale marito lama nga laha henhla epapileni rakwe hi August 1945.

Kampa ya nxaniso ya le Auschwitz, ePoland, yi kume ntshunxeko hi January 27, 1945. Ku sukela hi 1996, siku leri ri ve siku ro tsundzuka vanhu lava hlaseriweke eJarimani hi nkarhi wa Mfumo wa Vunharhu wa Hitler.

Hi nkarhi wa nkulumo ya ku tsundzuka vanhu volavo hi January 27, 2003, muungameri wa Palamendhe ya Tiko ya le Baden-Württemberg, ku nga Peter Straub, u te: “Vanhu hinkwavo lava xanisiweke hikwalaho ka vukhongeri bya vona kumbe ku pfumela eka tipolitiki ni lava hlawuleke ku fa ematshan’weni yo lawuriwa hi Hitler, va fanele ku xiximiwa swinene, ku nga ri hi marito ntsena. Timbhoni ta Yehovha hi tona ntsena leti aleke hi ku helela ku pfumelelana ni swikoxo swa mfumo wa Hitler: A ti ma yimisanga mavoko leswaku ti losa Hitler. Ti ale ku tinyiketela eka ‘Murhangeri na Tiko,’ hilaha ti aleke hakona ku tsarisa evuthwini ra nyimpi ni ku endla mintirho yin’wana. Nakambe vana va tona a va wu joyinanga Ntlawa wa Vantshwa wa Hitler.”

Yesu Kreste u vulavule hi vadyondzisiwa vakwe a ku: “Vona a hi xiphemu xa misava, tanihi leswi mina ndzi nga riki xiphemu xa misava.” (Yohane 17:16) Hikwalaho, leswi Timbhoni ta Yehovha ti swi endleke a swi sekeriwe evukhongerini. Straub u ya emahlweni a ku: “Timbhoni ta Yehovha leti bohekeke ku ambala xilapana xa xivunguvungu xa tinhla tinharhu loko ta ha bohiwe ekampeni ya nxaniso, a swi titshege hi tona ntsena ku papalata ku dlayiwa. Leswi a ti fanele ti swi endla a ku ri ku sayina xihlambanyo xo landzula ripfumelo ra tona ntsena.”

Vunyingi bya Timbhoni leti landzuleke ripfumelo ra tona a byi vuyeriwanga hi nchumu. Hikwalaho, kwalomu ka 1 200 wa tona ti file hi nkarhi wa Manazi. Kasi ta 270 ti dlayiwile hikwalaho ko lwela ripfumelo. A ti lo vula ntsena ti ku: “Hi fanele ku yingisa Xikwembu tanihi mufumi ku tlula vanhu.”—Mintirho 5:29.

Timbhoni ta Yehovha a ti nga ri vanhu lava nga tolovelekangiki hilaha ti xiyiweke hakona hi Ulrich Schmidt, muungameri wa Palamendhe ya Tiko ya le North Rhine-Westphalia. Loko yi kombetela eka marito yakwe, broxara yin’wana leyi nge Landtag Intern, yi ti vitane “vanhu lava tolovelekeke lava landzeleke ripfalo ra vona, va yimeke va tiya va lwela ripfumelo ra vona, va ve ni xivindzi naswona va kanetane ni mianakanyo ya Manazi hikwalaho ko yimela Vukreste.” Hi nga tiyiseka leswaku Yehovha Xikwembu wa va tsakela vanhu hinkwavo lava tshameke va tshembekile eka yena hambiloko va ri ehansi ka swiyimo swo tika. Eka Swivuriso 27:11 ha hlaya: “N’wananga, tlhariha u tsakisa mbilu yanga, leswaku ndzi ta angula loyi a ndzi tlhontlhaka.”

[Laha Xifaniso Xi Humaka Kona eka tluka 30]

Courtesy of United States Holocaust Memorial Museum