Bibele Ya Khale Ya Xijarimani Yi Tirhisa Vito Ra Xikwembu
Bibele Ya Khale Ya Xijarimani Yi Tirhisa Vito Ra Xikwembu
VITO ra Xikwembu leri nge Yehovha ri humelela minkarhi ya magidi eka Vuhundzuluxeri Bya Misava Leyintshwa Bya Matsalwa Yo Kwetsima, lebyi kandziyisiweke hi 1971 hi Xijarimani. * Hambiswiritano, leyi a yi nga ri Bibele yo sungula ya Xijarimani ku tirhisa vito ra Xikwembu. Swi tikomba onge Bibele yo sungula ya Xijarimani leyi nga ni vito ra Yehovha yi kandziyisiwe kwalomu ka malembe ya 500 lama hundzeke hi Johann Eck, mutivi la dumeke wa vukhongeri bya Rhoma Khatoliki.
Johann Eck u velekiwe hi 1486 edzongeni wa Jarimani. Loko a ri ni malembe ya 24, u ve mudyondzisi wa ta vukhongeri eyunivhesiti ya Ingolstadt, ku nga ntirho lowu a wu endleke ku fikela loko a fa hi 1543. Eck u hanye nkarhi wun’we na Martin Luther, naswona va ve vanghana swa xinkarhana. Hambiswiritano, Luther u ve murhangeri lonkulu eku lweleni ka mafambiselo lamantshwa eKerekeni ya Khatoliki, kasi Eck a a yimelela Kereke ya Khatoliki.
Hosana ya le Bavaria yi lerise Eck leswaku a hundzuluxela Bibele hi Xijarimani, kutani yi kandziyisiwa hi 1537. Hi ku ya hi Kirchliches Handlexikon, vuhundzuluxeri bya yena a byi fambisana swinene ni matsalwa yo sungula kutani “byi fanele byi tlangeriwa swinene ku tlula ndlela leyi byi tlangeriwaka ha yona namuntlha.” Eck u hundzuluxele Eksoda 6:3 hi ndlela leyi: “Hi mina Hosi, leyi humeleleke eka Abrahama, Isaka, na Yakobo ndzi ri Xikwembu xa Matimba Hinkwawo: naswona vito ra mina ra Adonai, a ndzi va tivisanga rona.” Eka ndzimana leyi, Eck u engetele nhlamuselo leyi nge: “Adonai swi vula Yehovha.” Vakambisisi vo tala va Bibele va pfumela leswaku a ku ri ro sungula vito ra Xikwembu ri tirhisiwa eBibeleni ya Xijarimani.
Hambiswiritano, se a ku hundze magidi ya malembe vito ra Xikwembu ri tiviwa ni ku tirhisiwa. Vito ra Xikwembu xin’we xa ntiyiso leri nge “Yehovha” ri tirhisiwe ro sungula ematsalweni ya Xiheveru. (Deteronoma 6:4) Kwalomu ka malembe ya 2 000 lama hundzeke, nhlamuselo ya Yesu ya leswaku u twarise vito ra Xikwembu yi tsariwe hi Xigriki. (Yohane 17:6) Ku sukela kwalaho, vito leri ri twarisiwe hi tindzimi to tala, naswona ku nga ri khale hinkwavo va ta tiva leswaku loyi vito rakwe ri nga Yehovha hi loyi a nge Henhla-henhla emisaveni hinkwayo, hilaha Pisalema 83:18 yi vulaka hakona.
[Nhlamuselo ya le hansi]
^ par. 2 Nkandziyiso wo sungula wu humesiwe hi Xinghezi hi 1961, hi Timbhoni ta Yehovha. Sweswi vuhundzuluxeri lebyi byi kumeka hi tindzimi leti tlulaka 50, byi helerile kumbe byi nga helelanga.
[Xifaniso lexi nga eka tluka 32]
Nkandziyiso wa 1558 wa Bibele ya Eck lowu nga ni nhlamuselo ya vito ra Yehovha eka Eksoda 6:3