Xana U Ta Famba Ni Xikwembu?
Xana U Ta Famba Ni Xikwembu?
“Titsongahat[e] loko u famba ni Xikwembu xa wena.”—MIKIYA 6:8.
1, 2. Xana mintlhaveko leyi Yehovha a nga na yona eka hina yi nga fanisiwa njhani ni ya mutswari loyi a dyondzisaka n’wana ku famba?
N’WANA loyi a yimeke hi milenge leyi tsekatsekaka u khomelela voko ra mutswari wakwe ivi a sungula ku deya. Swi nga vonaka swi nga ri swa nkoka, kambe eka manana na tatana i swa nkoka swinene, swi tshembisa swo tala hi vumundzuku. Vatswari va swi langutela hi mahlo-ngati ku famba-famba swin’we ni n’wana wa vona eka tin’hweti ni malembe lama ha taka. Hi tindlela to tala, va tiyimisele ku letela n’wana wa vona ni ku n’wi seketela swinene enkarhini lowu taka.
2 Yehovha Xikwembu u titwa hi ndlela leyi fanaka hi vana va yena va laha misaveni. U tshame a vula leswi landzelaka malunghana ni vanhu va yena, ku nga Israyele kumbe Efrayimi: “Ndzi dyondzise Efrayimi ku famba, ndzi va khoma hi mavoko . . . Ndzi hambeta ndzi va koka hi mapindza ya munhu wa la misaveni, hi tintambhu ta rirhandzu.” (Hosiya 11:3, 4) Laha Yehovha u tihlamusela tanihi mutswari la nga ni rirhandzu loyi a lehisaka mbilu loko a ri karhi a dyondzisa n’wana wakwe ku famba, kumbexana A n’wi tlakula loko a wa. Yehovha, Mutswari lonene, u tiyimisele ku hi dyondzisa ku famba. Nakambe u tsakela ku famba na hina loko hi ri karhi hi hambeta hi endla nhluvuko. Hilaha tsalwa-nkulu ra xihloko xa hina ri kombisaka hakona, hi nga swi kota ku famba ni Xikwembu! (Mikiya 6:8) Kambe, xana swi vula yini ku famba ni Xikwembu? Ha yini hi fanele ku endla tano? Xana swi kotekisa ku yini? Naswona hi yihi mikateko leyi tisiwaka hi ku famba ni Xikwembu? A hi kambisiseni swivutiso leswi swa mune hi xin’we-xin’we.
Xana Swi Vula Yini Ku Famba Ni Xikwembu?
3, 4. (a) I yini lexi xiyekaka malunghana ni nhlamuselo yo famba ni Xikwembu? (b) Xana swi vula yini ku famba ni Xikwembu?
3 Ina, munhu wa nyama a nga ka a nga fambi hi ku kongoma na Yehovha loyi a nga munhu wa moya. (Eksoda 33:20; Yohane 4:24) Kutani loko Bibele yi vulavula hi ku famba ka vanhu ni Xikwembu, yi tirhisa ririmi ro fanekisela. Yi nyikela nhlamuselo yo hlawuleka leyi tirhaka ematikweni hinkwawo ni le ka vanhu hinkwavo, naswona yi tirha minkarhi hinkwayo. Kunene, a nga kona loyi a a nga ta swi twisisa leswi swi vulaka swona ku va vanhu vambirhi va famba swin’we. Nhlamuselo leyi yi kombisa rirhandzu ni vunghana lebyikulu, a swi tano ke? Mintlhaveko yo tano yi hi pfuna ku twisisa leswi ku famba ni Xikwembu swi vulaka swona. Kambe a hi beni nhloko ya mhaka.
4 Anakanya hi vavanuna vo tshembeka ku nga Enoko na Nowa. Ha yini va hlamuseriwa tanihi lava fambaka ni Xikwembu? (Genesa 5:24; 6:9) EBibeleni, marito lama nge “ku famba” hakanyingi ma vula ku landzela mukhuva wo karhi. Enoko na Nowa va hlawule ku hanya hi mukhuva lowu a wu fambisana ni ku rhandza ka Yehovha Xikwembu. Ku hambana ni vanhu lava a va tshama na vona, vona a va langutele Yehovha leswaku a va kongomisa naswona va n’wi yingisile. A va n’wi tshemba. Xana sweswo swi vula leswaku Yehovha u va endlele swiboho? Doo! Yehovha u nyike vanhu ntshunxeko naswona u lava leswaku hi tirhisa nyiko yoleyo swin’we ni ‘matimba ya hina vini ya ku anakanya.’ (Varhoma 12:1) Hambiswiritano, loko hi ri karhi hi endla swiboho, hi ku titsongahata hi pfumelela matimba ya hina ya ku anakanya ma kongomisiwa hi mianakanyo ya Yehovha leyi tlakukeke. (Swivuriso 3:5, 6; Esaya 55:8, 9) Entiyisweni, loko hi ri karhi hi famba evuton’wini, hi fambisana swinene na Yehovha eriendzweni rolero.
5. Ha yini Yesu a vulavule hi ku engetela xisungunu evuton’wini bya munhu?
5 Hakanyingi Bibele yi fanisa vutomi ni riendzo. Minkarhi yin’wana xifaniso xexo xa kongoma kasi minkarhi yin’wana a xi kongomi. Hi xikombiso, Yesu u te: “I mani eka n’wina loyi a nga engetelaka xisungunu xin’we eka mpimo wakwe wa vutomi hikwalaho ka ku vilela?” (Matewu 6:27) Man’wana ya marito wolawo ma nga ha ku pfilunganya. Ha yini Yesu a a vulavula hi ku engetela “xisungunu xin’we,” lexi ku nga mpimo wa mpfhuka, ‘evuton’wini bya munhu,’ lebyi pimiwaka hi nkarhi? * Swi le rivaleni leswaku Yesu a a fanisa vutomi ni riendzo. Kahle-kahle, u dyondzise leswaku ku vilela a swi nge ku pfuni ku engetela hambi ku ri goza rin’we eriendzweni ra vutomi bya wena. Kutani, xana hi nga gimeta hileswaku ku hava lexi hi nga xi endlaka malunghana ni mpfhuka lowu hi nga wu fambaka eka riendzo rero? Nikatsongo! Sweswo swi hi tisa eka xivutiso xa hina xa vumbirhi, Ha yini hi fanele hi famba ni Xikwembu?
Ha Yini Hi Fanele Hi Famba Ni Xikwembu?
6, 7. I yini leswi vanhu lava nga hetisekangiki va swi lavaka hi mahlo-ngati, naswona ha yini hi endla kahle loko hi ya eka Yehovha leswaku a enerisa xilaveko xexo?
6 Xivangelo xin’wana xa xilaveko xa ku famba na Yehovha Xikwembu xi hlamuseriwe eka Yeremiya 10:23: “Oho Yehovha, ndzi swi tiva kahle leswaku ndlela ya munhu wa la misaveni a yi le ka yena. Munhu loyi a fambaka a nga ka a nga wu kongomisi nkondzo wa yena.” Kutani hina vanhu a hi na byona vuswikoti kumbe mfanelo yo kongomisa vutomi bya hina vini. Hi swi lava hi mahlo-ngati ku kongomisiwa. Lava phikelelaka va famba hi ndlela ya vona, va nga lawuriwi hi Xikwembu, va endla xihoxo lexi fanaka ni lexi endliweke hi Adamu na Evha. Mpatswa wo sungula wu ehlekete leswaku wu ni mfanelo ya ku tihlawulela leswi nga swinene ni leswo biha. (Genesa 3:1-6) Mfanelo yoleyo “a yi le” ka hina.
7 Xana a swi tano leswaku u lava vukongomisi eriendzweni ra wena ra vutomi? Siku ni siku hi langutana ni swiboho, leswitsongo ni leswikulu. Swin’wana swa swona swa tika naswona swi nga khumba vumundzuku bya hina—hambi ku ri bya varhandziwa va hina. Kambe anakanya hi mhaka leyi, munhu lonkulu la tlhariheke swinene ku hi tlula u tsakela ku hi nyika nkongomiso wa rirhandzu loko hi endla swiboho swoleswo! Lexi vavisaka, vanhu vo tala namuntlha va tshemba vutlhari bya vona naswona va rhandza ku tikongomisa. Va honisa ntiyiso lowu boxiweke eka Swivuriso 28:26: “Loyi a tshembaka mbilu yakwe i xihunguki, kambe loyi a fambaka hi vutlhari u ta pona.” Yehovha u lava leswaku hi pona makhombo lama vangiwaka hi ku tshemba mbilu ya munhu leyi kanganyisaka. (Yeremiya 17:9) U lava leswaku hi famba hi vutlhari, hi tshemba yena tanihi Mukongomisi ni Muleteri wa hina la tlhariheke. Loko hi endla tano, riendzo ra hina ra vutomi ri ta sirheleleka, ri enerisa ni ku tsakisa.
8. Xidyoho ni ku nga hetiseki swi yisa vanhu kwihi, kambe i yini leswi Yehovha a hi navelelaka swona?
8 Xivangelo xin’wana xa xilaveko xa ku famba ni Xikwembu xi katsa mpfhuka wa riendzo leri hi faneleke hi ri teka. Bibele yi ba nhloko ya mhaka. Kahle-kahle, vanhu hinkwavo lava nga hetisekangiki va kongome ndhawu yin’we. Loko yi hlamusela maxangu lama tisiwaka hi ku dyuhala, Eklesiasta 12:5 yi ri: “Munhu u ya endlwini yakwe leyi a nga ta tshama eka yona hilaha ku nga riki na makumu, ni lava va kalakalaka va gwirima exitarateni.” I yini ‘yindlu leyi yi tshamaka hilaha ku nga riki na makumu’? I sirha, laha xidyoho ni ku nga hetiseki swi hi yisaka kona. (Varhoma 6:23) Hambiswiritano, Yehovha u langutele leswaku hi endla leswi engetelekeke, ematshan’weni yo famba mpfhukanyana na yena hi ku tikeriwa, ku sukela loko hi tswariwa ku fikela loko hi fa. (Yobo 14:1) Ntsena loko hi famba ni Xikwembu hi nga va ni ntshembo wo famba mpfhuka lowu xi languteleke leswaku hi famba wona—ku famba na xona hilaha ku nga heriki. Xana sweswo a hi swona leswi u swi lavaka? Kutani, swi le rivaleni leswaku u fanele u famba ni Tata wa wena.
Xana Hi Nga Famba Njhani Ni Xikwembu?
9. Ha yini Yehovha eminkarhini yin’wana a titumbetile eka vanhu vakwe, kambe i xitiyisekiso xihi lexi a xi nyikelaka hi ku ya hi Esaya 30:20?
9 Xivutiso xa vunharhu eka nkambisiso wa hina xi lava hi xi kambisisa hi vukheta. Xi ri, Xana hi nga famba njhani ni Xikwembu? Nhlamulo hi yi kuma eka Esaya 30:20, 21: “Muleteri wa n’wina Lonkulu a nge he tifihli naswona mahlo ya n’wina ma ta va mahlo lama vonaka Muleteri Lonkulu wa n’wina. Tindleve ta n’wina ti ta twa rito endzhaku ka n’wina ri ku: ‘Ndlela hi leyi. Fambani hi yona,’ loko mo tshuka mi ya exineneni kumbe mi tshuka mi ya eximatsini.” Eka xiphemu lexi, lexi khutazaka, marito ya Yehovha lama tsariweke eka ndzimana 20 ma nga va ma tsundzuxe vanhu vakwe leswaku loko va n’wi xandzukela, a a tifihla eka vona. (Esaya 1:15; 59:2) Kambe, laha Yehovha a nga hlamuseriwi a ri loyi a tumbelaka kambe u hlamuseriwa a ri loyi a yimeke emahlweni ka vanhu vakwe lava tshembekaka. Hi nga anakanya hi mudyondzisi la yimeke emahlweni ka swichudeni swakwe, a swi kombisa leswi a lavaka leswaku swi swi dyondza.
10. Xana u nga ri ‘twa njhani rito endzhaku ka wena’ ri huma eka Muleteri Lonkulu?
10 Eka ndzimana 21, ku tsariwe nhlamuselo leyi hambaneke. Yehovha u hlamuseriwa tanihi loyi a fambaka endzhaku ka vanhu vakwe, a va nyika swileriso swa ndlela leyinene leyi va faneleke ku famba eka yona. Swidyondzi swa Bibele swi vule leswaku nhlamuselo leyi yi nga ha va yi sekeriwe eka ndlela leyi murisi minkarhi yin’wana a landzelaka tinyimpfu ta yena ha yona, a ti vuyisa endleleni hi ku tirhisa rito rinene leswaku ti nga fambi hi ndlela leyi hoxeke. Xana nhlamuselo leyi yi tirha njhani eka hina? Phela, loko hi lava nkongomiso eRitweni ra Xikwembu hi va hi hlaya marito lama tsariweke eka magidi ya malembe lama hundzeke. Ma ta hi le ndzhaku ka hina tanihi leswi ma tsariweke khale swinene. Kambe, ya ha ri ya nkoka namuntlha, hilaha a ma ri hakona enkarhini lowu ma tsariweke ha wona. Ndzayo ya Bibele yi nga hi kongomisa eka swiboho swa hina swa siku ni siku, naswona yi nga hi pfuna ku hlela ndlela ya vutomi bya hina eka malembe lama ha taka. (Pisalema 119:105) Loko hi lava ndzayo leyi naswona hi yi tirhisa, kutani Yehovha u va Mukongomisi wa hina. Hi va hi famba ni Xikwembu.
11. Hi ku ya hi Yeremiya 6:16, hi xihi xikhutazo lexi Yehovha a xi nyikeke vanhu vakwe, kambe vona va angule njhani?
11 Xana ha ri pfumelela hakunene Rito ra Xikwembu leswaku ri hi kongomisa hi ndlela yoleyo? Minkarhi yin’wana i swa nkoka ku yimanyana hi tikambisisa hi ku tshembeka. Xiya ndzimana leyi nga ta hi pfuna ku endla tano: “Yehovha u te: ‘Yimani mi nga fambi etindleleni, mi vona, mi vutisa tindlela ta khale swinene, laha sweswi ku nga ni ndlela leyinene; mi famba ha yona, mi humurisa mimoya-xiviri ya n’wina.’” (Yeremiya 6:16) Marito lawa ma nga hi tsundzuxa hi ta mufambi loyi a yimaka laha tindlela ti hlanganaka kona leswaku a kumisisa ndlela leyi a faneleke a teka yona. Vanhu va Yehovha lava xandzukeke eIsrayele a va fanele ku endla nchumu lowu fanaka hi tlhelo ra moya. A va fanele va endla matshalatshala yo tlhelela eka “tindlela ta khale swinene.” ‘Ndlela yoleyo leyinene’ a yi ri ndlela leyi vakokwa wa vona vo tshembeka va fambeke ha yona, ku nga ndlela leyi rixaka leri ri yi tshikeke hi vuphukuphuku. Lexi vavisaka, rixaka ra Israyele ri yi be hi makatla ndzayo leyi ya rirhandzu leyi humaka eka Yehovha. Ndzimana leyi yi ya emahlweni yi ku: “Kambe va hambete va ku: ‘A hi nge fambi.’” Kambe eminkarhini ya hina, vanhu va Xikwembu va angule hi ndlela leyi hambaneke eka ndzayo leyi.
12, 13. (a) Xana valandzeri va Kreste lava totiweke va angule njhani malunghana ni ndzayo leyi nga eka Yeremiya 6:16? (b) Xana hi nga tikambela njhani malunghana ni ndlela leyi hi fambaka ha yona namuntlha?
12 Ku sukela eku heleni ka lembe-xidzana ra vu-19, valandzeri va Kreste lava totiweke va amukele ndzayo leyi nga eka Yeremiya 6:16 va yi tirhisa eka vona vini. Tanihi ntlawa, va teke goza ra ku tlhelela eka “tindlela ta khale swinene” hi mbilu hinkwayo. Ku hambana ni Vujagana lebyi gwineheke, vona va wu namarhele swinene “ntila wa marito lama nga ni rihanyo” lowu simekiweke hi Yesu Kreste kutani wu seketeriwa hi valandzeri vakwe lavo tshembeka eka lembe-xidzana ro sungula C.E. (2 Timotiya 1:13) Ni namuntlha, vatotiwa va pfunana va tlhela va pfuna vapfumeri-kulobye va “tinyimpfu tin’wana” leswaku va landzela ndlela leyinene leyi Vujagana byi yi tshikeke.—Yohane 10:16.
13 Ntlawa wa hlonga ro tshembeka wu pfune vanhu va timiliyoni leswaku va kuma “tindlela ta khale swinene” leswaku va famba ni Xikwembu hi ku va nyika swakudya swa moya hi nkarhi lowu faneleke. (Matewu 24:45-47) Xana u le xikarhi ka vanhu volavo va timiliyoni? Loko swi ri tano, xana u nga endla yini leswaku u papalata ku khukhuleka, kutani u landzela ndlela ya wena n’wini? I vutlhari ku pfa u yima kutani u kambisisa ndlela leyi u fambaka ha yona evuton’wini. Loko u phikelela eku hlayeni ka Bibele ni minkandziyiso leyi sekeriweke eBibeleni ni ku va kona eka minongonoko ya vuleteri leyi lunghiseleriwaka hi vatotiwa namuntlha, sweswo swi vula leswaku u leteriwa leswaku u famba ni Xikwembu. Naswona loko u tirhisa ndzayo leyi u nyikiwaka yona hi ku titsongahata, hakunene u le ku fambeni ni Xikwembu, u landzela “tindlela ta khale swinene.”
Famba Onge Hi Loko U “Vona Loyi A Nga Vonakiki”
14. Loko Yehovha a ri wa xiviri eka hina, xana sweswo swi ta tikomba njhani eka swiboho leswi hi swi endlaka?
14 Loko hi lava ku famba na Yehovha, u fanele a va wa xiviri eka hina. Tsundzuka, Yehovha u tiyisekise vanhu vo tshembeka eIsrayele wa khale leswaku a nga tumbelanga eka vona. Ni namuntlha u tihlavutela eka vanhu va yena tanihi Muleteri Lonkulu. Xana Yehovha i wa xiviri hi ndlela yoleyo eka wena, onge hiloko a yime emahlweni ka wena a ku dyondzisa? Rero i ripfumelo leri hi faneleke hi va na rona loko hi lava ku famba ni Xikwembu. Muxe a a ri ni ripfumelo ro tano, “hikuva a a hambeta a tserhama onge hiloko a vona Loyi a nga vonakiki.” (Vaheveru 11:27) Loko Yehovha a ri wa xiviri eka hina, kutani hi ta yi tekela enhlokweni mintlhaveko yakwe loko hi endla swiboho. Hi xikombiso, a hi nge tshuki hi anakanya hi ku endla swilo swo biha kutani hi ringeta ku tumbeta swidyoho swa hina leswaku swi nga tiviwi hi vakulu va le vandlheni ra Vukreste kumbe hi swirho swa ndyangu. Ematshan’weni ya sweswo, hi endla matshalatshala yo famba ni Xikwembu hambiloko vanhu-kulorhi va nga hi voni. Hi tiyimisele ku tekelela xikombiso xa Hosi Davhida wa khale loyi a nga te: “Ndzi ta famba-famba hi ku tshembeka ka mbilu ya mina endzeni ka yindlu ya mina.”—Pisalema 101:2.
15. Xana ku hlangana ni Vakreste van’wana swi ta hi pfuna njhani leswaku hi vona Yehovha a ri wa xiviri?
15 Yehovha wa swi twisisa leswaku a hi hetisekanga, hi swivumbiwa swa nyama naswona minkarhi yin’wana swi nga hi tikela ku pfumela eka swilo leswi hi nga swi voniki. (Pisalema 103:14) U endla leswi engetelekeke leswaku a hi pfuna ku hlula ku tsana ko tano. Hi xikombiso, u hlengelete “vanhu va vito ra [yena]” ku suka eka tinxaka hinkwato ta misava. (Mintirho 15:14) Leswi hi n’wi tirhelaka swin’we hi vun’we, ha tiyisana. Loko hi twa ndlela leyi Yehovha a pfuneke vamakwerhu van’wana va moya ha yona leswaku va hlula ku tsana ko karhi kumbe va hlula ndzingo wo tika, sweswo swi endla leswaku Xikwembu xa hina xi va xa xiviri swinene eka hina.—1 Petro 5:9.
16. Xana ku dyondza hi Yesu swi ta hi pfuna njhani leswaku hi famba ni Xikwembu?
16 Ku tlula kwalaho, Yehovha u hi nyike xikombiso xa N’wana wa yena. Yesu u te: “Hi mina ndlela ni ntiyiso ni vutomi. A nga kona loyi a taka eka Tatana handle ko ta ha mina.” (Yohane 14:6) Ku dyondza hi ta vutomi bya Yesu bya le misaveni i yin’wana ya tindlela letinene to endla leswaku Yehovha a va wa xiviri swinene eka hina. Nchumu wun’wana ni wun’wana lowu Yesu a wu vuleke kumbe ku wu endla a wu ri xikombiso lexi hetisekeke xa vumunhu ni tindlela ta Tata wakwe la nge tilweni. (Yohane 14:9) Loko hi endla swiboho, hi fanele ku anakanya hi vukheta malunghana ni ndlela leyi Yesu a a ta tamela timhaka ta kona ha yona. Loko swiboho swa hina swi kombisa leswaku hi anakanyisise hi mhaka yo tano hi xikhongelo, hi ta va hi landzela mikondzo ya Kreste. (1 Petro 2:21) Hikwalaho ka sweswo, hi ta va hi famba ni Xikwembu.
Mikateko Ya Kona Hi Yihi?
17. Loko hi famba endleleni ya Yehovha, i ku ‘humula’ ka njhani loku hi nga ta ku kumela mimoya-xiviri ya hina?
17 Ku famba na Yehovha Xikwembu i nkateko lowukulu evuton’wini. Tsundzuka leswi Yehovha a swi tshembiseke vanhu va yena malunghana ni ku lava “ndlela leyinene.” U te: “Mi famba ha yona, mi humurisa mimoya-xiviri ya n’wina.” (Yeremiya 6:16) Xana swi vula yini ‘ku humula’? Xana i vutomi byo tiketla lebyi taleke mintsako ni vulovolovo? Doo! Yehovha u nyika nchumu wo antswa swinene, ku nga nchumu lowu vanhu lava fuweke ni minwala swi nga va oloveriki ku wu kuma. Ku humurisa moya-xiviri wa wena i ku kuma ku rhula ka mianakanyo, ntsako ni ku eneriseka hi tlhelo ra moya. Ku humula koloko ku vula leswaku u nga tiyiseka leswaku u hlawule ndlela leyinene evuton’wini. Ku rhula koloko ka mianakanyo i nkateko lowu kalaka emisaveni leyi yi nga ni swiphiqo!
18. Hi wihi nkateko lowu Yehovha a lavaka ku ku nyika wona, naswona wena u tiyimisele ku endla yini?
18 Ina, vutomi hi byoxe i nkateko lowukulu. Hambi ku ri vutomi byo koma bya antswa ku ri ni ku va munhu a nga hanyanga nikatsongo. Hambiswiritano, Yehovha a a nga lavi leswaku u famba na yena mpfhukanyana, ku sukela loko wa ha tsakama tanihi muntshwa ku fikela loko u sungula ku karhatiwa hi swiphiqo swa vudyuhari. Kambe Yehovha u lava leswaku u va ni nkateko lowukulu. U lava leswaku u famba na yena hilaha ku nga heriki! Leswi swi hlamuseriwa kahle eka Mikiya 4:5: “Vanhu hinkwavo, un’wana ni un’wana u ta famba hi vito ra xikwembu xakwe; kambe loko ku ri hina, hi ta famba hi vito ra Yehovha Xikwembu xa hina hilaha ku nga riki na makumu, hi masiku.” Xana u ta wu tlangela nkateko wolowo? Xana u ta hanya ‘vutomi bya xiviri’ lebyi Yehovha a ku rhambelaka byona? (1 Timotiya 6:19) Kutani, tiyimisele ku famba na Yehovha namuntlha, mundzuku, hambi ku ri masiku hinkwawo ni hilaha ku nga heriki!
[Nhlamuselo ya le hansi]
^ par. 5 Vuhundzuluxeri byin’wana bya Bibele byi cinca rito leri nge “xisungunu” endzimaneni leyi ri va mpimo wa nkarhi, tanihi “nkarhinyana wu ri wun’we” (Bibele—Mahungu Lamanene) kumbe “minete yin’we” (A Translation in the Language of the People, hi Charles B. Williams). Hambiswiritano, rito leri tirhisiweke etsalweni ro sungula ri vula xisungunu, lexi a xi ri kwalomu ka 45 wa tisentimitara hi ku leha.
A Wu Ta Hlamurisa Ku Yini?
• Xana swi vula yini ku famba ni Xikwembu?
• Ha yini u titwa u lava ku famba ni Xikwembu?
• I yini lexi nga ta ku pfuna ku famba ni Xikwembu?
• Hi yihi mikateko leyi kumiwaka hi lava va fambaka ni Xikwembu?
[Swivutiso Swa Dyondzo]
[Swifaniso leswi nga eka tluka 23]
EBibeleni, hi twa rito ra Yehovha endzhaku ka hina ri ku, “Ndlela hi leyi”
[Xifaniso lexi nga eka tluka 25]
Eminhlanganweni, hi kuma swakudya swa moya hi nkarhi lowu faneleke