Ku Famba Endleleni Leyi Nga Ni Ku Vonakala Loku Engetelekaka

“Ndlela ya lavo lulama yi fana ni ku vonakala ko vangama loku vonakalaka hakatsongo-tsongo kukondza siku ri simekiwa ri tiya.”—SWIVURISO 4:18.

1, 2. I yini leswi vanhu va Yehovha va swi tokoteke hikwalaho ka ku vonakala loku humaka eka yena loku yaka ku engeteleka hi tlhelo ra moya?

A NGA kona la nga hlamuselaka ndlela leyi dyambu ri hlongolaka munyama ha yona loko ku nga ri Xihlovo xa ku vonakala, Yehovha Xikwembu! (Pisalema 36:9) Xikwembu xi ri: ‘Loko ku vonakala ka nimixo ku ya fika emakumu ya misava, misava ya tihundzula ku fana ni vumba ehansi ka mfungho naswona swilo swi humelela onge hiloko swi ambarile.’ (Yobo 38:12-14) Loko ku vonakala ka dyambu ku ya ku kula swilo leswi nga emisaveni swi vonakala kahle, ku fana ni mfungho lowu vonakaka ehenhla ka vumba lebyi tsakamaka.

² Yehovha i Xihlovo xa ku vonakala hi tlhelo ra moya. (Pisalema 43:3) Loko misava yi ri emunyameni lowukulu, Xikwembu xa ntiyiso xi hambeta xi voningela vanhu va xona. Vuyelo byi va byihi? Bibele ya hlamula: “Ndlela ya lavo lulama yi fana ni ku vonakala ko vangama loku vonakalaka hakatsongo-tsongo kukondza siku ri simekiwa ri tiya.” (Swivuriso 4:18) Ku vonakala loku yaka ku engeteleka loku humaka eka Yehovha ku hambeta ku voninga ndlela ya vanhu vakwe. Ku endla leswaku ku va ni nhluvuko enhlengeletanweni, eka tidyondzo ta vona ni le mahanyelweni ya vona.

Ku Vonakala Ka Moya Ku Endle Leswaku Ku Lunghisiwa Swo Karhi Enhlengeletanweni

3. I yini leswi tshembisiweke eka Esaya 60:17?

³ Hi ku tirhisa muprofeta Esaya, Yehovha u profete a ku: “Ematshan’weni ya koporo ndzi ta tisa nsuku, ematshan’weni ya nsimbi ndzi ta tisa silivhere, kasi ematshan’weni ya ntsandza, koporo, ematshan’weni ya maribye, nsimbi.” (Esaya 60:17) Tanihi leswi ku siva swilo leswi nga nyawuriki hi swilo swa xiyimo xa le henhla swi vulaka nhluvuko, Timbhoni ta Yehovha ti endle nhluvuko eka malunghiselelo ya tona ya nhlengeletano ‘emakumu ya mafambiselo ya swilo’ kumbe “emasikwini yo hetelela.”—Matewu 24:3; 2 Timotiya 3:1.

4. Hi rihi lunghiselelo leri veke kona hi 1919, naswona ri ve ni vuyelo byihi?

⁴ Eku sunguleni ka masiku yo hetelela, mavandlha ya Swichudeni swa Bibele, hilaha Timbhoni ta Yehovha a ti tiviwa hakona enkarhini wolowo, a ma hlawula vakulu ni vadiyakoni hi ndlela ya xidimokrati. Hambiswiritano, vakulu van’wana a va nga swi rhandzi ku chumayela. Van’wana  a va nga swi rhandzi ku endla ntirho wo chumayela naswona a va heta van’wana matimba leswaku na vona va nga wu endli. Kutani hi 1919 ku simekiwe vutihlamuleri lebyintshwa evandlheni rin’wana ni rin’wana—bya mukongomisi wa ntirho. Mukongomisi wa ntirho a a nga hlawuriwi hi vandlha kambe a a vekiwa hi nkongomiso wa Xikwembu hi hofisi ya rhavi ra vanhu va Xikwembu. Ntirho wa mukongomisi wa ntirho a wu katsa ku hlela ntirho wo chumayela, ku ava nsimu ni ku khutaza ku hlanganyela entirhweni wa nsimu. Emalembeni lama landzeleke, ntirho wo chumayela hi Mfumo wu endliwe hi ku hiseka lokukulu.

5. Hi wihi nhluvuko lowu endliweke hi va-1920?

⁵ Hinkwavo evandlheni va tiyisiwe hi xikhutazo lexi nyikeriweke entsombanweni wa Swichudeni swa Bibele lowu a wu ri eCedar Point, Ohio, le U.S.A. hi 1922, lexi nge, “Twarisani, twarisani, twarisani Hosi ni mfumo wa yona.” Hi 1927 ntirho wo chumayela a wu hleriwe lerova siku ra Sonto a ri tekiwa tanihi siku lerinene ngopfu ro endla ntirho wo chumayela hi yindlu ni yindlu. Ha yini ku hlawuriwe siku rero? Hikuva siku ra Sonto a ku ri siku leri vanhu vo tala va nga tirhiki ha rona. Ninamuntlha Timbhoni ta Yehovha ti endla leswi fanaka hi ku endzela vanhu hi nkarhi lowu va kumekaka ha wona emakaya, ku fana ni hi mahelo-vhiki ni nimadyambu.

6. Hi xihi xiboho lexi endliweke hi 1931, naswona xi wu khumbe njhani ntirho wo huwelela hi Mfumo?

⁶ Ntirho wo huwelela hi Mfumo wu endliwe hi ku hiseka hi Sonto nindzhenga, hi July 26, 1931, loko ku endliwe xiboho, ro sungula entsombanweni eColumbus, Ohio, le U.S.A., naswona endzhaku xi endliwe emisaveni hinkwayo. Xiphemu xa xiboho lexi a xi ku: “Hi malandza ya Yehovha Xikwembu lama lerisiweke ku tirha ntirho evitweni ra yena, ni ku titsongahatela nawu wa yena, wa ku nyikela vumbhoni malunghana na Yesu Kreste ni ku tivisa vanhu leswaku Yehovha i Xikwembu xa ntiyiso ni xa Matimba Hinkwawo; hikwalaho hi ntsako hi amukela vito leri humaka enon’wini wa Hosi Xikwembu, naswona hi rhandza ku tiviwa ni ku vitaniwa tanihi timbhoni ta Yehovha.” (Esaya 43:10) Mawaku ndlela leyi vito rero lerintshwa ri wu hlamuselaka ha yona ntirho lowukulu wa vanhu hinkwavo lava byarhisiweke vito rero! Entiyisweni, Yehovha u ni ntirho lowu malandza ya yena hinkwawo ma faneleke ma wu endla. Hi ku angarhela vanhu va angule kahle hakunene!

7. Hi kwihi ku cinca loku veke kona hi 1932, naswona ha yini ku ve kona?

⁷ Vakulu vo tala va tinyikele entirhweni wo chumayela hi ku titsongahata. Kambe etindhawini tin’wana, vakulu lava hlawuriweke va lwisane ni langutelo ra leswaku un’wana ni un’wana evandlheni  u fanele ku chumayela. Hambiswiritano, a ku ta va ni nhluvuko lowu engetelekeke ku nga ri khale. Hi 1932 mavandlha ma kume xileriso eka Xihondzo xo Rindza xa leswaku ma tshika ku hlawula vakulu ni vadiyakoni. Ematshan’weni ya sweswo a ma fanele ma hlawula komiti ya ntirho leyi vumbiwaka hi vavanuna lava wupfeke hi tlhelo ra moya lava hlanganyelaka entirhweni wo chumayela. Ntirho wo langutela wu nyikiwe lava a va hlanganyela hi ku hiseka entirhweni wo chumayela naswona ntirho wu ye emahlweni.

Ku Engeteleka Ka Ku Vonakala Ku Vula Ku Engeteleka Ka Nhluvuko

8. Hi wihi nhluvuko lowu endliweke hi 1938?

⁸ Ku vonakala a ku ya ku ‘vonakala hakatsongo-tsongo.’ Hi 1938 ndlela ya ku hlawula yi tshikiwile hi ku helela. Malandza hinkwawo evandlheni a ma ta hlawuriwa erhavini hi ku landza swilaveko swa Matsalwa ehansi ka nkongomiso wa “hlonga ro tshembeka ni ro tlhariha.” (Matewu 24:45-47) Ku cinca loku ku amukeriwe hi mavandlha hinkwawo ya Timbhoni ta Yehovha naswona ntirho wo chumayela wu hambete wu tswala mihandzu.

9. Hi rihi lunghiselelo leri simekiweke hi 1972, naswona ha yini ri tekiwa ri ri nhluvuko?

⁹ Eku sunguleni ka October 1, 1972, ku ve ni ku cinca kun’wana emhakeni yo langutela vandlha. Ku simekiwe lunghiselelo ra leswaku huvo ya vakulu yi ungamela mavandlha ya Timbhoni ta Yehovha emisaveni hinkwayo, ematshan’weni ya leswaku ma ungameriwa hi nandza kumbe mulanguteri un’we. Lunghiselelo leri lerintshwa ri va khutaze ngopfu vavanuna lava wupfeke leswaku va kota ku endla mintirho yo karhi evandlheni. (1 Timotiya 3:1-7) Hikwalaho, vamakwerhu vo tala va xinuna va ve ni ntokoto wo endla mintirho ya vandlha. Mawaku ndlela leyi va veke mpfuno ha yona eku riseni ka vanhu vo tala lavantshwa lava amukeleke ntiyiso wa Bibele!

10. Hi rihi lunghiselelo leri simekiweke hi 1976?

¹⁰ Swirho swa Huvo leyi Fumaka a swi aviwe swi va tikomiti ta tsevu naswona ku sukela hi January 1, 1976 ntirho hinkwawo wa nhlengeletano ni wa mavandlha emisaveni hinkwayo a wu languteriwa hi tikomiti leti. Hakunene ku ve mhaka leyi vuyerisaka leswaku timhaka hinkwato ta ntirho wa Mfumo ti kongomisiwa hi “vatsundzuxi vo tala”!—Swivuriso 15:22; 24:6.

11. Hi wihi nhluvuko lowu veke kona hi 1992 naswona ha yini?

¹¹ Hi 1992 ku ve ni nhluvuko wun’wana, lowu yelanaka ni leswi endlekeke endzhaku ka loko Vaisrayele ni van’wana va hume evuhlongeni eBabilona. Enkarhini wolowo, a ku nga ri na Valevhi lava eneleke leswaku va endla ntirho wa le tempeleni. Hikwalaho Vanethinimi lava a va nga ri Vaisrayele va nyikiwe ntirho wo tala leswaku va pfuna Valevhi. Hikwalaho, leswaku va pfuna hlonga ro tshembeka ni ro tlhariha eka vutihlamuleri bya rona lebyi engetelekaka bya laha misaveni, hi 1992 van’wana va “tinyimpfu tin’wana” va kume vutihlamuleri lebyi engetelekeke bya ntirho. Va hlawuriwe leswaku va va vapfuni eka tikomiti ta Huvo leyi Fumaka.—Yohane 10:16.

12. Yehovha u veke ku rhula ku va valanguteri va hina hi ndlela yihi?

¹² Hinkwaswo leswi swi ve ni vuyelo byihi? Yehovha u ri: “Ndzi ta veka ku rhula ku va valanguteri va wena ni ku lulama ku va vaaveri va ntirho wa wena.” (Esaya 60:17) Ku ni “ku rhula” exikarhi ka malandza ya Yehovha namuntlha naswona ku rhandza ku “lulama” ku ve ‘vaaveri va wona va ntirho’—ku nga nchumu lowu ma susumetelaka ku tirhela Xikwembu. Ma hlelekile entirhweni wo chumayela hi Mfumo ni wo endla vadyondzisiwa.—Matewu 24:14; 28:19, 20.

Yehovha U Hi Voningela Hi Tidyondzo Ta Xisekelo

13. Hi va-1920, xana Yehovha u voninge ndlela ya vanhu vakwe hi tidyondzo ta xisekelo hi ndlela yihi?

¹³ Yehovha u hambeta a voninga ndlela ya vanhu vakwe hi tidyondzo ta xisekelo. Nhlavutelo 12:1-9 yi nyikela xikombiso. Mhaka ya kona yi vulavula hi vatlangi vanharhu vo fanekisela—“wansati” la tikeke kutani a veleka n’wana, “dragona” ni “n’wana, wa xinuna.” Xana wa swi tiva leswaku xifaniso ha xin’we xi fanekisela yini? Swi hlamuseriwile eka xihloko lexi nga ni nhloko-mhaka leyi nge “Ku Velekiwa Ka Rixaka,” lexi kumekaka eka nkandziyiso wa Xihondzo xo Rindza (xa Xinghezi) xa March 1, 1925. Xihloko xexo xi endle leswaku vanhu va Xikwembu va byi twisisa ku antswa vuprofeta bya ku tswariwa  ka Mfumo, ku twisisa loku ku swi vekeke erivaleni leswaku ku ni tinhlengeletano timbirhi leti hambaneke—nhlengeletano ya Yehovha ni ya Sathana. Kutani hi 1927/28, vanhu va Xikwembu va xiye leswaku ku tlangela Khisimusi ni masiku ya ku velekiwa a swi fambisani ni Matsalwa, hiloko va tshika ku swi tlangela.

14. Hi tihi tidyondzo ta xisekelo leti vekiweke erivaleni hi va-1930?

¹⁴ Hi va-1930 ku ve ni ku vonakala eka tidyondzo tinharhu ta xisekelo. Hi malembe yo tala, Swichudeni swa Bibele a swi tiva leswaku “ntshungu lowukulu” lowu ku vulavuriwaka ha wona eka Nhlavutelo 7:9-17 a wu hambanile ni lava 144 000 lava nga ta fuma na Kreste tanihi tihosi ni vaprista. (Nhlavutelo 5:9, 10; 14:1-5) Hambiswiritano, ntshungu lowukulu wu tshame wu nga tiviwi. Tanihi leswi ku vonakala ka nimixo loku yaka ku engeteleka ku endlaka leswaku swilo swi vonaka kahle, hi 1935 ntshungu lowukulu wu tiviwe tanihi lava nga ta pona ‘nhlomulo lowukulu,’ va ri ni ntshembo wo hanya hilaha ku nga heriki laha misaveni. Endzhakunyana elembeni rero ku ve ni ku vonakala loku khumbeke vana va Timbhoni ta Yehovha lava ha nghenaka xikolo ematikweni yo hlaya. Loko moya wa ku rhandza tiko wa ha andzile emisaveni hinkwayo, Timbhoni ti xiye leswaku ku losa mujeko swi katsa swo tala. Elembeni leri landzeleke, ku hlamuseriwe dyondzo yin’wana leyi nga ntiyiso, ya leswaku Kreste u fele emhandzini ku nga ri exihambanweni.—Mintirho 10:39.

15. Xana mhaka ya ku kwetsima ka ngati yi kandziyisiwe rini naswona njhani?

¹⁵ Endzhaku ka Nyimpi ya Vumbirhi ya Misava, hi nkarhi lowu a swi tolovelekile ku tshungula masocha lama vavisekeke hi ku ma pompela ngati, ku ve ni ku engeteleka ka ku vonakala emhakeni ya leswaku ngati ya kwetsima. Nkandziyiso wa July 1, 1945, wa Xihondzo xo Rindza (wa Xinghezi) wu khutaze “vagandzeri hinkwavo va Yehovha lava lavaka ku kuma vutomi lebyi nga heriki emisaveni leyintshwa ya ku lulama leswaku va xixima ku kwetsima ka ngati va tlhela va pfumelelana ni vulawuri lebyinene bya Xikwembu malunghana ni mhaka leyi ya nkoka.”

16. Xana Vuhundzuluxeri Bya Misava Leyintshwa Bya Matsalwa Yo Kwetsima byi humesiwe rini, naswona hi swihi swivumbeko swa byona swimbirhi swo hlawuleka?

¹⁶ Hi 1946 swi ve erivaleni leswaku ku laveka vuhundzuluxeri lebyintshwa bya Bibele lebyi a byi ta landzela vutivi bya nkarhi wolowo naswona lebyi nga ta va byi nga thyakisiwanga hi tidyondzo leti sekeriweke emikhuveni ya Vujagana. Ntirho wo hundzuluxela wu sungule hi December 1947. Hi 1950 ku humesiwe Vuhundzuluxeri Bya Misava Leyintshwa Bya Matsalwa Ya Vukreste Ya Xigriki hi Xinghezi. Matsalwa ya Xiheveru hi Xinghezi a ma kumeka hi tivholumo ta ntlhanu leti humesiweke hi ku landzelelana, ku sukela hi 1953. Vholumo yo hetelela yi humesiwe hi 1960, endzhaku ka malembe lama tlulaka 12 ntirho wo hundzuluxela wu sungurile. Bibele hinkwayo ya Vuhundzuluxeri Bya Misava Leyintshwa Bya Matsalwa Yo Kwetsima yi humesiwe hi 1961. Sweswi vuhundzuluxeri lebyi byi kumeka hi tindzimi to tala naswona byi ni swilo swin’wana swo hlawuleka. Byi tlherisele vito ra Xikwembu, Yehovha. Tlhandlakambirhi, ndlela leyi byi hundzuluxeleke matsalwa yo sungula ha yona hi ku kongoma yi endle leswaku Rito ra Xikwembu ri twisiseka ku ya emahlweni.

17. Hi kwihi ku vonakala loku engetelekeke loku veke kona hi 1962?

¹⁷ Hi 1962 ku ve ni ku vonakala emhakeni ya “valawuri lava tlakukeke” lava ku vulavuriwaka ha vona eka Varhoma 13:1, ni leswaku Vakreste va fanele va va xixima. Varhoma ndzima 13 yi kambisisiwe hi vukheta ni tindzimana ta Matsalwa to kota Tito 3:1, 2 na 1 Petro 2:13, 17 ti swi  veke erivaleni leswaku marito lama nge “valawuri lava tlakukeke” a ma kombeteli eka Yehovha Xikwembu na Yesu Kreste, kambe ma kombetela eka vafumi lava nga vanhu.

18. Hi tihi tidyondzo tin’wana leti vekiweke erivaleni hi va-1980?

¹⁸ Emalembeni lama landzeleke, ndlela ya lava lulameke yi hambete yi vonakala hakatsongo-tsongo. Hi 1985 ku ve ni ku vonakala eka leswi vuriwaka ku lulamela “vutomi” ni ku lulamela ku va munghana wa Xikwembu. (Varhoma 5:18; Yakobo 2:23) Nhlamuselo ya Yubili ya Vukreste yi hlamuseriwe kahle hi 1987.

19. Xana Yehovha u tise ku vonakala loku engetelekeke hi tlhelo ra moya eka vanhu vakwe emalembeni ya sweswinyana hi ndlela yihi?

¹⁹ Hi 1995 ku hambanisiwa ka “tinyimpfu” ni “timbuti” ku twisisiwe ku antswa. Hi 1998 ku nyikeriwe nhlamuselo leyi enteke ya xivono xa Ezekiyele xa tempele, lexi sweswi xi nga eku hetisekeni. Hi 1999 swi ve erivaleni leswaku ‘nchumu lowu nyenyetsaka lowu yimeke endhawini yo kwetsima’ wu yime rini naswona njhani. (Matewu 24:15, 16; 25:32) Naswona hi 2002 swi ye swi twisisiwa leswaku swi vula yini ku gandzela Xikwembu hi “moya ni ntiyiso.”—Yohane 4:24.

20. Hi le timhakeni tihi tin’wana laha vanhu va Xikwembu va endleke nhluvuko eka tona?

²⁰ Ku engetela eka nhluvuko enhlengeletanweni ni le ka tidyondzo ta xisekelo, ku ni nhluvuko malunghana ni mahanyelo ya Vukreste. Hi xikombiso, hi 1973 ku tirhisiwa ka fole a swi tekiwa tanihi ku ‘nyamisa nyama’ naswona a swi fanele swi tekiwa tanihi xidyoho lexikulu. (2 Vakorinto 7:1) Endzhaku ka khume ra malembe, nkandziyiso wa Xihondzo xo Rindza wa July 15, 1983 (wa Xinghezi) wu yi veke erivaleni mhaka ya ku tirhisa xibamu. Leswi hi swin’wana swa swikombiso swa ku engeteleka ka ku vonakala enkarhini wa hina.

Hambetani Mi Famba Endleleni Ya Ku Vonakala Loku Engetelekaka

21. Hi rihi langutelo leri nga hi pfunaka ku hambeta hi famba endleleni ya ku vonakala loku engetelekaka?

²¹ Nkulu un’wana la nga ni ntokoto u ri: “Ku amukela ku cinca a swi olovi.” I yini lexi n’wi pfuneke ku amukela minhluvuko leyi endliweke eka malembe ya 48 lawa eka wona a a ri muhuweleri wa Mfumo? Wa hlamula: “Ku va ni langutelo lerinene i swa nkoka. Ku ala ku amukela nhluvuko i ku salela endzhaku loko nhlengeletano yi ya emahlweni. Loko ndzi tikuma ndzi ri eka xiyimo lexi swi tikaka ku amukela ku cinca, a ndzi anakanyisisa hi marito lawa Petro a ma byeleke Yesu lama nge: ‘Hosi, xana hi ta ya eka mani? Hi wena u nga ni marito ya vutomi lebyi nga heriki.’ Kutani ndzi tivutisa leswi, ‘Xana ndzi ta ya eka mani—ehandle emunyameni wa misava?’ Leswi swi ndzi pfuna ku khomelela swi tiya enhlengeletanweni ya Xikwembu.”—Yohane 6:68.

22. Hi vuyeriwa njhani hi ku famba endleleni ya ku vonakala?

²² Misava leyi hi rhendzeleke yi le munyameni lowukulu. Leswi Yehovha a hambetaka a voningela vanhu va yena, vangwa leri nga kona exikarhi ka vona ni vanhu va misava ri ya ri kula. Xana ku vonakala loku ku hi pfuna njhani? Phela, tanihi leswi rivoningo leri nga ekheleni egondzweni ri nga susiki khele rero, hilaha ku fanaka ku vonakala loku tisiwaka hi Rito ra Xikwembu a ku yi susi mintlhamu leyi nga kona. Hambiswiritano, ku vonakala ka Xikwembu ka hi pfuna leswaku hi yi papalata leswaku hi ta hambeta hi famba endleleni leyi nga ni ku vonakala loku engetelekaka. Hikwalaho, a hi hambeteni hi nyikela nyingiso eka rito ra vuprofeta ra Yehovha, “ku fana ni le ka rivoni leri voningaka endhawini ya munyama.”—2 Petro 1:19.

Wa Tsundzuka Xana?

• Hi wihi nhluvuko lowu Yehovha a wu tiseleke vanhu vakwe enhlengeletanweni?

• Ku vonakala loku engetelekaka ku tise nhluvuko wihi eka tidyondzo ta xisekelo?

• Hi kwihi ku cinca loku u ku tokoteke naswona i yini lexi ku pfuneke leswaku u ku amukela?

• Ha yini u lava ku hambeta u famba endleleni ya ku vonakala loku engetelekaka?

[Swivutiso Swa Dyondzo]

[Swifaniso leswi nga eka tluka 27]

Ntsombano wa 1922 lowu a wu khomeriwe eCedar Point, Ohio wu khutaze Swichudeni swa Bibele leswaku swi endla ntirho wa Xikwembu

[Xifaniso lexi nga eka tluka 29]

“Vuhundzuluxeri Bya Misava Leyintshwa Bya Matsalwa Ya Vukreste Ya Xigriki” byi ri karhi byi humesiwa hi 1950, hi N. H. Knorr

[Laha Xifaniso Xi Humaka Kona eka tluka 26]

© 2003 BiblePlaces.com