Madoroba Ya Le Bolivia Lama Nga Le Kule Ma Twa Mahungu Lamanene

A HI ri kwalomu ka 20 naswona a hi yime eribuweni ra nambu, hi yimele ku famba hi ya emigangeni leyi nga le tlhelweni lerin’wana ra nambu. Hina hi le hansi ka tintshava ta Andes, laha nambu wa Beni wu fikaka etimbaleni letikulu ta tiva ra Amazon. I ndhawu yo xonga swinene.

Hambiswiritano, hina a hi vavalangi. Van’wana va hina hi huma kwala; kasi van’wana va ta va huma emadorobeni ya le kule va ta tshama laha Rurrenabaque, ku nga xidorobana lexi nga ni misinya leyi nga ni swiluva, tindlu ta byanyi ni mapatu lama ku tshukaka ku famba xithuthuthu lexi nga thekisi. Hikwalaho ka yini hi teka riendzo leri?

Leswi humelelaka laha hi leswi talaka ku humelela etindhawini tin’wana ta le Bolivia. Timbhoni ta Yehovha to huma emadorobeni ni le matikweni man’wana ti yisa mahungu lamanene ya Mfumo wa Xikwembu emadorobeni lamatsongo.—Matewu 24:14.

Tiko ra Bolivia ri le xikarhi ka Amerika Dzonga. Tiko leri ri kule ku tlula tiko ra Furwa kambirhi, kambe vaaka-tiko va kona a va talanga ngopfu. Vanhu vo tala va le Bolivia va tshama emadorobeni kumbe madoroba lama nga le tindhawini ta timayini, naswona va tshama eka tindhawu leti tlakukeke kumbe laha ku rimiwaka kona. Kasi etindhawini leti nga hava tintshava naswona ti hisaka, madoroba ya kona ma hambanisiwe hi makhwati yo leha swinene.

Hi va-1950 na va-1960, varhumiwa lava a va ri ni xivindzi vo kota Betty Jackson, Elsie Meynberg, Pamela Moseley na Charlotte Tomaschafsky, hi vona va sunguleke tsima ro chumayela emadorobeni lawa ma nga le kule. Va dyondzise vanhu va timbilu letinene ntiyiso wa Bibele  naswona va pfunetile eku sunguleni ka mavandlha lamatsongo. Hi va-1980 na va-1990, nhlayo ya Timbhoni ta Yehovha yi engeteleke ka tsevu, ngopfu-ngopfu emadorobeni. Sweswi ku ni mavandlha emugangeni wun’wana ni wun’wana. Timbhoni ti kona ni le migangeni leyi hluvukeke, laha vanhu va tirhaka emiakweni ya tihofisi leyi tlakukeke, naswona va tshamaka eka swimbindzi-mbindzi swa manyunyu ni ku xava swakudya swa vona eswitolo leswikulu. Hambiswiritano, ku ni mavandlha ni le migangeni ya le makaya laha vanhu va tshamaka eka tiyindlu leti fuleriweke hi byanyi, naswona va xava swakudya swa vona eswimaketanini, va tlhela va ambala swiambalo swa vona swa xintu swa mivalavala. Kambe, i yini leswi nga endliwaka leswaku ku pfuniwa vanhu vo tala hilaha swi nga kotekaka hakona leswaku va tiva Yehovha?

Ku Titsona Vutomi Bya Vulovolovo Bya Le Dorobeni

Emalembeni ya 20 lama hundzeke, ku ve ni vanhu vo tala lava rhurhaka emadorobeni lama nga ni timayini ni le matiko-xikaya ya le Bolivia va ya emadorobeni lamakulu. A swi tolovelekanga ku vona vanhu va suka emadorobeni lamakulu va ya emakaya. Miganga yo tala yi ni riqingho rin’we naswona gezi ri kumeka swa xinkarhana hi siku. Timbhoni leti tshamaka eswidorobanini leswi ti vonana ni Timbhoni-kulobye emintsombanweni ya lembe ni lembe ntsena, naswona swa durha ku ya emintsombanweni, swi tlhela swi chavisa ni ku karharisa. Eswikolweni swa le makaya ku dyondzisiwa dyondzo ya xisekelo ntsena. Kutani, i yini leswi susumetaka Timbhoni ta Yehovha leswaku ti suka emadorobeni ti ya ematiko-xikaya?

Luis u te: “A ndzi ta kota ku yisa ntirho-vutomi wa mina emahlweni edorobeni ra La Paz. Kambe vatswari va mina a va tshamela ku ndzi tsundzuxa leswaku ntirho wo endla vadyondzisiwa hi wona wa nkoka swinene. Kutani ndzi dyondzele ntirho wo aka swa xinkarhana. Loko ndzi endzele eRurrenabaque siku rin’wana, ndzi xiye leswaku vanhu va kona a va ri na torha ra mahungu lamanene. Loko ndzi xiye leswaku a va nga talanga vamakwerhu va xinuna lava a va ri kwalaho, ndzi swi vone xikan’we leswaku ndzi fanele ku ta ndzi ta pfuneta. Sweswi ndzi dyondza Bibele ni vanhu vo ringana 12. Hi xikombiso, ndzi dyondza ni jaha rin’wana ni nsati wa rona lava nga na vana va mune. A a ri ri xidakwa ri tlhela ri gembula, kambe ri tshike mikhuva leyi hinkwayo naswona ri sungule ku byela vanghana va rona mayelana ni leswi ri swi dyondzaka hi Yehovha. Minkarhi hinkwayo ri va ri yi lunghiselerile dyondzo ya rona. Loko swi boha leswaku ri ya tirha masikunyana ekhwatini laha ri tsemaka timhandzi, swa ri vava hikuva a ri lavi ku hundziwa hi dyondzo ya rona. Loko ndzi va vona hinkwavo va ri eminhlanganweni ya Vukreste, ndza swi vona leswaku a ndzi telanga mahala.”

Juana i mutswari la nga swakwe. U ri: “A ndzi tirha emutini wun’wana le La Paz. Ndzi nghenele vutirheli bya nkarhi hinkwawo loko n’wana wa mina wa jaha a ha ri ntsongo. Loko ndzi endzele  eRurrenabaque ndzi xiye leswaku ndzi nga endla ntirho lowukulu loko ndzo rhurhela kwalaho. Hiloko hi rhurha, kutani ndzi fika ndzi kuma ntirho wo tirha emutini wo karhi. Loko ha ha ku fika a swi tika ku tiyisela ku hisa ku katsa ni switsotswana. Kambe se hi ni malembe ya nkombo hi ri laha. Ndzi kota ku fambisa tidyondzo ta Bibele to tala hi vhiki, naswona swichudeni swo tala swi kombisa ku tlangela ka swona hi ku ta eminhlanganweni.” Juana ni n’wana wa yena hi van’wana va lava khandziyaka xikepe va ya chumayela ehase ka nambu. Na wena wa rhambiwa.

Riendzo Ro Ya eHase Ka Nambu

Njhini ya xikepe yi duma swi twakala loko hi ri karhi hi kongoma ndhawu leyi nga exikarhi ka tintshava. Ntlhambi wa tihokwe a wu ba huwa loko wu hi vona. Mati lama humaka etintshaveni lama nga ni ndzhope ma khuluka hi matimba naswona muchayeri wa xikepe u chayela kahle hi vuswikoti bya yena a hi hundzisa kwalaho. Hi fike eximutanini xin’wana ninhlikanhi. Kwalaho hi hlangane ni nkulu wa Vandlha ra Rurrenabaque, hiloko a hi komba lomu hi faneleke ku ya chumayela kona.

Vini va ndhawu va hi amukele hi malwandla, va hi rhurhela ehansi ka ndzhuti wa murhi kumbe etindlwini ta vona leti akiweke hi musengele ivi ti fuleriwa hi matluka ya ncindzu. Ku nga ri kungani hi hlangane ni mpatswa lowu a wu ri karhi wu sila mova hi xigayo xa timhandzi lexi wu tiendleleke xona. Mati ya mova wa kona ma khuluka ma nghena eka xibya xa koporo. Endzhaku ka sweswo va ta sweka mati lawa kukondza ma fana ni vulombe kutani va ya ma xavisa edorobeni. Va hi amukerile ekaya ra vona, kutani va hi vutisa swivutiso swo tala mayelana ni Bibele.

Hi khupuke ni nkova hi ri karhi hi chumayela miganga leyi kumekaka kwalaho. Vo tala va tsaka swinene loko va twa leswi Bibele yi swi vulaka hi ku herisiwa ka mavabyi ni rifu. (Esaya 25:8; 33:24) Hikwalaho ka leswi ndhawu leyi yi kayivelaka swibedlhele, mindyangu yo tala yi ve ni gome hikwalaho ko loveriwa hi vana. Ku tihanyisa hi ku rima na hi ku phasa tinhlampfi swa karharisa naswona a wu nge tshembeli eka swona. Hikwalaho vo tala va tsaka loko va twa hi xitshembiso xa Xikwembu lexi tsariweke eka Pisalema 72, lexi vulavulaka hi hulumendhe leyi nga ta herisa vusweti. Hambiswiritano, xana u ehleketa leswaku vanhu lava tsakelaka ntiyiso lava tshamaka etindhawini to tano ta le kule va nga endla matshalatshala yo ta eminhlanganweni ya Vukreste? Xivutiso lexi a xi karhata Eric na Vicky, lava va nga vatirheli va nkarhi hinkwawo eSanta Rosa, ndhawu leyi swi lavaka leswaku u famba hi movha tiawara tinharhu loko u suka etiveni ra Amazon.

 Xana Lava Tsakelaka Va Ta Ta eMinhlanganweni?

Eric na Vicky va rhurhele eBolivia va huma eCalifornia le U.S.A. malembe ya 12 lama hundzeke. Mulanguteri wa xifundzha u ringanyete leswaku va rhurhela eSanta Rosa. Vicky u ri: “Ko va ni tinqingho timbirhi laha dorobeni naswona a swi koteki ku tirhisa Internet. Ku ni swiharhi swo tala swa nhova. Hi tala ku vona tingwenya, tinca ni tinyoka letikulu loko hi ri karhi hi endzela tindhawu ta le kule hi swithuthuthu swa hina. Hambiswiritano, leswi tsakisaka ngopfu ku tlula swiharhi i vanhu va kona. Hi dyondza Bibele ni va ka Vaca, ku nga mpatswa lowu wa ha riki wutsongo lowu nga ni vana va mune. Va tshama kwalomu ka tikhilomitara ta 26 ku suka edorobeni. Tata wa kona a a ri xidakwa kambe sweswi se u byi tshikile byala. Vhiki na vhiki yena ni ndyangu wakwe ku katsa ni sesi wa yena va ta eHolweni ya Mfumo. U layicha nsati wa yena na n’wana lontsongo eka kheriyani ya xikanyakanya xa yena lexikulu. Kasi n’wana loyi a nga ni malembe ya kaye yena u layicha makwavo wakwe wa xisati eka xikanyakanya xin’wana, loyi wa malembe ya nhungu u tifambela a ri yexe. Va famba tiawara tinharhu loko va ya kwalaho.” Ndyangu lowu wu rhandza Yehovha hakunene, naswona wu ringeta hilaha wu nga kotaka hakona ku hlanganyela ni vandlha.

Hi tin’hweti ta 18 ntsena, vanhu vanharhu va fanelekele nkhuvulo, naswona va kwalomu ka 25 va ta eHolweni ya Mfumo leyintshwa eSanta Rosa. Hambileswi vo tala va lavaka ku dyondza Bibele, vo tala va ni swihinga swo tala leswi va faneleke va swi hlula leswaku va ta gandzela Yehovha.

Xiphiqo Xo Tekana Hi Nawu

Marina na Osni lava nga varhumiwa lava tirhaka edorobeni leri nga roxe leri nga ekusuhi ni ndzilakano wa Bolivia na Brazil, va vula leswaku vo tala a va voni vukati ku ri nchumu lowu munhu a faneleke ku tiboha hilaha ku nga heriki. Va rhandzana ni vanhu vo hambana-hambana. Osni u ri: “I xiphiqo lexi sivelaka vo tala ku endla nhluvuko wa moya. Loko vanhu va lava ku va Vakreste va ntiyiso, swa tika naswona swa durha. Van’wana swi lava leswaku va rhanga va tshikana ni swigangu swa vona kutani hi kona va nga tekanaka hi nawu. Hambiswiritano, loko va xiya leswaku ku tsarisa vukati hi nawu i xilaveko xa Matsalwa, van’wana va tirhe hi matimba ku kuma mali yo hakelela swilaveko swa nawu.”—Varhoma 13:1, 2; Vaheveru 13:4.

Marina u hi chumbutela leswi humeleleke Norberto. “U tshame ni vavasati vo hlayanyana loko a nga si tshama ni wansati loyi a nga mubaki wa swinkwa. Noberto a a hundza nsati loyi hi malembe ya 35 naswona a a ri ni n’wana wa jaha loyi a a n’wi wundla kambe a nga ri wa yena. Loko jaha leri ri ri karhi ri kula Noberto a a lava ku ri vekela xikombiso lexinene. Hikwalaho, siku rin’wana loko Mbhoni yi te laha ku bakiwaka kona swinkwa, yi kombele ku va fambisela dyondzo ya le kaya ya Bibele ya mahala, Noberto u pfumerile hambileswi a a nga swi koti ku hlaya naswona se a a ri ni malembe yo tlula 70. Loko Noberto ni nsati loyi a a tshama na yena va dyondze hi leswi Yehovha a swi languteleke eka vona, va tsarise mucato wa vona kutani va khuvuriwa endzhaku ka sweswo. Jaha leri ri ve muntshwa la nga Mukreste la nga ni vutihlamuleri—hilaha tata wa rona la ri wundleke a a lava hakona. Noberto u dyondze ku hlaya naswona u nyikele tinkulumo eminhlanganweni ya vandlha. Hambileswi a nga ha riki na matimba hikwalaho ka ku dyuhala, i muchumayeri wa mahungu lamanene la chivirikaka.”

Ku Nyikiwa Matimba Hi Moya Wa Yehovha

Yesu u byele vadyondzisiwa va yena vo sungula a ku: “Mi ta amukela matimba loko moya lowo kwetsima wu fika ehenhla ka n’wina, naswona mi ta va timbhoni ta mina . . . ku ya fika endhawini ya le kule swinene ya misava.” (Mintirho 1:8) Swi tiyisa nhlana hakunene ku vona moya wa Xikwembu wu susumetela vavanuna ni vavasati lava nga Vakreste leswaku va ya etindhawini ta le kule! Hi xikombiso, hi 2004 Vakreste lava hisekaka va kwalomu ka 30 va pfumele ku va maphayona yo hlawuleka ya xinkarhana va ya tirha ensin’wini leyi nga le kule. Va va  tlangela swinene vamakwerhu va kwalomu ka 180 lava humaka ematikweni man’wana lava teke eBolivia leswaku va ta va maphayona, valanguteri va swifundzha, vatirhi vo tirhandzela va le Bethele kumbe varhumiwa. Vahuweleri va Mfumo va 17 000 eBolivia va fambisa tidyondzo ta Bibele ta kwalomu ka 22 000 ni vanhu lava tsakelaka.

Vamakwerhu lava va tsaka swinene loko va vona leswaku va kongomisiwa hi moya wa Yehovha. Hi xikombiso, Robert na Kathy va amukele xiavelo xo ya va varhumiwa eCamiri. Camiri i doroba leri ku sukela khale a ri tumberile, ri kumeka etlhelo ka nambu, exikarhi ka ntlhandlamano wa swintshabyana swa rihlaza. Robert u ri: “Swi vonaka onge hi fike hi nkarhi wa kahle. Hi nkarhi lowu endlaka malembe mambirhi, se a ku ri ni vahuweleri vo ringana 40 va mahungu lamanene.”

Xidakwa Lexi A Xi Gembula Xi Yingisa Mahungu Lamanene

Vanhu vo tala lava tshamaka laha dorobeni va tsakisiwa hi ku hundzuka loku endliwaka hi lava va dyondzaka Bibele. Hi xikombiso, siku rin’wana eka malembe ya kwalomu ka mune lama hundzeke, wanuna loyi a a ri xidakwa loyi a vuriwaka Ariel a a etlele emubedweni a ri na babalaza. Hambileswi a a tiveka hi ku gembula, a a karhateka hi swikweleti leswi a a ri na swona, vukati bya yena lebyi a byi tsekatseka ni vana va yena va vanhwanyana lava a va siyeke. Loko a ha titshandza u kavanyetiwe hi Mbhoni ya Yehovha leyi a yi famba hi yindlu ni yindlu. Ariel u yingiserisisile loko makwerhu loyi a ri karhi a n’wi hlamusela Matsalwa. Ku nga ri kungani Ariel se a a etlele emubedweni kambe sweswi se a a hlaya hi ku va ni ndyangu lowu tsakeke, Paradeyisi ni ku tirhela Xikwembu. Endzhaku ka sweswo u pfumerile ku dyondza Bibele.

Loko varhumiwa lava va fika eCamiri, Arminda, nsati wa Ariel a a dyondzeriwa na yena—kambe a a nga tiyimiselanga ngopfu. Arminda u te: “Ndzi ta ringeta hilaha ndzi nga kotaka hakona ku n’wi tshikisa byala. Kambe a ndzi tshembi loko swi ta koteka. A nga ha pfuni nchumu.” Hambiswiritano, dyondzo ya Bibele a yi tsakisa ku tlula leswi a a ehleketa swona. Ku nga si hela ni lembe u khuvuriwile kutani a chumayela ndyangu wa ka vona. Swi nga si ya kwihi, maxaka ya yena yo hlayanyana ma tinyiketerile eka Yehovha.

Kasi Ariel yena, a swi n’wi tikela ku tshika byala, fole ni ku gembula. Ku hundzuka lokukulu evuton’wini bya yena ku ve kona loko a rhambe hinkwavo lava a a gembula na vona ku ta eXitsundzuxweni xa rifu ra Yesu. U tibyele leswaku: “Lava nga ta ka va nga ti, a ndzi nge he fambi na vona. Ndzi ta dyondza Bibele ni lava va nga ta ta.” Hi ndlela yoleyo u kote ku dyondza Bibele ni vanhu vanharhu. Loko a nga si va xirho xa vandlha, Ariel u kote ku dyondza Bibele ni xaka ra yena naswona xaka leri ri endle nhluvuko lowunene lerova ri khuvuriwe siku rin’we na Ariel. Arminda u ri: “Swi fana ni loko Ariel luya wa khale a nga ha ri kona.”

Robert wa vika: “Loko ndzi hlaya ro hetelela, 24 wa swirho swa ndyangu lowu a swi va kona eminhlanganweni minkarhi hinkwayo. Khume ra vona va khuvuriwile naswona lava va nga vahuweleri lava nga khuvuriwangiki i nhungu. Van’wana lava xiyeke ndlela leyi va hundzuleke mahanyelo ya vona ha yona na vona va sungule ku dyondza Bibele naswona va ta eminhlanganweni ya vandlha. Nhlayo ya lava taka eminhlanganweni yi kule yi suka eka 100 yi ya eka 190. Mina na Kathy hi fambisa tidyondzo ta Bibele to ringana 30, naswona hinkwavo ka vona va ta eminhlanganweni. Hi swi tsakela ngopfu ku va laha.”

Leswi endlekaka emadorobeni ya le kule ya le Bolivia i xiyenge lexitsongo xa ntirho wo hlengeleta wa le misaveni hinkwayo lowu ku profetiweke ha wona eka Nhlavutelo ndzima 7, leyi vulavulaka hi ku hlengeletiwa ka lava nga ta pona nhlomulo lowukulu “esikwini ra Hosi.” (Nhlavutelo 1:10; 7:9-14) A swi si tshama swi endleka ematin’wini ya vanhu leswaku timiliyoni ta vanhu lava humaka ematikweni hinkwawo va gandzela Xikwembu xi ri xin’we xa ntiyiso hi vun’we. Lebyi i vumbhoni lebyi tsakisaka lebyi kombisaka leswaku switshembiso swa Xikwembu swi le kusuhi ni ku hetiseka!

[Xifaniso lexi nga eka tluka 9]

Betty Jackson

[Xifaniso lexi nga eka tluka 9]

Pamela Moseley

[Xifaniso lexi nga eka tluka 9]

Elsie Meynberg

[Xifaniso lexi nga eka tluka 9]

Charlotte Tomaschafsky, le xineneni

[Xifaniso lexi nga eka tluka 10]

Eric na Vicky va rhurhele laha ku nga ni xilaveko xa vahuweleri va Mfumo

[Xifaniso lexi nga eka tluka 10]

Vhiki na vhiki ndyangu wa ka Vaca wu famba tiawara tinharhu hi swikanyakanya wu ya eHolweni ya Mfumo

[Xifaniso lexi nga eka tluka 11]

Vanhu lava tshamaka ekusuhi ni nambu wa Beni va yingisela mahungu lamanene hi rixaladza

[Xifaniso lexi nga eka tluka 12]

Robert na Kathy i varhumiwa le Camiri