Tekelela Xikombiso Xa Yesu Hi Ku Khathalela Swisiwana

VUSWETI ni ku tshikileriwa ka vanhu i khale swi ri kona. Hambileswi Nawu lowu Xikwembu xi wu nyikeke Vaisrayele a wu endleriwe ku sirhelela swisiwana ni ku hunguta maxangu ya swona, hakanyingi Nawu wolowo a wu bakanyeriwa etlhelo. (Amosi 2:6) Muprofeta Ezekiyele u sole ndlela leyi swisiwana a swi khomiwa ha yona. U te: “Vanhu va tiko va endle rhengu ra vudyeleri naswona va teke hi ku kanganyisa, kutani loyi a xanisekaka ni loyi a nga xisiwana va va khome hi tihanyi, muluveri va n’wi dyelerile, va nga n’wi kombi vululami.”—Ezekiyele 22:29.

Xiyimo a xi ri tano ni loko Yesu a ri emisaveni. Varhangeri va vukhongeri a va nga ri na mhaka nikatsongo ni swisiwana ni lava pfumalaka. Varhangeri va vukhongeri a va vuriwa “varhandzi va mali” lava a va ‘dyelela tiyindlu ta tinoni’ naswona a va khathala ngopfu hi ku hlayisa mikhuva ya vona ku ri ni ku khathalela vadyuhari ni vapfumari. (Luka 16:14; 20:47; Matewu 15:5, 6) Exifanisweni xa Yesu xa Musamariya lonene, muprista ni Mulevhi va te loko va vona munhu la vavisekeke vo namba va tlulela etlhelweni lerin’wana va tihundzela ematshan’weni yo ya n’wi pfuna.—Luka 10:30-37.

Yesu A A Khathala Hi Swisiwana

Swiviko swa Tievhangeli swa vutomi bya Yesu swi kombisa leswaku a a swi twisisa swinene swiphiqo  swa swisiwana naswona a a khathala swinene hi swilaveko swa swona. Hambileswi Yesu a a tshama etilweni, u tichulurile, a va munhu wa nyama ivi ‘a va xisiwana hi mhaka ya hina.’ (2 Vakorinto 8:9) Loko a vona mintshungu, Yesu a a “yi twela vusiwana, hikuva a yi vavisiwile ni ku tsalangana ku fana ni tinyimpfu leti nga riki na murisi.” (Matewu 9:36) Xiviko xa noni leyi pfumalaka xi kombisa leswaku Yesu a nga tsakisiwanga hi minyikelo yo tala ya swikhumukani, leyi a va yi nyikela “eka leswi swi va taleleke,” kambe u tsakisiwe hi munyikelo lowu nga nyawuriki wa noni leyi nga xisiwana. Leswi yi swi endleke swi khumbe mbilu ya Yesu hikuva ‘hambileswi a yi pfumala yi hoxe hinkwaswo leswi a yi ri na swona swa ku tihanyisa.’—Luka 21:4.

Yesu a a nga va tweli vusiwana ntsena vapfumari, kambe a a tlhela a khathala swinene hi swilaveko swa vona. Yena ni vaapostola vakwe a va simeke nkwama wo pfuna Vaisrayele lava pfumalaka. (Matewu 26:6-9; Yohane 12:5-8; 13:29) Yesu u khutaze lava a va lava ku va valandzeri vakwe leswaku va lemuka vutihlamuleri bya vona byo pfuna vapfumari. U byele mufumi lontsongo la fuweke a ku: “Xavisa swilo hinkwaswo leswi u nga na swona, u avela swisiwana, u ta va ni xuma ematilweni; kutani u ta u va mulandzeri wa mina.” Ku va wanuna loyi a ale ku hambana ni rifuwo rakwe swi kombisa leswaku a a rhandza rona ku tlula Xikwembu ni vanhu-kulobye. Xisweswo, a a nga ri na tona timfanelo leti a ti laveka leswaku a va mudyondzisiwa wa Yesu.—Luka 18:22, 23.

Valandzeri Va Kreste Va Khathala Hi Swisiwana

Endzhaku ka rifu ra Yesu, vaapostola ni valandzeri van’wana va Kreste va ye emahlweni va kombisa nkhathalelo eka swisiwana leswi a swi ri exikarhi ka vona. Kwalomu ka 49 C.E., muapostola Pawulo u hlangane na Yakobo, Petro na Yohane kutani va vulavula hi xiavelo lexi Hosi Yesu Kreste a n’wi nyikeke xona xa ku chumayela mahungu lamanene. Va pfumelelanile leswaku Pawulo na Barnaba va fanele va ya eka “va matiko,” va chumayela ngopfu eka Vanhu Vambe. Hambiswiritano, Yakobo ni vatirhi-kulobye va khutaze Pawulo na Barnaba leswaku va “tsundzuka swisiwana.” Sweswo hi leswi Pawulo a ‘tiyimiseleke ku swi endla hi mbilu hinkwayo.’—Vagalatiya 2:7-10.

Hi nkarhi wa vulawuri bya Hosi Claudius, ndlala leyikulu a yi wele tindhawu to tala eMfun’weni wa Rhoma. Hiloko Vakreste va le Antiyoka “va tiyimisela ku rhumela swo phalala vamakwavo lava tshamaka eYudiya un’wana ni un’wana wa vona hilaha a kotaka hakona; kutani va endla tano, va swi rhumela eka vakulukumba hi voko ra Barnaba na Sawulo.”—Mintirho 11:28-30.

Ninamuntlha Vakreste va ntiyiso va swi tiva leswaku valandzeri va Yesu va fanele va khathala hi swisiwana ni vapfumari, ngopfu-ngopfu loko va ri vapfumeri-kulobye. (Vagalatiya 6:10) Hikwalaho, va khathala hakunene hi swilaveko swa nyama swa lava pfumalaka. Hi xikombiso, hi 1998 ku ve ni dyandza ro chavisa en’walungu-vuxa bya Brazil. Dyandza rero ri hlasele rhayisi, tinyawa ni mavele, ri siya ndlala leyikulu swinene leyi se a ku hundze malembe ya 15 ku nga si va ni yo fana na yona. Etindhawini tin’wana, a swi tika ni ku kuma mati manene yo nwa. Timbhoni ta Yehovha ta le tindhawini tin’wana ta tiko rero ti hatle ti hlela tikomiti ta mphalalo, kutani hi nkarhi wutsongo ti kote ku hlengeleta swakudya swo tala ti tlhela ti hakelela ntirho wo swi tleketla swi yisiwa laha swi lavekaka kona.

Timbhoni leti a ti seketela tsima ro phalala ti  tsale ti ku: “Ha tsaka swinene leswi hi koteke ku pfuna vamakwerhu, ngopfu-ngopfu hileswi hi tivaka leswaku Yehovha u tsakile ha swona. A hi ma rivali nikatsongo marito ya Yakobo 2:15, 16.” Tindzimana teto ta Bibele ti ri: “Loko makwenu a swerile naswona a pfumala swakudya leswi ringaneke swa siku, kambe un’wana wa n’wina a ku eka yena: ‘Famba hi ku rhula, u kufumela, u xurha,’ kambe a nga n’wi nyiki swilaveko swa miri wa yena, swi pfuna yini ke?”

Eka rin’wana ra mavandlha ya Timbhoni ta Yehovha edorobeni ra São Paulo, wansati un’wana loyi a nga Mbhoni leyi hisekaka yi tlhela yi titsongahata kambe yi ri leyi sweleke a swi n’wi oloveli ku kuma swo tihanyisa ha swona. U ri: “Hambileswi ndzi hlambelaka exidziveni xa vusweti, rungula ra Bibele ri ndzi pfune ku va ni xikongomelo xa xiviri evuton’wini. A ndzi tivi leswaku ingi ku endleke yini hi mina loko Timbhoni-kulorhi a ti nga ndzi pfunanga.” Enkarhini lowu hundzeke, wansati yoloye wa migingiriko loyi a nga Mukreste a a fanele a ya endla vuhandzuri kambe a a nga ri na yona mali yo hakela exibedlhele. Kambe Vakreste-kulobye va le vandlheni ra ka vona va kote ku n’wi hakelela leswaku a endla vuhandzuri byebyo. Vakreste va ntiyiso emisaveni hinkwayo va pfuna vapfumeri-kulobye lava pfumalaka.

Mintokoto yoleyo ya tsakisa swinene, kambe swi le rivaleni leswaku matshalatshala wolawo a ma nge swi koti ku tsuvula vusweti. Hambi ku ri mimfumo ya matimba ni minhlangano leyikulu yo phalala vanhu ematikweni hinkwawo a yi swi kotanga ku herisa xiphiqo lexi xa khale, hambiloko yi pfa yi humelela eka swin’wana. Hikwalaho, ku tlakuka xivutiso lexi nge, Xana vusweti ni swiphiqo swin’wana leswi cinisaka vanhu gija swi ta tlhantlhiwa njhani?

Tidyondzo Ta Bibele Ti Pfuna Hilaha Ku Nga Heriki

Swiviko swa Tievhangeli swi kombisa leswaku Yesu Kreste a a tolovele ku pfuna vanhu lava sweleke kumbe lava nga ni swilaveko swin’wana. (Matewu 14:14-21) Kambe hi wihi ntirho lowu a a wu rhangisa emahlweni? Siku rin’wana, endzhaku ko heta nkarhinyana a ri karhi a pfuna vapfumari, Yesu u byele vadyondzisiwa vakwe a ku: “A hi yeni kun’wanyana, emadorobeni ya muti lowu nga ekusuhinyana, leswaku ndzi ta chumayela na kona.” Ha yini Yesu a tshike ntirho wakwe wa ku pfuna vavabyi ni vapfumari leswaku a ya emahlweni ni ntirho wakwe wo chumayela? U hlamusele a ku: “Ndzi hume hi xikongomelo xexo [xa ku chumayela].” (Marka 1:38, 39; Luka 4:43) Hambileswi ku pfuna vapfumari a swi ri swa nkoka eka Yesu, ntirho wa yena lowukulu a ku ri ku chumayela hi Mfumo wa Xikwembu.—Marka 1:14.

Tanihi leswi Bibele yi khutazaka Vakreste leswaku va “landzelerisisa mikondzo [ya Yesu],” Vakreste namuntlha va ni vukongomisi lebyi kongomeke malunghana ni ku rhangisa swilo swa nkoka loko va pfuna van’wana. (1 Petro 2:21) Ku fana na Yesu, va pfuna vanhu lava pfumalaka. Hi hala tlhelo va tekelela xikombiso xa Yesu xa ku rhangisa ntirho wo chumayela rungula ra Bibele malunghana ni mahungu lamanene ya Mfumo wa Xikwembu. (Matewu 5:14-16; 24:14; 28:19, 20) Kambe, ha yini ku chumayela rungula leri kumekaka eRitweni ra Xikwembu swi ri swa nkoka ku tlula tindlela tin’wana ta ku pfuna vanhu?

Swiviko leswi humaka emisaveni hinkwayo swi kombisa leswaku loko vanhu va twisisa xitsundzuxo xa Bibele va tlhela va xi landzela, swa va olovela ku hlangavetana ni swiphiqo swa siku ni  siku evuton’wini, ku katsa ni vusweti. Ku tlula kwalaho, rungula ra le Bibeleni malunghana ni Mfumo wa Xikwembu leri chumayeriwaka hi Timbhoni ta Yehovha namuntlha ri nyika vanhu ntshembo hi vumundzuku—ntshembo lowu endlaka leswaku munhu a tlangela vutomi hambiloko a langutane ni swiyimo swo tika swinene. (1 Timotiya 4:8) Hi wihi ntshembo wa kona?

Rito ra Xikwembu ra hi tiyisekisa malunghana ni vumundzuku bya hina: “Ku ni matilo lamantshwa ni misava leyintshwa leswi hi swi rindzeleke hi ku ya hi xitshembiso xa [Xikwembu], naswona ku ta va ni ku lulama eka swona.” (2 Petro 3:13) Loko Bibele yi vulavula hi “misava,” minkarhi yin’wana yi va yi kombetela eka vanhu lava hanyaka emisaveni. (Genesa 11:1) Kutani “misava leyintshwa” yo lulama leyi hi tshembisiwaka leswaku yi ta ta i vanhu lava amukelekaka eka Xikwembu. Rito ra Xikwembu ri tlhela ri tshembisa leswaku ehansi ka vulawuri bya Kreste, lava amukelekaka eka Xikwembu va ta kuma nyiko ya vutomi lebyi nga heriki kutani va hanya hi ntsako emisaveni leyi nga paradeyisi. (Marka 10:30) Vumundzuku byebyo byo tsakisa byi tshembisiwa vanhu hinkwavo, ku katsa ni swisiwana. Eka “misava [yoleyo] leyintshwa,” xiphiqo xa vusweti xi ta heriseriwa makumu.

[Bokisi/Xifaniso lexi nga eka tluka 7]

XANA YESU U TA “KUTSULA XISIWANA” HI NDLELA YIHI?—Pisalema 72:12

VULULAMI: “A yi avanyise lava xanisekaka exikarhi ka vanhu, a yi ponise vana va xisiwana, a yi pfotlose mudyeleri.” (Pisalema 72:4) Loko Kreste a ta va a fuma misava, vanhu hinkwavo va ta khomiwa hi ndlela leyi lulameke. A ku nge vi na vukungundzwana, lebyi endlaka leswaku matiko yo tala lawa a ma fanele ma yime kahle, ma tikuma ma hlambela evuswetini.

KU RHULA: “Emasikwini ya yona lowo lulama u ta hluka, ni ku rhula ku ta andza ku fikela n’weti wu nga ha vi kona.” (Pisalema 72:7) Vusweti byo tala emisaveni byi vangiwa hi ku lwa ka vanhu. Kreste u ta tisa ku rhula loku hetisekeke emisaveni, xisweswo a tsuvula xin’wana xa swivangelo-nkulu swa vusweti.

NTWELA-VUSIWANA: “Yi ta va ni nsovo eka loyi a pfumalaka ni loyi a nga xisiwana, yi ta ponisa moya-xiviri wa swisiwana. Yi ta kutsula moya-xiviri wa vona eku tshikileriweni ni le madzolongeni, ni ngati ya vona yi ta va ya risima ematihlweni ya yona.” (Pisalema 72:12-14) Lava pfumalaka, swisiwana ni lava tshikileriweke va ta va swirho swa ndyangu lowu tsakeke, va ri ni vun’we ehansi ka vurhangeri bya Hosi Yesu Kreste.

NDZALO: “Ku ta va ni mavele yo tala emisaveni.” (Pisalema 72:16) Hi nkarhi wa ku fuma ka Kreste, ku ta va ni ndzalo. Vanhu a va nge he kayiveli swakudya naswona a ku nge he vi na tindlala leti hi xitalo ti vangaka vusweti namuntlha.

[Xifaniso lexi nga eka tluka 4, 5]

Yesu a a khathala swinene hi swilaveko swa swisiwana

[Xifaniso lexi nga eka tluka 6]

Rungula ra Bibele ri nyika ntshembo wa xiviri