Yehovha U Kutsula La Xanisekaka

“Makhombo ya lowo lulama ma tele, kambe Yehovha wa n’wi kutsula eka wona hinkwawo.”—PISALEMA 34:19.

1, 2. Mukreste un’wana wo tshembeka u tshame a langutana ni xiphiqo xihi, naswona ha yini hi nga ha titwaka hi ndlela yoleyo?

WANSATI la vuriwaka Keiko * se a a ri ni malembe yo tlula 20 a ri Mbhoni ya Yehovha. U tshame a va phayona ra nkarhi hinkwawo, kumbe muhuweleri wa Mfumo wa nkarhi hinkwawo. A a ri tlangela swinene lunghelo rero. Hambiswiritano, ku nga ri khale ngopfu Keiko u sungule ku heleriwa hi ntshembo swinene naswona a a tilava a ri yexe. U ri: “A a ndzi tshamela ku rila.” Leswaku a lwisana ni ntshikilelo wa yena, Keiko u hete nkarhi wo tala a endla dyondzo ya munhu hi yexe. U ri: “Nilokoswiritano, a swi nga lunghi. Ndzi kale ndzi titwa onge ndzi nga fa.”

² Xana u tshame u titwa u ri ni gome leri fanaka? Leswi u nga Mbhoni ya Yehovha, u ni swivangelo swo tala swo tsaka hikuva ku tinyiketela eka Xikwembu ku “ni xitshembiso xa vutomi bya sweswi ni lebyi nga ta ta.” (1 Timotiya 4:8) Sweswi u le paradeyisini ya moya! Hambiswiritano, xana sweswo swi vula leswaku u sirheleriwile eka maxangu hinkwawo? Nikatsongo! Bibele yi ri: “Makhombo ya lowo lulama ma tele.” (Pisalema 34:19) Leswi a swi hlamarisi, hikuva “misava hinkwayo yi le hansi ka matimba ya lowo homboloka,” Sathana Diyavulosi. (1 Yohane 5:19) Hi ndlela yo karhi, hinkwerhu ha swi vona leswaku misava leyi yi lawuriwa hi yena.—Vaefesa 6:12.

Vuyelo Bya Maxangu

3. Nyika swikombiso swa le Bibeleni swa malandza ya Xikwembu lama veke ni ntshikilelo lowukulu.

³ Loko munhu o khomiwa hi ntshikilelo nkarhi wo leha swi nga ha onha langutelo ra yena. (Swivuriso 15:15) Anakanya hi wanuna wo lulama Yobo. Loko a ri emaxangwini lamakulu, Yobo u te: “Munhu la velekiweke hi wansati, u hanya nkarhi wo koma naswona u taleriwe hi ku karhateka.” (Yobo 14:1) Yobo a a nga ha tsakanga. U kale a anakanya leswaku Yehovha u n’wi fularherile. (Yobo 29:1-5) Yobo a hi yena ntsena nandza wa Xikwembu loyi a veke ni nhlomulo lowukulu. Bibele yi hi byela leswaku “moya-xiviri [wa Hana] a wu vaviseke ngopfu” hikwalaho ka leswi a a nga ri na vana. (1 Samuwele 1:9-11) Leswi Raveka a a dyisiwa mbitsi hi xiyimo xa le ndyangwini wa yena, u te: “Ndzi fike laha ndzi nyenyaka vutomi lebyi bya mina.” (Genesa 27:46) Loko a anakanyisisa hi swihoxo swa yena, Davhida u te: “Ndzi famba-fambe siku hinkwaro ndzi hlunamile.” (Pisalema 38:6) Swikombiso leswi swi nga  ri swingani swi kombisa kahle leswaku vavanuna ni vavasati lava chavaka Xikwembu va le nkarhini wa le mahlweni ka Vukreste va tiyisele ntshikilelo lowukulu.

4. Ha yini swi nga hlamarisi leswi ku nga ni “mimoya-xiviri leyi karhatekeke” exikarhi ka Vakreste namuntlha?

⁴ Ku vuriwa yini hi Vakreste? Muapostola Pawulo u vone swi fanerile ku byela Vatesalonika leswaku va “[vulavula] hi ku chavelela eka mimoya-xiviri leyi karhatekeke.” (1 Vatesalonika 5:14) Buku yin’wana ya tinhlamuselo yi vula leswaku rito ra Xigriki leri hundzuluxeriweke ri va “mimoya-xiviri leyi karhatekeke” ri nga ha vula lava “tshikilelekeke swa xinkarhana evuton’wini.” Marito ya Pawulo ma kombisa leswaku vanhu van’wana lava totiweke hi moya evandlheni rolero ra le Tesalonika a va tshikilelekile. Ni namuntlha ku ni mimoya-xiviri leyi tshikilelekeke exikarhi ka Vakreste. Kambe ha yini va tshikilelekile? A hi kambisiseni swilo swinharhu leswi talaka ku vanga ntshikilelo.

Ku Nga Hetiseki Ka Hina Ku Nga Hi Tshikilela

5, 6. Varhoma 7:22-25 yi nga hi chavelela njhani?

⁵ Ku hambana ni vanhu lava nga tshembekiki lava “heleriweke hi ntlhaveko hinkwawo wa ku tikhoma lokunene,” Vakreste va ntiyiso va karhatiwa hi ku nga hetiseki ka vona. (Vaefesa 4:19) Va nga ha titwa ku fana na Pawulo, loyi a tsaleke a ku: “Kunene ndza wu tsakela nawu wa Xikwembu hi ku ya hi munhu loyi ndzi nga yena endzeni, kambe eswirhweni swa mina ndzi vona nawu wun’wana lowu lwaka ni nawu wa mianakanyo ya mina, wu ndzi endla khumbi ra nawu wa xidyoho lowu nga eswirhweni swa mina.” Kutani Pawulo u te: “Mina munhu wa maxangu!”—Varhoma 7:22-24.

⁶ Xana u tshame u titwa ku fana na Pawulo? A swi hoxanga ku xiyisisa swihoxo swa wena, hikuva leswi swi nga ku endla u xiya vukulu bya xidyoho naswona swi nga tiyisa ku tiyimisela ka wena ku papalata swilo swo biha. Kambe a wu fanelanga u tshama u tshikileriwe hi swihoxo swa wena. Endzhaku ko vula marito lama kombisaka ku tshikileleka lawa ma ha ku tshahiwaka, Pawulo u ye emahlweni a ku: “Ndzi nkhensa Xikwembu ha Yesu Kreste Hosi ya hina!” (Varhoma 7:25) Ina, Pawulo a a tiyiseka leswaku ngati leyi halatiweke ya Yesu yi nga n’wi ponisa eka xidyoho lexi a xi kumeke tanihi ndzhaka.—Varhoma 5:18.

7. I yini lexi nga pfunaka munhu leswaku a nga tshikileriwi hikwalaho ka leswi a voyameleke eku dyoheni?

⁷ Loko u titwa u tshikileriwa hikwalaho ka xidyoho lexi u velekiweke na xona, u nga kuma nchavelelo eka marito ya muapostola Yohane, loyi a tsaleke a ku: “Loko mani na mani a endla xidyoho, hi ni mupfuni eka Tatana, a nga Yesu Kreste, loyi a lulameke. Naswona yena i gandzelo ra ku vuyelelana ra swidyoho swa hina, kambe ku nga ri swa hina ntsena, ni swa misava hinkwayo.” (1 Yohane 2:1, 2) Loko u tshikileriwa hikwalaho ka leswi u voyameleke eku dyoheni, minkarhi hinkwayo tsundzuka leswaku Yesu u fele vadyohi, ku nga ri vanhu lava hetisekeke. Entiyisweni, “hinkwavo va dyohile, naswona va kayivela ku vangama ka Xikwembu.”—Varhoma 3:23.

8, 9. Ha yini hi fanele hi fularhela moya wa ku tiavanyisa?

⁸ Hambiswiritano, a hi nge u endle xidyoho lexikulu enkarhini lowu hundzeke. A swi kanakanisi leswaku u byele Yehovha hi mhaka yoleyo hi xikhongelo, kumbexana ko talanyana. U kume mpfuno wa moya eka vakulu lava nga Vakreste. (Yakobo 5:14, 15) U hundzukile hakunene hikwalaho u hambete u ri xiphemu xa vandlha. Kumbexana u tshike nhlengeletano ya Xikwembu swa xinkarhana, kambe endzhakunyana u hundzuka u tlhela u amukeleka eka yona. Eka xiyimo xin’wana ni xin’wana xa leswi, u nga ha tsundzuka xidyoho lexi u xi endleke enkarhini lowu hundzeke kutani xi ku tshikilela. Loko u humeleriwa hi sweswo, tsundzuka leswaku Yehovha u rivalela vanhu lava hundzukeke hakunene “hi ndlela leyikulu.” (Esaya 55:7) Ku tlula kwalaho, a nga lavi leswaku u tivona nandzu. I Sathana a lavaka u titwa hi ndlela yoleyo. (2 Vakorinto 2:7, 10, 11) Diyavulosi u ta lovisiwa hikuva u faneriwa hi ku lovisiwa, kambe u lava leswaku u titwa onge na wena u fanele u avanyisiwa hi ndlela leyi fanaka ni ya yena. (Nhlavutelo 20:10) U nga pfumeleli Sathana a humelela eka rhengu ra yena ro dlaya ripfumelo ra wena. (Vaefesa 6:11) Ku ri na sweswo, ‘lwana na yena’ emhakeni leyi, tanihi laha u endlaka hakona ni hi tindlela tin’wana.—1 Petro 5:9.

⁹ Eka Nhlavutelo 12:10, Sathana u vitaniwa  “muhehli wa vamakwerhu”—Vakreste lava totiweke. U va “[hehla] vusiku ni nhlikanhi” emahlweni ka Xikwembu. Ku anakanyisisa hi ndzimana yoleyo swi nga ha ku pfuna leswaku u swi vona leswaku Sathana, loyi a nga muhehli, u ta tsaka loko u tihehla u tlhela u tiavanyisa, hambileswi Yehovha a nga endlisiki xiswona sweswo. (1 Yohane 3:19-22) Ha yini u tshamela ku karhatiwa hi swihoxo swa wena lerova u lava ku lan’wa? U nga pfumeleli Sathana a dlaya vuxaka bya wena ni Xikwembu. U nga pfumeleli Diyavulosi a ku endla u honisa mhaka ya leswaku Yehovha u ni “tintswalo ni nsovo, [u hlwela] ku hlundzuka, [u tele] musa wa rirhandzu.”—Eksoda 34:6.

Ku Tsana Ka Hina Ku Nga Hi Heta Matimba

10. Xana ku tsana ka hina ku nga hi heta matimba hi ndlela yihi?

¹⁰ Vakreste van’wana va hetiwa matimba hikwalaho ka leswi ku tsana ka vona ku va endlaka va nga tirheli Xikwembu hilaha a va ta tsakela ku xi tirhela hakona. Xana na wena u le xiyin’weni xo tano? Swi nga ha endleka vuvabyi lebyikulu, ku dyuhala, kumbe swiyimo swin’wana swi ku sivela ku tirha swinene ensin’wini hilaha a wu endla hakona enkarhini lowu hundzeke. Ina, Vakreste va khutaziwa ku tixavela nkarhi wo tirhela Xikwembu. (Vaefesa 5:15, 16) Kambe ku vuriwa yini loko ku tsana ku ku sivela hakunene ku tirha swinene ensin’wini ivi leswi swi ku heta matimba?

11. Xana ndzayo ya Pawulo leyi kumekaka eka Vagalatiya 6:4 yi nga hi vuyerisa njhani?

¹¹ Bibele ya hi khutaza leswaku hi nga vi na vulolo kambe hi “tekelela lava dyaka ndzhaka ya switshembiso hikwalaho ka ripfumelo ni ku lehisa mbilu.” (Vaheveru 6:12) Leswi hi nga swi endla ntsena hi ku xiyisisa xikombiso xa vona lexinene kutani hi lava ku tekelela ripfumelo ra vona. Hambiswiritano, a hi nge vuyeriwi loko hi tiringanisa hi ndlela yo biha ni van’wana ivi hi gimeta hileswaku xin’wana ni xin’wana lexi hi xi endlaka a xi enerisi. Hikwalaho hi fanele hi tirhisa ndzayo ya Pawulo: “Un’wana ni un’wana a a kombise leswi ntirho wa yena wu nga swona, kutani u ta va ni xivangelo xo khana malunghana na yena hi yexe, naswona ku nga ri hi ku tiringanisa ni munhu un’wana.”—Vagalatiya 6:4.

12. Ha yini hi nga tsakisiwaka hi ntirho lowu hi wu endlelaka Yehovha?

¹² Vakreste va ni xivangelo lexi twalaka xa ku tsaka, hambiloko va ri ni swiphiqo leswikulu swa rihanyo. Bibele ya hi tiyisekisa: “Xikwembu a xi pfumali ku lulama lerova xi nga rivala ntirho wa n’wina ni rirhandzu leri mi ri kombiseke hikwalaho ka vito ra xona.” (Vaheveru 6:10) Swi nga ha endleka ku ni swiyimo leswi u nga kotiki ku swi lawula leswi endlaka leswaku swi ku tikela ku endla ntirho lowu u tshameke u kota ku wu endla. Hambiswiritano, hi ku pfuniwa hi Yehovha u nga ha kota ku hlanganyela evutirhelini bya Vukreste hilaha ku teleke hi ku tirhisa tindlela tin’wana, to tanihi ku chumayela hi riqingho na hi ku tsala mapapila. U nga tiyiseka leswaku Yehovha Xikwembu u ta ku katekisa hikwalaho ka ntirho lowu u wu endlaka hi mbilu hinkwayo ni hikwalaho ka rirhandzu leri u n’wi rhandzaka ha rona ni leri u rhandzaka vanhu-kuloni ha rona.—Matewu 22:36-40.

“Minkarhi Ya Mangava” Yi Nga Hi Heta Matimba

13, 14. (a) Xana “minkarhi [leyi] ya mangava” yi nga hi vangela maxangu hi tindlela tihi? (b) Ku pfumaleka ka xinakulobye xa ntumbuluko ku vonaka njhani namuntlha?

¹³ Hambileswi hi languteleke ku hanya emisaveni leyintshwa ya ku lulama ya Xikwembu, sweswi hi hanya eka “minkarhi ya mangava leyi swi nonon’hwaka ku langutana na yona.” (2 Timotiya 3:1) Hi nga chaveleriwa hi ku tiva leswaku swilo leswi hi tshikilelaka swi kombisa leswaku ku kutsuriwa ka hina se ku tshinele ngopfu. Kambe, swiyimo leswi nga kona sweswi swa hi khumba. Hi xikombiso, u titwa njhani loko u nga tirhi? Mintirho yi nga ha va yi kala, naswona loko nkarhi wu ri karhi wu famba, u nga ha tivutisa loko Yehovha a xi vona xiyimo xa wena kumbe a swi twa swikhongelo swa wena. Kumbexana u languteriwa ehansi kumbe u khomiwa hi ndlela yin’wana yo biha. Ni ku hlaya tinhloko-mhaka ta mahungu swi nga ha ku endla u titwa u fana na Lota wanuna wo lulama, loyi a a “karhateka swinene” (“heleke matimba,” Young’s Literal Translation of the Holy Bible) hi ku tikhoma loko biha ka lava a va tshama etikweni rero.—2 Petro 2:7.

¹⁴ Ku ni nchumu wun’wana lowu kombisaka leswaku hi le masikwini ya makumu lowu hi nga  taka hi nga wu honisi. Bibele yi profete leswaku vo tala a va ta va “lava nga riki na xinakulobye xa ntumbuluko.” (2 Timotiya 3:3) Mindyangu yo tala a ya ha ri na rona rirhandzu. Buku leyi nge Family Violence yi vula leswaku “vumbhoni byi ringanyeta leswaku vanhu va tala ku dlayiwa, va vavisiwa, kumbe va khomiwa hi ndlela yo biha hi tlhelo ra rimbewu hi swirho leswin’wana swa ndyangu ku tlula munhu wihi na wihi. Eka vanhu van’wana lavakulu ni vana, ndhawu leyi vanhu va faneleke va rhandziwa va tlhela va titwa va sirhelelekile eka yona hi yona leyi nga ni khombo swinene.” Lava va kuleleke ekaya leri a ku nga ri na xiyimo lexinene, va nga ha va ni nchavo ni gome emalembeni lama nga ta landzela. Ku vuriwa yini loko na wena u ri ni xiphiqo lexi fanaka?

15. Rirhandzu ra Yehovha ri ri tlula njhani rirhandzu ra munhu wihi na wihi wa nyama?

¹⁵ Mupisalema Davhida u yimbelerile: “Loko tatana na manana vo ndzi tshika, Yehovha u ta ndzi teka.” (Pisalema 27:10) A hi ku chavelela ka swona ku tiva leswaku rirhandzu ra Yehovha ri tlula ra mutswari wihi na wihi wa nyama! Tanihi leswi ku tshikiwa, ku khomiwa ku vava, kumbe ku fularheriwa hi mutswari swi nga ha vavaka, a swi yi khumbi ndlela leyi Yehovha a khathalaka ha yona ha wena. (Varhoma 8:38, 39) Tsundzuka leswaku Xikwembu xi koka lava xi va rhandzaka. (Yohane 3:16; 6:44) Ku nga khathariseki leswaku vanhu va ku khome njhani, Tata wa wena wa le tilweni wa ku rhandza!

Magoza Lama Tirhaka Yo Hunguta Ku Hela Matimba

16, 17. Loko munhu a hele matimba, a nga endla yini leswaku a tshama a tiyile hi tlhelo ra moya?

¹⁶ U nga teka magoza lama tirhaka yo langutana ni ku hela matimba. Hi xikombiso, hlanganyela hilaha ku teleke entirhweni wa Vukreste lowu khutazaka. Anakanyisisa hi Rito ra Xikwembu ngopfu-ngopfu loko u titwa u hele matimba swinene. Mupisalema u yimbelerile: “Loko ndzi ku: ‘Kunene nenge wa mina wu ta dedeleka,’ Oho Yehovha, musa wa wena wa rirhandzu wu hambete wu ndzi seketela. Loko miehleketo ya mina leyi ndzi karhataka yi tele endzeni ka mina, nchavelelo wa wena wu sungule ku vukarha moya-xiviri wa mina.” (Pisalema 94:18, 19) Ku hlaya Bibele nkarhi na nkarhi swi ta ku pfuna leswaku u tata mianakanyo ya wena hi marito lama chavelelaka ni mianakanyo leyi khutazaka.

¹⁷ Xikhongelo na xona i xa nkoka. Hambiloko u ta ka u nga koti ku tiphofula hi ku helela hi marito, Yehovha wa swi tiva leswi u ringetaka ku swi vula. (Varhoma 8:26, 27) Mupisalema u nyikele xitiyisekiso lexi: “Lahlela ndzhwalo wa wena eka Yehovha, u ta ku seketela. A nge pfuki a pfumerile leswaku la lulameke a tsekatseka.”—Pisalema 55:22.

18. Xana munhu la tshikilelekeke a nga ha teka magoza wahi lama tirhaka?

¹⁸ Van’wana va va ni gome hikwalaho ka ntshikilelo lowukulu. * Loko na wena u ri na wona,  ringeta ku anakanyisisa hi misava leyintshwa ya Xikwembu ni hi nkarhi lowu ku nga ta va ku ri “hava munhu la tshamaka kona la nga ta ku: ‘Ndza vabya.’” (Esaya 33:24) Loko gome ra wena ku nga ri nchumu lowu hundzaka, ku nga ha va vutlhari ku lava mpfuno eka vadokodela. (Matewu 9:12) Nakambe i swa nkoka ku khathalela miri wa wena. Ku dya swakudya leswi nga ni rihanyo ni ku endla vutiolori swi nga ha ku pfuna. Tiyiseka leswaku u wisa hilaha ku faneleke. U nga hlaleli thelevhixini ku kala ku va vusiku, naswona papalata vuhungasi lebyi nga ta ku siya u karhele emirini ni le mintlhavekweni. Xa nkoka swinene, hambeta u endla mintirho leyi tsakisaka Xikwembu! Hambileswi nkarhi wa leswaku Yehovha a “sula mihloti hinkwayo” wu nga si fikaka, u ta ku pfuna leswaku u tiyisela.—Nhlavutelo 21:4; 1 Vakorinto 10:13.

Ku Hanya “Ehansi Ka Voko Ra Matimba Ra Xikwembu”

19. Yehovha u va tshembisa yini lava xanisekaka?

¹⁹ Bibele ya hi tiyisekisa leswaku hambileswi makhombo ya lowo lulama ma teleke, “Yehovha wa n’wi kutsula eka wona hinkwawo.” (Pisalema 34:19) Xikwembu xi swi endlisa ku yini sweswo? Loko muapostola Pawulo a khongele hi ku phindha-phindha a kombela ku suseriwa “mutwa enyameni” ya yena, Yehovha u te: “Matimba ya mina ma endliwa lama hetisekeke eku tsaneni.” (2 Vakorinto 12:7-9) Yehovha u n’wi tshembise yini Pawulo, naswona wena u ku tshembisa yini? A nga tshembisi ku ku tshungula, kambe u tshembisa ku ku nyika matimba yo tiyisela.

20. Ku nga khathariseki miringo leyi hi welaka, hi tiyisekisiwa hi yini eka 1 Petro 5:6, 7?

²⁰ Muapostola Petro u tsarile: “Titsongahateni ehansi ka voko ra matimba ra Xikwembu, leswaku xi ta mi tlakusa hi nkarhi lowu faneleke; mi ri karhi mi lahlela ku vilela hinkwako ka n’wina eka xona, hikuva xa mi khathalela.” (1 Petro 5:6, 7) Leswi Yehovha a ku khathalelaka, a nge ku lahli. U ta ku seketela ku nga khathariseki miringo leyi ku welaka. Tsundzuka leswaku Vakreste lava tshembekaka va le “[hansi] ka voko ra matimba ra Xikwembu.” Loko hi ri karhi hi tirhela Yehovha, u hi nyika matimba ya ku tiyisela. Loko hi tshembeka eka yena, ku hava lexi nga hi vaviselaka makumu hi tlhelo ra moya. Hikwalaho, onge hi nga tshama hi tshembekile eka Yehovha leswaku hi ta tiphina hi vutomi lebyi nga heriki emisaveni leyintshwa leyi a yi tshembiseke kutani hi vona siku leri a nga ta va a n’wi kutsulele makumu la xanisekaka hakunene!

[Tinhlamuselo ta le hansi]

Wa Tsundzuka Xana?

• Ha yini malandza ya Yehovha na wona ma xaniseka?

• Hi swihi swilo swin’wana leswi nga vangelaka vanhu van’wana va Xikwembu leswaku va heleriwa hi matimba?

• Yehovha u hi pfuna njhani leswaku hi langutana ni mivilelo ya hina?

• Hi le “[hansi] ka voko ra matimba ra Xikwembu” hi ndlela yihi?

[Swivutiso Swa Dyondzo]

[Swifaniso leswi nga eka tluka 25]

Ku nga khathariseki miringo, vanhu va Yehovha va ni xivangelo xo tsaka

[Xifaniso lexi nga eka tluka 28]

Ku chumayela hi riqingho i ndlela yin’wana yo tirhela Yehovha hi mbilu hinkwayo