“Tivisani Xikwembu Swikombelo Swa N’wina”

“Eka hinkwaswo tivisani Xikwembu swikombelo swa n’wina hi xikhongelo ni xikombelo swin’we ni ku nkhensa swikombelo swa n’wina.”—VAFILIPIYA 4:6.

1. I mani loyi hi nga ni lunghelo ra ku vulavula na yena, naswona ha yini sweswo swi hlamarisa swonghasi?

A HI nge u endle xikombelo xa ku vulavurisana ni murhangeri wa tiko ra ka n’wina, xana u anakanya leswaku a wu ta kuma nhlamulo ya njhani? Swi nga endleka u kuma nhlamulo ya musa eka lava tirhaka ehofisini ya murhangeri yoloye, kambe a swi tshembisi leswaku u nga pfumeleriwa ku vulavula na yena hi ku kongoma. Hambiswiritano, a swi tano hi Mufumi lonkulu eka hinkwavo, Yehovha Xikwembu, Hosi ya vuako hinkwabyo. Swa koteka leswaku hi vulavula na yena kwihi ni kwihi laha hi nga kona, hi nkarhi wihi ni wihi lowu hi wu lavaka. Swikhongelo leswi amukelekaka swa fika eka yena minkarhi hinkwayo. (Swivuriso 15:29) Vona mhaka yo tsakisa swonghasi! Xana ku tlangela ka hina lunghelo rero a swi fanelanga swi hi susumetela ku khongela nkarhi ni nkarhi eka Loyi swi faneleke ku n’wi vula “Mutwi wa xikhongelo”?—Pisalema 65:2.

2. Ku laveka yini leswaku swikhongelo swi va leswi amukelekaka eka Xikwembu?

² Hambiswiritano, un’wana a nga vutisa, ‘Hi swihi swikhongelo leswi amukelekaka eka Xikwembu?’ Bibele yi hlamusela nchumu wun’wana lowu lavekaka leswaku swikhongelo swi amukeleka loko yi ku: “Handle ka ripfumelo a swi koteki ku xi tsakisa kahle, hikuva la tshinelelaka Xikwembu u fanele a kholwa leswaku xi kona ni leswaku hi xona muhakeri wa lava va xi lavaka hi mbilu hinkwayo.” (Vaheveru 11:6) Ina, hilaha swi hlamuseriweke hakona eka xihloko lexi hundzeke, nchumu wa nkoka eku titshineteni eka Xikwembu i ripfumelo. Xikwembu xi rhandza ku amukela swikhongelo swa lava titshinetaka eka xona, kambe va fanele va endla tano hi ripfumelo ni hi mintirho leyi amukelekaka kun’we ni hi ku tshembeka ni nsusumeto lowunene.

3. (a) Hilaha swi kombisiweke hakona hi swikhongelo swa malandza yo tshembeka ya khale, i swilo swa muxaka muni leswi nga nghenisiwaka eswikhongelweni? (b) Hi tihi tindlela leti hi nga khongelaka ha tona?

³ Muapostola Pawulo u khutaze Vakreste va le nkarhini wakwe a ku: “Mi nga vileli ha nchumu, kambe eka hinkwaswo tivisani Xikwembu swikombelo swa n’wina hi xikhongelo ni xikombelo swin’we ni ku nkhensa swikombelo swa n’wina.” (Vafilipiya 4:6, 7) Bibele yi ni swikombiso swo tala swa vanhu lava tiviseke Xikwembu hi swivilelo swa vona. Swikombiso sweswo swi katsa Hana, Eliya, Hezekiya na Daniyele. (1 Samuwele 2:1-10; 1 Tihosi 18:36, 37; 2 Tihosi 19:15-19; Daniyele 9:3-21) Hi fanele hi landzela xikombiso xa vona. Nakambe xiya leswaku marito ya Pawulo ma kombisa leswaku swikhongelo swa hina hi nga swi endla hi tindlela to hambana-hambana. U vulavule hi ku nkhensa, ku nga xikhongelo xa ku tlangela leswi Xikwembu xi hi endlelaka swona. Sweswo hi nga swi endla ni hi ku xi dzunisa. Xikombelo swi vula ku kombela hi ku titsongahata, swi huma embilwini. Nakambe hi nga kombela nchumu wo karhi hi ku kongoma. (Luka 11:2, 3) Tata wa hina wa le tilweni u ta hi amukela loko hi titshineta eka yena hi yin’wana ni yin’wana ya tindlela leti.

4. Hambileswi Yehovha a tivaka swilaveko swa hina, ha yini hi tama hi endla swikombelo?

⁴ Van’wana va nga ha tivutisa, ‘Xana a hi swona leswaku Yehovha ana se u va a tiva swilaveko swa hina hinkwaswo?’ Swi tano. (Matewu 6:8, 32) Kutani ha yini a ha lava leswaku hi titshineta eka yena hi endla swikombelo? Xiya xikombiso lexi: A hi nge n’wini wa xitolo u tshembisa van’wana va vaxavi nyiko yo karhi. Kambe vaxavi va fanele va ta eka n’wini wa xitolo va ta teka nyiko ya vona. Lava alaka ku ya exitolo va ya teka nyiko yoleyo va ta va va kombisa leswaku a va yi tlangeli. Hilaha ku fanaka, loko hi honisa ku endla swikombelo swa  hina hi xikhongelo hi ta va hi kombisa leswaku a hi swi tlangeli leswi Yehovha a hi nyikaka swona. Yesu u te: “Kombelani mi ta swi kuma.” (Yohane 16:24) Hi ndlela yoleyo hi ta va hi kombisa leswaku hi titshege hi Xikwembu.

Hi Fanele Hi Titshineta Njhani Eka Xikwembu?

5. Ha yini hi fanele hi khongela hi vito ra Yesu?

⁵ Yehovha a nga veki milawu yo tala ya ndlela leyi hi faneleke hi n’wi khongela ha yona. Hambiswiritano, hi fanele hi dyondza ndlela leyi faneleke yo titshineta eka Xikwembu, naswona yi hlamuseriwe eBibeleni. Hi xikombiso, Yesu u dyondzise valandzeri vakwe a ku: “Loko mi kombela xin’wana ni xin’wana eka Tatana, u ta mi nyika xona hi vito ra mina.” (Yohane 16:23) Hikwalaho, hi fanele hi khongela hi vito ra Yesu, hi xixima Yesu tanihi leswi ku nga yena ntsena loyi vanhu hinkwavo va nga kumaka mikateko ya Xikwembu ha yena.

6. Loko hi khongela, xana hi fanele hi yimeka njhani?

⁶ Hi fanele hi yimeka njhani loko hi khongela? A ku na ku yimeka ko karhi loku Bibele yi vulaka leswaku hi fanele hi namarhela kona loko swikhongelo swa hina swi ta twiwa. (1 Tihosi 8:22; Nehemiya 8:6; Marka 11:25; Luka 22:41) Nchumu wa nkoka i ku khongela eka Xikwembu hi mbilu hinkwayo ni hi nsusumeto lowunene.—Yuwele 2:12, 13.

7. (a) Xana rito leri nge “amen” ri vula yini? (b) Ri tirhisiwa njhani hi ndlela leyi faneleke eswikhongelweni?

⁷ Ku vuriwa yini hi ku tirhisa rito leri nge “amen”? Matsalwa ma kombisa leswaku hi ntolovelo, leyi i ndlela leyi faneleke ya ku gimeta swikhongelo swa hina, ngopfu-ngopfu loko hi khongela emahlweni ka vanhu. (Pisalema 72:19; 89:52) Rito ra Xiheveru leri nge ʼa·menʹ kahle-kahle ri vula “hakunene.” Cyclopedia ya McClintock na Strong yi hlamusela leswaku loko u ku “Amen” emakumu ka swikhongelo u “tiyisekisa marito lama ha ku vuriwaka, naswona u kombela leswaku ma hetiseka.” Kutani loko loyi a khongelaka a gimeta hi ku “Amen” swi huma embilwini, u kombisa ku khumbeka ka yena hi leswi a ha ku swi vulaka. Loko Mukreste loyi a yimelaka vandlha hi xikhongelo a gimeta hi rito leri, lava va yingiseleke na vona va nga ku “Amen” hi mbilu kumbe hi rito leri twalaka, va kombisa leswaku va swi amukela hi mbilu hinkwayo leswi swa ha ku vuriwaka.—1 Vakorinto 14:16.

8. Swi nga tisa ku yini leswaku swikhongelo swin’wana swa hina swi fana ni swa Yakobe na Abrahama, naswona sweswo swi ta va swi kombisa yini eka hina?

⁸ Minkarhi yin’wana Xikwembu xi nga hi pfumelela ku kombisa vuenti bya ku karhateka ka hina hi timhaka leti hi khongelaka ha tona. Swi nga lava hi fana na Yakobe wa khale, loyi a dodombisaneke vusiku hinkwabyo ni ntsumi leswaku a kuma mikateko. (Genesa 32:24-26) Kasi swiyimo swin’wana swi nga koxa leswaku hi fana na Abrahama, loyi hi ku phindha-phindha a endleke swikombelo eka Yehovha malunghana na Lota ni vanhu vahi ni vahi vo lulama lava kumbexana a va ri kona eSodoma. (Genesa 18:22-33) Na hina hi nga endla swikombelo eka Yehovha malunghana ni swilo leswi nga swa risima eka hina, hi n’wi kombela exisekelweni xa vululami, nsovo ni tintswalo ta yena.

I Yini Leswi Hi Nga Swi Kombelaka?

9. I yini leswi hi faneleke hi khathala ngopfu ha swona loko hi khongela?

⁹ Tsundzuka leswaku Pawulo u te: “Eka hinkwaswo tivisani Xikwembu swikombelo swa n’wina.” (Vafilipiya 4:6) Hikwalaho, munhu loyi a tikhongelelaka a nga vulavula hi nchumu wun’wana ni wun’wana lowu n’wi khumbaka evuton’wini bya yena. Kambe mhaka leyi faneleke yi ta ku sungula eswikhongelweni swa hina ku fanele ku va ku rhandza ka Yehovha. Daniyele u veke xikombiso lexinene eka sweswo. Loko Vaisrayele va xupuriwa hikwalaho ka swidyoho swa vona, Daniyele u kombele Yehovha leswaku a va tsetselela, a ku: “U nga hlweli, hikwalaho ka wena, Wena Xikwembu xanga, [hikwalaho ka] vito ra wena.” (Daniyele 9:15-19) Xana swikhongelo swa hina swi kombisa leswaku ku kwetsimisiwa ka vito ra Yehovha ni ku hetiseka ka ku rhandza ka yena hi swona leswi hi khathalaka ngopfu ha swona?

10. Hi swi tivisa ku yini leswaku swi fanerile ku khongela hi timhaka ta munhu hi yexe?

¹⁰ Hambiswiritano, a swi vuli leswaku swi hoxile ku khongela hi swilo swa hina vini. Hi xikombiso, ku fana ni mupisalema, hi nga khongelela ku twisisa timhaka leti enteke ta moya. Mupisalema u khongerile: “Ndzi endle ndzi twisisa, leswaku ndzi  ta hlayisa nawu wa wena leswaku ndzi ta wu hlayisa hi mbilu ya mina hinkwayo.” (Pisalema 119:33, 34; Vakolosa 1:9, 10) Yesu “u endle swikombelo ni swikhongelo eka Loyi a a swi kota ku n’wi ponisa eku feni.” (Vaheveru 5:7) Hi ku endla sweswo, u kombise ndlela leyi swi faneleke ha yona ku kombela ku nyikiwa matimba loko u langutane ni khombo kumbe miringo. Loko a hlamusela vadyondzisiwa vakwe xikombiso xa swilo swa ku khongela ha swona, Yesu u katse ni timhaka ta munhu hi yexe, to tanihi ku rivaleriwa swidyoho ni ku kuma swakudya swa siku ni siku.

11. Xikhongelo xi nga hi pfuna njhani leswaku hi nga weli endzingweni?

¹¹ Eka xikombiso xexo xa swilo swo khongela ha swona, Yesu u katse ni xikombelo lexi nge: “U nga hi nghenisi endzingweni, kambe hi kutsule eka lowo homboloka.” (Matewu 6:9-13) Endzhaku u va tsundzuxile a ku: “Tshamani mi rindzile naswona mi hambeta mi khongela, leswaku mi nga ngheni endzingweni.” (Matewu 26:41) Xikhongelo i xa nkoka loko hi langutane ni miringo. Hi nga ha langutana ni ndzingo wa ku honisa misinya ya milawu ya Bibele entirhweni kumbe exikolweni. Vanhu lava nga riki Timbhoni va nga hi rhamba leswaku hi hlanganyela na vona eka swilo leswi nga amukelekiki. Hi nga ha komberiwa ku endla swilo leswi lwisanaka ni misinya ya milawu leyi lulameke. Hi minkarhi yo tano hi fanele hi landzela xitsundzuxo xa Yesu xa ku khongela—ndzingo wu nga si fika ni loko se wu fikile—hi kombela Xikwembu xi hi pfuna leswaku hi nga weli eka wona.

12. Hi swihi swilo leswi hi karhataka leswi nga hi susumetelaka ku khongela, naswona hi nga langutela yini eka Yehovha?

¹² Malandza ya Xikwembu ma langutana ni mintshikilelo ni mivilelo yo hambana-hambana evuton’wini namuntlha. Vo tala va karhatiwa hi mavabyi ni ntshikilelo wa mianakanyo. Madzolonga lawa hi ma vonaka ma hi tikisela vutomi. Swiphiqo swa ikhonomi swi endla leswaku hi hanya hi rikoko ra xilondza. Swa khutaza hakunene ku tiva leswaku Yehovha u yingisela malandza yakwe loko ma n’wi tivisa timhaka leti! Pisalema 102:17 yi vula leswi malunghana na Yehovha: “U ta hundzulukela  exikhongelweni xa lava va tekeriweke hinkwaswo, naswona a nge xi languteli ehansi xikhongelo xa vona.”

13. (a) Hi tihi timhaka ta munhu hi yexe leti swi faneleke ku khongela ha tona? (b) Nyika xikombiso xa xikhongelo xo tano.

¹³ Kahle-kahle, mhaka yihi ni yihi leyi khumbaka ku tirhela ka hina Yehovha kumbe vuxaka bya hina na yena, swi nga va swi fanerile ku khongela ha yona. (1 Yohane 5:14) Loko ku ri ni swiboho leswi u faneleke u swi endla malunghana ni vukati, ntirho wa ku tihanyisa kumbe ku ndlandlamuxa vutirheli bya wena, titwe u ntshunxekile ku vulavula ni Xikwembu ha swona, u kombela nkongomiso wa xona. Hi xikombiso, nhwanyana un’wana wa le tikweni ra Philippine a a lava ku nghenela vutirheli bya nkarhi hinkwawo. Kambe a a nga ri na ntirho wa ku tihanyisa ha wona. U ri: “Siku rin’wana hi Mugqivela ndzi khongele eka Yehovha ndzi vulavula hi vuphayona hi ku kongoma. Endzhakunyana hi siku rero ndzi fambisele nhwanyana un’wana buku loko ndzi ri entirhweni wo chumayela. Nhwanyana loyi u lo na swi pfuketana a ku: ‘Hi Musumbhunuku nimixo u fanele u hubutela exikolweni xa hina.’ Ndzi vutisile ndzi ku, ‘Ndzi ya lava yini?’ U vule leswaku ku laveka mutirhi hi xihatla swinene. Kunene ndzi kongome kona, naswona ndzi fike ndzi qachiwa. Hinkwaswo swi endleke hi ndlela yo hlamarisa.” Timbhoni to tala emisaveni hinkwayo ti ve ni ntokoto lowu fanaka. Kutani u nga kanakani ku tivisa Xikwembu swikombelo leswi humaka embilwini!

Ku Vuriwa Yini Loko Hi Endle Xidyoho?

14, 15. (a) Ha yini munhu a nga fanelanga a tshika ku khongela hambiloko a dyohile? (b) Handle ka swikhongelo swa yena n’wini, i yini xin’wana lexi nga pfunaka munhu leswaku a hlakarhela exidyohweni xa yena?

¹⁴ Xikhongelo xi nga pfuna njhani loko munhu a dyohile? Hikwalaho ko khomiwa hi tingana, van’wana lava dyoheke va papalata ku khongela. Kambe sweswo a hi vutlhari. Hi xikombiso: Vachayeri va swihaha-mpfhuka va swi tiva leswaku loko vo tshuka va lahleka, va nga vulavurisana ni valawuri va swihaha-mpfhuka leswaku va kuma mpfuno. Kambe ku vuriwa yini loko muchayeri loyi a lahlekeke a kanakana ku vulavurisana ni valawuri hi ku nyumisiwa hileswi a lahlekeke? Sweswo swi nga vanga khombo lerikulu! Hilaha ku fanaka, munhu loyi a dyoheke kambe a nyuma ku khongela eka Xikwembu a nga vaviseka swinene. Ku khomisiwa tingana hi xidyoho a swi fanelanga swi ku sivela ku vulavula na Yehovha. Kahle-kahle, Xikwembu xi khutaza lava endleke swidyoho leswikulu leswaku va khongela eka xona. Muprofeta Esaya u khutaze vadyohi va le nkarhini wakwe leswaku va huwelela eka Yehovha, “hikuva [u] ta rivalela hi ndlela leyikulu.” (Esaya 55:6, 7) Kunene, munhu a nga boheka ku ‘tsakisa Yehovha’ hi ku rhanga a olovisa mbilu ya yena n’wini, a fularhela ndlela ya vudyoho, a tisola swi huma embilwini.—Pisalema 119:58; Daniyele 9:13.

¹⁵ Loko u endle xidyoho, ku khongela i swa nkoka ni hi xivangelo xin’wana. Mudyondzisiwa Yakobo u vula leswi landzelaka hi munhu loyi a lavaka mpfuno hi tlhelo ra moya: “A a vitane vakulukumba va vandlha, kutani a va n’wi khongelele, . . . naswona Yehovha u ta n’wi pfuxa.” (Yakobo 5:14, 15) Ina, munhu u fanele a phofula xidyoho xakwe eka Yehovha hi xikhongelo, kambe u fanele a tlhela a kombela vakulukumba leswaku va n’wi khongelela. Sweswo swi ta n’wi pfuna leswaku a hlakarhela hi tlhelo ra moya.

Ku Hlamuriwa Ka Swikhongelo

16, 17. (a) Yehovha u swi hlamula njhani swikhongelo? (b) I mintokoto yihi leyi kombisaka leswaku xikhongelo xi fambisana swinene ni ntirho wo chumayela?

¹⁶ Xana swikhongelo swi hlamuriwa njhani? Swin’wana swi nga hlamuriwa hi ku hatlisa hi tindlela leti nga erivaleni. (2 Tihosi 20:1-6) Swin’wana swi nga teka nkarhi, naswona swi nga hlamuriwa hi tindlela leti nga xiyekiki hi ku olova. Hilaha swi kombisiweke hakona exifanisweni xa Yesu xa malunghana ni noni leyi hambeke yi gidela  eka muavanyisi, swi nga lava leswaku u khongela eka Xikwembu hi ku phindha-phindha. (Luka 18:1-8) Hambiswiritano, hi nga tiyiseka leswaku loko hi khongela hi ku pfumelelana ni ku rhandza ka Xikwembu, Yehovha a nge pfuki a hi byele a ku: “Tshika ku ndzi karhata.”—Luka 11:5-9.

¹⁷ Vanhu va Yehovha va vone vumbhoni byo tala bya ku hlamuriwa ka swikhongelo swa vona. Ngopfu-ngopfu sweswo hi swi vone entirhweni wa hina wa nsimu. Hi xikombiso, Vakreste vambirhi va xisati le tikweni ra Philippine a va fambisa minkandziyiso ya Bibele endhawini ya le kule etikweni rero. Loko va nyike wansati un’wana xiphephana, mahlo yakwe ma sungule ku tenga-tenga mihloti. U te: “Matolo ndzi kombele Xikwembu leswaku xi rhumela munhu loyi a nga ta ndzi dyondzisa Bibele, kutani ndzi anakanya leswaku leyi i nhlamulo ya xikhongelo xa mina.” Endzhakunyana ka sweswo, wansati loyi u sungule ku ya eminhlanganweni eHolweni ya Mfumo. Endhawini yin’wana ya le Asia Dzonga-vuxa, Mukreste un’wana a a chava ku chumayela emuakweni wo tshama eka wona lowu sirheleriweke swinene. Hambiswiritano, u khongele eka Yehovha, a kanya mbilu a nghena emuakweni wolowo. U gongondze enyangweni wun’wana, hiloko wansati wa kona a humela ehandle. Loko makwerhu loyi a hlamusela xivangelo xa ku ta ka yena, wansati loyi u sungule ku rila. U vule leswaku a a ri karhi a lavana ni Timbhoni ta Yehovha naswona u khongelele mpfuno wa leswaku a ti kuma. Makwerhu loyi u n’wi pfune ku tihlanganisa ni vandlha ra kwalaho ra Timbhoni ta Yehovha.

18. (a) Loko swikhongelo swa hina swi hlamuriwile, xana hi fanele hi endla yini? (b) I yini lexi hi nga tiyisekaka ha xona loko hi khongela nkarhi wihi ni wihi lowu hi wu kumaka?

¹⁸ Xikhongelo i lunghiselelo lerinene ngopfu. Yehovha u tshama a lunghekele ku xi yingisa ni ku xi angula. (Esaya 30:18, 19) Kambe hi fanele hi lemuka ndlela leyi Yehovha a hlamulaka swikhongelo swa hina ha yona. Minkarhi yin’wana a nga hlamula hi ndlela leyi hi nga langutelangiki yona. Hambiswiritano, loko hi lemuka vukongomisi byakwe, hi nga tshuki hi rivala ku n’wi nkhensa ni ku n’wi dzunisa. (1 Vatesalonika 5:18) Ku tlula kwalaho, tshama u ri karhi u tsundzuka xikhutazo xa Pawulo lexi nge: “Eka hinkwaswo tivisani Xikwembu swikombelo swa n’wina hi xikhongelo ni xikombelo swin’we ni ku nkhensa swikombelo swa n’wina.” Ina, tirhisa nkarhi wun’wana ni wun’wana lowu u wu kumaka leswaku u vulavula ni Xikwembu. Hi ndlela yoleyo, u ta hambeta u lemuka ntiyiso wa leswi Pawulo a swi vulaka malunghana ni lava swikhongelo swa vona swi hlamuriwaka: “Ku rhula ka Xikwembu loku tlulaka miehleketo hinkwayo ku ta rindza timbilu ta n’wina ni matimba ya n’wina ya mianakanyo.”—Vafilipiya 4:6, 7.

U Nga Hlamula Xana?

• Hi tihi tindlela leti hi nga ti tirhisaka eswikhongelweni swa hina?

• Xana hi fanele hi khongela njhani?

• Hi tihi timhaka leti hi nga ti katsaka eswikhongelweni swa hina?

• Xikhongelo xi pfuna njhani loko munhu a dyohile?

[Swivutiso Swa Dyondzo]

[Swifaniso leswi nga eka tluka 29]

Xikhongelo lexi humaka embilwini xi hi pfuna leswaku hi nga hluriwi hi miringo

[Swifaniso leswi nga eka tluka 31]

Xikhongelo xi hi pfulela ndlela ya ku phofula ku tlangela ka hina, mivilelo ya hina ni swikombelo swa hina eka Xikwembu