Tshemba Yehovha, U Va Ni Xivindzi

“Tshemba Yehovha; vana ni xivindzi naswona u endla mbilu ya wena yi va ni matimba. Ina, tshemba Yehovha.”—PISALEMA 27:14.

1. Xana ntshembo i wa nkoka hi ndlela yihi, naswona rito leri ri tirhisiwe njhani eMatsalweni?

NTSHEMBO wa xiviri wu fana ni ku vonakala lokukulu. Wu hi pfuna ku vona nchumu wa risima ku tlula miringo leyi hi welaka, wu tlhela wu hi pfuna ku langutana ni vumundzuku hi xivindzi ni hi ntsako. I Yehovha ntsena loyi a nga hi nyikaka ntshembo wa xiviri hi ku tirhisa Rito ra yena leri huhuteriweke. (2 Timotiya 3:16) Entiyisweni rito leri nge “ntshembo,” ri humelela minkarhi leyi tlulaka 160 eBibeleni, naswona ri vula ku langutela nchumu wo karhi lowunene hi ku tiyiseka leswaku u ta wu kuma hakunene. * Ntshembo wo tano wu tlula ku navela ko karhi loku ku nga ha vaka ku nga sekeriwanga helo kumbe loku nga tshembisiki.

2. Xana ntshembo wu byi khumbe njhani vutomi bya Yesu?

² Loko a langutane ni miringo ni maxangu, Yesu u langute swa le nkarhini lowu taka kutani a tshemba Yehovha. “Hikwalaho ka ntsako lowu a wu vekiwe emahlweni ka yena u tiyisele mhandzi ya nxaniso, a tsan’wa tingana, kutani a tshama evokweni ra xinene ra xiluvelo xa Xikwembu.” (Vaheveru 12:2) Tanihi leswi a a swi langutele hi mahlo-ngati ku lweriwa ka vuhosi bya Yehovha ni ku kwetsimisiwa ka vito ra Yena, Yesu a nga kalanga a hambukisiwa endleleni ya yena yo yingisa Xikwembu, ku nga khathariseki vuyelo bya kona.

3. Xana ntshembo i wa nkoka hi ndlela yihi evuton’wini bya malandza ya Xikwembu?

³ Hosi Davhida u vulavule hi ku yelana ka ntshembo ni xivindzi, a ku: “Tshemba Yehovha; vana ni xivindzi naswona u endla mbilu ya wena yi va ni matimba. Ina, tshemba Yehovha.” (Pisalema 27:14) Loko hi lava mbilu ya hina yi tiya, a hi fanelanga hi pfumelela ntshembo wa hina wu tsekatseka, kambe hi fanele hi tshama hi ri karhi hi anakanya ha wona naswona hi wu tlangela. Sweswo swi ta hi pfuna ku tekelela Yesu eku kombiseni ka xivindzi ni ku hiseka loko hi ri karhi hi hlanganyela entirhweni lowu a wu leriseke vadyondzisiwa va yena leswaku va wu endla. (Matewu 24:14; 28:19, 20) Hakunene, ntshembo i wa nkoka  swinene ku fana ni ripfumelo ni rirhandzu, naswona i mfanelo leyi khomelelaka leyi vonakaka eka malandza ya Xikwembu.—1 Vakorinto 13:13.

Xana U Ni “Ntshembo Lowukulu”?

4. Xana Vakreste lava totiweke ni “tinyimpfu tin’wana,” leti va pfunetaka va langutele yini hi mahlo-ngati?

⁴ Vanhu va Xikwembu va langutele vumundzuku lebyinene. Vakreste lava totiweke va swi langutele hi mahlo-ngati ku ya tirha na Kreste ematilweni, kasi “tinyimpfu tin’wana” ti ni ntshembo wo “ntshunxiwa evuhlongeni bya ku onhaka kutani [ti] va ni ntshunxeko lowu vangamaka wa vana va Xikwembu [va laha misaveni].” (Yohane 10:16; Varhoma 8:19-21; Vafilipiya 3:20) “Ntshunxeko [wolowo] lowu vangamaka” wu katsa ku kutsuriwa eka xidyoho ni le ka vuyelo bya xona byo biha. Hakunene, Yehovha—Munyiki wa “nyiko yin’wana ni yin’wana leyinene ni nyiko yin’wana ni yin’wana leyi hetisekeke”—a a ta nyika malandza yakwe lama tshembekaka nyiko leyinene ngopfu.—Yakobo 1:17; Esaya 25:8.

5. Xana swi tisa ku yini leswaku hi va ni “ntshembo lowukulu”?

⁵ Xana ntshembo wa Vukreste wu fanele wu va wa nkoka hi ndlela yihi evuton’wini bya hina? Eka Varhoma 15:13, ha hlaya: “Onge Xikwembu lexi nyikaka ntshembo xi nga mi tata hi ntsako hinkwawo ni ku rhula hi ku kholwa ka n’wina, leswaku mi ta va ni ntshembo lowukulu hi matimba ya moya lowo kwetsima.” Ina, ntshembo a wu nge fanisiwi ni langavi ra khandlhela emunyameni kambe wu nga fanisiwa ni miseve leyi tlhavaka swinene ya dyambu ra mixo, leyi tataka vutomi bya munhu hi ku rhula, ntsako, xikongomelo ni xivindzi. Xiya leswaku hi va ni “ntshembo lowukulu” loko hi tshemba Rito ra Xikwembu leri tsariweke naswona hi kuma moya wa xona wo kwetsima. Varhoma 15:4 yi ri: “Swilo hinkwaswo leswi tsariweke enkarhini lowu hundzeke swi tsaleriwe ku letela hina, leswaku hi ta va ni ntshembo hikwalaho ka ku tiyisela ka hina ni hikwalaho ka nchavelelo lowu humaka eMatsalweni.” Kutani tivutise: ‘Xana ndzi hlayisa ntshembo wa mina wu ri lowu vangamaka hi ku va xichudeni lexi gingiritekaka xa Bibele, ndzi yi hlaya siku ni siku? Xana ndzi khongelela moya wa Xikwembu nkarhi na nkarhi?’—Luka 11:13.

6. Leswaku hi hlayisa ntshembo wa hina wu hanya, hi fanele hi tivonela eka yini?

⁶ Yesu, Xikombiso xa hina, u tiyisiwe hi Rito ra Xikwembu. Loko hi languta eka yena hi vukheta, hi papalata ‘ku karhala ni ku wa mapa eka mimoya-xiviri ya hina.’ (Vaheveru 12:3) Swi le rivaleni leswaku loko ntshembo lowu Xikwembu xi hi nyikeke wona wu tsana emianakanyweni ni le timbilwini ta hina, kumbe loko mianakanyo ya hina yi talela eka swilo swin’wana—kumbe eka rifuwo kumbe eka tipakani ta swilo swa nyama—hi ku hatlisa hi nga tsana emoyeni, eku heteleleni hi nga ha vi na matimba ni xivindzi. Sweswo swi nga endla leswaku “ripfumelo ra [hina] ri tshoveka ku fana ni xikepe lexi tshovekeke.” (1 Timotiya 1:19) Hi hala tlhelo, ntshembo wa xiviri wu tiyisa ripfumelo ra hina.

Ntshembo I Wa Nkoka Leswaku U Va Ni Ripfumelo

7. Ha yini ntshembo wu ri wa nkoka eka ripfumelo?

⁷ Bibele yi ri: “Ripfumelo i ku langutela loku tiyisekisiweke ka swilo leswi tshembiwaka, vumbhoni lebyi tiyeke bya leswi nga swa xiviri hambiloko swi nga voniwi.” (Vaheveru 11:1) Hikokwalaho, ntshembo a hi ripfumelo ra ku tekeka; i xiphemu xa nkoka xa ripfumelo. Xiya xikombiso xa Abrahama. Hi ku ya hi langutelo ra munhu, yena ni nsati wakwe, Sara, se a va hundze malembe yo tswala loko Yehovha a va tshembisa mudyandzhaka. (Genesa 17:15-17) Xana Abrahama u angule njhani? “Hambileswi ntshembo wakwe a wu nga ha tikombi, kambe a a ri ni ripfumelo leri seketeriweke hi ntshembo, leswaku a va tata wa matiko yo tala.” (Varhoma 4:18) Ina, ntshembo lowu Abrahama a a nyikiwe wona hi Xikwembu wu tiyise ripfumelo ra yena ra leswaku u ta va ni n’wana. Hilaha ku fanaka, ripfumelo ra yena ri tiyise ntshembo wakwe. Phela, Abrahama na Sara va ve ni xivindzi xo sukela kaya ra vona ni maxaka ya vona va ya tshama ematendeni etikweni rimbe vutomi bya vona hinkwabyo!

8. Xana ku tiyisela hi ku tshembeka swi wu tiyisa njhani ntshembo?

⁸ Abrahama u hlayise ntshembo wa yena wu tiyile hi ku yingisa Yehovha hi ku helela hambiloko swi tika. (Genesa 22:2, 12) Hilaha ku fanaka, loko hi yingisa ni ku tiyisela entirhweni wa Yehovha, hi nga tiyiseka leswaku hi ta kuma hakelo. Pawulo u  te, “ku tiyisela” swi “tswala xiyimo xa ku amukeriwa” lexi na xona xi tswalaka ntshembo, “kutani ntshembo a wu endli leswaku munhu a khomiwa hi tingana.” (Varhoma 5:4, 5) Hi yona mhaka leyi Pawulo a tlheleke a tsala a ku: “Hi navela leswaku un’wana ni un’wana wa n’wina a kombisa ku chivirika loku fanaka leswaku a va ni ku tiyiseka loku heleleke ka ntshembo ku fika emakumu.” (Vaheveru 6:11) Langutelo rero lerinene leri sekeriweke eka vuxaka bya hina lebyinene na Yehovha, ri nga hi pfuna leswaku hi langutana ni swiyimo swo tika hi xivindzi ni hi ntsako.

“Tsakani Hi Ntshembo”

9. I yini leswi nga hi pfunaka ku ‘tsaka hi ntshembo’ loko hi swi endla nkarhi ni nkarhi?

⁹ Ntshembo lowu hi nyikiwaka wona hi Xikwembu wu tlula swilo hinkwaswo leswi misava yi nga hi nyikaka swona. Pisalema 37:34 yi ri: “Tshemba Yehovha u hlayisa ndlela yakwe, u ta ku tlakusa leswaku u dya ndzhaka ya misava. U ta swi vona loko lavo homboloka va herisiwa.” Ina, hi ni xivangelo lexi twalaka xa ku ‘tsaka hi ntshembo.’ (Varhoma 12:12) Hambiswiritano, leswaku hi endla tano, hi fanele ku tshama hi ri karhi hi anakanya hi ntshembo wa hina. Xana nkarhi ni nkarhi u anakanya hi ntshembo lowu u nyikiweke wona hi Xikwembu? Xana wa tivona u ri eParadeyisini, u hanye bya cheleni, u ri hava mivilelo, u hanya ni vanhu lava u va rhandzaka naswona u endla ntirho lowu enerisaka? Xana wa anakanyisisa hi swifaniso swa Paradeyisi leswi kombisiweke etibukwini ta hina? Ku anakanyisisa hi swona nkarhi ni nkarhi swi nga fanisiwa ni ku basisa fasitere leswaku u kota ku vona swilo kahle. Loko ho loloha ku basisa fasitere, ku nga ri khale thyaka ri ta endla leswaku hi nga koti ku vona kahle. Kutani hi nga sungula ku yisa nyingiso wa hina eka swilo swin’wana. Kunene hi nga tshuki hi pfumelela sweswo swi humelela eka hina!

10. Ha yini ku langutela ka hina hakelo ku byi kombisa kahle vuxaka bya hina na Yehovha?

¹⁰ Entiyisweni xivangelo xa hina lexi twalaka xo tirhela Yehovha hileswi hi n’wi rhandzaka. (Marka 12:30) Hambiswiritano, hi fanele hi langutela hakelo hi mahika. Kahle-kahle, Yehovha u langutele leswaku hi endla tano! Vaheveru 11:6 yi ri: “Handle ka ripfumelo a swi koteki ku xi tsakisa kahle, hikuva la tshinelelaka Xikwembu u fanele a kholwa leswaku xi kona ni leswaku hi xona muhakeri wa lava va xi lavaka hi mbilu hinkwayo.” Ha yini Yehovha a lava leswaku hi n’wi teka a ri Muhakeri? Hikuva loko hi endla tano, hi kombisa leswaku hi n’wi tiva kahle Tata wa hina la nge matilweni. Wa hanana naswona u rhandza vana va yena. Vona ndlela leyi a hi ta tshama hi nga tsakanga ni ku hela matimba ha yona loko a hi nga ri na “vumundzuku ni ntshembo.”—Yeremiya 29:11.

11. Xana ntshembo lowu Muxe a a nyikiwe hi Xikwembu wu n’wi pfune njhani leswaku a endla swiboho swa vutlhari?

¹¹ Munhu un’wana loyi a veke xikombiso lexinene xo tshama a ri ni ntshembo lowu hi nyikiwaka wona hi Xikwembu a ku ri Muxe. Leswi a a vuriwa “n’wana wa N’wa-Faro,” Muxe a a ri ni matimba ni ndhuma, naswona a a ri ni lunghelo  ro tirhisa rifuwo ra tiko ra Egipta. Xana a a ta hlongorisa swilo leswi kumbe a a ta tirhela Yehovha? Hi xivindzi Muxe u hlawule ku tirhela Yehovha. Ha yini? Hikuva “a a languta swinene-nene eku nyikiweni ka hakelo.” (Vaheveru 11:24-26) Ina, Muxe a a nga kanakani hi ntshembo lowu Yehovha a n’wi nyikeke wona.

12. Ha yini ntshembo wa Vukreste wu fana ni xihuku?

¹² Muapostola Pawulo u fanise ntshembo ni xihuku. Xihuku xa hina xo fanekisela xi sirhelela matimba ya hina ya mianakanyo, xi hi pfuna ku endla swiboho swa vutlhari, hi rhangisa swilo swa nkoka ni ku hlayisa vutshembeki. (1 Vatesalonika 5:8) Xana u tshama u ambale xihuku xa wena xo fanekisela? Loko swi ri tano, u ta fana na Muxe na Pawulo hi ku ka u nga veki ntshembo wa wena eka ‘rifuwo leri nga tiyangiki, kambe eka Xikwembu, lexi hi nyikaka swilo hinkwaswo hilaha ku fuweke leswaku hi tiphina.’ Ina, ku hambana ni vunyingi u fularhela ku hlongorisa swilo swa vutianakanyi swi lava xivindzi, kambe ku ta va ni vuyelo lebyinene! Ha yini u amukela swilo leswi nga riki swa ‘vutomi bya xiviri,’ lebyi languteriweke hi lava tshembaka Yehovha ni ku n’wi rhandza?—1 Timotiya 6:17, 19.

“Ndzi Nga Ka Ndzi Nga Ku Tshiki”

13. Hi xihi xitiyisekiso lexi Yehovha a xi nyikaka malandza yakwe yo tshembeka?

¹³ Lava va vekeke ntshembo wa vona eka mafambiselo ya namuntlha ya swilo va fanele va anakanyisisa hi vumundzuku bya vona, tanihi leswi misava leyi va tshembeke yona yi langutanaka ni “switlhavi swa maxangu” leswi yaka swi nyanya. (Matewu 24:8) Kambe lava tshembaka Yehovha a va chavi nchumu. Va ta hambeta va ‘tshama va sirhelelekile naswona a va nge kavanyetiwi hi ku chava khombo.’ (Swivuriso 1:33) Tanihi leswi ntshembo wa vona wu nga riki eka mafambiselo lawa, hi ntsako va yingisa xitsundzuxo xa Pawulo lexi nge: “Mukhuva wa n’wina wa vutomi a wu pfumale rirhandzu ra mali, mi ri karhi mi eneriseka hi swilo leswi nga kona. Hikuva xi te: ‘Ndzi nga ka ndzi nga ku tshiki naswona ndzi nga ka ndzi nga ku fularheli.’”—Vaheveru 13:5.

14. Ha yini Vakreste va nga fanelanga va vilela ku tlula mpimo hi swilaveko swa vona swa nyama?

¹⁴ Xiga lexi nge “ndzi nga ka ndzi nga ku tshiki” xi swi kombisa kahle leswaku Xikwembu xi ta hi khathalela. Nakambe Yesu u hi tiyisekisile hi nkhathalelo wa rirhandzu wa Xikwembu, a ku: “Kutani, hambetani mi lava mfumo ni ku lulama ka yena ku sungula, xisweswo swilo leswin’wana hinkwaswo [swilaveko swa vutomi] mi ta engeteleriwa swona. Kutani, mi nga tshuki mi vilela hi siku leri tlhandlamaka, hikuva siku leri tlhandlamaka ri ta va ni mivilelo ya rona.” (Matewu 6:33, 34) Yehovha wa swi tiva leswaku swa hi tikela ku hisekela Mfumo wa yena hala tlhelo hi byarhe vutihlamuleri lebyikulu byo enerisa swilaveko swa hina swa nyama. Kutani a hi tshembeleni swinene eka vuswikoti bya yena kun’we ni ku tiyimisela ka yena ku khathalela swilaveko swa hina.—Matewu 6:25-32; 11:28-30.

15. Xana Vakreste va va ni ‘tihlo ro olova’ hi ndlela yihi?

¹⁵ Loko hi va ni ‘tihlo ro olova,’ hi ta va hi kombisa leswaku hi tshemba Yehovha. (Matewu 6:22, 23) Tihlo ro olova ri tshembekile, ri ni nsusumeto lowunene naswona a ri na makwanga ni moya wa vutianakanyi. Ku va ni tihlo ro olova a swi vuli ku hanya evuswetini kumbe ku honisa ku khathalela vutihlamuleri bya hina bya Vukreste. Ematshan’weni ya sweswo, swi vula ku va ni “mianakanyo yo hluteka” loko hi ri karhi hi rhangisa ntirho wa Yehovha.—2 Timotiya 1:7.

16. Ha yini ku laveka ripfumelo ni xivindzi leswaku munhu a va ni tihlo ro olova?

¹⁶ Leswaku munhu a va ni tihlo ro olova u fanele a va ni ripfumelo ni xivindzi. Hi xikombiso, loko muthori a ku sindzisa nkarhi ni nkarhi leswaku u tirha hi nkarhi lowu u faneleke ku ya eminhlanganweni ya Vukreste ha wona, xana u ta va ni xivindzi xo rhangisa swilo swa moya? Loko munhu a kanakana leswaku Yehovha u ta hetisisa xitshembiso xa Yena xo khathalela malandza Yakwe, kutani Sathana a nga n’wi tikisela swilo swinene lerova a kala a tshika ku ya eminhlanganweni hi ku helela. Ina, ku pfumala ripfumelo ku nga nyika Sathana matimba yo hi lawula, kutani a endla leswaku hi rhangisa swilo swa yena, ku nga ri swa Yehovha. Hakunene sweswo swi nga va khombo!—2 Vakorinto 13:5.

“Tshemba Yehovha”

17. Xana lava va tshembaka Yehovha va katekisiwe njhani hambi ku ri sweswi?

¹⁷ Matsalwa hi ku phindha-phindha ma kombisa leswaku lava va tshembaka Yehovha a va hluleki.  (Swivuriso 3:5, 6; Yeremiya 17:7) I ntiyiso leswaku minkarhi yin’wana va nga ha pfumala, kambe va teka sweswo swi nga ri nchumu loko swi ringanisiwa ni mikateko leyi va nga ta yi kuma. Hikwalaho va kombisa leswaku va “tshemba Yehovha” naswona va tiyiseka leswaku eku heteleleni u ta nyika malandza yakwe yo tshembeka ku navela hinkwako lokunene ka timbilu ta vona. (Pisalema 37:4, 34) Kutani va tsakile swinene hambi ku ri sweswi. “Lavo lulama va langutela ku kuma ku tsaka, kambe ntshembo wa lavo homboloka wu ta hela.”—Swivuriso 10:28.

18, 19. (a) I xitiyisekiso xihi xa rirhandzu lexi Yehovha a hi nyikaka xona? (b) Xana hi endla leswaku Yehovha a tshama a ri ‘evokweni ra hina ra xinene’ hi ndlela yihi?

¹⁸ Loko xifanyetana xi famba ni tata wa xona va khomane hi mavoko, xi titwa xi sirhelelekile. Na hina hi titwa hi sirhelelekile loko hi famba na Tata wa hina la nge matilweni. Yehovha u byele Israyele a ku: “U nga chavi, hikuva ndzi na wena. . . . Ndzi ta ku pfuna. . . . Hikuva mina, Yehovha Xikwembu xa wena, ndzi khoma voko ra wena ra xinene, yena Loyi a ku byelaka a ku, ‘U nga chavi. Mina ndzi ta ku pfuna.’”—Esaya 41:10, 13.

¹⁹ Xexo i xifaniso lexi tsakisaka swinene—Yehovha a khoma voko ra munhu! Davhida u tsarile a ku: “Ndzi veke Yehovha emahlweni ka mina nkarhi hinkwawo. Hikuva u le vokweni ra mina ra xinene, a ndzi nge tsekatsekisiwi.” (Pisalema 16:8) Xana hi endla leswaku Yehovha a tshama a ri ‘evokweni ra hina ra xinene’ hi ndlela yihi? Hi endla tano hi tindlela timbirhi. Yo sungula, hi pfumelela Rito ra yena ri hi kongomisa eka timhaka hinkwato ta vutomi; naswona ya vumbirhi, hi langutela hakelo leyinene leyi Yehovha a hi tshembiseke yona. Mupisalema Asafa u yimbelerile a ku: “Ndzi na wena nkarhi hinkwawo; u khome voko ra mina ra xinene. U ta ndzi kongomisa hi xitsundzuxo xa wena, kutani endzhaku ka sweswo u ta ndzi vangamisa.” (Pisalema 73:23, 24) Hi xitiyisekiso xo tano, hi nga langutela vumundzuku hi xivindzi.

“Ku Kutsuriwa Ka N’wina Ka Tshinela”

20, 21. I vumundzuku bya njhani lebyi languteriweke hi lava tshembaka Yehovha?

²⁰ Loko ku hundza siku rin’wana ni rin’wana, swi va swa xihatla leswaku Yehovha a tshama a ri evokweni ra hina ra xinene. Ku nga ri khale, loko ku lovisiwa vukhongeri bya mavunwa, misava ya Sathana yi ta weriwa hi nhlomulo lowu yi nga si tshamaka yi wu vona. (Matewu 24:21) Vanhu lava nga riki na ripfumelo va ta khomiwa hi ku chava lokukulu. Kambe, hi nkarhi wolowo wa maxangu, malandza ya Yehovha lama nga ni xivindzi ma ta tsaka hi ntshembo wa wona! Yesu u te: “Loko swilo leswi swi sungula ku humelela, yimani mi ololoka ivi mi tlakusa tinhloko ta n’wina, hikuva ku kutsuriwa ka n’wina ka tshinela.”—Luka 21:28.

²¹ Hikwalaho, a hi tsakeni hi ntshembo lowu hi nyikiwaka wona hi Xikwembu kutani hi nga hambukisiwi kumbe hi ringiwa hi marhengu ya Sathana. Hi nkarhi lowu fanaka, a hi tirheni hi matimba hi hlakulela ripfumelo, rirhandzu ni ku chava Xikwembu. Loko hi endla tano, hi ta va ni xivindzi xo yingisa Yehovha ehansi ka swiyimo hinkwaswo ni ku kaneta Diyavulosi. (Yakobo 4:7, 8) Ina, “vanani ni xivindzi, onge timbilu ta n’wina ti nga va ni ntamu, hinkwenu lava rindzelaka Yehovha.”—Pisalema 31:24.

[Nhlamuselo ya le hansi]

U Nga Hlamula Xana?

• Ntshembo wa Yesu wu n’wi pfune njhani leswaku a va ni xivindzi?

• Xana ripfumelo ni ntshembo swi fambisana njhani?

• Xana ntshembo swin’we ni ripfumelo swi nga nyika Mukreste xivindzi xo rhangisa swilo swa nkoka evuton’wini hi ndlela yihi?

• Ha yini lava ‘tshembaka Yehovha’ va nga langutelaka vumundzuku hi ku tiyiseka?

[Swivutiso Swa Dyondzo]

[Xifaniso lexi nga eka tluka 28]

Ku nga khathariseki leswaku u ntsongo kumbe u munhu lonkulu, xana wa tivona u ri eParadeyisini?