Ku Xixima Minhlangano Ya Hina Leyi Kwetsimaka
Ku Xixima Minhlangano Ya Hina Leyi Kwetsimaka
“Ndzi ta tlhela ndzi va tisa entshaveni ya mina yo kwetsima ndzi va endla va tsaka endlwini ya mina ya xikhongelo.”—ESAYA 56:7.
1. Hi swihi swivangelo swa Matsalwa leswi hi nga na swona swo kombisa leswaku ha yi xixima minhlangano ya hina?
YEHOVHA u hlengelete vanhu va yena, Vakreste lava totiweke ni vanghana va vona, leswaku va n’wi gandzela “entshaveni ya [yena] yo kwetsima.” U endla leswaku va tsaka “endlwini ya [yena] ya xikhongelo,” etempeleni ya yena ya moya, leyi nga “yindlu ya xikhongelo ya vanhu hinkwavo.” (Esaya 56:7; Marka 11:17) Swiendlakalo leswi swi kombisa leswaku vugandzeri bya Yehovha bya kwetsima, byi tengile naswona hi lebyi tlakukeke. Loko hi xixima minhlangano ya hina leyi hi dyondzaka ni ku gandzela eka yona, hi kombisa leswaku hi ni langutelo ra Yehovha hi swilo leswi kwetsimaka.
2. I yini lexi kombisaka leswaku Yehovha a a yi teka yi kwetsima ndhawu leyi a yi hlawuleke leswaku a gandzeriwa eka yona, naswona Yesu u swi kombise njhani?
2 Le Israyele wa khale, ndhawu leyi Yehovha a yi hlawuleke leswaku a gandzeriwa eka yona a yi fanele ku tekiwa yi ri leyi kwetsimaka. Tabernakela ni nhundzu ya yona ni swingolongondzwana swa kona a swi fanele swi totiwa ni ku hlawulekisiwa “leswaku hakunene swi va swo kwetsima ngopfu.” (Eksoda 30:26-29) Tindhawu timbirhi entsongeni wo kwetsima a ti vuriwa “Ndhawu yo Kwetsima” ni “Vukwetsimisiso.” (Vaheveru 9:2, 3) Hi ku famba ka nkarhi, tabernakela yi siviwe hi tempele ya le Yerusalema. Tanihi ntsindza wa vugandzeri bya Yehovha, Yerusalema a wu vuriwa ‘muti wo kwetsima.’ (Nehemiya 11:1; Matewu 27:53) Hi nkarhi wa vutirheli byakwe emisaveni, Yesu hi byakwe u kombise xichavo lexi faneleke hi tempele. U hlundzukele vanhu hikwalaho ka leswi a va tirhisa tempele hi ndlela yo biha, va endlela mabindzu eka yona va tlhela va tsemakanya hi le xikarhi ka yona.—Marka 11:15, 16.
3. I yini lexi kombisaka leswaku tinhlengeletano ta Vaisrayele a ti kwetsima?
3 Vaisrayele a va hlengeletana nkarhi ni nkarhi va gandzela Yehovha ni ku yingisela loko ku hlayiwa Nawu wa yena. Masiku man’wana ya minkhuvo ya vona a ma vuriwa mintsombano yo kwetsima kumbe tinhlengeletano to xiximeka, leswi kombisaka ku hlawuleka ka minhlangano leyi. (Levhitika 23:2, 3, 36, 37) Eka nhlengeletano ya tiko emasikwini ya Ezra na Nehemiya, Valevhi “a va hlamusela nawu eka vanhu.” Leswi “vanhu hinkwavo a va rila loko va twa marito ya nawu,” Valevhi “a va lerisa vanhu hinkwavo leswaku va miyela, va ku: ‘Miyelani, hikuva siku leri ra kwetsima.’” Kutani Vaisrayele a va tlangela Nkhuvo wa Mintsonga wa masiku ya nkombo hi ku “tsaka lokukulu ngopfu.” Ku tlula kwalaho, “buku ya nawu wa Xikwembu xa ntiyiso a yi hlayeriwa ehenhla siku ni siku, ku sukela esikwini ro sungula ku fikela esikwini ro hetelela; va endla nkhuvo wolowo ku ringana masiku ya nkombo, kutani hi siku ra vunhungu a ku ri ni nhlengeletano yo xiximeka, hi ku landza nawu.” (Nehemiya 8:7-11, 17, 18) Hakunene leswi a ku ri swiendlakalo leswi kwetsimaka naswona lava a va va kona a va fanele va rhiya ndleve.
Minhlangano Ya Hina Ya Kwetsima
4, 5. I yini leswi kombisaka leswaku minhlangano ya hina ya kwetsima?
4 I ntiyiso, namuntlha Yehovha a nga na muti wo kwetsima wa xiviri emisaveni, lowu nga ni tempele yo hlawuleka leyi nyiketeriweke eka vugandzeri byakwe. Hambiswiritano, a hi fanelanga hi rivala leswaku minhlangano leyi ku gandzeriwaka Yehovha eka yona ya kwetsima. Kanharhu evhikini, ha hlangana leswaku hi hlaya ni ku dyondza Matsalwa. Rito ra Yehovha ri “endliwa [ri] va erivaleni,” naswona ku fana ni le nkarhini wa Nehemiya, ra ‘hlamuseriwa.’ (Nehemiya 8:8) Minhlangano ya hina hinkwayo yi sungula ni ku pfariwa hi xikhongelo, naswona eka yo tala ya yona, hi yimbelela tinsimu to dzunisa Yehovha. (Pisalema 26:12) Kunene, minhlangano ya vandlha i xiphemu xa vugandzeri bya hina naswona hi fanele hi yi xixima ni ku rhiya ndleve loko hi ri eka yona.
5 Yehovha wa va katekisa vanhu va yena loko va hlangana swin’we va n’wi gandzela, va dyondza Rito ra yena ni ku va ni xinakulobye lexinene xa Vukreste. Loko ku ri nkarhi wa minhlangano, hi nga tiyiseka leswaku ‘Yehovha u lerise leswaku nkateko wu va kwalaho.’ (Pisalema 133:1, 3) Hi kuma nkateko wolowo loko hi ri kona kutani hi rhiya ndleve eka nongonoko wa swilo swa moya. Tlhandlakambirhi, Yesu u te: “Laha ku nga na vambirhi kumbe vanharhu lava hlengeletaneke swin’we hi vito ra mina, ndzi kona exikarhi ka vona.” Hi ku ya hi mongo wa kona, marito lawa ma tirha eka vakulu va Vakreste lava hlanganeke va tlhuvutsa swiphiqo leswikulu swa vanhu vo karhi, kambe hi ku angarhela ma tlhela ma tirha ni le ka minhlangano ya hina. (Matewu 18:20) Loko Kreste a ri kona hi ku tirhisa moya lowo kwetsima loko Vakreste va hlanganile hi vito ra yena, xana minhlangano yo tano a yi fanelanga yi tekiwa yi ri leyi kwetsimaka?
6. Ku nga vuriwa yini hi tindhawu leti hi hlanganaka eka tona, letikulu ni letitsongo?
6 I ntiyiso leswaku Yehovha a nga tshami etitempeleni leti endliweke hi vanhu. Nilokoswiritano, Tiholo ta hina ta Mfumo i tindhawu ta vugandzeri bya ntiyiso. (Mintirho 7:48; 17:24) Hi hlangana eka tona leswaku hi dyondza Rito ra Yehovha, hi khongela eka yena ni ku n’wi yimbelelela swidzuniso. Swi tano na hi Tiholo ta hina ta Tinhlengeletano. Tindhawu letikulu leti qacheriweke mintsombano ya hina—to tanihi tiholo ta minhlangano, tiholo ta minkombiso kumbe switediyamu—ti va tindhawu ta vugandzeri loko ti ri karhi ti tirhiseriwa minhlangano ya hina leyi kwetsimaka. Hi fanele hi xixima minhlangano leyi, leyitsongo ni leyikulu ya vugandzeri, naswona sweswo swi ta kombisiwa hi langutelo ra hina ni ku tikhoma.
Tindlela To Kombisa Ku Xixima Minhlangano Ya Hina
7. Hi yihi ndlela leyi xiyekaka leyi hi nga kombisaka ha yona leswaku hi xixima minhlangano ya hina?
7 Ku ni tindlela leti xiyekaka leti hi nga kombisaka ha tona leswaku hi xixima minhlangano ya hina. Ndlela yin’wana i ku hlanganyela eku yimbeleleni ka tinsimu ta Mfumo. To tala ta tona ti tamele marito ya swikhongelo, kutani ti fanele ku yimbeleriwa hi ndlela ya xichavo. Loko a tshaha Pisalema 22, muapostola Pawulo u tsale hi Yesu a ku: “Ndzi ta vula vito ra wena eka vamakwerhu; exikarhi ka nhlengeletano ndzi ta ku dzunisa hi risimu.” (Vaheveru 2:12) Hikwalaho, hi fanele hi swi endla mukhuva ku va hi tshamisekile loko mutshama-xitulu a nga si vula risimu naswona hi anakanyisisa hi nhlamuselo ya marito ya risimu loko hi ri karhi hi yimbelela. Onge ku yimbelela ka hina ku nga kombisa mintlhaveko yo fana ni ya mupisalema loyi a tsaleke a ku: “Ndzi ta dzunisa Yehovha hi mbilu ya mina hinkwayo entlaweni lowukulu wa lavo lulama ni le ntshungwini.” (Pisalema 111:1) Ina, ku yimbelelela Yehovha swidzuniso i xivangelo xin’wana lexi twalaka xo fika ka ha ri ni nkarhi eminhlanganweni ya hina ni ku tshama kukondza yi hela.
8. I xiendlakalo xihi xa le Bibeleni lexi kombisaka leswaku hi fanele hi rhiya ndleve swinene loko ku khongeriwa eminhlanganweni ya hina?
8 Nchumu wun’wana lowu fuwisaka minhlangano ya hina hi tlhelo ra moya i xikhongelo lexi humaka embilwini lexi endliwaka hi loyi a yimelaka hinkwavo lava hlengeletaneke. Eka xiendlakalo xin’wana, Vakreste va lembe-xidzana ro sungula eYerusalema va hlanganile kutani va “tlakusela marito ya vona eka Xikwembu hi mianakanyo yin’we” va khongela swi huma embilwini. Hikwalaho ka sweswo va ye emahlweni—ku nga khathariseki nxaniso—“va vula rito ra Xikwembu hi vurhena.” (Mintirho 4:24-31) Xana u kona eka lava a va va kona, loyi a a pfumelela mianakanyo ya yena yi tsendzeleka hi nkarhi wa xikhongelo? Doo, a va khongela “hi mianakanyo yin’we.” Swikhongelo leswi endliwaka eminhlanganweni ya hina swi kombisa xichavo xa hinkwavo lava vaka va ri kona. Hi fanele hi rhiya ndleve swinene loko ku khongeriwa.
9. Xana hi nga swi kombisa njhani leswaku hi xixima minhlangano ya hina hi maambalelo ni ku tikhoma ka hina?
9 Ku engetela kwalaho, hi nga kombisa xichavo lexi enteke eka minhlangano ya hina hi ndlela leyi hi ambalaka ha yona. Maambalelo ni switayele swa hina swa misisi swi nga endla leswaku minhlangano ya hina yi xiximeka swinene. Muapostola Pawulo u tsundzuxile a ku: “Ndzi navela leswaku endhawini yin’wana ni yin’wana vavanuna va hambeta va khongela, va tlakusa mavoko lama tshembekeke, ku nga ri hi vukarhi ni minjhekanjhekisano. Hilaha ku fanaka ndzi navela leswaku vavasati va tisasekisa hi swiambalo leswi langutekaka, hi xichavo ni mianakanyo yo hluteka, ku nga ri hi tindlela to horha misisi ni nsuku kumbe tiperela kumbe swiambalo leswi durhaka ngopfu, kambe hi ndlela leyi fanelaka vavasati lava vulaka leswaku va chava Xikwembu.” (1 Timotiya 2:8-10) Loko hi ya emintsombanweni leyikulu leyi khomeriwaka eswitediyamu, maambalelo ya hina ma nga fambisana ni swiyimo swa maxelo kambe ma tama ma ha xiximekile. Ku engetela kwalaho, loko hi xixima xiendlakalo lexi hi ta papalata ku dya kumbe ku cakunya chepisi hi nkarhi wa xiyimiso. Ku ambala hi ndlela leyi faneleke ni ku tikhoma kahle eminhlanganweni ya hina swi fundzha Yehovha Xikwembu, vugandzeri bya yena ni vagandzeri-kulorhi.
Mahanyelo Lama Fanelaka Lava Nga Va Yindlu Ya Xikwembu
10. Xana muapostola Pawulo u swi kombise njhani leswaku ku laveka mahanyelo lama tlakukeke eminhlanganweni ya hina ya Vukreste?
10 Eka 1 Vakorinto, ndzima 14, hi kuma ndzayo ya vutlhari ya muapostola Pawulo malunghana ni ndlela leyi minhlangano ya Vukreste yi faneleke yi fambisiwa ha yona. U gimete hi ku: “Swilo hinkwaswo a swi endliwe hi ku tenga ni hi ku hleleka.” (1 Vakorinto 14:40) Minhlangano ya hina i xiphemu xa nkoka xa ntirho wa vandlha ra Vukreste, naswona eka yona hi fanele hi tikhoma hi ndlela leyi fanelaka vanhu lava nga va yindlu ya Yehovha.
11, 12. (a) I yini leswi faneleke swi dzika emianakanyweni ya vana lava vaka kona eminhlanganweni ya hina? (b) Hi yihi ndlela leyi faneleke leyi vana va nga ri phofulaka ha yona ripfumelo ra vona eminhlanganweni ya hina?
11 Ngopfu-ngopfu vana va fanele va dyondzisiwa ndlela leyi va faneleke ku tikhoma ha yona eminhlanganweni ya hina. Vatswari lava nga Vakreste va fanele va byela vana va vona leswaku eHolweni ya Mfumo ni laha ku khomiwaka Dyondzo ya Buku ya Vandlha a hi ndhawu yo tlangela eka yona. I tindhawu leti hi gandzelaka Yehovha ni ku dyondza Rito ra yena eka tona. Hosi yo tlhariha Solomoni u tsarile: “Rindza milenge ya wena nkarhi wun’wana ni wun’wana loko u ya endlwini ya Xikwembu xa ntiyiso; naswona tshinela u yingisa.” (Eklesiasta 5:1) Muxe u dyondzise Vaisrayele leswaku va hlengeletana, lavakulu ni “vana.” U te: “Hlengeletani vanhu, . . . leswaku va yingisa nileswaku va dyondza, hikuva va fanele va chava Yehovha Xikwembu xa n’wina, va khathalela ku hetisisa marito hinkwawo ya nawu lowu. Kutani vana va vona lava va nga swi tivangiki va ta yingisa, va fanele va dyondza ku chava Yehovha.”—Deteronoma 31:12, 13.
12 Hilaha ku fanaka namuntlha, vana va ta eminhlanganweni ni vatswari va vona ngopfu-ngopfu leswaku va yingisa ni ku dyondza. Loko se va kota ku rhiya ndleve ni ku twisisa tidyondzo ta xisekelo ta Bibele, vana na vona va nga ‘vulavula erivaleni’ hi ta ripfumelo ra vona hi ku nyikela tinhlamuselo to koma. (Varhoma 10:10) N’wana a nga ha sungula hi ku nyikela nhlamulo yo koma eka xivutiso lexi a xi twisisaka. Eku sunguleni, a nga ha hlaya kunene nhlamulo ya kona, kambe loko nkarhi wu famba, a nga ringeta ku tiphofula hi marito yakwe. Leswi swa vuyerisa ni ku tsakisa eka n’wana, naswona tinhlamulo to tano leti humaka embilwini ti tsakisa vanhu lavakulu lava yingiseleke. Hi ntolovelo, vatswari va veka xikombiso lexinene hi ku nyikela tinhlamulo. Loko swi koteka, i swinene leswaku vana va va ni Bibele ya vona, risimu ni nkandziyiso lowu dyondziwaka. Va fanele va dyondza ku khoma minkandziyiso yo tano hi ndlela ya xichavo. Sweswo hinkwaswo swi ta tsundzuxa vana leswaku minhlangano ya hina ya kwetsima.
13. Hi wihi ntshembo wa hina malunghana ni lava taka ro sungula eminhlanganweni ya hina?
13 Entiyisweni, a hi swi lavi leswaku minhlangano ya hina yi fana ni ya tikereke ta Vujagana. Minhlangano yo tano ya phirha naswona vanhu va kona va tiendla vakwetsimi kumbe va hokoloka onge hiloko ku ri ekhonsatini ya vuyimbeleri bya rhok. Hi lava leswaku minhlangano ya hina eTiholweni ta Mfumo yi va leyi tsakisaka ni leyi khutazaka xinakulobye, kambe swi nga fiki laha yi fanaka ni minhlangano ya tisosayiti ta vamatiko. Loko hi hlangana, xikongomelo xa hina i ku gandzela Yehovha, hikwalaho minhlangano ya hina minkarhi hinkwayo yi fanele yi xiximeka. Hi rhandza leswaku lava teke ro sungula eminhlanganweni ya hina, loko va heta ku yingisela dyondzo leyi fambisiwaka niloko va vone matikhomelo ya hina ni ya vana va hina, va vula va ku: “Xikwembu xi le xikarhi ka n’wina hakunene.”—1 Vakorinto 14:25.
Nchumu Lowu Nga Ta Tshama Wu Ri Kona eVugandzerini Bya Hina
14, 15. (a) Hi nga swi papalata njhani ku ‘honisa yindlu ya Xikwembu xa hina’? (b) Esaya 66:23 se yi hetiseka hi ndlela yihi?
14 Hilaha swi boxiweke hakona eku sunguleni, Yehovha u hlengeleta vanhu vakwe ni ku va tsakisa “endlwini ya [yena] ya xikhongelo,” ku nga tempele yakwe ya moya. (Esaya 56:7) Wanuna wo tshembeka Nehemiya u tsundzuxe Vayuda-kulobye leswaku va fanele va xixima tempele ya xiviri hi ku yi seketela hi swilo leswi vonakaka. U te: “A hi fanelanga hi honisa yindlu ya Xikwembu xa hina.” (Nehemiya 10:39) Ku tlula kwalaho, a hi fanelanga hi honisa xirhambo xa Yehovha xo n’wi gandzela “endlwini ya [yena] ya xikhongelo.”
15 Loko a kombisa xilaveko xa ku hlangana nkarhi ni nkarhi hi gandzela, Esaya u profetile a ku: “‘Kunene ku suka eku thwaseni ka n’weti ku ya eku thwaseni ka n’weti ni ku suka eka savata ku ya eka savata, nyama hinkwayo yi ta nkhinsama emahlweni ka mina,’ ku vula Yehovha.” (Esaya 66:23) Sweswo swa karhi swa endleka namuntlha. Vhiki ni vhiki en’hwetini yin’wana ni yin’wana, Vakreste lava tinyiketeleke va hlangana va gandzela Yehovha. Va endla tano hi ku va kona eminhlanganweni ya Vukreste ni ku hlanganyela entirhweni wo chumayela, ni hi tindlela tin’wana. Xana u un’wana wa lava nkarhi ni nkarhi va ‘yaka va ya nkhinsama emahlweni ka Yehovha’?
16. Ha yini hi fanele hi tiyimisela ku va kona nkarhi ni nkarhi eminhlanganweni namuntlha?
16 Esaya 66:23 yi ta hetiseka hi ku helela evuton’wini emisaveni leyintshwa leyi tshembisiweke hi Yehovha. Hi nkarhi wolowo, “nyama hinkwayo yi ta nkhinsama [hi xiviri] emahlweni ka [Yehovha],” yi n’wi gandzela hi masiku. Leswi ku hlangana hi xikongomelo xo gandzela Yehovha ku nga ta va nchumu lowu nga heriki evuton’wini bya hina bya moya eka mafambiselo ya swilo lamantshwa, swi fanerile leswaku hi tiyimisela ku tshama hi ri kona eminhlanganweni ya hina leyi kwetsimaka namuntlha.
17. Ha yini hi lava minhlangano ya hina “hilaha ku engetelekeke ngopfu tanihi leswi [hi] vonaka siku ri tshinela”?
17 Leswi makumu ma tshinelaka, hi fanele hi tiyimisela swinene ku tlula eku sunguleni leswaku hi va kona eminhlanganweni ya Vukreste, hi ta gandzela. Leswi hi xiximaka minhlangano ya hina leyi kwetsimaka, a hi pfumeli leswaku ntirho wo tihanyisa, ntirho wa xikolo kumbe xikolo xa ni madyambu swi endla leswaku hi kayela ku hlangana nkarhi ni nkarhi ni vapfumeri-kulorhi. Hi lava matimba lama tisiwaka hi ku hlangana ni van’wana. Minhlangano ya hina ya vandlha yi hi nyika nkarhi wo tivana ni ku khutazana “erirhandzwini ni le mintirhweni leyinene.” Hi fanele hi endla leswi “hilaha ku engetelekeke ngopfu tanihi leswi [hi] vonaka siku ri tshinela.” (Vaheveru 10:24, 25) Hikokwalaho, onge minkarhi hinkwayo hi nga xixima minhlangano ya hina leyi kwetsimaka hi ku va kona nkarhi ni nkarhi, ku ambala hi ndlela leyi faneleke ni ku tikhoma lokunene. Loko hi endla tano, hi ta va hi kombisa leswaku hi ni langutelo ra Yehovha hi swilo leswi kwetsimaka.
Mpfuxeto
• I yini lexi kombisaka leswaku minhlangano ya vanhu va Yehovha yi fanele yi tekiwa yi ri leyi kwetsimaka?
• I yini leswi kombisaka leswaku minhlangano ya hina ya kwetsima?
• Xana vana va nga kombisa njhani leswaku va xixima minhlangano ya hina leyi kwetsimaka?
• Ha yini hi fanele hi tiyimisela ku va kona nkarhi ni nkarhi eminhlanganweni?
[Swivutiso Swa Dyondzo]
[Swifaniso leswi nga eka tluka 28]
Minhlangano leyi ku gandzeriwaka Yehovha eka yona ya kwetsima kwihi ni kwihi laha yi khomeriwaka kona
[Xifaniso lexi nga eka tluka 31]
Vana va hina va va kona eminhlanganweni hi xikongomelo xo yingisela ni ku dyondza