Tihlayise eRirhandzwini Ra Xikwembu!

“Varhandziwa, . . . tihlayiseni erirhandzwini ra Xikwembu, . . . mi ri ni xikongomelo xa vutomi lebyi nga heriki.”—YUDHA 20, 21.

1, 2. U nga tshama erirhandzwini ra Xikwembu hi ndlela yihi?

YEHOVHA u rhandza vanhu swinene lerova u kale a nyikela hi N’wana wa yena la tswariweke a ri swakwe leswaku un’wana ni un’wana la kombisaka ripfumelo eka yena a va ni vutomi lebyi nga heriki. (Yohane 3:16) A hi ku tsakisa ka swona ku kombiwa rirhandzu ro tano! Loko u ri nandza wa Yehovha, a swi kanakanisi leswaku u lava ku kombiwa rirhandzu rolero hilaha ku nga heriki.

² Mudyondzisiwa Yudha u paluxe ndlela leyi u nga tshamaka erirhandzwini ra Xikwembu ha yona. Yudha u tsarile: “Hi ku tiaka eripfumelweni ra n’wina ro kwetsima swinene, mi khongela hi moya wo kwetsima, tihlayiseni erirhandzwini ra Xikwembu, mi ri karhi mi rindzela tintswalo ta Hosi ya hina Yesu Kreste mi ri ni xikongomelo xa vutomi lebyi nga heriki.” (Yudha 20, 21) Ku dyondza Rito ra Xikwembu ni ku chumayela mahungu lamanene swi ta ku pfuna leswaku u tiaka “eripfumelweni . . . ro kwetsima swinene”—ku nga tidyondzo ta Vukreste. Leswaku u tshama erirhandzwini ra Xikwembu, u fanele u khongela “hi moya wo kwetsima,” kumbe u susumeteriwa hi wona. Leswaku u ta kuma vutomi lebyi nga heriki, u fanele u tlhela u kombisa ripfumelo egandzelweni ra nkutsulo ra Yesu Kreste.—1 Yohane 4:10.

3. Ha yini van’wana va nga ha ri Timbhoni ta Yehovha?

³ Van’wana lava tshameke va va ni ripfumelo a va tshamanga erirhandzwini ra Xikwembu. Leswi va hlawuleke ku tshamela ku endla xidyoho, a va ha ri Timbhoni ta Yehovha. U nga swi papalata njhani sweswo? Ku anakanyisisa hi tinhla leti landzelaka swi nga ku pfuna leswaku u papalata xidyoho naswona u tihlayisa erirhandzwini ra Xikwembu.

Kombisa Leswaku U Rhandza Xikwembu

4. I swa nkoka ku fikela kwihi ku yingisa Xikwembu?

⁴ Kombisa leswaku u rhandza Xikwembu hi ku xi yingisa. (Matewu 22:37) Muapostola Yohane u tsarile: “Ku rhandza Xikwembu, hi kona ku hlayisa swileriso swa xona; kasi loko swi ri swileriso swa xona a swi tiki.” (1 Yohane 5:3) Ku titoloveta ku yingisa Xikwembu swi nga ku tiyisa leswaku u lwisana ni ndzingo naswona swi nga ku endla u tsaka. Mupisalema u te: “Wa tsaka munhu la nga fambangiki hi xitsundzuxo xa lavo homboloka, . . . kambe u tsakela nawu wa Yehovha.”—Pisalema 1:1, 2.

5. Ku rhandza Yehovha ku ta ku susumetela ku endla yini?

⁵ Loko u rhandza Yehovha u ta susumeteleka ku papalata ku endla xidyoho lexikulu lexi nga tisaka xisandzu evitweni ra yena. Aguri u khongerile a ku: “U nga ndzi nyiki vusiwana kumbe rifuwo. Ndzi tshike ndzi dya swakudya leswi ndzi averiweke swona, leswaku ndzi nga xurhi kutani ndzi ku landzula ndzi ku: ‘Yehovha i mani?’ nileswaku ndzi nga vi xisiwana kutani ndzi yiva, ndzi thyakisa vito ra Xikwembu xanga.” (Swivuriso  30:1, 8, 9) Tiyimisele ku nga ‘thyakisi vito ra Xikwembu’ hi ku tisa xisandzu eka xona. Ku ri na sweswo, minkarhi hinkwayo tikarhatele ku endla swilo leswinene leswi nga ta yisa ku dzuneka eka xona.—Pisalema 86:12.

6. Ku nga endleka yini loko wo dyoha hi vomu?

⁶ Khongela nkarhi hinkwawo eka Tata wa wena wa rirhandzu wa le tilweni leswaku a ku pfuna u lwisana ni ndzingo wa ku endla xidyoho. (Matewu 6:13; Varhoma 12:12) Tshama u ri karhi u landzela ndzayo ya Xikwembu leswaku swikhongelo swa wena swi nga siveriwi. (1 Petro 3:7) Loko wo dyoha hi vomu, vuyelo bya kona byi nga va ni khombo, hikuva hi ndlela yo fanekisela Yehovha u sivela vaxandzuki leswaku va nga tshineli eka yena, onge hiloko a sive hi papa lerikulu leswaku swikhongelo swa vona swi nga hundzi swi ya eka yena. (Swirilo 3:42-44) Hikwalaho kombisa moya wo titsongahata, naswona u khongelela leswaku u nga endli nchumu lexi nga ta ku sivela ku tshinela eka Xikwembu hi xikhongelo.—2 Vakorinto 13:7.

Kombisa Leswaku U Rhandza N’wana Wa Xikwembu

7, 8. Ku yingisa ndzayo ya Yesu swi nga n’wi pfuna njhani munhu leswaku a fularhela xidyoho?

⁷ Kombisa leswaku u rhandza Yesu Kreste hi ku yingisa swileriso swa yena, hikuva leswi swi ta ku pfuna leswaku u fularhela xidyoho. Yesu u te: “Loko mi hlayisa swileriso swa mina, mi ta tshama erirhandzwini ra mina, tanihi leswi ndzi hlayiseke swileriso swa Tatana ivi ndzi tshama erirhandzwini rakwe.” (Yohane 15:10) Xana ku hanya hi ku pfumelelana ni marito ya Yesu swi nga ku pfuna njhani leswaku u tshama erirhandzwini ra Xikwembu?

⁸ Ku nyikela nyingiso eka marito ya Yesu swi nga ku pfuna leswaku u tshama u ri ni mahanyelo lamanene. Nawu lowu Xikwembu xi wu nyikeke Vaisrayele a wu ku: “U nga tshuki u endla vuoswi.” (Eksoda 20:14) Kambe Yesu u paluxe nsinya wa nawu lowu seketelaka xileriso xexo a ku: “Un’wana ni un’wana la tshamelaka ku languta wansati lerova a n’wi navela, ana se u endle vuoswi na yena embilwini yakwe.” (Matewu 5:27, 28) Muapostola Petro u vule leswaku van’wana evandlheni ra lembe-xidzana ro sungula a va ri ni “mahlo lama teleke vuoswi” naswona a “va wonga mimoya-xiviri leyi nga yimangiki yi tiya.” (2 Petro 2:14) Hambiswiritano, ku hambana na vona u nga papalata swidyoho swa vuxaka bya rimbewu loko u rhandza Xikwembu na Kreste u tlhela u va yingisa naswona u tiyimiserile ku hlayisa vuxaka bya wena na vona.

Pfumelela Moya Wa Yehovha Wu Ku Kongomisa

9. Loko munhu a phikelela a endla xidyoho ku nga endleka yini hi moya lowo kwetsima?

⁹ Khongelela moya lowo kwetsima wa Xikwembu kutani u wu pfumelela leswaku wu ku kongomisa. (Luka 11:13; Vagalatiya 5:19-25) Loko wo phikelela u endla xidyoho, Xikwembu xi nga ha susa moya wa xona eka wena. Endzhaku ka loko Davhida a dyohile na Batixeba, u kombele Xikwembu a ku: “U nga ndzi cukumeti ekule ni xikandza xa wena; u nga wu susi moya wa wena wo kwetsima eka mina.” (Pisalema 51:11) Hosi Sawulo u tekeriwe moya wa Xikwembu hileswi a a ri mudyohi la nga hundzukiki. Sawulo u dyohile hi ku endla gandzelo leri hisiwaka na hi ku nga dlayi ntlhambi wa tinyimpfu, wa timbuti ni wa tihomu swin’we na hosi ya Vaamaleke. Endzhaku ka sweswo Yehovha u suse moya wa yena lowo kwetsima eka Sawulo.—1 Samuwele 13:1-14; 15:1-35; 16:14-23.

10. Ha yini u fanele u fularhela mianakanyo yo hanya hi xidyoho?

¹⁰ Fularhela mianakanyo ya ku hanya hi xidyoho. Muapostola Pawulo u tsarile: “Loko hi hanya hi xidyoho hi vomu endzhaku ka loko hi amukele vutivi lebyi kongomeke bya ntiyiso, a ka ha salanga xitlhavelo xa swidyoho.” (Vaheveru 10:26-31) Swi nga va ni khombo swinene loko wo endla xidyoho hi vomu!

Kombisa Rirhandzu Ra Xiviri Eka Van’wana

11, 12. Rirhandzu ni xichavo swi nga n’wi sivela njhani munhu ku tikhoma hi ndlela yo biha hi tlhelo ra rimbewu?

¹¹ Ku rhandza vanhu-kuloni swi ta ku sivela ku tikhoma hi ndlela yo biha hi tlhelo ra rimbewu. (Matewu 22:39) Rirhandzu ro tano ri ta ku susumetela ku hlayisa mbilu ya wena leswaku yi nga ku yengi leswaku u endla leswaku u rhandziwa hi munghana wa vukati wa munhu un’wana. Ku endla tano swi nga endla leswaku u endla vuoswi.  (Swivuriso 4:23; Yeremiya 4:14; 17:9, 10) Tekelela Yobo wo lulama, loyi a nga pfumelangiki ku langutisisa wansati un’wana handle ka nsati wa yena.—Yobo 31:1.

¹² Ku xixima ku kwetsima ka vukati swi nga ku pfuna leswaku u papalata xidyoho lexikulu. Xikwembu a xi lava leswaku vukati lebyi xiximekaka ni vuxaka bya rimbewu ku va tona tindlela to tswalana. (Genesa 1:26-28) Tsundzuka leswaku xikongomelo xa swirho swa rimbewu i ku andzisa vutomi, naswona bya kwetsima. Timbhisa ni vaoswi a va xi yingisi Xikwembu, va tsongahata vuxaka bya rimbewu, a va ku xiximi ku kwetsima ka vukati naswona va dyohela mimiri ya vona. (1 Vakorinto 6:18) Kambe ku rhandza Xikwembu ni warikwenu swin’we ni ku yingisa Xikwembu swi ta sivela munhu ku endla swilo leswi nga ha endlaka leswaku a susiwa evandlheni ra Vukreste.

13. Munhu wa mahanyelo yo biha “u lovisa swilo swa nkoka” hi ndlela yihi?

¹³ Hi fanele hi hlula mianakanyo ya vudyoho leswaku hi nga twisi vanhu lava hi va rhandzaka ku vava. Swivuriso 29:3 yi ri: “Loyi a nga ni vunakulobye ni tinghwavava, u lovisa swilo swa nkoka.” Muoswi la nga hundzukiki u onha vuxaka bya yena na Xikwembu swin’we ni bya ndyangu wa yena. Nsati wa yena u ni xivangelo xo dlaya vukati. (Matewu 19:9) Ku nga khathariseki leswaku la dyoheke i wanuna kumbe i wansati, ku dlayiwa ka vukati ku nga vangela leswaku munghana wa vukati la nga riki na nandzu, vana swin’we ni van’wana va twa ku vava lokukulu. Ku tiva khombo leri vangiwaka hi ku tikhoma loko biha swi fanele swi hi susumetela ku lwisana ni ndzingo wo tikhoma hi ndlela yo biha.

14. I dyondzo yihi leyi nga dyondziwaka eka Swivuriso 6:30-35 malunghana ni ku dyoha?

¹⁴ Leswi xi nga riki kona lexi nga rihaka vuoswi, hi fanele hi susumeteleka ku papalata xiendlo lexi xa vutianakanyi lebyikulu. Swivuriso 6:30-35 yi kombisa leswaku hambileswi vanhu va nga ha ri twelaka vusiwana khamba leri yivaka hileswi ri twaka ndlala, kambe va n’wi venga muoswi hikuva u ni xikongomelo xo biha. U “lovisa moya-xiviri [kumbe, vutomi] wakwe.” Ehansi ka Nawu wa Muxe, a a ta va a dlayiwile. (Levhitika 20:10) Munhu loyi a endlaka vuoswi u twisa van’wana ku vava hileswi a lavaka ku enerisa ku navela ka yena, naswona muoswi la nga hundzukiki a nga tshami erirhandzwini ra Xikwembu kambe wa hlongoriwa evandlheni ra Vukreste leri baseke.

Tshama U Ri Ni Ripfalo Leri Tengeke

15. Ri njhani ripfalo leri tsindziyelaka ‘onge ri funghiwe hi nsimbi yo hisa’?

¹⁵ Leswaku hi tshama erirhandzwini ra Xikwembu, a hi nge pfumeleli ripfalo ra hina leswaku ri tlanyatiwa hi xidyoho. Handle ko kanakana, a hi nge amukeli mimpimanyeto ya misava ya mahanyelo leyi hohlokeke, naswona hi fanele hi va ni vuxiyaxiya etimhakeni to tanihi vanghana lava hi va hlawulaka, tibuku leti hi ti hlayaka ni vuhungasi. Pawulo u tsundzuxile: “Eminkarhini yo hetelela van’wana va ta wa eripfumelweni, va nyikela nyingiso eka marito yo hambukisa lama huhuteriweke ni le tidyondzweni ta madimona, hi vukanganyisi bya vanhu lava hembaka, onge mapfalo ya vona ma funghiwe hi nsimbi yo hisa.” (1 Timotiya 4:1, 2) Ripfalo leri tsindziyelaka ‘onge ri funghiwe hi nsimbi yo hisa’ ri fana ni nhlonge leyi  tshweke leyi nga ni xivati naswona yi nga ha twiki ku vava. Ripfalo ro tano ri nge he hi tsundzuxi leswaku hi papalata vugwinehi ni swiyimo leswi nga hi endlaka hi wa eripfumelweni.

16. Ha yini swi ri swa nkoka ku va ni ripfalo leri tengeke?

¹⁶ Ku pona ka hina ku titshege hi ku va ni ripfalo leri tengeke. (1 Petro 3:21) Leswi hi nga ni ripfumelo engatini ya Yesu leyi halatiweke, ripfalo ra hina ri basisiwile emintirhweni leyi feke, “leswaku hi ta endlela Xikwembu lexi hanyaka ntirho wo kwetsima.” (Vaheveru 9:13, 14) Loko hi dyoha hi vomu, ripfalo ra hina ri ta thyakisiwa naswona hi ta va hi nga ha basanga leswaku hi nga tirhela Xikwembu. (Tito 1:15) Kambe hi ku pfuniwa hi Yehovha, hi nga va ni ripfalo leri tengeke.

Tindlela Tin’wana To Papalata Ku Tikhoma Ko Biha

17. Swi pfuna yini ku ‘landzela Yehovha hilaha ku teleke’?

¹⁷ ‘Landzela Yehovha hilaha ku teleke,’ ku fana na Kalebe wa le Israyele wa khale. (Deteronoma 1:34-36) Endla leswi Xikwembu xi swi languteleke eka wena, naswona u nga pfuki u anakanye ku dyela “tafuleni ra madimona.” (1 Vakorinto 10:21) Fularhela vugwinehi. Tsakela ku dya swakudya swa moya leswi kumekaka ntsena etafuleni ra Yehovha, kutani a wu nge kanganyisiwi hi vadyondzisi va mavunwa kumbe mimoya leyo biha ya matimba. (Vaefesa 6:12; Yudha 3, 4) Dzikisa mianakanyo ya wena eka swilo swa moya, swo tanihi ku dyondza Bibele, ku va kona eminhlanganweni ni le nsin’wini. Handle ko kanakana u ta tsaka loko u landzela Yehovha hilaha ku teleke naswona u ri ni swo tala swo swi endla entirhweni wa Hosi.—1 Vakorinto 15:58.

18. Ku chava Yehovha ku ta ku khumba njhani ku tikhoma ka wena?

¹⁸ Tiyimisele ku ‘endlela Xikwembu ntirho wo kwetsima hi nchavo lowu nga ni vukwembu ni ku xixima.’ (Vaheveru 12:28) Ku chava Yehovha ku ta ku susumetela ku fularhela ndlela yihi na yihi yo biha. Swi ta ku pfuna ku tikhoma hi ndlela leyi pfumelelanaka ni ndzayo ya Petro leyi yaka eka vatotiwa-kulobye, leyi nge: “Loko mi vitana Tatana la avanyisaka a nga yi hi nghohe, kambe a ya hi ntirho wa un’wana ni un’wana, kombisani xichavo hi nkarhi wa vuluveri bya n’wina.”—1 Petro 1:17.

19. Ha yini u fanele u tshamela ku tirhisa leswi u swi dyondzaka eRitweni ra Xikwembu?

¹⁹ Nkarhi na nkarhi tirhisa leswi u swi dyondzaka eRitweni ra Xikwembu. Leswi swi ta ku pfuna leswaku u papalata xidyoho lexikulu hikuva u ta va exikarhi ka “lava va letelaka matimba ya vona ya ku twisisa hi ku ma tirhisa leswaku va hambanisa leswi lulameke ni leswi hoxeke.” (Vaheveru 5:14) Ematshan’weni ya ku nga vi na mhaka ni mavulavulelo ni ku tikhoma ka wena, tshama u xalamukile leswaku u ta famba tanihi munhu wo tlhariha, u “tixavela nkarhi lowunene” emasikwini lawa yo homboloka. ‘Hambeta u twisisa leswi ku rhandza ka Yehovha ku nga swona,’ naswona u hambeta u ku endla.—Vaefesa 5:15-17; 2 Petro 3:17.

20. Ha yini hi fanele hi papalata makwanga?

²⁰ Papalata makwanga hi ku helela—ku nga ku navela lokukulu ka swilo leswi nga swa van’wana. Xin’wana xa Swileriso swa Khume xi ri: “U nga tshuki u navela yindlu ya munhu-kuloni. U nga tshuki u navela nsati wa munhu-kuloni, kumbe hlonga rakwe ra xinuna kumbe ra xisati kumbe nkunzi yakwe kumbe mbhongolo yakwe kumbe xin’wana ni xin’wana lexi nga xa munhu-kuloni.” (Eksoda 20:17) Nawu lowu a wu sirhelela yindlu, nsati, malandza, swiharhi ni swilo  swin’wana swa munhu. Kambe xa nkoka swinene i marito lama vuriweke hi Yesu ya leswaku makwanga ma thyakisa munhu.—Marka 7:20-23.

21, 22. I magoza wahi lawa Mukreste a nga ma tekaka leswaku a papalata ku dyoha?

²¹ Tivonele leswaku ku navela ku nga ku vangeli ku dyoha. Mudyondzisiwa Yakobo u tsarile: “Un’wana ni un’wana u ringiwa hi ku kokiwa ni ku wongiwa hi ku navela ka yena n’wini. Kutani ku navela, loko ku xurhe, ku veleka xidyoho; kutani, xidyoho, loko xi hetisekile, xi tswala rifu.” (Yakobo 1:14, 15) Hi xikombiso, loko munhu a tshame a va ni xiphiqo xa ku nwa, a nga ha endla xiboho xa ku nga vi na swakunwa swa xihoko ekaya ka yena. Leswaku a papalata ku ringiwa hi munhu wa rimbewu leri hambaneke, Mukreste a nga ha boheka ku cinca ndhawu leyi a tirhelaka eka yona kumbe a cinca ntirho wa yena.—Swivuriso 6:23-28.

²² U nga teki na goza na rin’we leri nga ta ku vangela ku dyoha. Ku tlanga hi rirhandzu ni ku va ni mianakanyo leyi thyakeke swi nga vangela vumbhisa kumbe vuoswi. Ku vulavula mavunwa matsongo swi nga ku nyika xivindzi xa ku vula mavunwa ya rihlaza naswona swi nga ha ku vangela ku va ni mukhuva wo biha wa ku hemba. Ku yiva swilo switsongo swi nga tlanyata ripfalo ra munhu lerova a sungula ku yiva swilo leswikulu. Ku pfumelelanyana mianakanyo ya vugwinehi swi nga susumetela munhu ku hetelela a byi amukele hi ku helela vugwinehi.—Swivuriso 11:9; Nhlavutelo 21:8.

Ku Vuriwa Yini Loko U Dyohile?

23, 24. I nchavelelo wihi lowu kumekaka eka 2 Tikronika 6:29, 30 na Swivuriso 28:13?

²³ Vanhu hinkwavo a va hetisekanga. (Eklesiasta 7:20) Kambe loko u endle xidyoho lexikulu, u nga chaveleriwa hi xikhongelo lexi Hosi Solomoni a xi endleke loko a khangula tempele ya Yehovha. Solomoni u khongele eka Xikwembu a ku: “Xikhongelo xin’wana ni xin’wana, xikombelo xin’wana ni xin’wana xa ku kombela tintswalo lexi xi nga endliwaka hi munhu wihi ni wihi kumbe hi vanhu va wena hinkwavo, ku nga Israyele, hikuva un’wana ni un’wana u tiva khombo rakwe ni ku vaviseka kakwe; kunene loko a tlakusela swandla endlwini leyi, onge wena u nga swi twa u ri ematilweni, ndhawu leyi u tshamaka eka yona, u fanele u rivalela u tlhela u nyika un’wana ni un’wana hi ku ya hi tindlela takwe hinkwato, hikuva u tiva mbilu yakwe (hikuva wena u ri wexe u yi tiva kahle mbilu ya vana va vanhu).”—2 Tikronika 6:29, 30.

²⁴ Ina, Xikwembu xa yi tiva mbilu naswona xa rivalela. Swivuriso 28:13 yi ri: “Loyi a fihlaka ku tlula nawu kakwe a nge humeleli, kambe loyi a tiphofulaka kutani a tshika, u ta kombiwa tintswalo.” Loko munhu a vula xidyoho xa yena, a hundzuka a tlhela a xi tshika, Xikwembu xi nga n’wi komba tintswalo. Kambe, loko u tsanile hi tlhelo ra moya, i yini xin’wana xi nga ku pfunaka leswaku u tshama erirhandzwini ra Xikwembu?

A Wu Ta Hlamurisa Ku Yini?

• Hi nga tihlayisa erirhandzwini ra Xikwembu hi ndlela yihi?

• Ku rhandza Xikwembu na Kreste swi hi pfuna njhani leswaku hi fularhela ku dyoha?

• Ha yini ku rhandza van’wana hakunene swi ta hi sivela ku tikhoma hi ndlela yo biha hi tlhelo ra rimbewu?

• Hi tihi tindlela tin’wana leti hi nga papalataka ku tikhoma loko biha ha tona?

[Swivutiso Swa Dyondzo]

[Xifaniso lexi nga eka tluka 21]

Yudha u hi komba ndlela ya ku tihlayisa hi ri erirhandzwini ra Xikwembu

[Xifaniso lexi nga eka tluka 23]

Ku hohloka ka vukati ku nga vangela leswaku munghana wa vukati la nga riki na nandzu ni vana va twa ku vava swinene

[Xifaniso lexi nga eka tluka 24]

Xana u tiyimiserile ku ‘landzela Yehovha hilaha ku teleke’ ku fana na Kalebe?

[Xifaniso lexi nga eka tluka 25]

Khongela nkarhi na nkarhi leswaku u ta kota ku lwisana ni ndzingo