Xikolo Lexi Mathwasana Ya Xona Ma Pfunaka Vanhu eMisaveni Hinkwayo

EMAVANDLHENI lama tlulaka 98 000 ya Timbhoni ta Yehovha ematikweni lama tlulaka 200, vanhu va swiyimo hinkwaswo va dyondzisiwa hi Xikwembu. Bibele hi yona buku leyi tirhisiwaka ngopfu, naswona xikongomelo xa dyondzo leyi i ku pfuna vanhu leswaku va kula hi tlhelo ra moya hi ku dyondza leswi ku rhandza ka Xikwembu ku nga swona ni ku hanya hi ku pfumelelana na kona. Lava kumaka dyondzo leyi va pfuneka ngopfu. Leswi va swi dyondzaka, va swi avela ni van’wana hi ku ya hi xileriso xa Yesu Kreste xa ku endla vanhu vadyondzisiwa.—Matewu 28:19, 20.

Handle ka nongonoko wa dyondzo leyi vaka kona nkarhi na nkarhi emavandlheni ya tona, Timbhoni ta Yehovha ti simeke swikolo swo tala leswi nga ni xikongomelo xo hlawuleka. Xin’wana xa swikolo leswi i Xikolo xa Ndzetelo wa Vutirheli. Xi sunguriwe hi October 1987 ePittsburgh, le Pennsylvania, eU.S.A. Ntlawa wo sungula a wu ri ni swichudeni swa 24 leswi vulavulaka Xinghezi. Ku sukela hi lembe rero, tikhoso ti dyondzisiwe hi tindzimi ta 21 ematikweni ya 43. Ku fikela sweswi, vakulu ni malandza ya vutirheli lava nga si tekaka, lava humaka ematikweni lama tlulaka 90 se va tsarisile eka xikolo lexi. Loko khoso leyi leyi tekaka mavhiki ya nhungu yi hela, lava thwaseke va averiwa ku ya tirha laha ku nga ni xilaveko, ku nga ha va ematikweni ya ka vona kumbe ematikweni mambe. Eku heleni ka 2005, a ku ri ni vatirheli lava nga Vakreste lava tlulaka 22 000 lava heteke khoso yoleyo. Matshalatshala ni ku titsongahata ka vona leswaku va yisa emahlweni timhaka  ta Mfumo ni ku pfuna van’wana swi katekisiwe ngopfu.—Swivuriso 10:22; 1 Petro 5:5.

Ku Hlela Leswaku Va Ya eXikolweni Lexi

Leswaku swi kota ku ya eXikolweni xa Ndzetelo wa Vutirheli, swichudeni swo tala swi boheke ku kombela masiku emintirhweni ya swona. Minkarhi yin’wana sweswo a swi pfuxa swiphiqo. Le Hawaii, vavanuna vambirhi lava nga Vakreste lava rhambiweke leswaku va ya exikolweni lexi, va boheke ku kombela masiku emintirhweni ya vona tanihi leswi a va ri vadyondzisi exikolweni. Hi ku tshemba leswaku Yehovha u ta va pfuna, va fambise swikombelo swa vona, va hlamusela leswaku ha yini va lava ku ya exikolweni lexi ni leswaku va ta vuyeriwa njhani. Havumbirhi ka vona va nyikiwile masiku.

Eminkarhini yo tala, Timbhoni leti kombeleke masiku entirhweni, ti byeriwe leswaku loko to famba a ti ta lahlekeriwa hi ntirho. Ti hlawule ku ya kuma ndzetelo lowu humaka enhlengeletanweni ya Yehovha, hambileswi sweswo a swi vula leswaku a ti ta lahlekeriwa hi ntirho wa tona. Endzhakunyana van’wana va vanhu lava va komberiwe hi vathori va vona leswaku va tlhelela entirhweni loko se va hetile xikolo lexi. Ku tiyimisela ku ya exikolweni lexi ku nga katsakanyiwa hi ndlela leyi: Fambisa xikombelo xa wena, khongelela mpfuno wa Yehovha kutani u n’wi tshika a endla leswi seleke.—Pisalema 37:5.

‘Ku Dyondzisiwa Hi Yehovha’

Eka khoso ya xikolo lexi leyi tekaka mavhiki ya nhungu ku dyondziwa Bibele hi ndlela leyi dzikeke. Swichudeni swi dyondza ndlela leyi vanhu va Yehovha va hleriweke ha yona leswaku va endla ku rhandza ka Xikwembu ni ndlela leyi ha un’we wa vona a nga yi tirhisaka ha yona Bibele hi ndlela leyi humelelaka ensin’wini, eminhlanganweni ya vandlha ni le tinhlengeletanweni.

Thwasana rin’wana leri nga ni moya wo tlangela ri tsalele xichudeni lexi nga siki yaka exikolweni lexi ri ku: “Entiyisweni, u ta kuma dyondzo leyinene swinene leyi u nga siki tshama u yi kuma. Tsalwa leri vulavulaka hi ku ‘dyondzisiwa hi Yehovha’ ri va ra nkoka hakunene. Ntokoto wa kona hinkwawo wu vumba ni ku basisa mbilu swin’we ni vumunhu leswaku swi fambisana swinene ni xikombiso xa Kreste Yesu. Loko u ta ya exikolweni lexi u ta kuma ntokoto lowukulu evuton’wini bya wena.”—Esaya 54:13.

Vavuri Va Evhangheli, Varisi Ni Vadyondzisi

Lava thwaseke eXikolweni xa Ndzetelo wa Vutirheli sweswi va tirha ematikweni ya 117. Matiko wolawo ma katsa swihlala swa le Atlantic, Kharibiya ni le tindhawini ta le Pacific swin’we ni matiko yo tala laha ku nga ni marhavi ya Timbhoni ta Yehovha. Marhavi ma vika leswaku ndzetelo lowunene lowu swichudeni leswi swi wu kumeke wu vonaka emintirhweni ya swona yo chumayela, yo risa ni yo dyondzisa. Ndzetelo wa swona wu swi hlomisa leswaku swi tirhisa Bibele hi ndlela leyi humelelaka entirhweni wa nsimu. (2 Timotiya 2:15) Loko swi hlamula swivutiso swa vini va miti, nkarhi na nkarhi swi tlhela swi tirhisa buku leyi nge Ku Hlamulana Hi Matsalwa * naswona swi letela vahuweleri van’wana va Mfumo leswaku va endla leswi fanaka. Ku hiseka ka mathwasana lawa ka khutaza naswona mintirho ya wona yi tiyisa mavandlha.

Vakulu va vandlha va ni lunghelo ra ku ‘risa ntlhambi,’ va pfuneta ku khathalela swilaveko swa moya swa van’wana. (1 Petro 5:2, 3) Nkulu un’wana u vule leswi malunghana ni lunghiselelo leri: “Ha ri tlangela rhavi hileswi ri rhumelaka vamakwerhu lava leteriweke kahle leswaku va hi pfuna ku rhwala ndzhwalo wa ku risa ntlhambi wa Xikwembu.” Rhavi rin’wana ra le Vuxa Mpfungwe na rona ri te: “Mathwasana ma ni ntwela-vusiwana swinene. Ma tirha hi matimba kutani vandlha ra ma xixima. Swa tiveka leswaku ma titsongahata, ma ni xinghana naswona ma hiseka naswona sweswo swi tlangeriwa ngopfu. Ma tinyikela hi ku swi rhandza naswona hi ntsako ma rhurhela emavandlheni lama lavaka varisi.” (Vafilipiya 2:4) Vavanuna vo tano va tiyisa vapfumeri-kulobye naswona va faneriwa hi ku bumabumeriwa.—1 Vakorinto 16:18.

Ku tlula kwalaho, valeteri va Xikolo xa Ndzetelo wa Vutirheli va pfuna swichudeni leswaku swi antswisa vuswikoti bya swona bya ku va swivulavuri swa le rivaleni. Hi ku tirhisa swiringanyeto ni ndzayo leyi ma yi kumaka, mathwasana yo tala ma nga hatla ma tirhisiwa enhlengeletanweni ya  xifundzha ni le ka minongonoko ya ntsombano wa muganga. Mulanguteri un’wana wa xifundzha u xiye leswaku mathwasana lawa ma nyikela “tinkulumo letinene naswona ma yi kombisa kahle ndlela leyi mhaka ya kona yi tirhaka ha yona eka hina.”—1 Timotiya 4:13.

Ndlela yo dyondzisa eminhlanganweni ya vandlha yi hluvuke ngopfu etikweni rin’wana ra le Afrika endzhaku ka loko Xikolo xa Ndzetelo wa Vutirheli xi khomeriwe kwalaho naswona lava thwaseke eka xona va averiwe ku ya ensin’wini. Vakulu lava humaka eka xikolo lexi va pfuna eku chumayeleni, eku riseni ni le ku dyondziseni, hi ndlela yoleyo va tiyisa mavandlha hi tlhelo ra moya.—Vaefesa 4:8, 11, 12.

Ndlela Leyi Antswisiweke Yo Langutela Vandlha

Etindhawini to tala, ku ni xilaveko xa vakulu lava engetelekeke ni malandza ya vutirheli. Mavandlha man’wana a ma nga ta va ni vakulu loko lava thwaseke eXikolweni xa Ndzetelo wa Vutirheli a va nga rhumeriwanga emavandlheni wolawo. Hikokwalaho mathwasana yo tala ma averiwa ku ya pfuna laha ku nga ni swilaveko swo tano.

Marhavi yo tala ma vika leswaku vavanuna lava “va ma tiva kahle malunghiselelo ya nhlengeletano,” “va teka vutihlamuleri bya vona byi ri bya nkoka,” “va pfuna van’wana leswaku va twisisa ni ku xixima nhlengeletano ya Yehovha” naswona “va pfuna swirho swa vandlha ra wona leswaku swi hlakulela xinghana ni ku swi aka hi tlhelo ra moya.” Leswi swi vangiwa hileswi lava thwaseke exikolweni lexi va endlaka leswi tsariweke eRitweni ra Xikwembu naswona a va titshegi hi ku twisisa ka vona vini kumbe ku va lava tlhariheke ematihlweni ya vona. (Swivuriso 3:5-7) Vavanuna vo tano va va tinyiko ta moya emavandlheni lawa va averiweke eka wona.

Ku Tirha eTindhawini Leti Nga Toxe

Mathwasana man’wana lama vekiweke ku va maphayona yo hlawuleka ma pfuna mintlawa leyi nga yoxe leswaku yi va mavandlha. Loko a tlangela mpfuno wa wona, nkulu un’wana la nga endhawini leyi nga ekule ya le Guatemala u te: “Ku ringana malembe ya 20 a ndzi karhateka leswaku ndhawu leyi leyikulu yi ta khathaleriwa njhani. A ndzi tshamela ku khongela hi mhaka leyi. Vamakwerhu lava humaka eXikolweni xa Ndzetelo wa Vutirheli va leteriwe kahle loko swi ta emhakeni yo vulavula swin’we ni le timhakeni ta nhlengeletano, kutani ndza tsaka swinene ku vona leswaku ndhawu leyi se yi khathaleriwa hi rirhandzu.”

Mathwasana ma dyondze ku va lama humelelaka etindhawini leti ma faneleke ku famba mpfhuka wo leha endhawini leyi nga ni tintshava leswaku ma fikelela miti leyi hangalakeke. Loko ma fika kwalaho, ma hatla ma simeka ni ku hlela mintlawa leyi nga yoxe, hambiloko vahuweleri van’wana va tsandzekile ku endla tano. Hi xikombiso, nkulu un’wana le Niger u kombele leswaku mathwasana ma ta n’wi pfuna hikuva a a swi xiya leswaku ma nga endla ntirho lowunene endhawini leyi a a tshama eka yona. Swi nga va olovela vavanuna lava nga tekangiki ku va maphayona yo hlawuleka ni ku va valanguteri va xifundzha, ngopfu-ngopfu etindhawini ta le kule. Ku fana na muapostola Pawulo, va fanele va langutana ni ‘makhombo ya milambu ni ya tinsulavoya, makhombo ya le mananga’ ni swiphiqo swa munhu hi yexe swin’we ni swikarhato swa mavandlha lawa va averiweke ku ya tirha eka wona.—2 Vakorinto 11:26-28.

Ku Pfuna Vantshwa

Matsalwa ma khutaza vantshwa leswaku va tsundzuka Mutumbuluxi wa vona. (Eklesiasta 12:1) Vanhu lava hisekaka lava thwaseke eXikolweni xa Ndzetelo wa Vutirheli i swikombiso leswinene eka vantshwa lava nga Vakreste. Endzhaku ka loko ku fike mathwasana mambirhi evandlheni rin’wana ra le United States, ntsengo wa nkarhi lowu vahuweleri va le vandlheni a va wu heta ensin’wini wu phindhiwe kambirhi. Ku tlula kwalaho, nhlayo ya maphayona ya nkarhi hinkwawo, kumbe vahuweleri va Mfumo va nkarhi hinkwawo, yi andzile yi suka eka 2 yi ya eka 11. Ni le mavandlheni man’wana yo tala ku ve ni nhluvuko lowu fanaka.

Mathwasana lawa ma tlhela ma khutaza majaha leswaku ma ehleketisisa hi ku ya eXikolweni xa Ndzetelo wa Vutirheli. Leswi swi susumetele van’wana lava nga riki malandza ya vutirheli leswaku va fanelekela lunghelo rero. Rhavi  ra le Netherlands ri vitana lava thwaseke eXikolweni xa Ndzetelo wa Vutirheli ri ku i “swikombiso leswinene eka majaha lama anakanyisisaka hi leswi ma nga ta swi endla hi vutomi bya wona.”

Ku Tirha eMavandlheni Lama Tirhisaka Ririmi Rimbe

Ematikweni yo tala, matshalatshala yo chumayela vanhu mahungu lamanene hi ririmi ra vona ma ya emahlweni ma humelela. Lava thwaseke eXikolweni xa Ndzetelo wa Vutirheli hakanyingi va dyondza tindzimi tin’wana kutani va tirha etindhawini leti ku nga ni vahlapfa vo tala. Hi xikombiso, eBelgium ku ni xilaveko xa vachumayeri va Mfumo lava engetelekeke ensin’wini leyi ku vulavuriwaka Xialbaniya, Xiperesiya ni Xirhaxiya.

Mavandlha ni mintlawa leyi tirhisaka ririmi rimbe eBritain, Jarimani, Italiya, Mexico, United States ni le matikweni man’wana se ma vuyeriwa swinene hi valanguteri va xifundzha, vakulu ni malandza ya vutirheli lava thwaseke eXikolweni xa Ndzetelo wa Vutirheli. Rhavi ra le Korea ri vika leswaku “mathwasana lama tlulaka 200 ma hetisisa xiphemu xa nkoka swinene xo pfuna mavandlha ni mintlawa leyi tirhisaka ririmi rimbe.”

Ku Tirha Hi Ku Titsongahata eMintirhweni Yin’wana

Handle ko tirha eka mavandlha ni mintlawa leyi tirhisaka ririmi rimbe, lava thwaseke eXikolweni xa Ndzetelo wa Vutirheli i vakulu, malandza ya vutirheli ni valanguteri lava famba-fambaka. Van’wana va amukela swiavelo swa le matikweni man’wana, kumbexana va ya tirha eka Ndzawulo ya Ntirho erhavini loko ku ri ni xilaveko xa xihatla. Lava nga ni vutshila byo aka va nga ha nghenela nongonoko wa ku aka Tiholo ta Mfumo.

Ku andza ka nhlayo ya mavandlha ni swifundzha emisaveni hinkwayo swi vula leswaku ku tshama ku ri ni xilaveko xa valanguteri lava famba-fambaka lava engetelekeke. Leswaku xilaveko lexi xi hetisisiwa, ku hlawuriwa lava thwaseke eXikolweni xa Ndzetelo wa Vutirheli leswaku va kuma ndzetelo lowu tekaka mavhiki ya khume entirhweni wo endzela mavandlha kutani va va valanguteri va swifundzha kumbe vapfuni va vona. Sweswi kwalomu ka 1 300 ya mathwasana lawa ma tirha tanihi valanguteri va swifundzha ematikweni ya 97. Etikweni rin’wana ra le Afrika, valanguteri va swifundzha lava endlaka 55 wa tiphesente va thwase eXikolweni xa Ndzetelo wa Vutirheli. Kasi etikweni rin’wana ra le Afrika, nhlayo ya vona yi endla tiphesente ta 70.

Le Australia, Canada, Yuropa, Vuxa Mpfungwe ni le United States, madzana ya lava thwaseke exikolweni lexi ma rhumeriwe ku ya khathalela swilaveko swo karhi ematikweni man’wana. Xisweswo, mpfuno wa xikolo lexi wu fikelele misava hinkwayo.

Hi ku tirhisa N’wana wakwe Yesu Kreste, Yehovha u veke vavuri va evhangheli, varisi, vadyondzisi ni van’wana lava fambisaka timhaka ta Mfumo emasikwini lawa yo hetelela. Xana wu kona ntshembo wa leswaku ku nga ha va ni ku andza loku engetelekeke ka nhlayo ya vanhu va Xikwembu? Ina! Kutani ku tshama ku ri ni xilaveko lexikulu xa vavanuna lava tinyiketeleke leswaku va fanelekela malunghelo lama engetelekeke. (Esaya 60:22; 1 Timotiya 3:1, 13) Xikolo xa Ndzetelo wa Vutirheli xi nyika vakulu ni malandza ya vutirheli lunghelo ra ku hlomiseriwa ku ndlandlamuxa vutirheli bya vona, leswaku va vuyeriwa swinene va tlhela va pfuna ni van’wana emisaveni hinkwayo.

[Nhlamuselo ya le hansi]

[Swifaniso leswi nga eka tluka 10]

Xikolo xa Ndzetelo wa Vutirheli xi yisa timhaka ta Mfumo emahlweni emisaveni hinkwayo

[Swifaniso leswi nga eka tluka 13]

Xana u lava ku tsarisa eXikolweni xa Ndzetelo wa Vutirheli leswaku u ta pfuna van’wana?