Yehovha U Nyika ‘Moya Lowo Kwetsima Eka Lava N’wi Kombelaka’

“Loko n’wina, hambiloko mi hombolokile mi tiva ndlela ya ku nyika vana va n’wina tinyiko letinene, Tatana la nge tilweni u ta nyika moya lowo kwetsima hilaha ku tlurisaka swinene eka lava n’wi kombelaka!”—LUKA 11:13.

1. Hi rini laha ngopfu-ngopfu hi lavaka mpfuno wa moya lowo kwetsima?

‘A NDZI nge swi koti ku langutana ni xiyimo lexi handle ko pfuniwa. Moya lowo kwetsima hi wona ntsena wu nga ndzi pfunaka ku tiyiselela ndzingo lowu!’ Xana u tshame u tiphofula hi ndlela yo tano? Vakreste vo tala va tshame va tiphofula hi ndlela yoleyo. Kumbexana u endle tano endzhaku ka loko u kume leswaku u khomiwe hi vuvabyi lebyikulu. Kumbexana u titwe hi ndlela yoleyo endzhaku ka loko munghana wa wena wa vukati a lovile. Kumbe u titwe hi ndlela yoleyo loko ntsako lowu u tshameke u va na wona wu siviwe hi ntshikilelo wa mianakanyo. Eminkarhini yo tika evuton’wini, u nga ha va u swi xiyile leswaku moya lowo kwetsima wa Yehovha hi wona ntsena lowu ku nyikeke “matimba lama tlulaka lama tolovelekeke” leswaku u hambeta u hanya.—2 Vakorinto 4:7-9; Pisalema 40:1, 2.

2. (a) Hi swihi swiphiqo leswi Vakreste va ntiyiso va langutanaka na swona? (b) Hi swihi swivutiso leswi hi nga ta swi kambisisa exihlokweni lexi?

² Vakreste va ntiyiso va boheka ku langutana ni ntshikilelo lowu kulaka ni nkaneto lowu humaka eka misava ya namuntlha leyi nga xi xiximiki Xikwembu. (1 Yohane 5:19) Ku tlula kwalaho, valandzeri va Kreste va hlaseriwa hi Sathana Diyavulosi hi byakwe, loyi a lwaka nyimpi ya tihanyi ni lava “hlayisaka swileriso swa Xikwembu naswona va nga ni ntirho wa ku nyikela vumbhoni mayelana na Yesu.” (Nhlavutelo 12:12, 17) Hikokwalaho, a swi hlamarisi leswi hi lavaka nseketelo wa moya wa Xikwembu sweswi ku tlula rini na rini. I yini leswi hi nga swi endlaka leswaku hi tiyiseka leswaku hi ta hambeta hi kuma moya lowo kwetsima wa Xikwembu hi xitalo? Naswona ha yini hi nga tiyisekaka leswaku Yehovha u tiyimiserile swinene ku hi nyika matimba lawa hi ma lavaka loko hi ringiwa? Hi kuma tinhlamulo ta swivutiso leswi eka swifaniso swimbirhi swa Yesu.

Phikelela eXikhongelweni

3, 4. Hi xihi xifaniso lexi Yesu a xi vuleke naswona u xi tirhise njhani emhakeni yo khongela?

³ Mudyondzisiwa un’wana wa Yesu u tshame a kombela a ku: “Hosi, hi dyondzise ndlela ya ku khongela.” (Luka 11:1) Loko Yesu a hlamula, u byele vadyondzisiwa vakwe swifaniso swimbirhi leswi yelanaka. Xo sungula xi vulavula hi wanuna loyi a nga ni muendzi, kasi xa vumbirhi xi vulavula hi tatana loyi a yingisaka n’wana wakwe. A hi kambisiseni swifaniso leswimbirhi ha xin’we-xin’we.

⁴ Yesu u te: “Xana i mani eka n’wina loyi loko a ri ni nakulobye, a nga yaka eka yena exikarhi ka vusiku, a ku eka yena, ‘Nakulorhi, ndzi lombe swinkwa swinharhu, hikuva ka ha ku fika nakulorhi la ndzi endzeleke naswona a ndzi na nchumu xo xi veka emahlweni ka yena’? Kutani loyi a nga endzeni a angula a ku, ‘Tshika ku ndzi karhata. Nyangwa se yi lotleriwile, naswona se ndzi etlele, ni vana va mina lavatsongo va etlele; a ndzi nge pfuki ndzi ku nyika xanchumu.’ Ndza mi byela, Hambiloko a a nga ta pfuka a n’wi nyika xanchumu hikwalaho ka leswi a nga nakulobye wakwe, hakunene hikwalaho ka ku phikelela kakwe ka vurhena u ta pfuka a n’wi nyika swilo leswi a swi lavaka.” Kutani Yesu u hlamusele ndlela leyi xifaniso lexi xi tirhaka ha yona emhakeni ya ku khongela, a ku: “Hikwalaho ndzi ri eka n’wina, Hambetani mi kombela, mi ta nyikiwa; hambetani mi lava, mi ta swi kuma; hambetani mi gongondza, mi ta pfuleriwa. Hikuva un’wana ni un’wana la kombelaka wa nyikiwa, naswona un’wana ni un’wana la lavaka wa swi kuma, naswona un’wana ni un’wana la gongondzaka u ta pfuleriwa.”—Luka 11:5-10.

5. Xifaniso xa wanuna la phikelelaka xi hi dyondzisa yini malunghana ni langutelo ra hina loko hi khongela?

 ⁵ Xifaniso lexi lexi twisisekaka xa wanuna la phikeleleke xi kombisa langutelo leri hi faneleke hi va na rona loko hi khongela. Xiya leswaku Yesu u vula leswaku wanuna loyi u swi kotile ku kuma leswi a swi lavaka “hikwalaho ka ku phikelela kakwe ka vurhena.” (Luka 11:8) Xiga lexi nge, ‘ku phikelela ka vurhena’ xi humelela kan’we ntsena eBibeleni. Xi hundzuluxeriwa xi huma eka rito ra Xigriki leri hi ku kongoma ri vulaka “ku nga vi na tingana.” Hakanyingi ku nga vi na tingana swi kombisa mukhuva wo biha. Hambiswiritano, loko munhu a nga ri na tingana kumbe a phikelela hikwalaho ka xivangelo lexi twalaka, a nga va a kombisa mfanelo leyinene. Sweswo hi leswi endliweke hi muendzeriwa wa le xifanisweni. A nga khomiwanga hi tingana nikatsongo loko a kombele leswi a a swi lava hi ku phikelela. Hi fanele hi khongela hi ku phikelela ku fana ni muendzeriwa loyi Yesu a hi khutazaka leswaku hi n’wi tekelela. Yehovha u lava leswaku hi ‘hambeta hi kombela, hi hambeta hi lava, hi hambeta hi gongondza.’ Kutani yena u ta “nyika moya lowo kwetsima . . . eka lava n’wi kombelaka.”

6. Eminkarhini ya Yesu, mukhuva wa ku kombisa malwandla a wu tekiwa njhani?

⁶ Yesu a nga hi byeli ndlela leyi hi faneleke ku khongela ha yona ntsena—ku phikelela hi vurhena—kambe u tlhela a hi byela leswaku ha yini hi fanele ku endla tano. Leswaku hi yi twisisa kahle dyondzo yoleyo, hi fanele hi kambisisa ndlela leyi vanhu lava yingiseleke xifaniso xa Yesu lexi vulavulaka hi muendzeriwa la phikeleleke a va wu teka ha yona mukhuva wo kombisa malwandla. Swiviko swo tala swa le Matsalweni swi kombisa leswaku eminkarhini ya ku tsariwa ka Bibele, ku khathalela vaendzi a ku ri mukhuva wa nkoka swinene, ngopfu-ngopfu eka malandza ya Xikwembu. (Genesa 18:2-5; Vaheveru 13:2) Loko munhu a nga kombisanga malwandla a ku ri xisandzu. (Luka 7:36-38, 44-46) Loko hi ri karhi hi ehleketa hi mhaka leyi, a hi tlheleni hi kambisisa xifaniso xa Yesu.

7. Ha yini muendzeriwa wa le xifanisweni xa Yesu a nga khomiwi hi tingana to pfuxa nakulobye wakwe?

⁷ Muendzeriwa wa le xifanisweni u fikeriwe hi muendzi exikarhi ka vusiku. Muendzeriwa u titwa a boheka ku nyika muendzi wakwe swakudya kambe a nga “na nchumu xo xi veka emahlweni ka yena.” Hi ku ya hi langutelo rakwe, xiyimo lexi xi lava ku khathaleriwa hi xihatla! U fanele a kuma xinkwa ku nga khathariseki leswaku u ta langutana ni swiphiqo swo tanihi kwihi. Kutani u ya eka nakulobye wakwe naswona handle ko khomiwa hi tingana wa n’wi pfuxa. Muendzeriwa wa huwelela a ku: “Nakulorhi, ndzi lombe swinkwa swinharhu.” Wa phikelela a kombela kukondza a kuma leswi a swi lavaka. Endzhaku ka loko a kume swinkwa, hi kona a nga vaka muendzeriwa lonene.

Leswi Wu Lavekaka Swinene Hi Fanele Hi Wu Kombela Ngopfu

8. I yini leswi nga ta hi susumetela ku khongelela moya lowo kwetsima hi ku phikelela?

⁸ I yini leswi xifaniso lexi xi swi kombisaka malunghana ni xivangelo xa ku va hi fanele hi phikelela exikhongelweni? Wanuna luya u hambete a kombela swinkwa hikuva a a swi tiva leswaku a swi boha ku va a swi kuma leswaku a kota ku hetisisa ndzhwalo wakwe wa ku va muendzeriwa. (Esaya 58:5-7) Loko a a nga swi kumanga swinkwa a a nga ta swi kota ku va muendzeriwa lonene. Hilaha  ku fanaka, leswi hi swi lemukaka leswaku ku va ni moya wa Xikwembu i swa nkoka swinene leswaku hi hetisisa vutirheli bya hina tanihi Vakreste va ntiyiso, hi hambeta hi khongela eka Xikwembu, hi kombela moya wolowo. (Zakariya 4:6) Loko hi nga ri na wona, a hi nge swi koti ku byi hetisisa. (Matewu 26:41) Xana wa yi vona dyondzo ya nkoka leyi hi nga yi kumaka eka xifaniso lexi? Loko hi teka moya wa Xikwembu wu ri nchumu lowu hi wu lavaka hi xihatla, hi ta phikelela swinene hi wu kombela.

9, 10. (a) Kombisa leswaku ha yini hi fanele hi phikelela loko hi kombela moya wa Xikwembu. (b) Hi xihi xivutiso lexi hi faneleke hi tivutisa xona, naswona ha yini?

⁹ Leswaku u vona ndlela leyi dyondzo leyi yi tirhaka ha yona enkarhini wa hina, a hi nge xirho xin’wana xa ndyangu wa wena xi sungula ku vabya exikarhi ka vusiku. Xana a wu ta pfuxa dokodela leswaku u kombela mpfuno wakwe? A wu nga ta n’wi pfuxa loko xirho xa ndyangu wa wena xi khomiwe hi vuvabyi lebyi nga nyawuriki. Hambiswiritano, loko xi khomiwe hi vuvabyi bya mbilu, a wu nga ta khomiwa hi tingana ku vitana dokodela. Ha yini? Hikuva u langutane ni xiyimo lexi lavaka ku khathaleriwa hi xihatla. Wa swi xiya leswaku ku laveka mpfuno wa munhu loyi a nga ni vutshila. Muvabyi a nga fa loko ku nga komberiwi mpfuno. Hilaha ku fanaka, Vakreste va ntiyiso va langutane ni xiyimo lexi lavaka ku khathaleriwa hi xihatla, hi ndlela yo fanekisela. Phela, Sathana u famba-famba ku fana ni “nghala leyi vombaka” yi ringeta ku hi dya. (1 Petro 5:8) Mpfuno wa moya wa Xikwembu wu laveka ngopfu leswaku hi tshama hi tiyile hi tlhelo ra moya. Loko hi nga wu kombeli mpfuno wa Xikwembu hi nga wela ekhombyeni. Hikwalaho, hi phikelela hi vurhena hi kombela moya lowo kwetsima eka Xikwembu. (Vaefesa 3:14-16) Loko hi endla tano, hi kona hi nga ta swi kota ku va ni matimba lawa hi ma lavaka leswaku hi ‘tiyisela ku fika emakumu.’—Matewu 10:22; 24:13.

¹⁰ Hikokwalaho, i swa nkoka swinene leswaku hi pfa hi tivutisa, ‘Entiyisweni, xana ndzi phikelela ku fikela kwihi eswikhongelweni swa mina?’ Tsundzuka, loko hi swi lemuka hi ku helela leswaku hi lava mpfuno wa Xikwembu, hi ta phikelela swinene eswikhongelweni swa hina swo kombela moya lowo kwetsima.

I Yini Lexi Hi Susumetelaka Ku Khongela Hi Ku Tiyiseka?

11. Yesu u xi tirhise njhani xifaniso xa tatana ni n’wana wakwe emhakeni ya xikhongelo?

¹¹ Xifaniso xa Yesu xa muendzeriwa la phikelelaka xi kandziyisa langutelo ra loyi a khongelaka—mupfumeri. Xifaniso lexi landzelaka xi kandziyisa langutelo ra loyi a yingisaka swikhongelo—Yehovha Xikwembu. Yesu u vutisile a ku: “Hakunene, xana hi wihi tatana exikarhi ka n’wina, loyi loko n’wana wakwe a kombela nhlampfi, swi nga ha endlekaka a n’wi nyika nyoka ematshan’weni ya nhlampfi? Kumbe loko a kombela tandza, a nga n’wi nyikaka xipame ke?” Yesu u ye emahlweni a kombisa ndlela leyi mhaka leyi yi tirhaka ha yona, a ku: “Hikokwalaho, loko n’wina, hambiloko mi hombolokile mi tiva ndlela ya ku nyika vana va n’wina tinyiko letinene, Tatana la nge tilweni u ta nyika moya lowo kwetsima hilaha ku tlurisaka swinene eka lava n’wi kombelaka!”—Luka 11:11-13.

12. Xifaniso xa tatana la yingisaka xikombelo xa n’wana wakwe xi ku kandziyisa njhani ku tiyimisela ka Yehovha ku hlamula swikhongelo swa hina?

¹² Hi xikombiso lexi xa tatana la hlamulaka swikombelo swa n’wana wakwe, Yesu u paluxa ndlela leyi Yehovha a titwaka ha yona hi lava va khongelaka eka yena. (Luka 10:22) Xo sungula, xiya ku  hambana exikarhi ka swifaniso leswimbirhi. Ku hambana ni wanuna wa le xifanisweni xo sungula loyi a a nga lavi ku pfuna, Yehovha u fana ni mutswari la khathalaka, la tiyimiseleke ku hlamula xikombelo xa n’wana wakwe. (Pisalema 50:15) Yesu u ya emahlweni a paluxa ndlela leyi Yehovha a tiyimiseleke ha yona ku hi pfuna, hi ku kombisa ku hambana exikarhi ka tatana la nga munhu ni Xikwembu. U vula leswaku loko tatana la nga munhu a nyika n’wana wakwe nyiko leyinene, hambileswi a ‘hombolokeke’ hikwalaho ka xidyoho lexi a tswariweke na xona, hi nga swi langutela leswaku Tata wa hina wa le tilweni la nga ni musa u ta nyika ndyangu wa vagandzeri vakwe moya lowo kwetsima hilaha ku tlurisaka swinene!—Yakobo 1:17.

13. I yini leswi hi nga tiyisekaka ha swona loko hi khongela eka Yehovha?

¹³ Hi dyondza yini? Hi nga tiyiseka leswaku loko hi kombela moya lowo kwetsima eka Tata wa hina wa le tilweni, u tiyimisele swinene ku hlamula xikombelo xa hina. (1 Yohane 5:14) Loko hi khongela eka Yehovha hi ku phikelela, a nge pfuki a vula leswi, hi ndlela yo fanekisela: “Tshika ku ndzi karhata. Nyangwa se yi lotleriwile.” (Luka 11:7) Ku hambana ni sweswo, Yesu u te: “Hambetani mi kombela, mi ta nyikiwa; hambetani mi lava, mi ta swi kuma; hambetani mi gongondza, mi ta pfuleriwa.” (Luka 11:9, 10) Ina, Yehovha “u ta hi hlamula hi siku leri hi nga ta vitana ha rona.”—Pisalema 20:9; 145:18.

14. (a) Hi yihi mianakanyo leyi hoxeke leyi karhataka van’wana lava langutanaka ni miringo? (b) Loko hi langutana ni miringo, ha yini hi nga khongelaka eka Yehovha hi ku tiyiseka?

¹⁴ Xifaniso xa Yesu xa tatana la khathalaka xi tlhela xi kandziyisa leswaku vunene bya Yehovha byi tlakuke swinene ku tlula vunene lebyi kombisiwaka hi mutswari wihi na wihi la nga munhu. Hikwalaho, a nga kona na un’we wa hina la faneleke ku anakanya leswaku miringo leyi hi nga ha langutanaka na yona i xikombiso xa leswaku Xikwembu a xi hi tsakeli. Sathana, nala wa hina lonkulu, hi yena loyi a lavaka leswaku hi anakanya hi ndlela yoleyo. (Yobo 4:1, 7, 8; Yohane 8:44) Mianakanyo yo tano ya ku tiavanyisa a yi sekeriwanga nikatsongo eMatsalweni. Yehovha a nga hi ringi “hi swilo swo biha.” (Yakobo 1:13) A nga hi tiseli ndzingo nikatsongo. Tata wa hina wa le tilweni u nyika “[swilo leswinene eka] lava kombelaka eka yena.” (Matewu 7:11; Luka 11:13) Entiyisweni, loko hi hambeta hi twisisa vunene bya Yehovha ni ku tiyimisela ka yena ku hi pfuna, hi ta susumeteleka swinene ku khongela hi ku tiyiseka. Loko hi endla tano, na hina hi ta swi kota ku vula marito lama fanaka ni lama vuriweke hi mupisalema loyi a tsaleke a ku: “Entiyisweni Xikwembu xi swi twile; xi nyikele nyingiso eritweni ra xikhongelo xa mina.”—Pisalema 10:17; 66:19.

Ndlela Leyi Moya Lowo Kwetsima Wu Nga Mupfuni Wa Hina Ha Yona

15. (a) Hi xihi xitshembiso lexi Yesu a xi tshembiseke malunghana ni moya lowo kwetsima? (b) Hi yihi ndlela yin’wana leyi moya lowo kwetsima wu hi pfunaka ha yona?

¹⁵ Emahlweninyana ka rifu rakwe, Yesu u phindhe xitiyisekiso lexi a tshameke a xi vula eswifanisweni swa yena. Loko a vulavula hi moya lowo kwetsima, u byele vadyondzisiwa vakwe a ku: “Ndzi ta kombela Tatana kutani u ta mi nyika mupfuni un’wana leswaku a va na n’wina hi masiku.”  (Yohane 14:16) Xisweswo Yesu u tshembise leswaku mupfuni, kumbe moya lowo kwetsima a wu ta va ni valandzeri vakwe enkarhini lowu taka, ku katsa ni le nkarhini wa hina. Xana hi yihi ndlela leyi xiyekaka leyi hi kumaka nseketelo wolowo ha yona namuntlha? Moya lowo kwetsima wu hi pfuna ku tiyisela miringo yo hambana-hambana. Njhani? Muapostola Pawulo loyi a langutaneke ni miringo, eka papila leri yaka eka Vakreste va le Korinto u hlamusele ndlela leyi moya wa Xikwembu wu n’wi pfuneke ha yona. A hi kambisiseni hi ku komisa leswi a swi tsaleke.

16. Xiyimo xa hina xi nga fana njhani ni xa Pawulo?

¹⁶ Xo sungula, Pawulo u byele vapfumeri-kulobye hi ku kongoma leswaku a a ri ni “mutwa enyameni,” ku nga ndzingo wa muxaka wo karhi. Kutani u te: “Ndzi kombele Hosi [Yehovha] kanharhu leswaku wu suka eka mina.” (2 Vakorinto 12:7, 8) Hambileswi Pawulo a kombeleke Xikwembu leswaku xi susa nhlomulo wakwe, a wu sukanga. Kumbexana u langutane ni xiyimo lexi fanaka namuntlha. Ku fana na Pawulo, u nga ha va u khongerile hi ku phikelela ni hi ku tiyiseka, u kombela Yehovha leswaku a susa ndzingo wolowo. Hambiswiritano, ku nga khathariseki leswi u phikeleleke, xiphiqo xa ha ya emahlweni xi ku karhata. Xana sweswo swi vula leswaku Yehovha a nga swi hlamulanga swikhongelo swa wena ni leswaku moya wakwe a wu ku pfuni? A swi tano nikatsongo! (Pisalema 10:1, 17) Xiya leswi muapostola Pawulo a swi vuleke endzhaku ka sweswo.

17. Yehovha u swi hlamule njhani swikhongelo swa Pawulo?

¹⁷ Loko Xikwembu xi hlamula swikhongelo swa Pawulo xi n’wi byele leswi: “Musa wa mina lowu nga faneriwiki wu enele ha wena; hikuva matimba ya mina ma endliwa lama hetisekeke eku tsaneni.” Pawulo u te: “Hikokwalaho, hi ku tsaka lokukulu, swi nga antswa ndzi tibuma hi ku tsana ka mina, leswaku matimba ya Kreste ma tshama ehenhla ka mina ku fana ni ntsonga.” (2 Vakorinto 12:9; Pisalema 147:5) Hikwalaho, Pawulo u swi vonile leswaku hi ku tirhisa Kreste, matimba lama sirhelelaka ya Xikwembu a ma tshame ehenhla ka yena ku fana ni ntsonga. Namuntlha, Yehovha u hlamula swikhongelo swa hina hi ndlela leyi fanaka. U sirhelela malandza ya yena ku fana ni vutumbelo ehenhla ka wona.

18. Ha yini hi swi kota ku tiyisela miringo?

¹⁸ Ina, ntsonga a wu siveli mpfula leswaku yi nga ni kumbe ku yimisa xidzedze leswaku xi nga hungi, kambe wu nyikela nsirhelelo wo karhi eka mpfula ni xidzedze. Hilaha ku fanaka, vutumbelo lebyi kumiwaka hi “matimba ya Kreste” a byi endli leswaku miringo kumbe maxangu ma tshika ku hi wela. Kambe, byi hi sirhelela hi tlhelo ra moya eka swiyimo leswi nga ni khombo swa misava leyi, swin’we ni minhlaselo ya mufumi wa yona Sathana. (Nhlavutelo 7:9, 15, 16) Hikokwalaho, hambiloko u langutane ni ndzingo lowu nga ‘sukiki eka wena,’ u nga tiyiseka leswaku Yehovha wa ku xiya ku tikarhata ka wena ni leswaku u xi hlamurile “xirilo xa wena.” (Esaya 30:19; 2 Vakorinto 1:3, 4) Pawulo u tsarile: “Xikwembu xa tshembeka, a xi nge mi tshiki mi ringiwa hi ndlela leyi tlulaka leswi mi nga swi tiyiselaka, kambe loko mi ringiwa xi ta mi nyika ndlela yo huma, leswaku mi kota ku swi tiyisela.”—1 Vakorinto 10:13; Vafilipiya 4:6, 7.

19. I yini leswi u tiyimiseleke ku swi endla naswona ha yini?

¹⁹ Ina, ‘emasikwini lawa yo hetelela’ ya misava leyi leyi nga xi xiximiki Xikwembu ku ni “minkarhi ya mangava leyi swi nonon’hwaka ku langutana na yona.” (2 Timotiya 3:1) Hambiswiritano, malandza ya Xikwembu ma nga swi kota ku langutana na yona. Ha yini? Hikwalaho ka nseketelo ni nsirhelelo wa moya lowo kwetsima wa Xikwembu lowu Yehovha a wu nyikaka hi mbilu ya yena hinkwayo ni hi xitalo eka hinkwavo lava va wu kombelaka eka yena hi ku phikelela ni hi ku tiyiseka. Hikokwalaho, onge hi nga tiyimisela ku hambeta hi khongelela moya lowo kwetsima siku rin’wana ni rin’wana.—Pisalema 34:6; 1 Yohane 5:14, 15.

U Nga Hlamula Njhani?

• I yini leswi hi faneleke hi swi endla leswaku hi kuma moya lowo kwetsima wa Xikwembu?

• Ha yini hi nga tiyisekaka leswaku Yehovha u ta swi hlamula swikhongelo swa hina swo kombela moya lowo kwetsima?

• Moya lowo kwetsima wu hi pfuna njhani leswaku hi tiyiselela miringo?

[Swivutiso Swa Dyondzo]

[Xifaniso lexi nga eka tluka 21]

I yini leswi hi nga swi dyondzaka eka xifaniso xa Yesu malunghana ni muendzeriwa la phikelelaka?

[Xifaniso lexi nga eka tluka 22]

Xana u khongelela moya lowo kwetsima wa Xikwembu hi ku phikelela?

[Xifaniso lexi nga eka tluka 23]

I yini leswi hi swi dyondzaka malunghana na Yehovha eka xifaniso xa tatana la khathalaka?