Yehovha U Ta Endla “Leswaku Ku Endliwa Vululami”
Yehovha U Ta Endla “Leswaku Ku Endliwa Vululami”
“Xana Xikwembu a xi nge endli hakunene leswaku ku endliwa vululami eka vahlawuriwa va xona lava huwelelaka eka xona vusiku ni nhlikanhi?”—LUKA 18:7.
1. I vamani lava nga xihlovo xa xikhutazo eka wena naswona ha yini?
EMISAVENI hinkwayo, Timbhoni ta Yehovha ti tsakela vunakulobye ni vamakwerhu va xinuna ni va xisati lava nga Vakreste lava nga ni malembe yo tala va ri karhi va tirhela Yehovha hi ku tshembeka. Xana u kona un’wana wa vona loyi wena u n’wi tivaka? Kumbexana u nga ha ehleketa hi makwerhu wa xisati la dyuhaleke, la nga ni malembe yo tala a khuvuriwile naswona a nga taliki ku xwa minhlangano eHolweni ya Mfumo. Kumbe u nga ha ehleketa hi makwerhu wa xinuna la dyuhaleke la vaka kona vhiki ni vhiki ensin’wini ya vandlha naswona se a nga ni malembe yo tala a ri karhi a endla tano. Phela, vunyingi bya vamakwerhu volavo vo tshembeka a va ehleketa leswaku Armagedoni a yi fanele se yi fike khale. Kambe, hambileswi misava leyi yo homboloka yi nga siki lovisiwaka, sweswo a swi va endli va nga ha swi tshembi switshembiso swa Yehovha kumbe ku tsanisa ku tiyimisela ka vona ko ‘tiyisela ku fika emakumu.’ (Matewu 24:13) Ripfumelo leri tiyeke leri kombisiwaka hi malandza wolawo ya Yehovha yo tshembeka, hakunene i xihlovo xa xikhutazo eka vandlha hinkwaro.—Pisalema 147:11.
2. Hi xihi xiyimo lexi hi twisaka ku vava?
2 Hambiswiritano, minkarhi yin’wana hi nga ha vona langutelo leri hambaneke swinene. Timbhoni tin’wana leti hlanganyeleke entirhweni wo chumayela ku ringana malembe yo tala, hakatsongo-tsongo ripfumelo ra tona eka Yehovha ri tsanile kutani ti tshike ku hlanganyela ni vandlha ra Vukreste. Swa hi vava leswi lava a va ri vanghana va hina va fularheleke Yehovha, kutani hi swi navela hi mbilu ya hina hinkwayo ku hambeta hi pfuna ‘nyimpfu yin’wana ni yin’wana leyi lahlekeke’ leswaku yi tlhelela entlhambini. (Pisalema 119:176; Varhoma 15:1) Hambiswiritano, vuyelo lebyi lebyi hambaneke—van’wana lava tshamaka va tshembekile kasi van’wana va lahlekeriwa hi ripfumelo—byi tlakusa swivutiso. I yini leswi endlaka leswaku Timbhoni to tala ti tshemba switshembiso swa Yehovha kasi tin’wana ti heleriwa hi ripfumelo ra tona? I yini leswi ha un’we wa hina a nga swi endlaka leswaku ripfumelo ra hina ra leswaku “siku lerikulu ra Yehovha” ra ta ri tshama ri tiyile? (Sofaniya 1:14) A hi kambisiseni xifaniso lexi kumekaka eka Evhangeli ya Luka.
Xitsundzuxo Eka Lava Hanyaka “Loko N’wana Wa Munhu A Fika”
3. I vamani lava ngopfu-ngopfu va nga vuyeriwaka eka xifaniso xa noni ni muavanyisi, naswona ha yini?
3 Eka Luka ndzima 18, hi kuma xifaniso xa Yesu lexi vulavulaka hi noni ni muavanyisi. Xa fana ni xifaniso lexi hi vulavuleke ha xona eka xihloko lexi hundzeke xa muendzeriwa la phikeleleke. (Luka 11:5-13) Hambiswiritano, mongo wa mhaka leyi ya le Bibeleni leyi vulavulaka hi xifaniso xa noni ni muavanyisi wu kombisa leswaku wu tirha ngopfu-ngopfu eka lava hanyaka “loko N’wana wa munhu a fika” ematimbeni ya Mfumo, lowu nkarhi wa kona wu sunguleke hi 1914.—Luka 18:8. *
4. I yini leswi Yesu a vulavuleke ha swona loko a nga si vula xifaniso lexi nga eka Luka ndzima 18?
4 Loko Yesu a nga si vulavula hi xifaniso xa noni ni muavanyisi, u vule leswaku vumbhoni bya ku va kona ka yena ematimbeni ya Mfumo a byi ta vonaka ngopfu ku fana ni “rihati” leri “voningaka ku suka eka tlhelo rin’wana ehansi ka tilo ku ya eka tlhelo rin’wanyana ehansi ka tilo.” (Luka 17:24; 21:10, 29-33) Nilokoswiritano, vunyingi bya vanhu lava hanyaka “enkarhini wa makumu” a va nga ta nyikela nyingiso eka vumbhoni byolebyo lebyi nga erivaleni. (Daniyele 12:4) Ha yini? Hikwalaho ka leswi vangeleke vanhu va le nkarhini wa Nowa ni wa Lota ku honisa switsundzuxo swa Yehovha. Emasikwini wolawo, vanhu ‘a va dya, va nwa, va xava, va xavisa, va byala ni ku aka ku fikela esikwini leri va lovisiweke ha rona.’ (Luka 17:26-29) Va file hileswi a va khomeke swinene emintirhweni yoleyo leyi tolovelekeke lerova a va tikarhatanga hi ku endla ku rhandza ka Xikwembu. (Matewu 24:39) Namuntlha, vanhu hi ku angarhela va khomekile hi ndlela leyi fanaka emintirhweni ya siku ni siku lerova va tsandzeka ku vona vumbhoni bya leswaku makumu ya misava leyi nga xi xiximiki Xikwembu ma le kusuhi.—Luka 17:30.
5. (a) I vamani lava Yesu a a va tsundzuxa naswona ha yini? (b) I yini leswi vangeleke van’wana ku heleriwa hi ripfumelo ra vona?
5 Swi le rivaleni leswaku Yesu a a karhatekile hileswaku valandzeri vakwe na vona va nga tshuka va wongiwa hi misava ya Sathana, lerova va “vuyel[a] eka swilo swa le ndzhaku.” (Luka 17:22, 31) Phela sweswo swi endlekile eka Vakreste van’wana. Ku ringana malembe yo tala, vanhu volavo a va navela ku vona siku leri Yehovha a nga ta herisa misava leyi yo biha ha rona. Hambiswiritano, loko Armagedoni yi nga fiki hi nkarhi lowu a va wu languterile, va heleriwe hi matimba. Ntshembo wa vona wa leswaku siku ra Yehovha ra ku avanyisa ri le kusuhi wu tsanile. Va sungule ku nga ha wu hisekeli ntirho wo chumayela kutani hakatsongo-tsongo va sungule ku khomeka emintirhweni leyi tolovelekeke ya vutomi lerova timhaka ta moya ti saleriwe hi nkarhi wutsongo. (Luka 8:11, 13, 14) Hi ku famba ka nkarhi, va “vuyel[e] eka swilo swa le ndzhaku”—ku nga nchumu lowu twisaka ku vava hakunene!
Xilaveko Xo “Khongela Nkarhi Hinkwawo”
6-8. (a) Hlamusela xifaniso xa noni ni muavanyisi. (b) Yesu u xi tirhise njhani xifaniso lexi?
6 I yini leswi hi nga swi endlaka ku tiyiseka leswaku ntshembo wa hina lowu tiyeke wa leswaku switshembiso swa Yehovha swi ta hetiseka wu nga tsani? (Vaheveru 3:14) Yesu u vulavule hi xivutiso xexo endzhakunyana ka loko a tsundzuxe vadyondzisiwa va yena leswaku va nga vuyeli emisaveni yo biha ya Sathana.
7 Luka u vula leswaku Yesu u ye “emahlweni a va byela xifaniso malunghana ni xilaveko xo khongela nkarhi hinkwawo va nga tshiki.” Yesu u te: “Eka muti wun’wana a ku ri ni muavanyisi un’wana loyi a a nga xi chavi Xikwembu naswona a a nga va xiximi vanhu. Kambe a ku ri ni noni emutini wolowo leyi a yi tshamela ku ya eka yena, yi ku, ‘Tiyiseka leswaku ndzi kuma vululami eka xirha xa mina enawini.’ Kambe, ku ringana nkarhi wo karhi a a nga swi lavi, kambe endzhaku ka sweswo a tibyela a ku, ‘Hambileswi ndzi nga xi chaviki Xikwembu kumbe ku va ni xichavo eka munhu, kambe, hikwalaho ka leswi noni leyi yi tshamelaka ku ndzi karhata, ndzi ta tiyiseka leswaku yi kuma vululami, leswaku yi nga ha tshameli ku ta, yi ta ndzi xanisa ku tlula mpimo.’”
8 Endzhaku ko vula mhaka leyi, Yesu u vule leswaku yi tirha njhani: “Twanani leswi muavanyisi a swi vuleke, hambileswi a nga lulamangiki! Kutani, xana Xikwembu a xi nge endli hakunene leswaku ku endliwa vululami eka vahlawuriwa va xona lava huwelelaka eka xona vusiku ni nhlikanhi, hambileswi xi va lehiselaka mbilu? Ndza mi byela, xi ta endla leswaku ku endliwa vululami eka vona hi ku hatlisa. Nilokoswiritano, loko N’wana wa munhu a fika, xana kunene u ta ri kuma ripfumelo emisaveni?”—Luka 18:1-8.
“Tiyiseka Leswaku Ndzi Kuma Vululami”
9. Hi yihi nhloko-mhaka-nkulu leyi nga erivaleni eka xifaniso xa noni ni muavanyisi?
9 Nhloko-mhaka-nkulu ya xifaniso lexi lexi twisisekaka yi le rivaleni. Yi vuriwe hi vanhu lava nga exifanisweni swin’we na hi Yesu. Noni yi komberile yi ku: “Tiyiseka leswaku ndzi kuma vululami.” Muavanyisi u te: “Ndzi ta tiyiseka leswaku yi kuma vululami.” Yesu u vutisile a ku: “Xana Xikwembu a xi nge endli hakunene leswaku ku endliwa vululami?” Yesu u vule leswi hi Yehovha: “[U] ta endla leswaku ku endliwa vululami eka vona hi ku hatlisa.” (Luka 18:3, 5, 7, 8) Hi rini laha Xikwembu “xi [nga] ta endla leswaku ku endliwa vululami”?
10. (a) Vululami byi tisiwe rini hi lembe-xidzana ro sungula? (b) Malandza ya Xikwembu namuntlha ma ta endleriwa vululami rini naswona njhani?
10 Hi lembe-xidzana ro sungula, “masiku yo tisa vululami” (kumbe “masiku yo rihisela,” Kingdom Interlinear) ma fike hi 70 C.E. loko Yerusalema ni tempele ya yona swi lovisiwa. (Luka 21:22) Vanhu va Xikwembu namuntlha va ta endleriwa vululami hi “siku lerikulu ra Yehovha.” (Sofaniya 1:14; Matewu 24:21) Hi nkarhi wolowo, Yehovha u ta “tlherisela nhlomulo eka lava . . . tiselaka [vanhu vakwe] nhlomulo,” loko Yesu Kreste “a tisa ndzihiselo eka lava va nga xi tiviki Xikwembu ni lava va nga ma yingisiki mahungu lamanene malunghana ni Hosi ya hina Yesu.”—2 Vatesalonika 1:6-8; Varhoma 12:19.
11. Vululami byi ta fika “hi ku hatlisa” hi ndlela yihi?
11 Kambe, hi fanele hi xi twisisa njhani xitiyisekiso xa Yesu xa leswaku Yehovha u ta endla leswaku ku endliwa vululami “hi ku hatlisa”? Rito ra Xikwembu ri kombisa leswaku ‘hambileswi Yehovha a lehisaka mbilu,’ u ta tisa vululami hi ku hatlisa loko nkarhi wu fikile. (Luka 18:7, 8; 2 Petro 3:9, 10) Loko ku fike Ndhambi hi nkarhi wa Nowa, vanhu vo homboloka va herisiwile hi ku hatlisa. Hilaha ku fanaka, hi nkarhi wa Lota loko ndzilo wu nile hi le tilweni, vanhu vo homboloka va lovisiwile. Yesu u te: “Swi ta va tano esikwini leri N’wana wa munhu a nga ta hlavuteriwa ha rona.” (Luka 17:27-30) Vanhu vo homboloka va ta tlhela va weriwa hi “ndzoviso wa xitshuketa.” (1 Vatesalonika 5:2, 3) Hi nga tiyiseka hakunene leswaku Yehovha a nge tshiki misava ya Sathana yi hambeta yi va kona ku tlula nkarhi lowu a yi vekeleke wona.
‘U Ta Endla Leswaku Ku Endliwa Vululami’
12, 13. (a) Xifaniso xa Yesu xa noni ni muavanyisi xi hi dyondzisa yini? (b) Ha yini hi nga tiyisekaka leswaku Yehovha u ta swi twa swikhongelo swa hina kutani a endla leswaku ku endliwa vululami?
12 Xifaniso xa Yesu lexi vulavulaka hi noni ni muavanyisi xi kandziyisa timhaka tin’wana ta nkoka. Loko Yesu a kombisa ndlela leyi xifaniso xexo xi tirhaka ya yona, u te: “Twanani leswi muavanyisi a swi vuleke, hambileswi a nga lulamangiki! Kutani, xana Xikwembu a xi nge endli hakunene leswaku ku endliwa vululami eka vahlawuriwa va xona?” Ina, Yesu a a nga fanisi Yehovha ni muavanyisi onge hiloko a vula leswaku Xikwembu a xi ta khoma vapfumeri hi ndlela leyi fanaka. Ematshan’weni ya sweswo, Yesu u dyondzise valandzeri vakwe dyondzo malunghana na Yehovha hi ku kandziyisa ku hambana exikarhi ka muavanyisi ni Xikwembu. Hi tihi tindlela tin’wana leti va hambaneke ha tona?
13 Muavanyisi wa le xifanisweni xa Yesu a a nga ‘lulamanga,’ kasi “Xikwembu i Muavanyisi wo lulama.” (Pisalema 7:11; 33:5) Muavanyisi a a nga ri na mhaka ni noni, kambe Yehovha wa khathala hi munhu un’wana ni un’wana. (2 Tikronika 6:29, 30) Muavanyisi a a nga swi lavi ku pfuna noni, kambe Yehovha u tiyimiserile—ina, hi mbilu hinkwayo—ku pfuna lava N’wi tirhelaka. (Esaya 30:18, 19) Hi dyondza yini emhakeni leyi? Loko muavanyisi la nga lulamangiki a yingise xikombelo xa noni kutani a yi endlela vululami, Yehovha u ta swi yingisa swikhongelo swa vanhu vakwe kutani a endla leswaku va endleriwa vululami hi ndlela leyi engetelekeke.—Swivuriso 15:29.
14. Ha yini hi nga fanelanga hi heleriwa hi ripfumelo malunghana ni ku ta ka siku ra Xikwembu ra ku avanyisa?
14 Hikokwalaho, lava heleriwaka hi ripfumelo enkarhini wa ku ta ka siku ra Xikwembu ra ku avanyisa va endla xihoxo lexikulu. Ha yini? Loko va tshika ku pfumela leswaku “siku lerikulu ra Yehovha” ri tshinele, kahle-kahle va kombisa leswaku va kanakana loko Yehovha a ta swi hetisisa hakunene switshembiso swa yena. Kambe a nga kona munhu loyi a nga ni mfanelo yo kanakana vutshembeki bya Xikwembu. (Yobo 9:12) Xivutiso xa nkoka hi lexi nge, Xana un’wana ni un’wana wa hina u ta tshama a tshembekile? Yoleyo hi yona mhaka leyi Yesu a yi vutiseke emakumu ka xifaniso xa noni ni muavanyisi.
‘Xana Kunene U Ta Ri Kuma Ripfumelo Ro Tano eMisaveni?’
15. (a) Hi xihi xivutiso lexi Yesu a xi vutiseke naswona ha yini? (b) I yini leswi hi faneleke hi tivutisa swona?
15 Yesu u vutise xivutiso lexi tsakisaka lexi nge: “Loko N’wana wa munhu a fika, xana kunene u ta ri kuma ripfumelo [ro tano] emisaveni?” (Luka 18:8) Xiga lexi nge ‘ripfumelo ro tano’ xi kombisa leswaku Yesu a a nga vulavuli hi ripfumelo hi ku angarhela, kambe a a vulavula hi ripfumelo ro karhi—ripfumelo ro fana ni ra noni. Yesu a nga xi hlamulanga xivutiso xexo. U vutise xivutiso xexo leswaku vadyondzisiwa vakwe va ta tivutisa loko va ri ni ripfumelo ra muxaka wolowo. Xana a ri sungula ku tsana hakatsongo-tsongo lerova se a va ri ekhombyeni ro vuyela eka swilo leswi va swi siyeke endzhaku? Kumbe a va ri ni ripfumelo leri fanaka ni ra noni? Namuntlha, na hina hi fanele hi tivutisa, ‘I ripfumelo ra muxaka muni leri “N’wana wa munhu” a ri kumaka embilwini ya mina?’
16. Xana noni a yi ri ni ripfumelo ra muxaka muni?
16 Leswaku hi va exikarhi ka lava nga ta kombisiwa vululami hi Yehovha, hi fanele hi landzela ndlela ya noni. Xana a yi ri ni ripfumelo ra muxaka muni? Yi kombise ripfumelo ra yona hi ku phikelela yi “ya eka [muavanyisi], yi ku: ‘Tiyiseka leswaku ndzi kuma vululami.’” Noni yoleyo yi phikelerile leswaku yi kuma vululami eka wanuna la nga lulamangiki. Hilaha ku fanaka, malandza ya Xikwembu namuntlha ma nga tiyiseka leswaku ma ta kuma vululami bya Yehovha—hambiloko swi teka nkarhi wo leha lowu a ma nga wu rindzelanga. Ku tlula kwalaho, ma kombisa ntshembo wa wona eka switshembiso swa Xikwembu hi ku phikelela eswikhongelweni—ina, hi ku ‘huwelela eka Yehovha vusiku ni nhlikanhi.’ (Luka 18:7) Ina, loko Mukreste o tshika ku khongelela leswaku ku endliwa vululami, u ta va a kombisa leswaku u heleriwe hi ntshembo wa leswaku Yehovha u ta teka goza hikwalaho ka malandza yakwe.
17. Hi swihi swivangelo leswi hi nga na swona swo phikelela exikhongelweni ni ku hlayisa ripfumelo ra hina ri tiyile eka siku ra Yehovha ra ku avanyisa leri hi tiyisekaka leswaku ri ta fika?
17 Swiyimo swa noni swi hi kombisa leswaku hina hi ni swivangelo leswi engetelekeke swo phikelela exikhongelweni. Xiya ku hambana kun’wana exikarhi ka swiyimo swa yona ni swa hina. Noni a yi tshamela ku ya eka muavanyisi hambileswi a a nga ri kona munhu loyi a a yi khutaza leswaku yi endla tano, kambe Rito ra Xikwembu ri hi nyika swikhutazo swo tala leswaku hi “phikelela exikhongelweni.” (Varhoma 12:12) Noni a yi nga ri na xona xitiyisekiso xa leswaku swikombelo swa yona swi ta hlamuriwa, kambe Yehovha u hi tiyisekisile leswaku vululami byi ta endliwa. Hi ku tirhisa muprofeta wakwe, Yehovha u te: “Hambiloko xo hlwela, tshama u xi languterile; hikuva xi ta hetiseka hakunene. A xi nge hlweli.” (Habakuku 2:3; Pisalema 97:10) Noni a yi nga ri na mupfuni loyi a a yi kombelela leswaku xikombelo xa yona xi va ni matimba. Kambe hina hi ni mupfuni la nga ni matimba, ku nga Yesu, “loyi a nga evokweni ra xinene ra Xikwembu, loyi nakambe a hi kombelelaka.” (Varhoma 8:34; Vaheveru 7:25) Hikwalaho, loko noni yi tshamele ku kombela muavanyisi yi ri ni ntshembo wa leswaku yi ta endleriwa vululami ku nga khathariseki xiyimo xa yona xo tika, hina hi fanele hi hlayisa ripfumelo ra hina ri tiyile hilaha ku engetelekeke eka siku ra Yehovha ra ku avanyisa leri hi tiyisekaka leswaku ri ta fika!
18. Xikhongelo xi nga ri tiyisa njhani ripfumelo ra hina ni ku hi pfuna leswaku hi kuma vululami?
18 Xifaniso xa noni ni muavanyisi xi hi dyondzisa leswaku xikhongelo ni ripfumelo swa fambisana nileswaku ku phikelela eswikhongelweni swi nga sivela nkucetelo lowu nga tsanisaka ripfumelo ra hina. Ina, leswi a swi vuli swona leswaku ku khongela hi ndlela leyi u nga ta endla leswaku u voniwa hi mani na mani swi ta endla leswaku u nga heleriwi hi ripfumelo. (Matewu 6:7, 8) Xikhongelo xi hi tshineta eka Xikwembu ni ku tiyisa ripfumelo ra hina loko hi susumeteleka ku khongela hikwalaho ko xiya leswaku hi titshege hi Xikwembu hi ku helela. Naswona tanihi leswi ripfumelo ri lavekaka leswaku munhu a ponisiwa, a swi hlamarisi leswi Yesu a voneke swi fanerile ku khutaza vadyondzisiwa vakwe leswaku va “khongela nkarhi hinkwawo, va nga tshiki”! (Luka 18:1; 2 Vatesalonika 3:13) Ina, ku ta ka “siku lerikulu ra Yehovha” a swi titsheganga hi swikhongelo swa hina—ri ta fika ku nga khathariseki leswaku ha ri khongelela kumbe e-e. Kambe ku kuma vululami ni ku pona nyimpi ya Xikwembu swi titshege hi ripfumelo leri hi nga na rona ni hi swikhongelo swa hina.
19. Hi swi kombisa njhani leswaku ha pfumela hakunene leswaku Xikwembu xi ta endla “leswaku ku endliwa vululami”?
19 Hilaha hi tsundzukaka hakona, Yesu u vutisile a ku: “Loko N’wana wa munhu a fika, xana kunene u ta ri kuma ripfumelo [ro tano] emisaveni?” Hi yihi nhlamulo ya xivutiso xakwe lexi tsakisaka? Ha tsaka leswi malandza ya Yehovha ya timiliyoni lama tshembekaka emisaveni hinkwayo namuntlha ma kombisaka hi swikhongelo swa wona, ku lehisa mbilu ni ku tiyisela leswaku ma ni ripfumelo ra muxaka lowu. Hikwalaho, xivutiso xa Yesu xi nga hlamuriwa hi ku tiyiseka hi ina. Ina, ku nga khathariseki leswi misava ya Sathana yi hi vangelaka vuhomboloki sweswi, hi pfumela hi ku helela leswaku Xikwembu xi ta endla “leswaku ku endliwa vululami eka vahlawuriwa va xona.”
[Nhlamuselo ya le hansi]
^ par. 3 Leswaku u yi twisisa hi ku helela nhlamuselo ya xifaniso lexi, hlaya Luka 17:22-33. Xiya ndlela leyi mhaka leyi nga eka Luka 17:22, 24, 30 leyi kombetelaka eka “N’wana wa munhu” yi hi nyikaka ha yona rungula leri hi pfunaka ku hlamula xivutiso lexi tlakusiweke eka Luka 18:8.
Wa Tsundzuka Xana?
• I yini leswi vangeleke Vakreste van’wana leswaku va heleriwa hi ripfumelo?
• Ha yini hi fanele hi va ni ripfumelo leri tiyeke eka siku ra Yehovha leri taka ra ku avanyisa?
• Hi swihi swivangelo leswi hi nga na swona swo phikelela exikhongelweni?
• Ku phikelela exikhongelweni swi nga hi sivela njhani leswaku hi nga heleriwi hi ripfumelo ra hina?
[Swivutiso Swa Dyondzo]
[Xifaniso lexi nga eka tluka 26]
I yini leswi kandziyisiwaka hi xifaniso xa noni ni muavanyisi?
[Swifaniso leswi nga eka tluka 29]
Vanhu va timiliyoni namuntlha va pfumela hi ku helela leswaku Xikwembu xi ta endla “leswaku ku endliwa vululami”