Xana U Nga Ndlandlamuxa Rirhandzu Ra Wena?
Xana U Nga Ndlandlamuxa Rirhandzu Ra Wena?
NKETANA ya nsoma wa xikepe yi fanele yi tshama yi gwimbe xikepe leswaku xi nga yi helo. Hambiswiritano, sweswo swi nga koteka ntsena loko miluko ya nketana yi tiyile swinene. Loko swi nga ri tano nketana yi ta tsemeka.
Swi tano ni hi vandlha ra Vukreste. Leswaku vandlha ri tiya ri tlhela ri va exiyin’weni lexinene, hinkwavo lava nga swirho swa rona va fanele va va ni vun’we. I yini lexi va hlanganisaka? I rirhandzu, hikuva ri ni matimba yo hlanganyeta vun’we. A swi hlamarisi leswi Yesu Kreste a byeleke vadyondzisiwa vakwe a ku: “Ndzi mi nyika xileriso lexintshwa, leswaku mi rhandzana; tanihi leswi ndzi mi rhandzeke, rhandzanani na n’wina. Hinkwavo va ta tiva leswaku mi vadyondzisiwa va mina, loko mi rhandzana.” Ina, Vakreste va ntiyiso a va kombisi rirhandzu hi ku endla xinghana ni ku komba xichavo xa ku hetisisa nawu ntsena. Va hlakulela rirhandzu ra ku tinyiketela.—Yohane 13:34, 35.
Ku Xixima Vapfumeri-kulorhi
Mavandlha yo tala ma ni vanhu va malembe lama hambaneke, va tinxaka-xaka, va matiko, mindhavuko, tindzimi ni mindyangu leyi hambaneke. Xirho xin’wana ni xin’wana xi ni swilo leswi xi swi rhandzaka ni leswi xi nga swi rhandziki, leswi xi swi languteleke ni leswi xi swi chavaka, naswona hi ntolovelo xin’wana ni xin’wana xi ni ndzhwalo lowu xi faneleke xi wu rhwala—kumbexana ku nga ha va vuvabyi kumbe xiphiqo xa timali. Swilo leswi swo hambana-hambana swi nga vanga ntlhontlho eka vun’we bya Vakreste. Kutani, i yini lexi nga hi pfunaka ku ndlandlamuxa rirhandzu ra hina kutani hi tshama hi ri ni vun’we ku nga khathariseki ntlhontlho lowu hi langutanaka na wona? Ku tlangela swirho hinkwaswo swa vandlha swi huma embilwini swi ta hi pfuna ku va ni rirhandzu leri enteke eka un’wana ni un’wana wa hina.
Kambe, xana swi vula yini ku tlangela munhu un’wana? Hi ku ya hi The New Shorter Oxford English Dictionary, rito “tlangela” ri vula ku “khumbeka hi munhu; ku n’wi xixima swinene; ku n’wi teka a ri wa nkoka; ku n’wi tsakela.” Loko hi tlangela vapfumeri-kulorhi, hi kombisa ku khumbeka hi swilaveko swa vona, hi va teka va ri va risima swinene, hi xiya timfanelo ta vona letinene naswona ha tsaka leswi va hlanganeke na hina evugandzerini. Hikwalaho ka sweswo, hi ya emahlweni hi va rhandza swinene. Ku kambisisanyana leswi muapostola Pawulo a swi tsaleleke Vakreste va lembe-xidzana ro sungula va le Korinto swi ta hi pfuna ku vona leswaku hi nga ri kombisa njhani rirhandzu ra Vukreste hilaha ku heleleke.
Vakorinto A Va “Manyanile”
Pawulo u tsale papila ra yena ro sungula ro ya eka Vakorinto hi 55 C.E. kutani papila ra yena ra vumbirhi a ri tsala ku nga si hela ni lembe a tsale lero sungula. Marito ya yena ma kombisa leswaku van’wana evandlheni ra Korinto a va nga va tlangeli vapfumeri-kulobye. Pawulo u hlamusele xiyimo hi marito lama nge: “Nomu wa hina wu pfulekile eka n’wina, Vakorinto, timbilu ta hina ti ndlandlamukile. A mi manyananga eka hina, kambe mi manyanile eka xinakulobye xa n’wina lexikulu.” (2 Vakorinto 6:11, 12) Xana Pawulo a a vula yini loko a va hlamusela tanihi lava nga ‘manyana’?
A a vula leswaku a va nga khathali hi van’wana naswona a va nga ri na malwandla. Mukambisisi un’wana wa Bibele u anakanya leswaku rirhandzu ra Vakorinto eka Pawulo a ri “kavanyetiwa hi ku n’wi ehleketelela swo biha . . . ni hi moya wa xikhomela lowu a va ri na wona.”
Xiya xitsundzuxo lexi Pawulo a va nyikeke xona: “Ku fana ni ku tlherisela eka n’wina—ndzi vulavula onge hi loko ndzi vulavula ni vana—na n’wina, ndlandlamukani.” (2 Vakorinto 6:13) Pawulo u khutaze Vakorinto ku ndlandlamuxa rirhandzu ra vona eka vapfumeri-kulobye. Leswi a swi ta vula ku lawuriwa hi langutelo lerinene ni moya wa malwandla, ku nga ri hi ku ehleketelelana swo biha ni swicele.
Ku Ndlandlamuxa Rirhandzu Namuntlha
Swa tsakisa namuntlha ku vona vagandzeri va ntiyiso va Xikwembu va ringeta ku ndlandlamuxa rirhandzu ra vona eka un’wana ni un’wana. Hakunene, ku ndlandlamuxa rirhandzu swi lava leswaku hi tikarhata. A hi mhaka ya ku tekeka. Ku ndlandlamuxa rirhandzu swi lava leswaku hi tikhoma hi ndlela leyi hambaneke loko hi ri exikarhi ka vanhu lava nga hanyiki hi ku ya hi misinya ya milawu ya Bibele. Hakanyingi vanhu vo tano a va xiximi vanhu van’wana. Va nga ha va lava nga anakanyeliki, va ri hava xichavo naswona va rhandza ku hlekula. Hikokwalaho, hi nga tshuki hi pfumela ku ngheniwa hi moya wo fana ni wolowo. A swi ta twisa ku vava ku vona rirhandzu ra hina, ku fana ni ra Vakorinto, ri kavanyetiwa hi ku nga tshembani! Sweswo swi nga humelela loko hi hatlisela ku vona swihoxo swa makwerhu wa hina wa Mukreste ivi hi honisa timfanelo ta yena letinene. Nakambe swi nga humelela loko hi nga khathali hi munhu un’wana hikwalaho ka leswi a humaka endhavukweni wo karhi.
Hilaha ku hambaneke, nandza wa Xikwembu loyi a ndlandlamuxaka rirhandzu rakwe u va tlangela swinene vapfumeri-kulobye. U va teka va ri va nkoka, u xixima xindzhuti xa vona, a tlhela a Yohane 13:35.
khathala hi swilaveko swa vona. Hambiloko ku ri ni xivangelo lexinene xo gungula, u hatla a rivalela a tlhela a papalata ku va ni xikhomela. Ematshan’weni ya sweswo, u anakanya leswinene hi mupfumeri-kulobye. Ku pfuleka ka mbilu yakwe swi n’wi pfuna ku kombisa rirhandzu leri Yesu a a vulavula ha rona loko a ku: “Hinkwavo va ta tiva leswaku mi vadyondzisiwa va mina, loko mi rhandzana.”—Ndlandlamuxa Rirhandzu Ra Wena U Endla Vanghana Lavantshwa
Rirhandzu leri humaka embilwini ri ta hi susumetela ku va ni vanghana lava engetelekeke ni ku ringeta ku endla xinghana ni vanhu hinkwavo evandlheni, ngopfu-ngopfu lava hi nga va tolovelangiki. I vamani vanhu volavo? Vamakwerhu van’wana va Vakreste va ni tingana, kumbe hikwalaho ka swivangelo swo karhi, va ni vanghana va nga ri vangani. Eku sunguleni hi nga vona onge hi hambane ngopfu ni vanhu volavo, hambiloko hi ri eka vugandzeri byin’we. Kambe, xana a hi ntiyiso leswaku vanhu lava a va ri vanghana lavakulu lava Bibele yi vulavulaka ha vona a ku ri vanhu lava hambaneke swinene?
Hi xikombiso, Rhuti na Nawomi, a va nga ringani hi malembe, a va huma eka matiko yo hambana, mindhavuko yo hambana naswona a va vulavula ririmi leri hambaneke. Hambiswiritano, vunghana bya vona a byi kavanyetiwanga hi swilo sweswo swo hambana. Yonathani u kurisiwe tanihi hosana kutani Davhida a kurisiwa tanihi murisi. A va siyana swinene hi malembe, kambe hi van’wana lava Matsalwa yo Kwetsima ma vulaka leswaku a va ri ni vunghana lebyikulu. Vunghana bya vona byi endle leswaku va kuma ntsako va tlhela va seketelana hi tlhelo ra moya.—Rhuti 1:16; 4:15; 1 Samuwele 18:3; 2 Samuwele 1:26.
Ninamuntlha, vunghana lebyikulu byi va kona exikarhi ka Vakreste va ntiyiso lava siyanaka hi malembe ni lava swiyimo swa vona swi hambaneke hi ku helela. Hi xikombiso, Regina, a nga na nuna naswona u ni vana vambirhi va malembe ya kondlo-a-ndzi-dyi. * U tshama a khomekile naswona u hava nkarhi wo tihlanganisa ni van’wana. Harald na Ute i vatekani lava dyuhaleke lava nga riki na vana. Loko u languta u namba u vona onge mindyangu leyi yimbirhi yi hambane swinene. Kambe Harald na Ute va tirhise ndzayo leyi nga eBibeleni ya leswaku va ndlandlamuxa rirhandzu ra vona. Va tinyike nkarhi wa ku tihlanganisa na Regina ni vana vakwe eka leswi va swi endlaka, va ya swin’we evutirhelini bya nsimu va tlhela va hungasa swin’we.
Xana hi nga swi kota ku endla xinghana ni vanhu van’wana handle ka vanghana va hina? Hikwalaho ka yini hi nga ringeti ku titshineta eka vapfumeri-kulorhi lava humaka eka matiko man’wana, va mindhavuko yin’wana kumbe lava nga riki tintangha ta hina?
Ku Khathalela Swilaveko Swa Van’wana
Ku hanana swi ta hi susumetela ku khathala hi swilaveko swa van’wana. Swilaveko swa njhani? Xiya swirho swa vandlha ra Vukreste. Lavatsongo va lava nkongomiso, vadyuhari va lava ku khutaziwa, lava nga entirhweni wa nkarhi hinkwawo va lava ku bumabumeriwa ni ku seketeriwa, naswona vagandzeri-kulorhi lava karhatekeke va lava ku yingisiwa. Un’wana ni un’wana u ni swilaveko swa yena n’wini. Hi fanele hi enerisa swilaveko leswi hilaha hi nga kotaka hakona.
Ku ndlandlamuxa rirhandzu ra hina nakambe swi vula ku ringeta ku twisisa lava nga ni swilaveko swo hlawuleka. Xana ku ni loyi u n’wi tivaka loyi a karhatiwaka hi mavabyi kumbe loyi a langutaneke ni maxangu evuton’wini? Ku ndlandlamuxa rirhandzu ni ku hlakulela mbilu yo hanana swi ta ku pfuna leswaku u twisisa ni ku seketela lava lavaka mpfuno.
Loko vuprofeta bya Bibele malunghana ni vumundzuku lebyi tshineleke byi hetiseka, vun’we lebyi tiyeke exikarhi ka vandlha byi ta va nchumu wa nkoka swinene ku tlula rifuwo ni vuswikoti. (1 Petro 4:7, 8) Hinkwerhu ka hina hi nga hoxa xandla eku akeni ka vun’we evandlheni ra hina hi ku ndlandlamuxa rirhandzu ra hina eka vapfumeri-kulorhi. Hi nga tiyiseka leswaku Yehovha u ta hi katekisa hilaha ku engetelekeke loko hi yingisa marito lawa N’wana wakwe, Yesu Kreste a ma vuleke loko a ku: “Xileriso xa mina hi lexi, hileswaku mi rhandzana hilaha ndzi mi rhandzeke hakona.”—Yohane 15:12.
[Nhlamuselo ya le hansi]
^ par. 17 Mavito man’wana ma cinciwile.
[Marito lama tshahiweke exihlokweni lama nga eka tluka 10]
Ku tlangela vamakwerhu swi vula ku va teka va ri va nkoka swinene, ku xixima xindzhuti xa vona ni ku khathala hi swilaveko swa vona