U Nga Dyondza Yini Eka Vana?

“U TIENDLA xihlangi!” Loko marito wolawo a ma byeriwe hina vanhu lavakulu, kumbexana a hi ta khunguvanyeka. Hambileswi vana lavatsongo va rhandzekaka, swi le rivaleni leswaku a va si kula, va hava ntokoto naswona a va na byona vutlhari lebyi hi ntolovelo byi fambisanaka ni malembe ya vona.—Yobo 12:12.

Nilokoswiritano, siku rin’wana Yesu u byele vadyondzisiwa va yena a ku: “Ndzi tiyisile ndzi ri eka n’wina, Loko mi nga hundzuluki mi kotisa vana lavatsongo, a mi nge ngheni nikatsongo emfun’weni wa matilo.” (Matewu 18:3) Xana Yesu a a vula yini? Xana vana va ni timfanelo tihi leti vanhu lavakulu va faneleke va ti tekelela?

Hlakulela Ku Titsongahata Loku Fanaka Ni Ka Vana

Ehleketa hi xiyimo lexi susumeteleke Yesu ku vula sweswo. Loko a fike eKapernawume endzhaku ka riendzo ro leha, Yesu u vutise vadyondzisiwa va yena a ku: “I yini lexi a mi phikizana ha xona egondzweni?” Vadyondzisiwa a va hlamulanga hikwalaho ko khomiwa hi tingana, hikuva a va phikizana hileswaku i mani lonkulu exikarhi ka vona. Eku heteleleni, va ve ni xivindzi xo vutisa Yesu va ku: “Kahle-kahle i mani lonkulu eka hinkwavo emfun’weni wa matilo?”—Marka 9:33, 34; Matewu 18:1.

Swi nga ha hlamarisa leswaku endzhaku ka malembe ya kwalomu ka manharhu va ri swin’we na Yesu, vadyondzisiwa a va ha phikizana malunghana ni swikhundlha. Hambiswiritano, a va kuriseriwe evukhongerini bya Xiyuda lebyi a byi khutaza ku lwela ku kuma swikhundlha. Swi nga endleka leswaku ku kuriseriwa evukhongerini byebyo, ku katsa ni ku nga hetiseki  ka vanhu, swi kucetele langutelo ra vadyondzisiwa.

Yesu u tshame ehansi, kutani a vitana vadyondzisiwa a ku eka vona: “Loko munhu a lava ku va wo sungula, u fanele a va wo hetelela eka hinkwavo naswona a va mutirheli wa hinkwavo.” (Marka 9:35) Swi nga endleka marito lawa ma va hlamarisile. Vonelo ra Yesu a ri hambane swinene ni ra Vayuda malunghana ni ku va lonkulu! Kutani Yesu u vitane n’wana lontsongo leswaku a ya eka yena. Hiloko a vukarha n’wana loyi hi musa kutani a kandziyisa yinhla ya yena a ku: “Ndzi tiyisile ndzi ri eka n’wina, Loko mi nga hundzuluki mi kotisa vana lavatsongo, a mi nge ngheni nikatsongo emfun’weni wa matilo. Hikokwalaho, mani na mani la nga ta titsongahata kukotisa n’wana loyi lontsongo hi yena lonkulu eka hinkwavo emfun’weni wa matilo.”—Matewu 18:3, 4.

Mawaku xikombiso xa xiviri xa ku titsongahata! Vona xiyimo xexo hi tihlo ra mianakanyo. Ntlawa wa vavanuna lava kuleke wu rhendzele n’wana, wu n’wi honolela. N’wana loyi a a rhombile kambe a a nga chavi nchumu! A a nga lwi naswona a a nga ri na lunya! A a titsongahata hakunene! Ina, n’wana lontsongo u ve xikombiso lexinene ngopfu xa mfanelo ya Xikwembu ya ku titsongahata.

Yinhla ya Yesu yi le rivaleni. Hinkwerhu ka hina hi fanele hi hlakulela ku titsongahata loku fanaka ni ka vana, loko hi lava ku dya ndzhaka ya Mfumo wa Xikwembu. Eka lunghiselelo ra Yehovha ra ndyangu, ku phikizana ni ku tikukumuxa a swi fanelanga swi va kona. (Vagalatiya 5:26) Entiyisweni, mikhuva leyi hi yona yi susumeteleke Sathana Diyavulosi leswaku a xandzukela Xikwembu. A swi hlamarisi leswi Yehovha a yi vengaka!—Swivuriso 8:13.

Vakreste va ntiyiso va lava ku tirhela van’wana ku nga ri ku va fuma. Hambiloko ntirho wa kona wu nga rhandzeki kumbe munhu loyi hi n’wi tirhelaka a ri wa xiyimo xa le hansi, ku titsongahata ka xiviri ku hi susumetela ku tirhela van’wana. Ku tirhela van’wana hi ku titsongahata swi tisa mikateko leyi fuweke. Yesu u ri: “Mani na mani la amukelaka un’wana wa vana lavatsongo hi ku landza vito ra mina, wa ndzi amukela; naswona mani na mani la ndzi amukelaka, a nga amukeli mina ntsena, kambe u amukela ni loyi a ndzi rhumeke.” (Marka 9:37) Ku hlakulela moya wa ku hanana ni wa ku titsongahata ku fana ni n’wana swi hi endla hi va ni vun’we ni Munhu la tlakukeke swinene evuakweni hinkwabyo swin’we ni N’wana wa yena. (Yohane 17:20, 21; 1 Petro 5:5) Hi ta kuma ntsako lowu tisiwaka hi ku nyika. (Mintirho 20:35)  Naswona ha eneriseka hikwalaho ka leswi hi hoxaka xandla eka ku rhula ni vun’we lebyi nga kona exikarhi ka vanhu va Xikwembu.—Vaefesa 4:1-3.

Va Dyondziseka Naswona Va N’wi Tshemba Munhu Un’wana

Endzhaku Yesu u kandziyise dyondzo yin’wana leyi vanhu lavakulu va nga yi dyondzaka eka vana, a ku: “Mani na mani loyi a nga wu amukeriki mfumo wa Xikwembu ku fana ni n’wana lontsongo a nge pfuki a nghenile eka wona.” (Marka 10:15) Vana va titsongahata; va dyondziseka. Manana un’wana u ri: “Va tswonga rungula ku fana ni xiponci.”

Kutani leswaku hi dya ndzhaka ya Mfumo wa Xikwembu, hi fanele hi amukela rungula ra Mfumo ni ku ri yingisa. (1 Vatesalonika 2:13) Ku fana ni tincece leta ha ku velekiwaka, hi fanele hi ‘hlakulela ku navela ntswamba wa rito lowu nga pfanganyisiwangiki na nchumu, leswaku ha wona hi kula hi ta ponisiwa.’ (1 Petro 2:2) Kutani, ku vuriwa yini loko swi nga olovi ku twisisa dyondzo ya le Bibeleni? Wansati un’wana la khathalelaka vana u te: “Nkarhi ni nkarhi vana va lava ku tiva leswaku, ‘Hikwalaho ka yini?’ kukondza va kuma tinhlamulo leti enerisaka ta swivutiso swa vona.” Hi endla kahle loko hi tekelela xikombiso xa vona. Kutani hambeta u dyondza. Vulavula ni Vakreste lava nga ni ntokoto. Kombela vutlhari eka Yehovha. (Yakobo 1:5) A swi kanakanisi leswaku loko u hambeta u khongela u ta vuyeriwa hi ku famba ka nkarhi.—Matewu 7:7-11.

Kambe van’wana va nga ha tivutisa, ‘Xana vanhu lava dyondzisekaka va nge xisiwi hi ku olova?’ Va nge xisiwi hi ku olova, ntsena loko va ri ni nkongomiso lowu tshembekaka. Hi xikombiso, vana hi ntumbuluko va ya eka vatswari va vona loko va lava nkongomiso. Tatana un’wana u te: “Ku va vatswari va kota ku sirhelela vana va vona ni ku va wundla siku ni siku swi endla leswaku va va ni xivangelo lexi tiyeke xa ku va tshemba.” Hakunene hi ni swivangelo leswi fanaka swo tshemba Yehovha Tata wa hina wa le tilweni. (Yakobo 1:17; 1 Yohane 4:9, 10) Yehovha u hi nyika nkongomiso lowu tiyeke hi ku tirhisa Rito ra yena leri tsariweke. Moya wa yena lowo kwetsima ni nhlengeletano ya yena swa hi chavelela ni ku hi seketela. (Matewu 24:45-47; Yohane 14:26) Ku tirhisa malunghiselelo lawa swi ta hi sirhelela leswaku hi nga vaviseki hi tlhelo ra moya.—Pisalema 91:1-16.

Ku hlakulela ku tshemba Xikwembu ku fana ni  vana swi tlhela swi hi tisela ku rhula ka mianakanyo. Xidyondzi xin’wana xa Bibele xi ri: “Loko hi ri vana hi teka riendzo hi ri hava mali yo hakela naswona hi nga yi tivi ni ndlela ya kona, kambe a hi kanakani nikatsongo leswaku vatswari va hina va ta hi fikisa hi hlayisekile laha hi yaka kona.” Xana hi tshemba Yehovha hi ndlela leyi fanaka eriendzweni ra hina ra vutomi?—Esaya 41:10.

Ku tshemba Xikwembu hi ku helela swi hi pfuna ku papalata langutelo ni swiendlo leswi nga onhaka vumoya bya hina. Ematshan’weni ya sweswo, hi ma tshemba hi ku helela marito ya Yesu ya leswaku Tata wa hina wa le tilweni u tiva swiendlo swa hina ni leswaku loko ntsena hi lava Mfumo ku sungula ni ku lulama ka Xikwembu, U ta hi khathalela. Leswi swi ta hi pfuna leswaku hi lwisana ni ndzingo wo hlongorisa swilo leswi vonakaka lerova hi honisa vutihlamuleri bya hina bya timhaka ta moya.—Matewu 6:19-34.

“Mi Va Swihlangi eVubihini”

Hambileswi vana lavatsongo va tswariweke va nga hetisekanga, va tengile embilwini ni le mianakanyweni. Hikwalaho ka sweswo, Bibele yi khutaza Vakreste yi ku: “Mi va swihlangi evubihini.”—1 Vakorinto 14:20.

Ehleketa hi xikombiso xa Monique la nga ni malembe ya ntlhanu, loyi hi ntsako a byeleke mana wa yena a ku: “Munghana wa mina lontshwa Sarah u ni misisi yo songana ku fana ni ya mina!” Kambe a nga vulanga leswaku Sarah a a ri wa muvala wihi kumbe wa rixaka rihi. Mutswari un’wana u ri: “Eka vana lavatsongo muvala wa munhu a hi nchumu wa nkoka. A va tivi nchumu hi rixaka kumbe xihlawuhlawu.” Emhakeni leyi, hakunene vana va ri kombisa kahle langutelo ra Xikwembu xa hina lexi nga yiki hi nghohe, lexi rhandzaka vanhu va tinxaka hinkwato.—Mintirho 10:34, 35.

Nakambe vana va ni vuswikoti lebyi hlamarisaka byo rivalela. Mutswari un’wana u ri: “Loko vana va hina lavatsongo Jack na Levi va lwa, hi va byela leswaku va rivalelana naswona ku nga ri khale va tlhela va titlangela va tsakile. A va hlundzuki, va vulavula hi swihoxo swa khale kumbe va koxa swo karhi emahlweni ko rivalela. Va rivalelana kutani va ya emahlweni va titlangela.” Mawaku xikombiso lexinene eka vanhu lavakulu leswaku va xi tekelela!—Vakolosa 3:13.

Ku engetela kwalaho, vana lavatsongo va pfumela hi mbilu ya vona hinkwayo leswaku Xikwembu xi kona. (Vaheveru 11:6) Ku tshembeka ka vona ka ntumbuluko hakanyingi ku va susumetela ku chumayela van’wana hi xivindzi. (2 Tihosi 5:2, 3) Swikhongelo swa vona leswo olova, leswi humaka embilwini swi nga khumba ni lava va nga ni timbilu leti tlanyaleke. Naswona loko va langutane ni ndzingo, va lwisana na wona hi ndlela yo hlamarisa. Vana i nyiko ya risima hakunene!—Pisalema 127:3, 4.

Ku Pfuxetiwa Ka Vuxongi

U nga ha tivutisa, ‘Xana swi nga koteka leswaku vanhu lavakulu va tlhela va va ni timfanelo letinene leti fambisanaka ni vuhlangi?’ Nhlamulo leyi kongomeke ni leyi enerisaka i ina! Kunene xileriso xa Yesu xa leswaku hi “kotisa vana lavatsongo” xi kombisa leswaku swa koteka.—Matewu 18:3.

Hi xikombiso: Vapfuxeti va swifaniso va nga ha ringeta ku pfuxeta xifaniso xa risima. Va susa thyaka leri namarheleke xifaniso va tlhela va lulamisa lomu lava ringeteke ku xi pfuxeta eku sunguleni va nga endlangiki kahle. Endzhaku ka loko vapfuxeti va endle matshalatshala lamakulu hi ku lehisa mbilu, vuxongi bya xifaniso byi va erivaleni eka munhu un’wana ni un’wana. Hilaha ku fanaka, hi nga pfuxeta timfanelo to saseka leti hi veke na tona hi ntumbuluko loko ha ha ri vana, hi ku hambeta hi endla matshalatshala, hi ku pfuniwa hi moya lowo kwetsima wa Yehovha ni hi nseketelo wa rirhandzu wa vandlha ra Vukreste.—Vaefesa 5:1.

[Xifaniso lexi nga eka tluka 9]

Hi ntumbuluko vana va titsongahata

[Xifaniso lexi nga eka tluka 10]

Vana lavatsongo a va na xihlawuhlawu naswona va rivalela hi xihatla kutani va rivala hi mhaka ya kona