Leswi Ku Ta Ka Kreste Ku Nga Ta Swi Hetisisa

“XIENDLAKALO LEXI CHAVISAKA XA LE SÃO PAULO.” Yoleyo i ndlela leyi magazini wa Veja wu ma hlamuseleke ha yona masiku ya mune hi May 2006 loko vugevenga lebyi hleriweke byi endle leswaku doroba lerikulu ni leri fuweke swinene ra le Brazil “ri tsongahatiwa.” Maphorisa, swigevenga ni vaaka-tiko lava nga endlaka 150 va dlayiwile eka “tiawara leti tlulaka 100 leti chavisaka.”

Emisaveni hinkwayo ku vulavuriwa hi madzolonga ntsena emahungwini. Varhangeri va vanhu va vonaka va tsandzeka ku ma herisa. Misava ya hina se yi hundzuke ndhawu leyi nga ni khombo swinene ku tshama eka yona. Kumbexana u hetiwa matimba hileswi ndhawu yin’wana ni yin’wana leyi u yi langutaka, yi teleke mahungu yo biha swinene. Hambiswiritano, nkarhi lowu swilo swi nga ta cinca ha wona wu le kusuhi.

Yesu u dyondzise valandzeri vakwe leswaku va khongelela Mfumo wa Xikwembu leswaku wu ta ni leswaku ku rhandza ka xona ku endleka “emisaveni, hilaha ku endlekaka hakona etilweni.” (Matewu 6:9, 10) Mfumo lowu i hulumendhe leyi Xikwembu xi vekeke Kreste Yesu ku va Hosi ya wona. Wu ta lulamisa swiphiqo hinkwaswo swa vanhu. Hambiswiritano, leswaku Mfumo wa Xikwembu wu kota ku tisa ku cinca emisaveni, vulawuri bya vafumi lava nga vanhu byi fanele byi siviwa hi vulawuri bya Kreste. Sweswo hi leswi ku ta ka Kreste ku nga ta swi hetisisa.

Xana Ku Cinca Loku Ku Ta Va Loku Rhuleke?

Xana matiko ma ta titsongahata hi ku rhula leswaku ma fumiwa hi Kreste? Muapostola Yohane u kombiwe xivono lexi hi nyikaka nhlamulo. Yohane wa hlamusela: “Ndzi vona xivandzana [mafambiselo ya politiki ya misava] ni tihosi ta misava ni mavuthu ya tona va hlengeletanile leswaku va lwa nyimpi [na Yesu] loyi a gadeke hanci swin’we ni vuthu ra yena.” (Nhlavutelo 19:19) Ku ta humelela yini eka tihosi ta misava enyimpini leyi? Bibele yi vula leswaku Hosi leyi totiweke hi Yehovha yi ta ti “faya hi nhonga ya nsimbi ya vuhosi, [yi] ta [ti] faya [ti] va swiphemu-phemu ku fana ni xibya xa muvumbi.” (Pisalema 2:9) Mafambiselo ya tipolitiki ma ta pfotlosiwa hi ku helela. Mfumo wa Xikwembu “wu ta pfotlosa kutani wu herisa mimfumo hinkwayo [ya vanhu], kambe wona wu ta tshama hilaha ku nga riki na makumu.”—Daniyele 2:44.

Ku vuriwa yini hi vanhu lava kanetaka Mfumo wa Xikwembu? “Eku hlavuteriweni ka Hosi Yesu a huma etilweni swin’we ni tintsumi takwe ta  matimba a ri endzilweni lowu pfurhaka malangavi,” Yesu u kombisiwa tanihi munhu loyi a “tisa[ka] ndzihiselo eka lava va nga xi tiviki Xikwembu ni lava va nga ma yingisiki mahungu lamanene.” (2 Vatesalonika 1:7, 8) Swivuriso 2:22 yi ri: “Loko ku ri lavo homboloka, va ta dlayiwa emisaveni; kasi loko ku ri vaxengi, va ta tsuvuriwa eka yona.”

Malunghana ni ku ta ka Kreste, Bibele yi ri: “Maswivo! Wa ta hi mapapa, naswona tihlo rin’wana ni rin’wana ri ta n’wi vona.” (Nhlavutelo 1:7) Vanhu va nge n’wi voni hi mahlo ya vona ya xiviri. Ku sukela loko a tlhandlukele etilweni, Yesu se i munhu wa moya “la tshamaka eku vonakaleni loku nga tshinelelekiki, loyi ku nga riki na munhu ni un’we la n’wi voneke kumbe la nga n’wi vonaka.”—1 Timotiya 6:16.

Yesu a nga boheki ku humelela hi miri wa nyama leswaku a ta “voniwa” hi vaaki va misava tanihi leswi Yehovha a nga bohekangiki ku humelela hi xiviri loko a tisa Makhombo ya Khume eka Vaegipta emasikwini ya Muxe. Vanhu va le nkarhini wolowo a va nga kanakani leswaku Yehovha hi yena a a vanga makhombo wolawo, kutani va boheke ku pfumela leswaku u ni matimba. (Eksoda 12:31) Hi ndlela leyi fanaka, loko Kreste a teka goza tanihi Muavanyisi la vekiweke hi Xikwembu, lavo homboloka va ta boheka ku “vona” kumbe ku xiya leswaku Yesu u le ku tirhisiweni hi Xikwembu leswaku a va avanyisa. Va ta swi tiva sweswo hikuva vanhu va ta va va lemukisiwile ka ha ri emahlweni. Ina, “tihlo rin’wana ni rin’wana ri ta vona [Yesu], kutani tinyimba hinkwato ta misava ti ta tiba hi gome hikwalaho ka yena.”—Nhlavutelo 1:7.

I swa nkoka leswaku ku lovisiwa lavo homboloka ku tlhela ku herisiwa vulawuri byo biha loko ku nga si vuyeteriwa ku rhula ka ntiyiso ni ku tshamiseka emisaveni. Kreste u ta swi hetisisa sweswo. Kutani u ta lawula timhaka hinkwato ta laha misaveni ivi ku landzela ku cinca ka nkoka.

Ku Vuyeteriwa Loku Tisaka Vuyelo Lebyinene

Muapostola Petro u vulavule hi ta “ku vuyeteriwa ka swilo hinkwaswo leswi Xikwembu xi vulavuleke ha swona hi nomu wa vaprofeta va xona vo kwetsima va nkarhi wa khale.” (Mintirho 3:21) Ku vuyeteriwa koloko ku katsa ku cinca loku nga ta endleka emisaveni loko se ku fuma Kreste. Un’wana wa vaprofeta lava Xikwembu xi va tirhiseke ku vulavula hi ku “vuyeteriwa ka swilo hinkwaswo” emisaveni i muprofeta Esaya wa lembe-xidzana ra vunhungu B.C.E. U profete leswaku Yesu Kreste, “Hosana ya Ku Rhula,” a a ta vuyetela ku rhula emisaveni. Malunghana ni vulawuri bya Kreste, vuprofeta bya Esaya byi ri: “Ku tala ka ku fuma ka vuhosana ni ku rhula a swi nge vi na makumu.” (Esaya 9:6, 7) Yesu u ta dyondzisa vanhu va le misaveni ku hanya hi ku rhula. Lava tshamaka emisaveni “hakunene va ta kuma ntsako lowu heleleke eku rhuleni lokukulu.”—Pisalema 37:11.

Ku ta humelela yini hi vusweti ni ndlala ehansi ka vulawuri bya Kreste? Esaya u te: “Yehovha wa mavuthu u ta endlela vanhu hinkwavo entshaveni leyi, nkhuvo wa swakudya swo nona, nkhuvo wa vhinyo leyi kumekaka eswiseseni, wa swakudya swo nona leswi nga ni mongo, wa vhinyo leyi kumekaka eswiseseni, leyi hlutiweke.” (Esaya 25:6) Mupisalema u yimbelerile a ku: “Ku ta va ni mavele yo tala emisaveni; ma ta khapakhapa etinhlohlorhini ta tintshava.” (Pisalema 72:16) Ku tlula kwalaho, malunghana ni vaaki va misava ha hlaya: “Kunene va ta aka tindlu va tshama eka tona; kunene va ta rima masimu ya vhinya va dya mihandzu ya wona. A va nge aki kutani ku tshama un’wana; a va nge rimi kutani ku dya un’wana. Hikuva masiku ya vanhu va mina ma ta fana ni masiku ya murhi; ni ntirho wa mavoko ya vona, vahlawuriwa va mina va ta wu tirhisa hi xitalo.”—Esaya 65:21, 22.

Nakambe Esaya u profete hi ta ku herisiwa ka vuvabyi ni rifu. Xikwembu xi vulavule hi ku tirhisa Esaya xi ku: “Hi nkarhi wolowo mahlo ya lava nga voniki ma ta pfuriwa, ni tindleve ta lava nga twiki ti ta pfuriwa. Hi nkarhi wolowo la khutaka u ta tlula kukota mhunti, ni ririmi ra la nga vulavuriki ri ta huwelela hi ku tsaka.” (Esaya 35:5, 6) Kutani “ku hava munhu la tshamaka kona la nga ta ku: ‘Ndza vabya.’” (Esaya 33:24) Xikwembu xi “ta mita rifu hi masiku, kunene Yehovha, Hosi leyi Lawulaka yi ta sula mihloti eswikandzeni hinkwaswo.”—Esaya 25:8.

Ku vuriwa yini hi vafi hinkwavo “lava nga eka  masirha-bako ya xitsundzuxo”? (Yohane 5:28, 29) Esaya u profetile a ku: “Lava feke va wena va ta hanya. . . . [Va] ta pfuka.” (Esaya 26:19) Ina, lava etleleke eku feni va ta pfuxiwa!

“Xikwembu I Xiluvelo Xa Wena Hi Masiku”

Ku ta ka Kreste ku ta endla leswaku pulanete ya Misava yi vuyeteriwa hi ku helela. Misava yi ta hundzuriwa yi va paradeyisi yo saseka naswona vanhu va ta gandzela Xikwembu xa ntiyiso hi vun’we. Xana hi nga tiyiseka leswaku Yesu Kreste u ta swi kota ku herisa vubihi emisaveni kutani a tisa swiyimo leswinene?

Xiya xihlovo xa matimba ni vulawuri lexi nyikiweke Yesu. Malunghana ni N’wana, Bibele yi ri: “Xikwembu i xiluvelo xa wena hi masiku ni masiku, naswona nhonga ya vuhosi ya mfumo wa wena i nhonga ya vuhosi ya vululami. U rhandze ku lulama, naswona u venge ku kala nawu.” (Vaheveru 1:8, 9) Xiluvelo xa Yesu, ku nga xikhundlha xa yena kumbe vulawuri, xi huma eka Yehovha. Xikwembu i Musunguri ni Munyiki wa xiluvelo lexi. A swi kona swiphiqo leswi nga ta tikela Yesu ku swi lulamisa.

Endzhaku ka loko Yesu a pfuxiwile, u byele vadyondzisiwa vakwe a ku: “Ndzi nyikiwe vulawuri hinkwabyo etilweni ni le misaveni.” (Matewu 28:18) Petro wo Sungula 3:22 yi ri: “Tintsumi, valawuri ni vaungameri va vekiwe ehansi ka yena.” A byi kona vulawuri lebyi nga ta humelela eku kaneteni Yesu. A xi kona lexi nga n’wi sivelaka ku tisela vanhu vuyelo lebyinene lebyi nga heriki.

Ndlela Leyi Ku Ta Ka Kreste Ku Khumbaka Vanhu Ha Yona

Eka papila ra yena leri yaka eka Vatesalonika, muapostola Pawulo u tsarile: “Minkarhi hinkwayo hi tsundzuka ntirho wa n’wina wo tshembeka ni ku tikarhata ka n’wina ka rirhandzu ni ku tiyisela ka n’wina hikwalaho ka ntshembo lowu mi nga na wona eHosini ya hina Yesu Kreste emahlweni ka Xikwembu tlhelo Tata wa hina.” (1 Vatesalonika 1:3) Pawulo u vule leswaku ku va ni ntshembo eka Yesu Kreste swi susumetela vanhu ku tirha hi matimba ni ku tiyisela. Ntshembo wolowo wu katsa ku va ni ripfumelo eku teni ka Kreste ni le ku vuyeteriweni loku nga ta tisiwa hi kona. Ntshembo wo tano wu nga tiyisa Vakreste va ntiyiso kumbe wu endla leswaku va tiyisela, ku nga khathariseki swiyimo leswi tikaka swinene leswi va langutanaka na swona.

Hi xikombiso, anakanya hi Carlos, loyi a tshamaka eSão Paulo, le Brazil. Hi August 2003, Carlos u kume leswaku u ni vuvabyi bya khensa. Ku sukela hi nkarhi wolowo, u endliwe vuhandzuri ka nhungu lebyi n’wi vangeleke switlhavi leswikulu ni ku tsana emirini. Kambe u ye emahlweni a khutaza van’wana swinene. Hi xikombiso, siku rin’wana loko a ri eku chumayeleni exitarateni xin’wana lexi nga emahlweni ka xibedlhele lexikulu, u hlangane ni Mbhoni yin’wana ya Yehovha, leyi nuna wa yona a a tshunguriwa hi tikhemikhali. Leswi Carlos a a byi tiva kahle vuyelo lebyi vavaka bya khensa, u swi kotile ku khutaza ni ku chavelela nuna loyi ni nsati wakwe. Endzhaku ka sweswo, va vule leswaku bulo rolero ri va khutaze swinene. Xisweswo, Carlos u swi vonile leswaku ma tshembeka marito ya Pawulo lama nge: “[Xikwembu] xa hi chavelela emaxangwini hinkwawo ya hina; hikokwalaho, na hina hi kota ku chavelela lava nge maxangwini ya tinxaka-xaka, hi va chavelela hi ku chavelela loku na hina hi nyikiweke kona hi Xikwembu.”—2 Vakorinto 1:4, Bibele—Mahungu Lamanene.

I yini lexi pfunaka Carlos ku kuma matimba yo hambeta a khutaza van’wana hambileswi na yena a vabyaka? Ku va ni ntshembo eku teni ka Kreste swin’we ni hinkwaswo leswi nga ta hetisisiwa hi ku ta ka yena swi susumetela Carlos leswaku a hambeta a “endla leswi nga swinene.”—Vagalatiya 6:9.

Nakambe anakanya hi mhaka ya Samuel, loyi ndzisana yakwe ya mufana yi dlayiweke endhawini leyi nga vaka mpfhuka lowu endlaka 50 wa timitara ku suka endlwini ya tata wa vona. Ndzisana yakwe yi duvuriwe ka khume emirini. Ntsumbu wu tshikiwe endleleni ku ringana tiawara ta nhungu loko maphorisa ma ha kambisisa hi ta vugevenga lebyi. Samuel a nge swi rivali leswi endlekeke hi siku rero. Hambiswiritano, u tiyisiwa hi ku va ni ntshembo wa leswaku Kreste u ta herisa vubihi hinkwabyo emisaveni ni leswaku mfumo wo lulama lowu nga ta landzela wu ta tisela vanhu mikateko. Samuel u tala ku ehleketa a  ri karhi a angarha ndzisana yakwe leyi pfuxiweke aParadeyisini emisaveni.—Mintirho 24:15.

I Yini Leswi U Faneleke U Swi Endla?

U ta chaveleriwa swinene hi ntshembo wa ku ta ka Kreste ni leswi ku nga ta swi hetisisa. Yesu Kreste u ta herisa swilo hinkwaswo leswi vangelaka vanhu swiphiqo ni swilo swo biha leswi hi welaka.

I yini leswi u faneleke u swi endla leswaku u tiphina hi mikateko leyi nga ta tiseriwa vanhu hi mfumo wa Kreste? Dyondza Rito ra Xikwembu, ku nga Bibele hi vukheta. Exikhongelweni xa Yesu lexi yaka eka Tata wakwe u te: “Leswi swi vula vutomi lebyi nga heriki, ku nghenisa ka vona vutivi ha wena, Xikwembu xi ri xin’we xa ntiyiso, ni loyi u n’wi rhumeke, Yesu Kreste.” (Yohane 17:3) Tivekele pakani ya ku kambisisa leswi Bibele yi swi dyondzisaka. Timbhoni ta Yehovha ta le ndhawini ya ka n’wina ti ta swi tsakela ku ku pfuna emhakeni leyi. Ha ku rhamba leswaku u vulavurisana na tona kumbe u tsalela vakandziyisi va magazini lowu.

[Swifaniso leswi nga eka tluka 7]

Ku ta ka Kreste ku ta endla leswaku misava yi vuyeteriwa hi ku helela

[Xihlovo Xa Kona]

Inset, background only: Rhino and Lion Park, Gauteng, South Africa