Dyondzisa Vana Va Wena Leswaku Va Rhandza Yehovha

“Ku fana ni miseve evokweni ra wanuna wa matimba, va tano vana va vuntshwa.”—PISALEMA 127:4.

1, 2. Vana va fana njhani ni “miseve evokweni ra wanuna wa matimba”?

MUCOPI u lava ku copa nseve wakwe. U wu nghenisa eka vurha byakwe ivi a byi gwimba kahle. Hambileswi ku gwimba swi koxaka matimba yakwe, u tinyika nkarhi a korola hi nseve wakwe. Hiloko a wu copa! Xana nseve lowu wu ta tlhava laha a wu kongomiseke kona? Nhlamulo yi titshege hi swilo swo talanyana, swo tanihi vutshila bya mucopi, moya lowu hungaka ni xiyimo xa nseve.

² Hosi Solomoni u fanise vana ni “miseve evokweni ra wanuna wa matimba.” (Pisalema 127:4) Xiya ndlela leyi xifaniso lexi xi nga tirhaka ha yona. Mucopi u kunga vurha byakwe swa xinkarhana. Leswaku a tlhava nchumu lowu a pakaniseke wona, u fanele a wu copa hi ku hatlisa. Hi ku fanana, vatswari va ni nkarhi wutsongo wo pfuna vana va vona leswaku va rhandza Yehovha swi suka embilwini. Endzhaku ka malembenyana, vana va kula kutani va huma miti. (Matewu 19:5) Xana va ta tlhava laha va koroleke kona—hileswaku, xana vana va ta ya emahlweni va rhandza Xikwembu ni ku xi tirhela loko va suka ekaya? Nhlamulo yi titshege hi swilo swo hlayanyana. Swinharhu swa swona i vuswikoti bya mutswari, xiyimo xa ndhawu leyi vana va kuriseriweke eka yona ni ndlela leyi ‘nseve’ kumbe n’wana a angulaka ha yona eka ndzetelo lowu a wu kumaka. A hi kambisiseni ha xin’we xa swilo leswi hi vuenti. Xo sungula hi ta kambisisa xikombiso xa mutswari loyi a nga ni vuswikoti.

Vatswari Lava Nga Ni Vuswikoti Va Veka Xikombiso Lexinene

3. Ha yini marito ya vatswari ma fanele ma fambisana ni swiendlo?

³ Yesu u vekele vatswari xikombiso lexinene hi ku hanya hi leswi a a swi dyondzisa. (Yohane 13:15) Hi hala tlhelo, u sole Vafarisi lava a va “vula” swo karhi kambe va nga ‘swi endli.’ (Matewu 23:3) Leswaku va susumetela vana va vona ku rhandza Yehovha, leswi vatswari va swi vulaka swi fanele swi fambisana ni swiendlo swa vona. Marito lama nga fambisaniki ni swiendlo a ma pfuni nchumu ku fana ni vurha lebyi nga riki na ngoti.—1 Yohane 3:18.

4. Hi swihi swivutiso leswi vatswari va faneleke va tivutisa swona, naswona ha yini?

⁴ Ha yini xikombiso xa vatswari xi ri xa nkoka ngopfu? Tanihi leswi vanhu lavakulu  va nga dyondzaka ku rhandza Xikwembu hi ku languta xikombiso xa Yesu, vana va dyondza ku rhandza Yehovha hi ku landzela xikombiso lexinene xa vatswari va vona. Vanakulobye va n’wana va nga n’wi aka kumbe va “onha mikhuva leyi pfunaka.” (1 Vakorinto 15:33) Loko n’wana a ha kula, vanghana va yena lavakulu i vatswari vakwe. Hikwalaho, vatswari va fanele va tivutisa: ‘Xana ndzi munghana wa muxaka muni? Xana xikombiso xa mina xi khutaza n’wana wa mina leswaku a hlakulela mikhuva leyinene? Xana ndzi veka xikombiso xa njhani etimhakeni ta nkoka ta xikhongelo ni dyondzo ya Bibele?’

Vatswari Lava Nga Ni Vuswikoti Va Khongela Ni Vana Va Vona

5. Vana va nga dyondza yini eka swikhongelo swa vatswari?

⁵ Vana va wena va nga dyondza swo tala hi Yehovha hi ku yingisela swikhongelo swa wena. Loko va ku twa u nkhensa Xikwembu hi nkarhi wa swakudya, ni loko u khongela hi nkarhi wa dyondzo ya Bibele, xana va nga fikelela makumu wahi? Va nga dyondza leswaku Yehovha u enerisa swilaveko swa hina swa nyama—kutani u fanele a nkhensiwa—nileswaku u hi dyondzisa ntiyiso wa le Bibeleni. Leti i tidyondzo ta nkoka.—Yakobo 1:17.

6. Vatswari va nga va pfuna njhani vana va vona ku vona leswaku Yehovha wa khathala hi un’wana ni un’wana wa vona?

⁶ Hambiswiritano, loko u khongela ni ndyangu wa wena hi minkarhi yin’wana handle ka ya swakudya ni ya dyondzo ya ndyangu ya Bibele, kutani eka swikhongelo swa wena u vulavula hi timhaka leti khumbaka wena ni vana va wena, ku ta va ni vuyelo lebyikulu. U ta pfuna vana va wena va vona leswaku Yehovha wa katseka endyangwini wa wena, naswona wa khathala swinene hi un’wana ni un’wana wa n’wina. (Vaefesa 6:18; 1 Petro 5:6, 7) Tatana un’wana u te: “Ku sukela loko xinhwanyetana xa hina xa ha ku velekiwa, a hi khongela na xona. Loko xi ri karhi xi kula, a hi khongela hi vuxaka bya xona ni van’wana ni hi timhaka leti khumbaka xona. Ku fikela loko a cata a huma muti, a ri kona siku leri hi nga kalangiki hi khongela na yena.” Xana na wena u nga khongela ni vana va wena siku ni siku? Xana u nga va pfuna leswaku va languta Yehovha a ri Munghana loyi a enerisaka swilaveko swa vona swa nyama ni swa moya a tlhela a khathala hi ndlela leyi va titwaka ha yona?—Vafilipiya 4:6, 7.

7. Vatswari va fanele va tiva yini leswaku swikhongelo swa vona swi va leswi kongomeke?

⁷ Ina, leswaku swikhongelo swa wena swi kongoma, u fanele u tiva leswaku ku endleka yini evuton’wini bya n’wana wa wena. Xiya leswi vuriwaka hi tatana un’wana loyi a kuriseke vana vambirhi: “Eku heleni ka vhiki rin’wana ni rin’wana, a ndzi tivutisa swivutiso swimbirhi: ‘Hi tihi timhaka leti karhateke vana va mina ngopfu vhiki leri? Naswona hi swihi swilo leswinene leswi endlekeke eka vona?’” Vatswari, xana mi nga tivutisa swivutiso leswi fanaka, kutani mi katsa tin’wana ta tinhlamulo ta swona eka swikhongelo leswi mi swi endlaka ni vana va n’wina? Loko mi endla tano, mi ta va mi va dyondzisa leswaku va khongela eka Yehovha—Mutwi wa xikhongelo—va tlhela va n’wi rhandza.—Pisalema 65:2.

Vatswari Lava Nga Ni Vuswikoti Va Khutaza Mikhuva Leyinene Ya Ku Dyondza

8. Ha yini vatswari va fanele va pfuna vana va vona ku hlakulela mikhuva leyinene yo dyondza Rito ra Xikwembu?

⁸ Langutelo ra vatswari hi dyondzo ya Bibele ri nga byi khumba njhani vuxaka bya n’wana ni Xikwembu? Leswaku vuxaka byin’wana ni byin’wana byi kula byi tlhela byi tiya, vanhu va kona va fanele va vulavurisana va tlhela va yingisana. Yin’wana ya tindlela leti hi yingisaka Yehovha ha tona i ku dyondza Bibele hi ku tirhisa minkandziyiso leyi humesiweke hi “hlonga ro tshembeka.” (Matewu 24:45-47; Swivuriso 4:1, 2) Hikwalaho, leswaku va pfuna vana va vona va va ni vuxaka byo tiya na Yehovha, vatswari va fanele va va khutaza ku hlakulela  mikhuva leyinene yo dyondza Rito ra Xikwembu.

9. Vana va nga pfuniwa njhani leswaku va hlakulela mikhuva leyinene ya ku dyondza?

⁹ Vana va nga pfuniwa njhani leswaku va hlakulela mikhuva leyinene yo dyondza? Ni kwalaho, xikombiso xa vatswari xa tirha swinene. Xana vana va wena va tala ku ku vona u ri karhi u hlaya Bibele ni ku endla ndzavisiso ha yona? Kumbexana u khomeke ngopfu hi ku khathalela vana, kutani u nga tivutisa leswaku u ta wu kuma kwihi nkarhi wa ku hlaya ni ku endla ndzavisiso. Kambe tivutise, ‘Xana vana va mina va tala ku ndzi vona ndzi hlalele thelevhixini?’ Loko swi ri tano, xana u nga tirhisa wun’wana wa nkarhi wolowo u va vekela xikombiso lexinene hi ku endla dyondzo ya wena n’wini?

10, 11. Hikwalaho ka yini vatswari va fanele va khoma dyondzo ya ndyangu ya Bibele ya nkarhi na nkarhi?

¹⁰ Ndlela yin’wana leyi vatswari va nga dyondzisaka vana va vona ha yona leswaku va yingisa Yehovha i ku vulavurisana hi timhaka ta Bibele nkarhi na nkarhi. (Esaya 30:21) Kambe van’wana va nga ha tivutisa, ‘Ha yini vana va fanele va va ni dyondzo ya ndyangu kasi vatswari va vona va famba na vona nkarhi ni nkarhi eminhlanganweni ya vandlha?’ Ku ni swivangelo swo hlayanyana leswi twalaka. Yehovha u nyike vatswari vutihlamuleri lebyikulu bya ku dyondzisa vana va vona. (Swivuriso 1:8; Vaefesa 6:4) Dyondzo ya ndyangu ya Bibele yi dyondzisa vana leswaku vugandzeri a hi nchumu lowu endliwaka exikarhi ka vanhu van’wana ntsena, kambe byi tirha ni le ka vutomi bya ndyangu.—Deteronoma 6:6-9.

¹¹ Ku tlula kwalaho, dyondzo ya ndyangu leyi fambisiwaka kahle yi nga pfuna vatswari ku vona miehleketo ya vana hi timhaka ta moya ni ta mahanyelo. Hi xikombiso, loko vana va ha ri vatsongo, vatswari va nga tirhisa buku yo tanihi leyi nge Dyondza Eka Mudyondzisi Lonkulu. * Eka ndzimana yin’wana ni yin’wana ya buku leyi ya Bibele, vana va komberiwa ku phofula mianakanyo ya vona malunghana ni mhaka leyi ku vulavuriwaka ha yona. Loko vatswari va tirhisa matsalwa lama kombisiweke ebukwini leyi, va nga kota ku pfuna vana va vona leswaku va va ni vuswikoti byo “hambanisa leswi lulameke ni leswi hoxeke.”—Vaheveru 5:14.

12. Vatswari va nga endla yini leswaku dyondzo ya ndyangu yi fambisana ni swilaveko swa n’wana, naswona hi swihi leswi wena u swi kumeke swi tirha emhakeni leyi?

¹² Loko vana va wena va ri karhi va kula, endla leswaku dyondzo ya ndyangu yi fambisana ni swilaveko swa vona. Xiya ndlela leyi mpatswa wun’wana wu va pfuneke ha yona vana va wona va malembe ya kondlo-a-ndzi-dyi leswaku va tiva leswi va faneleke va swi endla loko va rhambiwa ku ya exinkhubyanini xa ku chachula exikolweni. Tatana u ri: “Hi byele vana va hina leswaku hi nkarhi wa dyondzo  ya ndyangu leyi landzelaka, mina ni nsati wa mina hi ta tiendla vana, ivi vana va hina va vanhwanyana va tiendla vatswari. Vana havambirhi a va ta tihlawulela leswaku i mani a nga ta tiendla Tatana kumbe Manana, kambe a va fanele va khomisana va endla ndzavisiso hi mhaka leyi ni ku nyika nkongomiso malunghana ni xinkhubyana xa ku chachula exikolweni.” Vuyelo byi ve byihi? Tatana u ya emahlweni a ku: “Hi hlamale ngopfu ku vona vutlhari lebyi vana va hina va byi kombiseke (loko va yimele vatswari) loko va hlamusela hina (loko hi yimele vana) hi ku tirhisa Bibele, mhaka leyi ha yona ku nga ta va ku nga ri vutlhari ku ya exinkhubyanini xa ku chachula exikolweni. Leswi tlheleke swi hi tsakisa i swiringanyeto swa swilo leswi hi nga swi endlaka ematshan’weni yo ya eku chachuleni. Leswi swi endle leswaku hi kota ku twisisa leswi vana va hina va swi ehleketaka ni ku swi navela.” Kunene, leswaku dyondzo ya ndyangu yi khomiwa nkarhi na nkarhi yi tlhela yi fambisana ni swilaveko swa vana, vatswari va fanele va phikelela va tlhela va tirhisa vutlhari, kambe vuyelo bya kona i byikulu.—Swivuriso 23:15.

Ku Endla Leswaku Ku Va Ni Ku Rhula

13, 14. (a) Vatswari va nga endla njhani leswaku ku va ni moya wo rhula ekaya? (b) Ku nga va ni vuyelo byihi lebyinene loko mutswari a pfumela leswaku u endle xihoxo?

¹³ Nseve wu tala ku tlhava lexi wu kongomisiweke eka xona loko mucopi a wu copa a nga kavanyetiwi hi nchumu. Hilaha ku fanaka, vana va tala ku dyondza ku rhandza Yehovha loko vatswari va endla ku va ni ku rhula ekaya. Yakobo u tsale a ku: “Mbewu ya mbhandzu wa ku lulama, yi byaleriwa lava endlaka ku rhula ehansi ka swiyimo swa ku rhula.” (Yakobo 3:18) Vatswari va nga endla yini leswaku ku va ni ku rhula ekaya? Mpatswa lowu tekaneke wu fanele wu hlayisa vuxaka lebyi tiyeke evukatini. Wanuna ni wansati lava rhandzanaka ni ku xiximana, swi va olovela swinene ku dyondzisa vana va vona ku rhandza ni ku xixima van’wana, ku katsa na Yehovha. (Vagalatiya 6:7; Vaefesa 5:33) Rirhandzu ni xichavo swi kondletela ku rhula. Naswona mpatswa lowu nga ni ku rhula swi ta wu olovela ku herisa timholovo leti nga vaka kona endyangwini.

¹⁴ Kunene, tanihi leswi ku nga riki na vukati lebyi hetisekeke, a yi kona mindyangu leyi hetisekeke emisaveni namuntlha. Minkarhi yin’wana vatswari va nga tsandzeka ku kombisa mihandzu ya moya loko va tirhisana ni vana va vona. (Vagalatiya 5:22, 23) Loko sweswo swi endleka, vatswari va fanele va endla yini? Loko vatswari va pfumela leswaku va endle xihoxo, xana n’wana a nge he va kombi xichavo? Xiya xikombiso xa muapostola Pawulo. A a fana ni tatana wa moya eka vo tala. (1 Vakorinto 4:15) Hambiswiritano, a a pfumela erivaleni loko a endle swihoxo. (Varhoma 7:21-25) Hambiswiritano, ku titsongahata ni ku tshembeka ka yena swi endla leswaku hi n’wi xixima ematshan’weni yo n’wi tekela ehansi. Ku nga khathariseki swihoxo swakwe, Pawulo u tsalele  vandlha ra le Korinto hi ku tiyiseka a ku: “Mi va vatekeleri va mina, tanihi leswi mina ndzi nga mutekeleri wa Kreste.” (1 Vakorinto 11:1) Loko na wena u amukela swihoxo swa wena, vana va wena a va nge swi tekeli enhlokweni swihoxo swa wena.

15, 16. Ha yini vatswari va fanele va letela vana va vona leswaku va rhandza Vakreste-kulobye, naswona sweswo swi nga endlisiwa ku yini?

¹⁵ I yini swin’wana leswi vatswari va nga swi endlaka leswaku vana swi va olovela ku kombisa rirhandzu eka Yehovha? Muapostola Yohane u tsarile a ku: “Loko mani na mani a ku: ‘Ndzi rhandza Xikwembu,’ kasi u venga makwavo, i muhembi. Hikuva loyi a nga rhandziki makwavo, la n’wi vonaka, a nge swi koti ku rhandza Xikwembu lexi a nga si tshamaka a xi vona.” (1 Yohane 4:20, 21) Hikwalaho, loko u letela vana va wena ku rhandza Vakreste-kulobye, u va dyondzisa leswaku va rhandza Xikwembu. Vatswari va fanele va tivutisa, ‘Xana ndzi tala ku vula timhaka leti khutazaka hi vandlha kumbe ndzi tala ku sola-sola?’ U nga swi tivisa ku yini? Yingiserisisa ndlela leyi vana va wena va vulavulaka ha yona hi minhlangano ni swirho swa vandlha. Swi nga endleka u twa va phindha leswi wena u swi vuleke.

¹⁶ Vatswari va nga endla yini leswaku va pfuna vana va vona va rhandza vamakwavo va moya? Peter, tata wa vafana vambirhi va malembe ya kondlo-a-ndzi-dyi u ri: “Ku sukela loko vana va hina va ha ri vatsongo, a hi tala ku rhamba vamakwerhu lava vupfeke emoyeni va ta dya na hina ni ku dzumba na hina ekaya, naswona sweswo a swi hi tisela ntsako lowukulu. Vana va hina va kule va tolovelane ni vanhu lava rhandzaka Yehovha, naswona sweswi va swi vona leswaku ku tirhela Xikwembu i ndlela leyi tsakisaka evuton’wini.” Dennis, tata wa vanhwanyana va ntlhanu, u ri, “A hi khutaza vana va hina leswaku va tolovelana ni maphayona lama kuleke evandlheni, naswona a hi tala ku rhamba valanguteri lava famba-fambaka ni vasati va vona.” Xana na wena u nga tikarhatela ku pfuna vana va wena leswaku va languta vandlha tanihi ndyangu wa vona lowukulu?—Marka 10:29, 30.

Vutihlamuleri Bya N’wana

17. Hi xihi xiboho lexi vana va faneleke va xi endla eku heteleleni?

¹⁷ Tlhela u xiya xifaniso xa mucopi. Hambiloko a ri ni vutshila, hakanyingi u ta hupa lexi a koroleke xona loko nseve wu govekile kumbe wu gombonyokile. Ina, vatswari va ta ringeta hi matimba ku ololoxa nseve wo fanekisela lowu govekeke, hi ku ringeta ku lulamisa mianakanyo ya n’wana leyi hoxeke. Kambe vana va fanele va tihlawulela hi voxe loko va lava leswaku misava leyi yi va gova va endla ku rhandza ka yona kumbe va pfumelela Yehovha leswaku a “lulamisa tindlela” ta vona. —Swivuriso 3:5, 6; Varhoma 12:2.

18. Xana leswi n’wana a swi hlawulaka swi nga va khumba njhani van’wana?

¹⁸ Hambileswi vatswari va nga ni vutihlamuleri bya nkoka bya ku kurisa vana va vona hi “ku tshinya ni nkongomiso wa mianakanyo wa Yehovha,” leswaku n’wana u ta va njhani loko se a kurile swi titshege hi n’wana hi byakwe. (Vaefesa 6:4) Hikwalaho, n’wina vana tivutiseni, ‘Xana ndzi ta amukela ndzetelo wa rirhandzu lowu vatswari va mina va ndzi nyikaka wona?’ Loko swi ri tano, mi ta va mi hlawula ndlela leyinene yo hanya. Mi ta endla leswaku vatswari va n’wina va tsaka swinene. Xa nkoka ngopfu, mi ta tsakisa mbilu ya Yehovha.—Swivuriso 27:11.

[Nhlamuselo ya le hansi]

Wa Tsundzuka Xana?

• Vatswari va nga xi veka njhani xikombiso lexinene malunghana ni xikhongelo ni dyondzo ya Bibele?

• Vatswari va nga endla yini leswaku ku va ni ku rhula ekaya?

• Hi swihi swiboho leswi vana va langutanaka na swona, naswona xiboho lexi va xi endlaka xi nga va khumba njhani van’wana?

[Swivutiso Swa Dyondzo]

[Xifaniso eka tluka 28]

Xana n’wana wa wena u n’wi vekela xikombiso lexinene eka dyondzo ya wena n’wini?

[Xifaniso eka tluka 29]

Ndyangu lowu nga ni ku rhula wu tisa ntsako