“Va Humelela Niloko Va Ri Timpunga”

VANHU vo tala va le matikweni lama nga le kusuhi ni Lwandle ra Mediteraniya va byala mirhi ya mincindzu leyi tswalaka mihandzu leyi vuriwaka ti-date, eswivaveni swa vona. Mirhi leyi yi dume hi vuxongi bya yona ni mihandzu ya yona yo nandziha. Ku tlula kwalaho, mirhi leyi yi hambeta yi tswala mihandzu niloko se yi ri ni malembe yo tlula dzana.

Hosi Solomoni wa le Israyele wa khale u hlamusele xiyimo xa nhwanyana wo saseka wa Muxulami hi ndlela yo phata, a ku xi fana ni murhi wa ncindzu. (Risimu Ra Solomoni 7:7) Buku leyi nge Plants of the Bible yi ri: “Rito ra Xiheveru ra murhi wa ncindzu lowu tswalaka mihandzu leyi vuriwaka ti-date i ‘tàmâr.’ . . . Ri ve xifaniso xa Vayuda xa vumbhurhi ni vuxongi naswona hakanyingi a ri thyiwa vanhwanyana.” Hi xikombiso, makwavo wa Solomoni hi tatana loyi a a sasekile u thyiwe vito ra Tamari. (2 Samuwele 13:1) Vatswari van’wana va ha thya vana va vona va vanhwanyana vito rero.

A hi vavasati vo saseka ntsena lava fanisiwaka ni murhi wo saseka wa ncindzu. Mupisalema u yimbelerile a ku: “Lowo lulama u ta rhumbuka ku fana ni murhi wa ncindzu; u ta kula ku fana ni mukedari eLebanoni. Lava va byariweke endlwini ya Yehovha, va ta rhumbuka eswivaveni swa Xikwembu xa hina. Va ta hambeta va humelela niloko va ri timpunga, va ta hambeta va nyuhela va va vantshwa.”—Pisalema 92:12-14.

Hi ndlela yo fanekisela, lava tirhelaka Xikwembu hi ku tshembeka loko se va dyuharile, va ni swilo swo tala leswi va endlaka va fana ni murhi wo saseka wa ncindzu. Bibele yi ri: “Misisi ya mpunga i harhi ya ku saseka loko yi kumeka endleleni ya ku lulama.” (Swivuriso 16:31) Hambileswi va nga ha heleriwaka hi matimba loko va ri karhi va dyuhala, vadyuhari va nga tlhela va kuma matimba hi tlhelo ra moya loko va tiwundla hi ku dyondza Rito ra Xikwembu, ku nga Bibele nkarhi na nkarhi. (Pisalema 1:1-3; Yeremiya 17:7, 8) Hikwalaho ka marito ya vona lama tsakisaka ni xikombiso xa vona lexinene, vadyuhari lava tshembekaka i xihlovo lexikulu xa xikhutazo eka van’wana naswona va hambeta va tswala mihandzu lembe ni lembe. (Tito 2:2-5; Vaheveru 13:15, 16) Ku fana ni murhi wa ncindzu lowu tswalaka mihandzu leyi vuriwaka ti-date, vadyuhari va nga humelela emalembeni ya vona ya vudyuhari.