Swiboho Leswi Tisaka Ntsako

“LOKO a ndzi lo rhanga ndzi ehleketa!” I kangani u tibyela sweswo? Hinkwerhu hi lava ku endla swiboho leswi hi nga ta ka hi nga tisoli ha swona, ngopfu-ngopfu loko swiboho swa kona swi ta khumba vutomi bya hina. Hambiswiritano, hi nga swi endlisa ku yini swiboho leswi nga ta hi tisela ntsako?

Xo sungula hi fanele hi kuma nkongomiso lowu tshembekaka. Xana nkongomiso wo tano wu kona? Vanhu vo tala va ri a wu kona. Hi ku ya hi nkambisiso lowu endliweke le United States, 75 wa tiphesente ta swichudeni swa le kholichi swi pfumela leswaku a ku na nchumu lowu lulameke ni lowu hombolokeke naswona nhlamuselo ya leswinene ni leswo biha ya hambana hi ku ya hi “mavonelo ya vanhu ni mindhavuko leyi nga faniki.”

Xana swa twala hakunene ku anakanya leswaku nkongomiso wa mahanyelo lamanene wu titshege hi leswi munhu kumbe vanhu va swi vonisaka swona? Doo! Loko vanhu a va ntshunxekile ku endla xin’wana ni xin’wana lexi va xi lavaka, vuyelo bya kona a ku ta va ndhasu-ndhasu. I mani la nga lavaka ku tshama endhawini leyi ku nga riki na milawu, laha ku nga riki na tihuvo, naswona ku nga ri na maphorisa? Handle ka swona, mavonelo ya munhu ma pfa ma hoxisa. Hi nga ha hlawula ku endla swilo leswi hi tshembaka leswaku swi lulamile kambe hi ya swi lemuka endzhaku leswaku a hi endle xihoxo. Hakunene, matimu hinkwawo ya munhu ma tiyisekisa ntiyiso wa Bibele lowu nge: “Munhu loyi a fambaka a nga ka a nga wu kongomisi nkondzo wa yena.” (Yeremiya 10:23) Kutani, hi kwihi laha hi nga yaka kona leswaku hi kuma nkongomiso loko hi endla swiboho leswi khumbaka vutomi bya hina?

Mufumi la ha riki muntshwa loyi ku vulavuriweke ha yena eka xihloko lexi hundzeke u ye eka Yesu hi vutlhari. Hilaha hi swi voneke hakona, loko a hlamula xivutiso xa jaha leri, Yesu u kombetele  eka Nawu wa Xikwembu. Yesu u swi xiyile leswaku Yehovha Xikwembu i Xihlovo lexi tlakukeke xa vutivi ni vutlhari ni leswaku U tiva leswi nga vuyerisaka swivumbiwa swa Yena. Xisweswo Yesu u te: “Leswi ndzi swi dyondzisaka a hi swa mina, kambe i swa loyi a ndzi rhumeke.” (Yohane 7:16) Entiyisweni, Rito ra Xikwembu i xihlovo lexi tshembekaka xa nkongomiso lowu nga ta hi pfuna ku endla swiboho swa vutlhari evuton’wini. A hi kambisiseni misinya ya milawu yi nga ri yingani leyi kumekaka eRitweni ra Xikwembu, leyi loko yi tirhisiwe kahle yi nga ta hoxa xandla eka ntsako wa hina.

Ndlela Leyi Hi Faneleke Ku Khoma Van’wana Ha Yona

Eka Dyondzo ya yena leyi dumeke ya le Ntshaveni, Yesu u dyondzise nsinya wa nawu wa xisekelo lowu nga ta hi pfuna ku endla swiboho swa vutlhari loko hi tirhisana ni van’wana. U te: “Swilo hinkwaswo, leswi mi lavaka vanhu va swi endla eka n’wina, na n’wina mi fanele mi swi endla eka vona.”—Matewu 7:12.

Van’wana va tirhise xivulwa lexi fanaka hi ndlela leyi hoxeke: “U nga endleli van’wana leswi u nga laviki swi endliwa eka wena.” Ku komba ku hambana eku tirhiseni ka nsinya lowu wa nawu hi ndlela leyi faneleke ni hi ndlela leyi hoxeke, xiya xikombiso xa Yesu xa Musamariya lonene. Muyuda un’wana u biwile a siyiwa a ri ekusuhi ni ku fa egondzweni rin’wana. Muprista ni Mulevhi va n’wi vonile kambe va hundza hi le tlhelo ka yena. Hikwalaho ka leswi va nga endlangiki nchumu xo biha lexi nyanyiseke nhlomulo wa munhu loyi, ku nga vuriwa leswaku va wu tirhise hi ndlela leyi hoxeke nsinya wa nawu. Ku hambana ni sweswo, Musamariya loyi a a tihundzela u yimile a pfuna. U bandiche timbanga ta Muyuda naswona u n’wi yise endhawini ya vaendzi leswaku a khathaleriwa kona. U endlele wanuna loyi leswi a a ta lava leswaku swi endliwa eka yena. U tirhise nsinya wa nawu hi ndlela leyi faneleke—kutani a endla xiboho xa vutlhari.—Luka 10:30-37.

Ku ni tindlela to tala leti hi nga tirhisaka nsinya lowu wa nawu ha tona ku tlhela ku va ni vuyelo lebyi tsakisaka. A hi nge ku ni ndyangu lowuntshwa lowu rhurheleke endhawini ya ka n’wina. Hikwalaho ka yini u nga teki goza ro amukela swirho swa wona? U nga ha va pfuna ku tolovelana ni ndhawu ya ka n’wina u tlhela u hlamula swivutiso leswi va nga na swona ni ku khathalela swilaveko swa vona. Hi ku teka goza u pfuna muakelani, u ta aka vuxaka lebyinene ni vaakelani va wena lavantshwa. Naswona u ta kuma ku eneriseka hi ku tiva leswaku u endle leswi tsakisaka Xikwembu. Xana xexo a hi xiboho xa vutlhari?

Swiboho Leswi Sekeriweke Eka Ku Rhandza Van’wana

Ku engetela eka nsinya wa nawu wa ku khoma van’wana hi musa, Yesu u nyikele nkongomiso wun’wana lowu nga ta ku pfuna ku endla swiboho swa vutlhari. Loko a vutisiwe leswaku hi xihi xileriso lexikulu eNawini wa Muxe, Yesu u hlamule a ku: “‘U fanele u rhandza Yehovha Xikwembu xa wena hi mbilu ya wena hinkwayo ni hi moya-xiviri wa wena hinkwawo ni hi mianakanyo ya wena hinkwayo.’ Lexi hi xona xileriso lexikulu ni xo sungula eka hinkwaswo. Xa vumbirhi, lexi fanaka na xona, xi ri, ‘U fanele u rhandza warikwenu kukota loko u tirhandza.’ Nawu hinkwawo ni Vaprofeta swi titshege hi swileriso leswi swimbirhi.”—Matewu 22:36-40.

Eka vusiku byo hetelela a nga si fa, Yesu u nyike vadyondzisiwa vakwe “xileriso lexintshwa,” xa ku rhandzana. (Yohane 13:34) Hikwalaho ka yini a vule leswaku xileriso xexo i xintshwa? Xana kahle-kahle a a nga hlamuselanga leswaku ku rhandza warikwerhu hi xin’wana xa swileriso swimbirhi leswi Nawu hinkwawo wu titshegeke ha swona? Ehansi ka Nawu wa Muxe, Vaisrayele a va lerisiwe leswi: “U fanele u rhandza munhu-kuloni kukota loko u tirhandza.” (Levhitika 19:18) Hambiswiritano, Yesu sweswi a a lerisa vadyondzisiwa vakwe leswaku va endla leswi tlulaka sweswo. Hi vusiku byebyo, Yesu u byele vadyondzisiwa vakwe leswaku a a ri kusuhi ni ku nyiketa vutomi byakwe hikwalaho ka vona. Kutani u va byele a ku: “Xileriso xa mina hi lexi, hileswaku mi rhandzana hilaha ndzi mi rhandzeke hakona. A nga kona la nga ni rirhandzu ro tlula leri, ra leswaku munhu a nyiketa moya-xiviri wakwe hikwalaho ka vanakulobye.” (Yohane 15:12, 13) Ina, xileriso lexi a xi ri xintshwa hikuva a xi lava leswaku u veka swilaveko swa vanhu van’wana emahlweni ka swa wena.

Ku na tindlela to tala leti hi nga kombisaka rirhandzu leri nga riki na vutianakanyi ha tona, hi ku ka hi nga khathaleli swilo swa hina ntsena. Hi  xikombiso, a hi nge u tshama efleteni naswona u lava ku yingisela vuyimbeleri hi mpfumawulo lowu tlakukeke kambe wu siringa muakelani wa wena. Xana u nga swi tsakela ku tima vuyimbeleri bya wena leswaku muakelani wa wena a ta kuma ku rhula? Hi marito man’wana, xana u nga rhangisa swilaveko swa muakelani ku ri ni swa wena?

Anakanya hi xiyimo xin’wana. Siku rin’wana loko ku ri karhi ku titimela naswona ku ri ni gamboko le Canada, mukhalabye un’wana u amukele vaendzi vambirhi lava nga Timbhoni ta Yehovha. Loko va ri karhi va vulavula, mukhalabye loyi u vule leswaku a nga swi kotanga ku susa gamboko emahlweni ka yindlu yakwe hileswi a a ri ni vuvabyi bya mbilu. Endzhaku ka nkarhi u twe pongo lerikulu ra tifoxolo to susa gamboko. Timbhoni leti timbirhi a ti tlhele ti vuya ti ta basisa ndlela ni switepisi leswi yaka enyangweni wa yindlu yakwe. U tsale papila a ri rhumela eka hofisi ya rhavi ra Timbhoni ta Yehovha eCanada a ku: “Namuntlha ndzi vone rirhandzu ra ntiyiso ra Vukreste. Hakunene swi ndzi pfunile ku antswisa ndlela leyi a ndzi yi languta ha yona misava ya namuntlha. Swi tlhele swi tiyisa ndlela leyi a ndzi wu xixima ha yona ntirho wa n’wina wa misava hinkwayo.” Ina, loko ho hlawula ku pfuna van’wana hambi ku ri hi swilo leswi langutekaka swi ri switsongo, sweswo swi nga khumba van’wana hi ndlela leyinene. Wa nga vona ntsako lowu tisiwaka hi ku endla swiboho swo tano swa ku tirhandzela!

Swiboho Leswi Sekeriweke Eka Ku Rhandza Xikwembu

Mhaka yin’wana leyi hi faneleke hi yi kambisisa loko hi endla swiboho hi leyi Yesu a yi vuleke xileriso lexikulu—ku nga ku rhandza Xikwembu. Marito ya Yesu a ma kongomisiwe eka Vayuda, lava a va ri tiko leri ana se a ri tinyiketele eka Yehovha. Hambiswiritano, Muisrayele ha un’we a a boheka ku hlawula loko a ta tirhela Xikwembu hi moya-xiviri hinkwawo ni hi rirhandzu leri heleleke.—Deteronoma 30:15, 16.

Hilaha ku fanaka, swiboho leswi u swi endlaka swi kombisa ndlela leyi u titwaka ha yona hi Xikwembu. Hi xikombiso, loko u ya u tlangela nkoka wa Bibele, na wena u langutana ni xiboho. Xana u nga swi tsakela ku va ni dyondzo ya nkarhi ni nkarhi ya Bibele, hi xikongomelo xo va mulandzeri wa Yesu? Loko u hlawula ku endla tano u ta kuma ntsako hakunene, hikuva Yesu u te: “Va tsaka lava khathalaka hi xilaveko xa vona xa moya.”—Matewu 5:3.

A hi swi tivi loko mufumi la ha riki muntshwa a tisorile hi xiboho xa yena. Hambiswiritano, ha swi tiva leswi muapostola Petro a titwiseke xiswona loko a ve mulandzeri wa Yesu Kreste malembe yo tala. Kwalomu ka 64 C.E., loko makumu ya vutomi bya yena ma tshinela, Petro u khutaze vapfumeri-kulobye a ku: “Endlani hinkwaswo leswi mi nga swi kotaka leswaku emakumu [Xikwembu xi] mi kuma mi ri lava pfumalaka xivati, lava nga solekiki ni lava nga ni ku rhula.” (2 Petro 1:14; 3:14) Swi le rivaleni leswaku Petro a nga tisolanga hi xiboho lexi se a a ri ni malembe yo tlula 30 a xi endlile, naswona u khutaze van’wana leswaku va khomelela swi tiya eka xiboho lexi va xi endleke.

Ku landzela xitsundzuxo xa Petro swi vula ku endla xiboho xo amukela vutihlamuleri byo va mudyondzisiwa wa Yesu ni ku hlayisa milawu ya Xikwembu. (Luka 9:23; 1 Yohane 5:3) Leswi swi nga ha tikomba swi tika, kambe Yesu u hi tshembisile hi ku kongoma a ku: “Tanani eka mina, n’wina hinkwenu lava tirhaka hi matimba ni lava tikeriwaka,  ndzi ta mi phyuphyisa. Tlhandlekani joko ra mina ehenhla ka n’wina mi tlhela mi dyondza eka mina, hikuva ndzi ni moya wo rhula ni mbilu yo titsongahata, kutani mi ta kumela mimoya-xiviri ya n’wina ku phyuphya. Hikuva joko ra mina ra olova ni ndzhwalo wa mina wa vevuka.”—Matewu 11:28-30.

Xiya ntokoto wa Arthur. Loko a ri na malembe ya khume, Arthur u sungule ku dyondza ku tlanga vhayolini, hi xikongomelo xo lava ku va mutshila. Loko se a ri na malembe ya 14, a a ri mutlangi la tivekaka wa vhayolini eka tikhonsati. Hambiswiritano, a a nga tsakanga. Tata wakwe nkarhi hinkwawo a a ri ni swivutiso malunghana ni xikongomelo xa vutomi naswona u rhambe vafundhisi ekaya rakwe; kambe a nga enerisekanga hi tinhlamulo ta vona. Tanihi ndyangu, va tivutise malunghana ni loko Xikwembu xi ri kona ni leswaku ha yini xi pfumelela vuhomboloki. Kutani tata wa Arthur u sungule ku vulavurisana ni Timbhoni ta Yehovha. Bulo ra vona ri khumbe tata wa Arthur, ivi ri endla leswaku ndyangu hinkwawo wu va ni dyondzo ya Bibele.

Hi ku famba ka nkarhi, Arthur u sungule ku twisisa hi ku ya hi Matsalwa leswaku ha yini Xikwembu xi pfumelele ku xaniseka, naswona u xi vone kahle xikongomelo xa vutomi. Kun’we ni swirho swinharhu swa ndyangu wa ka vona, Arthur u endle xiboho lexi a nga tisolangiki ha xona. U nyiketele vutomi byakwe eka Yehovha. U te: “Ndzi tsake ngopfu leswi Yehovha a ndzi pfuneke leswaku ndzi tiva ntiyiso ni ku ndzi kutsula eka nkwetlembetano lowu vaka kona exikarhi ka vatlangi lavakulu va vuyimbeleri. Va endla xin’wana ni xin’wana leswaku va humelela.”

Arthur wa ha tsakela ku tlanga vhayolini leswaku a tsakisa vanghana vakwe, kambe a hi nchumu wa nkoka evuton’wini bya yena. Ku hambana ni sweswo, xa nkoka u nyiketele vutomi bya yena eku endleni ka ntirho wa Xikwembu. U tirha eka rin’wana ra marhavi ya Timbhoni ta Yehovha. Ku fana na Arthur ni timiliyoni ta vanhu van’wana, kambe ku hambana ni mufumi la fuweke la ha riki muntshwa, na wena u nga endla xiboho lexi nga ta ku tisela ntsako lowukulu—xa ku amukela xirhambo xo va mulandzeri wa Yesu.

[Xifaniso eka tluka 6]

Xiboho xa wena xi nga khumba vutomi bya van’wana

[Xifaniso lexi nga eka tluka 7]

Xana u ta dyondza Bibele kutani u va mulandzeri wa Yesu?