Xana Holideyi Ya Vuhedeni Yi Nga Hundzuriwa Ya Vukreste?

HI XIXIKA xa 2004, a ku ri ni njhekanjhekisano lowu tsakisaka hi nkarhi wa Khisimusi eItaly. Vakongomisi va ndzawulo ya dyondzo ni vadyondzisi va khutaze leswaku ku hungutiwa kumbe ku herisiwa hi ku helela nchumu wun’wana ni wun’wana lowu vulavulaka hi mikhuva ya vukhongeri ya Khisimusi. Va vule sweswo hikwalaho ko xixima vana lava nghenaka xikolo lava nga riki Makhatoliki kumbe Maprotestente lava nhlayo ya vona yi kulaka swinene. Hambiswiritano, vakongomisi van’wana endzawulweni ya dyondzo, vadyondzisi ni lava tirhaka mintirho yin’wana va lave leswaku mikhuva yoleyo yi xiximiwa naswona yi hlayisiwa hi ku helela.

Kambe handle ka njhekanjhekisano lowu, xana mikhuva yo tala ya Khisimusi yi huma kwihi? Loko njhekanjhekisano wu ya eku heleni, phepha-hungu ra Vatican ri vule timhaka leti tsakisaka.—L’Osservatore Romano.

Malunghana ni siku leri Khisimusi yi tlangeriwaka ha rona, phepha-hungu ra Khatoliki ri te: “Siku leri hakunene Yesu a velekiweke ha rona a ri tiviwi hikuva matimu ya Rhoma, ku hlayiwa ka vanhu hi nkarhi wolowo ni ndzavisiso lowu endliweke eka malembe-xidzana lama landzeleke a swi kombisi hi ku tiyiseka siku ra kona ra xiviri. . . . Siku ra ti-25 ta December, hilaha ri tiviwaka hakona hi ku angarhela, ri hlawuriwe hi Kereke ya Rhoma  hi lembe-xidzana ra vumune. Le Rhoma laha hi lembe-xidzana rero a ku gandzeriwa swikwembu swo tala, siku leri ri nyiketeriwe eka xikwembu xa Dyambu . . . Hambileswi vukhongeri bya Vukreste se a byi amukeleka eRhoma hi ku ya hi Xileriso lexi humesiweke hi Constantine, xitori xa . . . xikwembu xa Dyambu, a xa ha dume swinene ngopfu-ngopfu eka masocha. Minkhuvo leyi boxiweke laha henhla, leyi hinkwayo ka yona a yi tlangeriwa hi ti-25 ta December, yi huma eka mukhuva lowu a wu dume swinene. Leswi swi endle leswaku Kereke ya Rhoma yi vula leswaku siku ra ti-25 ta December a ri ri ra nkoka eka vukhongeri bya Vukreste hi ku siva ku tlangeriwa ka xikwembu xa Dyambu hi Dyambu ra xiviri ra Vululami ku nga Yesu Kreste, yi ri hlawula leswaku ri va siku ro tlangela ku velekiwa ka yena.”

Ku vuriwa yini hi murhi wa Khisimusi lowu sweswi wu nga xiphemu xa mukhuva wa kereke ya Khatoliki?

Xihloko xin’wana xa phepha-hungu ra Khatoliki xi vule leswaku eminkarhini ya khale, mirhi yo tala leyi matluka ya yona ma tshamaka ma ri ya rihlaza lembe hinkwaro, yo tanihi “murhi wun’wana lowu va endlaka minkukulu ha wona, ni wun’wana lowu matluka ya wona va endlaka harhi leyi a yi nyikiwa vahluri ni marhavi ya muphayini, a yi tekiwa yi ri ni matimba yo sivela mavabyi.” Xi ye emahlweni xi ku: “Hi ti-24 ta December a ku tsundzukiwa Adamu na Evha hi ku tlanga xitori lexi dumeke swinene xa Murhi wa le Paradeyisini leyi nga emisaveni . . . Murhi lowu a wu fanele wu va wa maapula, kambe leswi murhi wolowo a wu nga ta faneleka hi xixika, a ku tirhisiwa murhi wa muphayini exitejini kutani ku tlhomiwa maapula yo hlayanyana eka marhavi ya wona leswaku ma fanekisela ku Kutsuriwa ka vanhu ka le nkarhini lowu taka, ni xinkwa xo kala comela lexi endliweke hi makokisi lama kandziweke ma va swivumbeko swo hlawuleka leswi a swi ri swifanekiselo swa Xilalelo xa Yesu, swiwitsi ni tinyiko ta vana.” Ku endleke yini endzhaku ka nkarhi wolowo?

Loko phepha-hungu leri boxiweke eku sunguleni ri vula leswaku mukhuva wa ku tirhisiwa ka murhi wa Khisimusi wu sungule eJarimani hi lembe-xidzana ra vu-16, ri ri: “Italy ku ve rin’wana ra matiko yo hetelela ku tirhisa murhi wa Khisimusi, xivangelo xin’wana xa sweswo hileswi a ku dume mavarivari ya leswaku ku tirhisiwa ka murhi wa Khisimusi a ku ri mukhuva wa kereke ya Protestente, kutani hikwalaho ka sweswo a wu fanele wu siviwa hi xidyelo [xifaniso xa Yesu na Mariya].” Mupapa Paul wa Vutsevu “u sungule mukhuva wolowo hi ku simeka murhi lowukulu swinene wa Khisimusi” [eSt. Peter’s Square, eRhoma] ekusuhi ni xifaniso xa Yesu na Mariya.—L’Osservatore Romano.

Xana u swi vona swi amukeleka leswaku murhangeri wa vukhongeri a endla leswaku swiendlakalo ni mimfungho leyi humaka eka swiendlo swa vuhedeni bya khale swi va ni nhlamuselo leyi vonakaka onge i ya Vukreste? Matsalwa ma tsundzuxa Vakreste va ntiyiso leswaku hi rihi goza lerinene leri va faneleke va ri teka: “Ku lulama ni ku kala nawu swi ni xinakulobye xihi? Kumbe ku vonakala ni munyama swi hlangana kwihi?”—2 Vakorinto 6:14-17.

[Swifaniso eka tluka 8, 9]

Murhi wa Khisimusi (eka tluka leri nga hala tlhelo) ni xifaniso xa Yesu na Mariya eVatican

[Xihlovo Xa Kona]

© 2003 BiblePlaces.com

[Xifaniso eka tluka 9]

Xikwembu xa dyambu

[N’wini wa Xifaniso]

Museum Wiesbaden