Yehovha Wa Xi Hlamula Xikhongelo Lexi Humaka eMbilwini

“Leswaku vanhu va ta swi tiva leswaku wena loyi vito ra wena u nga Yehovha, wena u ri wexe u La nge Henhla-henhla emisaveni hinkwayo.”—PS. 83:18.

1, 2. I yini leswi tsakiseke vanhu vo tala, naswona hi swihi swivutiso leswi nga vutisiwaka?

EMALEMBENI yo talanyana lama hundzeke, wansati un’wana a a ri ni gome swinene hikwalaho ka khombo leri hlaseleke ndhawu ya ka vona. Leswi a tswaleriweke endyangwini lowu nghenaka kereke ya Rhoma Khatoliki u ye eka mufundhisi wa kwalaho a ya kombela mpfuno, kambe mufundhisi yoloye a nga swi lavanga hambi ku ri ku vulavula na yena. Kutani u khongele eka Xikwembu a ku: “A ndzi swi tivi leswaku u mani . . . , kambe ndza swi tiva leswaku u kona. Ndzi kombela u ndzi pfuna ndzi ku tiva!” Endzhaku ka nkarhinyana, Timbhoni ta Yehovha ti n’wi endzerile kutani ti n’wi chavelela ni ku n’wi nyika vutivi lebyi a a byi lava. Swin’wana swa swilo swo tala leswi va n’wi dyondziseke swona hi leswaku Xikwembu xi ni vito, ku nga Yehovha. Mhaka yoleyo yi n’wi tsakise ngopfu. U te: “Phela lexi hi xona Xikwembu lexi a ndzi lava ku xi tiva ku sukela loko ndza ha ri ntsongo!”

² Vo tala swi va tsakisile loko va twa leswaku Xikwembu xi ni vito. Vunyingi bya vona va sungule ku vona vito ra Yehovha loko va hlaya Pisalema 83:18 eBibeleni. Eka Vuhundzuluxeri Bya Misava Leyintshwa ndzimana yoleyo yi hlayeka hi ndlela leyi: “Leswaku vanhu va ta swi tiva leswaku wena loyi vito ra wena u nga Yehovha, wena u ri wexe u La nge Henhla-henhla emisaveni hinkwayo.” Xana u tshame u tivutisa leswaku ha yini Pisalema 83 yi tsariwile? Hi swihi swiendlakalo leswi nga endlaka leswaku un’wana ni un’wana a pfumela leswaku Yehovha hi yena Xikwembu xi ri xin’we xa ntiyiso? I yini leswi namuntlha hi nga swi dyondzaka eka pisalema leyi? Swivutiso sweswo hi ta swi kambisisa exihlokweni lexi. *

Ku Lukela Vanhu Va Yehovha Mano

3, 4. Pisalema 83 yi tsariwe hi mani, naswona hi wihi nxungeto lowu a a vulavula ha wona?

³ Xingheniso xa Pisalema 83 xi kombisa leswaku pisalema leyi i “miloti ya Asafa.” Swi tikomba onge Asafa mutsari wa pisalema leyi a a ri ntukulu wa Mulevhi, naswona a a ri xiyimbeleri lexi dumeke hi nkarhi wa ku fuma ka Hosi Davhida. Eka pisalema leyi, mupisalema u kombela Yehovha leswaku a teka goza leswaku a tlakusa vuhosi Byakwe ni ku endla leswaku vito Rakwe ri tiveka. Swi tikomba onge pisalema leyi yi tsariwe endzhaku ka loko Solomoni a file. Ha yini? Hikuva hi nkarhi wa ku fuma ka Davhida na Solomoni, hosi ya le Tiri a yi ri munghana wa tiko ra Israyele. Hi nkarhi wa ku tsariwa ka Pisalema 83, vaaki va le Tiri a va lwisana ni tiko ra Israyele naswona se a va yima ni valala va vona.

 ⁴ Mupisalema u boxa matiko ya khume lawa a ma boha makungu yo lovisa vanhu va Xikwembu. Matiko wolawo ya valala a ma ri vaakelani va tiko ra Israyele naswona ma longoloxiwe hi ndlela leyi: “Mintsonga ya Edomu ni Vaiximayele, Mowabu ni Vahageri, Gebali, Amone na Amaleke, Filisita swin’we ni vaaki va Tiri. Na Asiriya ri tihlanganise na vona.” (Ps. 83:6-8) A ku humelela yini etikweni ra Israyele loko ku tsariwa pisalema leyi? Van’wana va ringanyeta leswaku yi vulavula hi nkarhi lowu tiko ra Israyele ri nga hlaseriwa hi mimfumo leyi hlanganeke ya Vaamone, Vamowabu ni vaaki va le Ntshaveni ya Seyiri enkarhini wa Yehoxafati. (2 Tikr. 20:1-26) Van’wana va anakanya leswaku yi vulavula hi nkarhi lowu tiko ra Israyele a ri vengiwa swinene hi matiko lawa a ri vandzamane na wona.

5. Pisalema 83 yi va pfuna njhani Vakreste namuntlha?

⁵ Ku nga khathariseki xivangelo xa kona, swi le rivaleni leswaku Yehovha Xikwembu hi yena la nga huhutela ku tsariwa ka pisalema leyi hi nkarhi lowu tiko rakwe a ri ri ekhombyeni. Pisalema leyi yi tlhela yi khutaza malandza ya Xikwembu namuntlha lawa ematin’wini ya wona hinkwawo ma tshamelaka ku hlaseriwa hi valala lava tiyimiseleke ku ma herisa. Naswona yi ta tlhela yi hi tiyisa ku nga ri khale loko Gogo wa Magogo a hlengeleta mavuthu ya yena leswaku a ringeta ro hetelela ku lovisa vanhu hinkwavo lava gandzelaka Xikwembu hi moya ni ntiyiso.—Hlaya Ezekiyele 38:2, 8, 9, 16.

Mhaka Leyi A Yi Ri Ya Nkoka Eka Mupisalema

6, 7. (a) Hi swihi swilo swa nkoka leswi mupisalema a swi khongeleleke eka tindzimana to sungula ta Pisalema 83? (b) Hi wihi nchumu lowu mupisalema a a karhateka ngopfu ha wona?

⁶ Yingisa loko mupisalema a tiphofula hi xikhongelo malunghana ni ndlela leyi a titwaka ha yona a ku: “Oho Xikwembu, u nga miyeli; u nga pfali nomu, u nga tshami u nga vulavuli, Wena Loyi a nga ni Vukwembu. Hikuva waswivo, valala va wena va ni hasahasa; ni lava va ku vengaka swinene va tlakuse nhloko ya vona. Va lukela vanhu va wena mano exihundleni . . . Hikuva hi mbilu va tsundzuxanile hi vun’we; va endle ntwanano wa ku lwa na wena.”—Ps. 83:1-3, 5.

⁷ I yini lexi mupisalema a a karhateka ngopfu ha xona? Swi nga ha endleka leswaku a a karhateka swinene hi vuhlayiseki bya yena n’wini ni bya ndyangu wakwe. Kambe nchumu lowu a a karhateka ngopfu ha wona a ku ri ku sandziwa ka vito ra Yehovha ni ku xungetiwa ka tiko leri a ri tiviwa hi vito rero. Onge hinkwerhu ka hina hi nga tikarhatela ku languta swilo hi ndlela leyi fanaka ni ya mupisalema loko hi ri karhi hi tiyisela emasikwini lawa ya makumu ya misava leyi ya khale.—Hlaya Matewu 6:9, 10.

8. A xi ri xihi xikongomelo xa matiko lawa a ma bohele tiko ra Israyele makungu yo biha?

⁸ Mupisalema u tshaha valala va tiko ra Israyele va ri karhi va vula marito lawa: “Tanani hi ta va herisa va nga ha vi tiko, leswaku vito ra Israyele ri nga ha tlheli ri tsundzukiwa.” (Ps. 83:4) Hakunene matiko wolawo a ma va venga vanhu lava Xikwembu xi va hlawuleke! Kambe a ma ri ni xivangelo xin’wana lexi a xi ma susumetela ku lwa na rona. A ma navela tiko ra Israyele kutani ma tibuma ma ku: “A hi tekeni ndzhaka ya tindhawu to tshama eka tona ta Xikwembu.” (Ps. 83:12) Xana enkarhini wa hina swi kona leswi nga endleka leswi fanaka ni leswi? Ina!

‘Ndhawu Ya Wena Yo Tshama Eka Yona Leyi Kwetsimaka’

9, 10. (a) Eminkarhini ya khale, a ku ri yini ndhawu ya Xikwembu yo kwetsima yo tshama eka yona? (b) Hi yihi mikateko leyi masalela lama totiweke ni “tinyimpfu tin’wana” ma tiphinaka ha yona namuntlha?

⁹ Eminkarhini ya khale Tiko leri Tshembisiweke a ri vuriwa ndhawu ya Xikwembu yo tshama eka yona leyi kwetsimaka. Tsundzuka risimu ra ku hlula leri Vaisrayele va ri yimbeleleke endzhaku ka loko va kutsuriwile aEgipta, leri nge: “Wena hi musa wa wena wa rirhandzu u rhangele vanhu lava u va kutsuleke; kunene wena hi ntamu wa wena u ta va kongomisa endhawini ya wena leyi kwetsimaka, yo tshama eka yona.” (Eks. 15:13) Hi ku famba ka nkarhi, ‘ndhawu yoleyo yo tshama eka yona’ yi ve ni tempele, vaprista ni ntsindza wa kona ku nga Yerusalema ni tihosi ta rixaka ra Davhida leti tshameke exiluvelweni xa Yehovha. (1 Tikr. 29:23) A swi hlamarisanga loko Yesu a vitana Yerusalema “muti wa Hosi leyikulu.”—Mat. 5:35.

¹⁰ Ku vuriwa yini hi nkarhi wa hina? Hi 33 C.E., ku tswariwe tiko lerintshwa ku nga “Israyele wa Xikwembu.” (Gal. 6:16) Tiko rero, leri vumbiweke hi vamakwavo va Yesu Kreste lava totiweke, ri hetisise  ntirho lowu Israyele wa nyama a tsandzekeke ku wu endla, wa ku va timbhoni leti vitaniwaka hi vito ra Xikwembu. (Isa. 43:10; 1 Pet. 2:9) Ni le ka tiko leri lerintshwa Yehovha u endle xitshembiso lexi a xi endleke eka Israyele wa nyama, a ku: “Ndzi ta va Xikwembu xa vona kutani vona va ta va vanhu va mina.” (2 Kor. 6:16; Lev. 26:12) Hi 1919, Yehovha u amukele masalela ya “Israyele wa Xikwembu,” naswona hi nkarhi wolowo ma ve “tiko,” naswona ma kote ku ntshunxeka leswaku ma endla ntirho wa Xikwembu ma tlhela ma tiphina hi paradeyisi ya moya. (Esa. 66:8) Ku sukela hi va-1930, timiliyoni ta “tinyimpfu tin’wana” ti tihlanganise na wona. (Yoh. 10:16) Leswi Yehovha a katekisaka Vakreste va manguva lawa hi ku andza ni ku va sirhelela, leswi swi nyikela vumbhoni lebyi khorwisaka bya leswaku vuhosi bya Yehovha byi lulamile. (Hlaya Pisalema 91:1, 2.) Loko Sathana a vona ku andza loku hinkwako wo vila!

11. Hi xihi xikongomelo lexikulu xa valala va Xikwembu?

¹¹ Ku sukela loko hi sungule ku hanya enkarhini lowu wa makumu, Sathana u karhi u hlohlotela vanhu lava endlaka ku rhandza ka yena laha misaveni leswaku va lwisana ni masalela ya vatotiwa swin’we ni vanghana va vona va tinyimpfu tin’wana. Sweswo swi endleke eYuropa Vupela-dyambu laha a ku fuma Manazi ni le Yuropa Vuxa laha a ku fuma hulumendhe ya Makhomunisi ya le Soviet Union. Swi tlhele swi endleka ematikweni man’wana yo tala, naswona swa ha ta endleka, ngopfu-ngopfu hi nkarhi wa nhlaselo wo hetelela wa Gogo wa Magogo. Hi nkarhi wa nhlaselo wolowo, vakaneti lava nga ni makwanga va ta lava ku teka nhundzu ya vanhu va Yehovha, hilaha valala va endleke hakona enkarhini lowu hundzeke. Hambiswiritano, xikongomelo lexikulu xa Sathana i ku hi herisa leswaku vito leri Xikwembu xi hi nyikeke rona ri nga ha tsundzukiwi. Xana Yehovha u angula njhani eka ndlela leyi vuhosi byakwe byi tlhontlhiwaka ha yona? Tlhela u hlaya marito ya mupisalema.

Xikombiso Xa Le Nkarhini Lowu Nga Hundza Xi Tiyisekise Leswaku Yehovha U Ta Hlula eNkarhini Wa Mupisalema

12-14. Hi tihi tinyimpi timbirhi ta le matin’wini leti nga humelela ekusuhi ni muti wa Megido leti mupisalema a nga vulavula ha tona?

¹² Xiya ripfumelo lerikulu leri mupisalema a a ri na rona ra leswaku Yehovha u ta ma pfilunganya makungu ya matiko lama nga valala. Mupisalema u vulavule hi tinyimpi timbirhi ta nkoka, leti eka tona Vaisrayele va nga hlula valala va vona ekusuhi ni muti wa khale wa Megido, lowu a wu ri erivaleni ra nkova wa Megido. Hi ximumu Nambu lowu omeke wa Kixoni wu vonaka kahle laha wu fambaka kona erivaleni rero. Loko mpfula ya vuxika yi ne hi matimba, nambu wolowo wu khapa-khapa wu funengeta rivala rolero. Kumbexana leswi hi swona swi nga endla leswaku nambu wolowo wu vitaniwa “mati ya Megido.”—Vaav. 4:13; 5:19.

¹³ Kwalomu ka tikhilomitara ta 15 entsungeni wa nkova wa Megido ku ni xitsunga xa More, laha enkarhini wa Muavanyisi Gidiyoni masocha lama hlanganeke ya Vamidiyani, Vaamaleke ni ya le Vuxeni ma hlengeletaneke kona leswaku ma ta lwa. (Vaav. 7:1, 12) Vuthu ra Gidiyoni ri hetelele ri ri ni vavanuna va 300 ntsena, kambe hikwalaho ka mpfuno wa Yehovha va swi kotile ku hlula masocha wolawo yo tala. Va swi kotise ku yini? Hi ku landzela nkongomiso wa Xikwembu, va rhendzele nxaxa wa valala nivusiku va khome makhuwana lawa a ma ri ni swisana leswi pfurhaka hala ndzeni. Loko vavanuna va Gidiyoni va twa xilemukiso xakwe, va faye makhuwana kutani swisana leswi a swi tumbetiwile swi vonake xikan’we-kan’we. Hi nkarhi wolowo va sungule ku yimba tinanga va huwelela va ku: “Banga ra Yehovha ni ra Gidiyoni!” Leswi swi endle leswaku valala lava va pfilunganyeka, kutani va sungula ku dlayetelana; lava poneke va balekele eNambyeni wa Yordani. Kutani Vaisrayele va sungule ku hlongorisa valala volavo. Ku dlayiwe masocha ya valala yo ringana 120 000.—Vaav. 7:19-25; 8:10.

 ¹⁴ Kwalomu ka tikhilomitara ta tsevu endzhaku ka xitsunga xa More, entsungeni wa nkova wa Megido ku ni Ntshava ya Taboro. Kwalaho hi kona laha Muavanyisi Baraka a a ma hlengelete kona masocha ya Vaisrayele ya 10 000 leswaku ma ta lwa ni masocha ya Yabini, hosi ya Vakanana ya le Hasora, lawa a ma kongomisiwa hi Sisera ndhuna ya masocha. Mavuthu lawa ya Vakanana a ma ri ni makalichi ya nyimpi ya 900 lawa a ma ri ni switsemo swa nsimbi leswi dlayaka leswi a swi rhendzeleka ni mavhilwa. Loko masocha ya Vaisrayele lawa a ma nga hlomanga swi nyawula ma hlengeletana eNtshaveni ya Taboro, masocha ya Sisera ma yengiwile leswaku ma ya enkoveni. Kutani “Yehovha a pfilunganya Sisera ni makalichi yakwe hinkwawo ya nyimpi ni nxaxa wakwe hinkwawo.” Mpfula ya matimba leyi yi nga na swi nga languteriwanga yi endle leswaku makalichi ya vona ma bodlhomela hikwalaho ka leswi Nambu wa Kixoni a wu khapakhapa hi mati. Vaisrayele va dlaye vuthu ra valala volavo hinkwaro.—Vaav. 4:13-16; 5:19-21.

15. (a) I yini leswi mupisalema a swi khongelelaka leswi Yehovha a nga ta swi endla? (b) Vito ra nyimpi ya Xikwembu yo hetelela ri hi tsundzuxa yini?

¹⁵ Mupisalema u kombele Yehovha leswaku a endla leswi fanaka eka matiko lawa a ma xungeta tiko ra Israyele enkarhini wakwe. U khongele a ku: “Va endle hilaha u endleke hakona eka Midiyani, eka Sisera, eka Yabini enkoveni wa Kixoni. Va lovisiwile aEni-dori; va hundzuke vulongo bya misava.” (Ps. 83:9, 10) Xa nkoka swinene, nyimpi yo hetelela ya Xikwembu laha xi nga ta lwa ni misava ya Sathana yi vitaniwa Har–Magedoni (leswi vulaka “Ntshava ya Megido”), kumbe Armagedoni. Vito rero ri hi tsundzuxa hi tinyimpi ta nkoka leti nga lweriwa ekusuhi ni le Megido. Ku hlula ka Yehovha etinyimpini teto ta khale swa hi tiyisekisa leswaku u ta hlula enyimpini leyi taka ya Armagedoni.—Nhlav. 16:13-16.

Hi Fanele Hi Khongelela Leswaku Vuhosi Bya Yehovha Byi Lweriwa

16. Xana swikandza swa vakaneti swi ‘tele hi tingana’ hi ndlela yihi namuntlha?

¹⁶ ‘Emasikwini lawa ya makumu’ Yehovha u sivele matshalatshala hinkwawo ya vanhu lava lavaka ku herisa vanhu va yena. (2 Tim. 3:1) Leswi swi endle leswaku vakaneti va khomiwa hi tingana. Pisalema 83:16 yi ri: “Tata swikandza swa vona hi tingana, leswaku vanhu va ta lavisisa vito ra wena, Wena Yehovha.” Ematikweni yo tala vakaneti va tsandzeke hi ndlela leyi khomisaka tingana loko va ringeta ku miyeta Timbhoni ta Yehovha. Ematikweni wolawo, ku tserhama ni ku tiyisela ka vagandzeri va Xikwembu xi ri xin’we xa ntiyiso swi nyikele vumbhoni eka vanhu va timbilu letinene, naswona vo tala va ‘lavisise vito ra Yehovha.’ Ematikweni yo tala laha Timbhoni ta Yehovha ti nga tshama ti xanisiwa hi ndlela ya tihanyi, sweswi ku ni madzana ya magidi ya vadzunisi va Yehovha lava tsakeke. Yehovha u hlurile hakunene! Valala va yena va khomiwe hi tingana swinene!—Hlaya Yeremiya 1:19.

17. Hi xihi xiyimo xo tika lexi vanhu va langutaneke na xona, naswona hi wahi marito lawa hi nga ta ma tsundzuka ku nga ri khale?

¹⁷ Ha swi tiva leswaku nyimpi a yi si hela. Naswona ha ha ya emahlweni hi chumayela mahungu lamanene hambi ku ri eka vakaneti va hina. (Mat. 24:14, 21) Hambiswiritano, nkarhi lowu pfulekeleke vakaneti volavo leswaku va hundzuka kutani va pona wu ta hela ku nga ri khale. Ku kwetsimisiwa ka vito ra Yehovha i ka nkoka swinene ku tlula ku ponisiwa ka vanhu. (Hlaya Ezekiyele 38:23.) Loko matiko hinkwawo ya misava ma hlengeletana leswaku ma ringeta ku lovisa vanhu va Xikwembu, hi ta tsundzuka marito ya xikhongelo xa mupisalema lama nge: “Onge va nga khomiwa hi tingana,  va vilela minkarhi hinkwayo, onge va nga vekiwa ehansi, va lovisiwa.”—Ps. 83:17.

18, 19. (a) Hi wihi nxupulo lowu nga ta wela vanhu hinkwavo lava tiyimiseleke ku lwa ni vuhosi bya Yehovha? (b) Xana makumu lama tshinelaka ya ku lweriwa ka vuhosi bya Yehovha ma ku khumba njhani?

¹⁸ Vanhu lava tiyimiseleke ku kaneta vuhosi bya Yehovha va yimeriwe hi makumu lama khomisaka tingana. Rito ra Xikwembu ri hi byela leswaku lava va “nga ma yingisiki mahungu lamanene” va ta “loviseriwa makumu” eArmagedoni. (2 Tes. 1:7-9) Ku lovisiwa ni ku ponisiwa ka vanhu lava gandzelaka Yehovha ku ta va vumbhoni lebyi khorwisaka bya leswaku Yehovha hi yena Xikwembu xi ri xin’we xa ntiyiso. Emisaveni leyintshwa, ku hlula koloko a ku nge rivariwi. Vanhu ‘lava lulameke ni lava nga lulamangiki lava nga ta pfuxiwa eku feni’ va ta twa hi ta xiendlo lexikulu xa Yehovha. (Mint. 24:15) Emisaveni leyintshwa, va ta vona vumbhoni lebyi khorwisaka bya leswaku i vutlhari ku titsongahatela vuhosi bya Yehovha. Naswona lava va titsongahataka exikarhi ka vona va ta hatla va khorwiseka leswaku Yehovha hi yena Xikwembu xi ri xin’we xa ntiyiso.

¹⁹ Vona vumundzuku lebyinene lebyi Tata wa hina wa rirhandzu wa le tilweni a byi lunghiseleleke vagandzeri vakwe vo tshembeka! Xana a wu susumeteleki ku khongelela leswaku Yehovha a xi hlamula ro hetelela xikhongelo xa mupisalema lexi yaka eka Yehovha, lexi nge: “Onge [valala va wena] va nga vekiwa ehansi, va lovisiwa; leswaku vanhu va ta swi tiva leswaku wena loyi vito ra wena u nga Yehovha, wena u ri wexe u La nge Henhla-henhla emisaveni hinkwayo”?—Ps. 83:17, 18.

[Nhlamuselo ya le hansi]

Xana U Nga Hlamusela?

• Hi xihi xiyimo lexi tiko ra Israyele a ri langutane na xona loko ku tsariwa Pisalema 83?

• Hi wihi nchumu wa nkoka lowu mutsari wa Pisalema 83 a a karhateka ngopfu ha wona?

• I vamani valala lavakulu va Sathana namuntlha?

• Eku heteleleni Yehovha u ta xi hlamula njhani xikhongelo lexi nga eka Pisalema 83:18?

[Swivutiso Swa Dyondzo]

[Mepe lowu nga eka tluka 15]

(Leswaku u vona rungula leri hleriweke hi ku helela, vona nkandziyiso wa kona)

Tinyimpi leti nga lweriwa ekusuhi ni muti wa khale wa Megido ti yelana njhani ni leswi nga ta endleka ku nga ri khale?

Nambu Wa Kixoni

Haroxeti

Ntshava ya Karimeli

Nkova wa Yizriyele

Megido

Tanaka

Ntshava ya Gilbowa

Xihlovo xa Haroda

More

Eni-dori

Ntshava ya Taboro

Lwandle ra Galeliya

Nambu wa Yordani

[Xifaniso lexi nga eka tluka 12]

I yini lexi susumeteleke mupisalema un’wana leswaku a tsala xikhongelo lexi humaka embilwini?