Nandza Wa Yehovha U ‘Tlhaviwile Hikwalaho Ka Ku Tlula Ka Hina Nawu’
Nandza Wa Yehovha U ‘Tlhaviwile Hikwalaho Ka Ku Tlula Ka Hina Nawu’
“A a tlhaviwa hikwalaho ka ku tlula ka hina nawu; a a pfotlosiwa hikwalaho ka swidyoho swa hina. . . . Hikwalaho ka timbanga takwe hina hi horisiwile.”—ESA. 53:5.
1. Hi fanele hi tshama hi ri karhi hi tsundzuka yini loko hi ri eXitsundzuxweni, naswona hi byihi vuprofeta lebyi nga ta hi pfuna ku endla tano?
HI YA eXitsundzuxweni leswaku hi tsundzuka rifu ra Kreste ni ku nkhensa hinkwaswo leswi rifu ra yena ni ku pfuxiwa ka yena swi swi hetisiseke. Xitsundzuxo xi hi tsundzuxa hi ku lweriwa ka vuhosi bya Yehovha, ku kwetsimisiwa ka vito rakwe ni ku hetiseka ka xikongomelo xakwe ku katsa ni ku kutsuriwa ka vanhu. Kumbexana a ku na vuprofeta byin’wana eBibeleni lebyi ri hlamuselaka kahle gandzelo ra Kreste nileswi ri swi hetisiseke ku tlula lebyi tsariweke eka Esaya 53:3-12. Esaya u profete hi ta ku xaniseka ka Nandza ni ku nyikela vuxokoxoko byo karhi malunghana ni rifu ra Kreste ni hi mikateko leyi a yi ta kumiwa hi vamakwavo va yena lava totiweke swin’we ni “tinyimpfu tin’wana” hikwalaho ka rifu ra yena.—Yoh. 10:16.
2. Vuprofeta bya Esaya byi kombisa yini naswona byi ta hi khumba njhani?
2 Loko ka ha sele malembe-xidzana ya nkombo leswaku Yesu a velekiwa emisaveni, Yehovha u huhutele Esaya leswaku a profeta leswaku Nandza wa Yena la hlawuriweke a a ta tshama a tshembekile hambiloko a ringiwa swinene. Leswi Yehovha a huhuteleke vuprofeta lebyi swi kombisa leswaku a a tiyiseka leswaku N’wana wa yena u ta tshama a tshembekile. Loko hi ri karhi hi kambisisa vuprofeta lebyi, timbilu ta hina ti ta tala ku nkhensa naswona ripfumelo ra hina ri ta tiyisiwa.
“A A Languteriwa Ehansi” Naswona U Khomiwe “Kukota Loyi A Nga Pfuniki Nchumu”
3. Hikwalaho ka yini Vayuda a va fanele va amukele Yesu, kambe xana va n’wi amukele njhani?
3 Hlaya Esaya 53:3. Anakanya ndlela leyi N’wana wa Xikwembu la tswariweke a ri swakwe a faneleke a titwe ha yona loko a boheka ku tshika ku tirha ekusuhi ni Tata wakwe kutani a ta laha misaveni leswaku a ta nyikela hi vutomi byakwe leswaku a ponisa vanhu eka xidyoho ni rifu! (Filp. 2:5-8) Xikongomelo xa gandzelo ra yena a ku ri ku endla leswaku vanhu va rivaleriwa swidyoho, kasi magandzelo ya swiharhi lawa a ma endliwa ehansi ka Nawu wa Muxe a ma fanekisela rona. (Hev. 10:1-4) A swi ta va swi ve swinene loko Yesu a a lo amukeriwa ni ku xiximiwa hi Vayuda hikuva hi vona lava a va rindzele Mesiya loyi a tshembisiweke. (Yoh. 6:14) Ematshan’weni ya sweswo, Kreste u “languteriw[e] ehansi” hi Vayuda, naswona va n’wi “khome kukota loyi a nga pfuniki nchumu,” hilaha Esaya a profeteke hakona. Muapostola Yohane u tsarile a ku: “U te ekaya ka vona, kambe vanhu va ka vona a va n’wi amukelanga.” (Yoh. 1:11) Muapostola Petro u byele Vayuda a ku: “Xikwembu xa vatata wa hina . . . xi vangamise Nandza wa xona, Yesu, loyi n’wina, hi xiviri, mi n’wi nyiketeke ni ku n’wi landzula emahlweni ka Pilato, kasi yena a a bohe ku n’wi ntshunxa. Ina, mukwetsimi yoloye, lowo lulama mi n’wi landzurile.”—Mint. 3:13, 14.
4. Yesu a a tshamela ku vabya hi ndlela yihi?
4 Esaya u tlhele a profeta leswaku Yesu a a ta ‘tshamela ku vabya.’ Hi nkarhi wa vutirheli byakwe, minkarhi yin’wana Yesu a a pfa a karhala, kambe a xi kona lexi kombisaka leswaku u tshame a vabya. (Yoh. 4:6) Hambiswiritano, a a tshamela ku vona vuvabyi bya vanhu lava a a va chumayela. U va twele vusiwana kutani a hanyisa vo tala. (Mar. 1:32-34) Hikwalaho Yesu u hetisise vuprofeta lebyi nge: “Entiyisweni yena u rhwale mavabyi ya hina; naswona u rhwale switlhavi swa hina.”—Esa. 53:4a; Mat. 8:16, 17.
A A Kotisa Munhu “La Biweke Hi Xikwembu”
5. Vayuda vo tala a va ri languta njhani rifu ra Yesu naswona ha yini leswi swi nyanyise ku xaniseka ka yena?
5 Hlaya Esaya 53:4b. Vanhu vo tala va le nkarhini wa Yesu a va nga swi twisisi leswaku ha yini Yesu a xanisekile a tlhela a fa. A va ehleketa leswaku Xikwembu a xi ri ku n’wi xupuleni onge hiloko xi n’wi xanisa hi vuvabyi lebyi nyenyetsaka. (Mat. 27:38-44) Vayuda va hehle Yesu hi ku vula leswaku i musandzi. (Mar. 14:61-64; Yoh. 10:33) Entiyisweni, Yesu a a nga ri mudyohi kumbe musandzi. Kambe leswi a a n’wi rhandza swinene Tata wakwe, mhaka ya leswaku a a fanele a fa a hehliwa hileswaku i musandzi yi nyanyise ku xaniseka ka yena tanihi Nandza wa Yehovha. Nilokoswiritano, a a tiyimisele ku titsongahatela ku endla ku rhandza ka Yehovha.—Mat. 26:39.
6, 7. Yehovha u ‘pfotlose’ Nandza wa yena la tshembekaka hi ndlela yihi, naswona ha yini leswi swi N’wi ‘tsakisile’?
6 A swi hi hlamarisi loko hi hlaya leswaku vuprofeta bya Esaya byi vula leswaku vanhu van’wana a va teka Kreste a ri loyi a “biweke hi Xikwembu,” kambe swi nga hi hlamarisa leswaku vuprofeta byi ri: “Yehovha u tsakele ku n’wi pfotlosa.” (Esa. 53:10) Tanihi leswi Yehovha na yena a vuleke a ku: “Waswivo! Nandza wa mina, . . . muhlawuriwa wa mina, loyi moya-xiviri wa mina wu n’wi amukeleke,” xana Yehovha a nga va a “tsakele ku n’wi pfotlosa” hi ndlela yihi? (Esa. 42:1) Ha yini ku nga vuriwaka leswaku leswi swi tisele Yehovha ntsako?
7 Leswaku hi twisisa xiyenge lexi xa vuprofeta, hi fanele hi tsundzuka leswaku loko Sathana a tlhontlha vuhosi bya Yehovha, u endle leswaku swi kanakanisa leswaku malandza hinkwawo ya Xikwembu ya le tilweni ni ya le misaveni ma nga tshembeka. (Yobo 1:9-11; 2:3-5) Leswi Yesu a tshembekeke kukondza a fa, u nyikele nhlamulo leyi hetisekeke eka mhaka leyi sunguriweke hi Sathana. Hikwalaho, hambileswi Yehovha a pfumeleke leswaku Kreste a dlayiwa hi valala va yena, a swi kanakanisi leswaku Yehovha u twe ku vava loko a vona Nandza wa yena la hlawuriweke a dlayiwa. Hambiswiritano, loko Yehovha a vona N’wana wa yena a tshembeka hi ku helela swi n’wi tsakise ngopfu. (Swiv. 27:11) Ku tlula kwalaho, ku tiva leswi rifu ra N’wana wa yena a ri ta swi tisela vanhu lava hundzukaka swi n’wi tsakise ngopfu Yehovha.—Luka 15:7.
U “Tlhaviw[ile] Hikwalaho Ka Ku Tlula Ka Hina Nawu”
8, 9. (a) Yesu u “tlhaviw[e] hikwalaho ka ku tlula ka hina nawu” hi ndlela yihi? (b) Petro u yi tiyisekise njhani mhaka leyi?
8 Hlaya Esaya 53:6. Vanhu lava dyoheke a va kayakaya ku fana ni tinyimpfu leti lahlekeke, va lava ku kutsuriwa eka vuvabyi na rifu leswi va swi kumeke eka Adamu. (1 Pet. 2:25) Leswi va nga hetisekangiki, a nga kona ni ntukulu un’we wa Adamu loyi a a ta vuyisa leswi lahliweke hi Adamu. (Ps. 49:7) Hambiswiritano, hi rirhandzu ra yena lerikulu, “Yehovha u endle leswaku xidyoho xa hina hinkwerhu xi langutana ni yoloye,” ku nga N’wana wa yena la rhandzekaka tlhelo Nandza la hlawuriweke. Hi ku pfumela ku “tlhaviwa hikwalaho ka ku tlula ka hina nawu” ni ku “pfotlosiwa hikwalaho ka swidyoho swa hina,” Kreste u rhwale swidyoho swa hina emhandzini a tlhela a hi fela.
9 Muapostola Petro u tsarile a ku: “Mi vitaneriwe endleleni leyi, hikuva hambi Kreste u xanisekele n’wina, a mi siyela ntila leswaku mi landzelerisisa mikondzo yakwe. Yena hi byakwe u byarhe swidyoho swa hina emirini wa yena emhandzini, leswaku hi hambana ni swidyoho kutani hi hanya hi ku lulama.” Kutani loko Petro a tshaha vuprofeta bya Esaya u engeterile a ku: “Naswona ‘mi horisiwile hi mimpfembeti ya yena.’” (1 Pet. 2:21, 24; Esa. 53:5) Leswi swi pfulele vadyohi ndlela leswaku va kota ku vuyelelana na Xikwembu, tanihi leswi Petro a engetelaka a ku: “Kreste u fe kan’we swi helela kwalaho malunghana ni swidyoho, munhu la lulameke a fela lava nga lulamangiki, leswaku a mi kongomisa eka Xikwembu.”—1 Pet. 3:18.
“A A Tisiwa Laha Ku Dlayeriwaka Kona Ku Fana Ni Nyimpfu”
10. (a) Yohane lowo Khuvula u n’wi hlamusele njhani Yesu? (b) Ha yini marito ya Yohane ma fanela?
10 Hlaya Esaya 53:7, 8. Loko Yohane lowo Khuvula a vona Yesu a ri karhi a ta, u huwelerile a ku: “Vonani, Xinyimpfana xa Xikwembu lexi susaka xidyoho xa misava!” (Yoh. 1:29) Loko a ri karhi a vulavula hi Yesu tanihi Xinyimpfana, swi nga ha endleka Yohane a a anakanya hi marito ya Esaya lama nge: “A a tisiwa laha ku dlayeriwaka kona ku fana ni nyimpfu.” (Esa. 53:7) Esaya u profetile a ku: “[U chulule] moya-xiviri wakwe eku feni.” (Esa. 53:12) Lexi tsakisaka, eka vusiku lebyi Yesu a sunguleke Xitsundzuxo xa rifu rakwe ha byona, u nyike vaapostola vakwe vo tshembeka va 11 xinwelo xa vhinyo kutani a ku: “Leswi swi vula ‘ngati ya ntwanano ya mina,’ leyi nga ta halateriwa vo tala leswaku va rivaleriwa swidyoho.”—Mat. 26:28.
11, 12. (a) Leswi Isaka a a pfumerile leswaku ku endliwa gandzelo ha yena, swi kombisa yini hi gandzelo ra Kreste? (b) Loko hi ri eXitsundzuxweni, hi fanele hi tshama hi ri karhi hi tsundzuka yini malunghana na Abrahama Lonkulu, ku nga Yehovha?
11 Ku fana na Isaka wa khale, Yesu a a tiyimisele ku nyikeriwa tanihi gandzelo ealitarini ya ku rhandza ka Yehovha hikwalaho yena. (Gen. 22:1, 2, 9-13; Hev. 10:5-10) Hambileswi Isaka a a pfumerile leswaku ku endliwa gandzelo ha yena, kambe i Abrahama loyi a a lava ku endla gandzelo. (Hev. 11:17) Hilaha ku fanaka, Yesu u pfumele hi ku swi rhandza leswaku a a ta fa, kambe Yehovha hi yena a lunghiseleleke nkutsulo wolowo. Gandzelo ra N’wana wa yena a a ri kombisa leswaku U va rhandza swinene vanhu.
12 Yesu hi byakwe u te: “Xikwembu xi rhandze misava swinene xi kala xi nyikela hi N’wana wa xona la tswariweke a ri swakwe, leswaku un’wana ni un’wana loyi a kombisaka ripfumelo eka yena a nga lovisiwi kambe a va ni vutomi lebyi nga heriki.” (Yoh. 3:16) Muapostola Pawulo u tsarile a ku: “Xikwembu xi tiyisekisa rirhandzu ra xona n’wini eka hina, hileswi Kreste a hi feleke, loko ha ha ri vadyohi.” (Rhom. 5:8) Hikokwalaho, loko hi ri karhi hi xixima Kreste hi ku tsundzuka rifu rakwe, a hi fanelanga hi rivala leswaku loyi ku nga yena a endleke lunghiselelo ra gandzelo i Abrahama Lonkulu, ku nga Yehovha. Hi ya eXitsundzuxweni leswaku hi n’wi dzunisa.
Nandza U Tisa “Xiyimo Xo Lulama Eka [Vo Tala]”
13, 14. Nandza wa Yehovha u tise “xiyimo xo lulama eka [vo tala]” hi ndlela yihi?
13 Hlaya Esaya 53:11, 12. Loko a vulavula hi Nandza wa yena loyi a hlawuriweke, Yehovha u te: “Lowo lulama, nandza wa mina, u ta tisa xiyimo xo lulama eka vanhu [vo tala].” Hi ndlela yihi? Loko ndzima 12 yi gimeta yi hi nyika vuthala bya nhlamulo ya kona. “[Nandza] u lamulele lava tlulaka nawu.” Vatukulu hinkwavo va Adamu va velekiwa va ri vadyohi, ‘lava tluleke nawu,’ hikwalaho va kuma “hakelo leyi tisiwaka hi xidyoho,” ku nga rifu. (Rhom. 5:12; 6:23) I swa nkoka leswaku Yehovha a rivalela vanhu lava dyoheke. Ndzima 53 ya vuprofeta bya Esaya yi yi hlamusela kahle ndlela leyi Yesu a nga ‘lamulela,’ kumbe ku nghenelela ha yona hikwalaho ka vanhu lava dyoheke, yi ku: “A a biwa leswaku hina hi ta kuma ku rhula, kasi hikwalaho ka timbanga takwe hina hi horisiwile.”—Esa. 53:5.
14 Kreste u tise “xiyimo xo lulama eka vanhu [vo tala]” hi ku rhwala swidyoho swa hina a tlhela a hi fela. Pawulo u tsarile a ku: “Xikwembu xi vone swi ri swinene leswaku ku tala hinkwako ku tshama eka yena [Kreste], ni leswaku ha yena xi tlhela xi vuyelelanisa swilo swin’wana hinkwaswo hi ku endla ku rhula hi ngati leyi a yi halateke emhandzini ya nxaniso, ku nga khathariseki leswaku i swilo leswi nga ehenhla ka misava kumbe swilo leswi nga ematilweni.”—Kol. 1:19, 20.
15. (a) I vamani “swilo leswi nga ematilweni” leswi Pawulo a vulavuleke ha swona? (b) I vamani lava ku nga vona ntsena va faneleke va dya swifanekiselo swa Xitsundzuxo, naswona ha yini?
15 “Swilo leswi nga ematilweni” leswi vuyelelaneke na Yehovha hi ku tirhisa ngati ya Kreste leyi halatiweke i Vakreste lava totiweke, lava vitaneriweke ku ya fuma na Kreste ematilweni. Vakreste lava “hlanganyelaka eku vitaniweni ka le tilweni” va vuriwa lava “lulameleke vutomi.” (Hev. 3:1; Rhom. 5:1, 18) Kutani Yehovha u va amukela tanihi vana va moya. Moya lowo kwetsima wu nyikela vumbhoni hi vona leswaku i “vadyandzhaka-kulobye na Kreste,” va vitaneriwa ku va tihosi ni vaprista eMfun’weni wa yena wa le tilweni. (Rhom. 8:15-17; Nhlav. 5:9, 10) Va va xiphemu xa Israyele wa moya, ku nga “Israyele wa Xikwembu,” naswona va nghenisiwa eka “ntwanano lowuntshwa.” (Yer. 31:31-34; Gal. 6:16) Leswi va nga swirho swa ntwanano lowuntshwa, va pfumeleriwile ku dya swifanekiselo swa Xitsundzuxo, ku katsa ni ku nwa vhinyo yo tshwuka exinwelweni, lexi Yesu a vulavuleke ha xona a ku: “Xinwelo lexi xi vula ntwanano lowuntshwa hikwalaho ka ngati ya mina, leyi nga ta halateriwa n’wina.”—Luka 22:20.
16. I yini “swilo leswi nga ehenhla ka misava,” naswona swi nyikiwa xiyimo xo lulama emahlweni ka Yehovha hi ndlela yihi?
16 “Swilo leswi nga ehenhla ka misava” i tinyimpfu tin’wana ta Kreste leti nga ni ntshembo wo hanya hilaha ku nga heriki emisaveni. Ni le ka tona Nandza wa Yehovha loyi a hlawuriweke u endla leswaku ti va ni xiyimo xo lulama emahlweni ka Yehovha. Leswi va nga ni ripfumelo eka gandzelo ra nkutsulo ra Kreste naswona va “hlantswe[ke] tinguvu ta vona to leha va ti endla to basa hi ngati ya Xinyimpfana,” Yehovha u va vula lava lulameke, ku nga ri tanihi vana va moya, kambe tanihi vanghana va yena, a va nyika ntshembo lowu tsakisaka wa ku pona “enhlomulweni lowukulu.” (Nhlav. 7:9, 10, 14; Yak. 2:23) Leswi ti nga riki eka ntwanano lowuntshwa naswona ti nga riki na wona ntshembo wo ya hanya etilweni, tinyimpfu leti tin’wana a ti swi dyi swifanekiselo swa Xitsundzuxo kambe ti va kona tanihi vahlaleri lava xiximaka.
Ku Nkhensa Hinkwako Ku Yisiwa Eka Yehovha Ni Le Ka Nandza Wakwe La Amukelekaka!
17. Ku dyondza hi vuprofeta bya Esaya lebyi vulavulaka hi Nandza swi hi pfune njhani leswaku hi anakanyisisa hi Xitsundzuxo?
17 Leswi hi kambisiseke vuprofeta bya Esaya lebyi vulavulaka hi Nandza swi hi pfunile swinene leswaku hi anakanyisisa hi Xitsundzuxo xa rifu ra Kreste. Swi hi pfune leswaku hi “languta swinene-nene eka Murhangeri Lonkulu ni Muhetisekisi wa ripfumelo ra hina.” (Hev. 12:2) Hi dyondze leswaku N’wana wa Xikwembu a hi muxandzuki. Ku hambana na Sathana, u tsakela ku dyondzisiwa hi Yehovha, naswona a n’wi teka tanihi Hosi Leyi Lawulaka. Hi swi vonile leswaku loko Yesu a ri karhi a endla vutirheli byakwe emisaveni, u kombise ntwela-vusiwana eka vanhu lava a va chumayeleke, a hanyisa vanhu vo tala a tlhela a va pfuna leswaku va vuyelelana ni Xikwembu. Kutani u kombise leswi a nga ta swi endla loko a ri Hosi leyi nga Mesiya emafambiselweni lamantshwa ya swilo loko a “veka vululami emisaveni.” (Esa. 42:4) Ndlela leyi a a hiseka ha yona loko a ri karhi a chumayela hi Mfumo, tanihi “ku vonakala ka matiko,” yi tsundzuxa valandzeri vakwe leswaku va chumayela mahungu lamanene hi ku hiseka emisaveni hinkwayo.—Esa. 42:6.
18. Ha yini vuprofeta bya Esaya byi endla leswaku timbilu ta hina ti n’wi tlangela swinene Yehovha swin’we ni Nandza wa yena la tshembekaka?
18 Vuprofeta bya Esaya byi tlhela byi endla leswaku hi ya hi ri twisisa swinene gandzelo lerikulu leri Yehovha a ri endleke loko a rhumela N’wana wa yena la rhandzekaka emisaveni leswaku a ta xanisiwa a tlhela a hi fela. Yehovha a nga tsakisiwanga hi ku vona N’wana wa yena a xaniseka kambe u tsakisiwe hi ku vona Yesu a tshembeka hi ku helela kukondza a fa. Na hina hi fanele hi tsaka hilaha Yehovha a tsakeke hakona, hi xiya swilo hinkwaswo leswi Yesu a swi endleke leswaku a kombisa leswaku Sathana i muhembi ni ku kwetsimisa vito ra Yehovha, kutani a lwela mfanelo ya vuhosi bya Yena. Ku engetela kwalaho, Kreste u rhwale swidyoho swa hina a tlhela a hi fela. Hi ndlela yoleyo, u endle leswaku swi koteka leswaku ntlhambinyana wa vamakwavo va yena lava totiweke swin’we ni tinyimpfu tin’wana va va ni xiyimo xo lulama emahlweni ya Yehovha. Onge timbilu ta hina ti nga n’wi tlangela swinene Yehovha swin’we ni Nandza wa yena la tshembekaka loko hi ri eXitsundzuxweni.
Mpfuxeto
• Ha yini ku nga vuriwaka leswaku Yehovha u ‘tsakile’ loko N’wana wa yena a ‘pfotlosiwa’?
• Yesu u “tlhaviw[e] hikwalaho ka ku tlula ka hina nawu” hi ndlela yihi?
• Nandza u ‘tise xiyimo xo lulama eka vo tala’ hi ndlela yihi?
• Ku dyondza hi vuprofeta lebyi vulavulaka hi Nandza swi ku pfune njhani leswaku u anakanyisisa hi Xitsundzuxo?
[Swivutiso Swa Dyondzo]
[Xifaniso lexi nga eka tluka 26]
“A a languteriwa ehansi naswona hi n’wi khome kukota loyi a nga pfuniki nchumu”
[Xifaniso lexi nga eka tluka 28]
‘U chulule moya-xiviri wakwe eku feni’
[Xifaniso lexi nga eka tluka 29]
“Tinyimpfu tin’wana” ti va kona eXitsundzuxweni tanihi vahlaleri lava xiximaka xiendlakalo xolexo