Xana U ‘Mulanguteri Wa Musa Lowu Nga Faneriwiki Wa Xikwembu’?
Xana U ‘Mulanguteri Wa Musa Lowu Nga Faneriwiki Wa Xikwembu’?
“Mi va ni xinakulobye lexikulu erirhandzwini ra vumakwerhu. Vanani lavo rhanga eku xiximaneni.”—RHOM. 12:10.
1. I yini leswi Rito ra Xikwembu ri hi tiyisekisaka ha swona?
RITO RA XIKWEMBU ri tshama ri ri karhi ri hi tiyisekisa leswaku Yehovha u ta hi pfuna loko hi hele matimba kumbe hi tshoveke timbilu. Hi xikombiso, xiya marito lama chavelelaka lama nge: “Yehovha u seketela hinkwavo lava waka, naswona u yimisa hinkwavo lava nkhinsamaka.” “U horisa vanhu lava timbilu ta vona ti vavisekeke, naswona u boha timbanga ta vona leti vavaka.” (Ps. 145:14; 147:3) Ku tlula kwalaho, Tata wa hina wa le tilweni u ri: “Mina, Yehovha Xikwembu xa wena, ndzi khoma voko ra wena ra xinene, yena Loyi a ku byelaka a ku, ‘U nga chavi. Mina ndzi ta ku pfuna.’”—Esa. 41:13.
2. Yehovha u ma seketela njhani malandza yakwe?
2 Xana Yehovha la tshamaka ematilweni lama nga vonakiki u hi ‘khoma njhani hi voko’? U hi ‘yimisa njhani loko hi nkhinsamile’ hikwalaho ka gome? Yehovha Xikwembu u hi nyika mpfuno wolowo hi tindlela to hambana-hambana. Hi xikombiso, u nyika vanhu vakwe “matimba lama tlulaka lama tolovelekeke” hi ku tirhisa moya wakwe wo kwetsima. (2 Kor. 4:7; Yoh. 14:16, 17) Malandza ya Xikwembu ma tlhela ma kuma matimba lama engetelekeke loko ma dyondza Bibele ku nga Rito ra Xikwembu leri huhuteriweke. (Hev. 4:12) Xana yi kona ndlela yin’wana leyi Yehovha a hi tiyisaka ha yona? Nhlamulo hi yi kuma ebukwini ya Petro wo Sungula.
‘Musa Lowu Nga Faneriwiki Wa Xikwembu Wu Kombisiwa Hi Tindlela To Hambana-hambana’
3. (a) I yini leswi muapostola Petro a swi vulaka malunghana ni miringo? (b) Xana ku vulavuriwa hi yini eka xiyenge xo hetelela xa papila ra Petro ro sungula?
3 Loko muapostola Petro a tsalela vapfumeri lava totiweke hi moya u vule leswaku va ni xivangelo lexi twalaka xa ku tsaka hikuva va ta kuma hakelo leyikulu. U ye emahlweni a ku: “Hambileswi sweswi mi vangeriweke gome hi miringo leyi hambaneke ku ringana nkarhinyana, loko swi fanerile.” (1 Pet. 1:1-6) Xiya rito leri nge “hambaneke.” Ri kombisa leswaku miringo yi ta ta hi tindlela to hambana-hambana. Kambe Petro a nga yimanga kwalaho, a siya vamakwavo va nga swi tivi leswaku va ta swi kota ku tiyisela miringo yoleyo yo hambana-hambana. Ku ri na sweswo, u swi veke erivaleni leswaku Vakreste va nga tiyiseka leswaku Yehovha u ta va pfuna leswaku va tiyisela ndzingo wun’wana ni wun’wana lowu va langutanaka na wona ku nga khathariseki leswaku i ndzingo wa njhani. Xitiyisekiso xexo xi hlamuseriwe eka xiyenge xo hetelela xa papila ra Petro, laha a hlamuselaka timhaka leti fambisanaka ni “makumu ya swilo hinkwaswo.”—1 Pet. 4:7.
4. Ha yini marito lama nga eka 1 Petro 4:10 ma hi chavelela?
4 Petro u te: “Hi ku ya hilaha un’wana ni un’wana a amukeleke nyiko hakona, tirhisani nyiko leyi leswaku mi tirhelana ha yona tanihi valanguteri lavanene va musa lowu nga faneriwiki wa Xikwembu lowu kombisiwaka hi tindlela to hambana-hambana.” (1 Pet. 4:10) Petro u tlhele a tirhisa rito “hambana-hambana.” Kahle-kahle u vula leswaku, ‘Miringo yi ta hi tindlela to hambana-hambana, naswona musa wa Xikwembu lowu nga faneriwiki na wona wu ta hi tindlela to hambana-hambana.’ Ha yini marito lawa ma chavelela? Ma vula leswaku ku nga khathariseki leswaku hi ringiwa hi ndzingo wa njhani, nkarhi hinkwawo musa wa Xikwembu lowu nga faneriwiki wu ta hi pfuna leswaku hi wu tiyisela. Kambe eka leswi Petro a swi vuleke, xana wa yi vona ndlela leyi hi wu kumaka ha yona musa wa Yehovha lowu nga faneriwiki? Yehovha u tirhisa Vakreste-kulorhi leswaku a hi kombisa wona.
“Mi Tirhelana”
5. (a) I yini lexi Mukreste un’wana ni un’wana a faneleke a xi endla? (b) Hi swihi swivutiso leswi tlakukaka?
5 Loko Petro a vulavula ni swirho hinkwaswo swa vandlha ra Vukreste u te: “Ku tlula hinkwaswo, rhandzanani hi rirhandzu ro enta.” U ye emahlweni a ku: “Hi ku ya hilaha un’wana ni un’wana a amukeleke nyiko hakona, tirhisani nyiko leyi leswaku mi tirhelana ha yona.” (1 Pet. 4:8, 10) Hikwalaho, un’wana ni un’wana evandlheni u fanele a aka Vakreste-kulobye. Hi khomisiwe nchumu wun’wana wa nkoka lowu nga wa Yehovha naswona hi ni vutihlamuleri bya ku wu hundzisela eka van’wana. Kutani i yini nchumu wa kona lowu hi khomisiweke wona? Petro u vula leswaku i “nyiko.” I yini nyiko ya kona? Hi yi ‘tirhisa njhani leswaku hi tirhelana ha yona’?
6. Hi tihi tinyiko tin’wana leti Vakreste va nyikiweke tona?
6 Rito ra Xikwembu ri ri: “Nyiko yin’wana ni yin’wana leyinene ni nyiko yin’wana ni yin’wana leyi hetisekeke yi huma ehenhla.” (Yak. 1:17) Hakunene, tinyiko hinkwato leti Yehovha a ti nyikaka vanhu vakwe i xikombiso xa musa wakwe lowu nga faneriwiki. Nyiko yin’wana leyikulu leyi Yehovha a hi nyikaka yona i moya wakwe lowo kwetsima. Nyiko yoleyo yi hi pfuna leswaku hi hlakulela timfanelo leti tsakisaka Xikwembu to tanihi rirhandzu, vunene ni ku olova. Timfanelo teto hi tona leti hi susumetelaka ku rhandza vapfumeri-kulorhi hi mbilu hinkwayo naswona hi tshama hi lunghekele ku va pfuna. Vutlhari ni vutivi bya ntiyiso na swona i tinyiko letinene leti hi ti kumaka hikwalaho ka mpfuno wa moya lowo kwetsima. (1 Kor. 2:10-16; Gal. 5:22, 23) Entiyisweni matimba ni vuswikoti lebyi hi nga na byona swi nga ha tekiwa tanihi tinyiko leti hi faneleke hi ti tirhisela ku dzunisa ni ku xixima Tata wa hina la nge matilweni. Hi ni vutihlamuleri lebyi Xikwembu xi nga hi nyika byona leswaku hi tirhisa vuswikoti ni timfanelo leti hi nga na tona leswaku hi kombisa musa wa Xikwembu lowu nga faneriwiki eka vapfumeri-kulorhi.
Hi Nga Yi ‘Tirhisa Njhani Leswaku Hi Tirhelana Ha Yona’?
7. (a) Xiga lexi nge “hi ku ya hilaha” xi vula yini? (b) Hi swihi swivutiso leswi hi faneleke hi tivutisa swona naswona ha yini?
7 Loko Petro a vulavula hi tinyiko leti hi ti amukeleke u tlhele a ku: “Hi ku ya hilaha un’wana ni un’wana a amukeleke nyiko hakona, tirhisani nyiko leyi.” Xiga lexi nge “hi ku ya hilaha” xi kombisa leswaku timfanelo ni vuswikoti swi nga ha hambana-hambana. Hambiswiritano, un’wana ni un’wana u khutaziwa ku ‘tirhisa nyiko yihi na yihi leyi a nyikiweke yona leswaku a tirhela van’wana.’ Ku engetela kwalaho, xiga lexi nge “yi tirhiseni . . . tanihi valanguteri lavanene,” xo hi lerisa. Kutani hi fanele hi tivutisa swivutiso leswi: ‘Xana hakunene ndzi tirhisa tinyiko leti ndzi nyikiweke tona leswaku ndzi khutaza vapfumeri-kulorhi?’ (Ringanisa na 1 Timotiya 5:9, 10.) ‘Kumbe xana ndzi tirhisa vuswikoti lebyi Yehovha a ndzi nyikeke byona leswaku ndzi tivuyerisa mina n’wini, kumbexana leswaku ndzi tikumela rifuwo kumbe ndhuma?’ (1 Kor. 4:7) Loko hi tirhisa tinyiko ta hina leswaku hi “tirhelana” ha tona hi ta va hi tsakisa Yehovha.—Swiv. 19:17; hlaya Vaheveru 13:16.
8, 9. (a) Hi tihi tindlela tin’wana leti Vakreste emisaveni hinkwayo va va pfunaka ha yona vapfumeri-kulobye? (b) Vamakwerhu lava nga evandlheni ra n’wina va pfunana hi tindlela tihi?
8 Rito ra Xikwembu ri boxa tindlela to hambana-hambana leti Vakreste va le ka lembe-xidzana ro sungula a va tirhelana ha tona. (Hlaya Varhoma 15:25, 26; 2 Timotiya 1:16-18.) Hilaha ku fanaka, namuntlha Vakreste va ntiyiso va landzela xileriso xa ku tirhisa tinyiko ta vona leswaku va khutaza vapfumeri-kulobye hi mbilu hinkwayo. Xiya tindlela tin’wana leti va swi endlaka ha tona sweswo.
9 Vamakwerhu vo tala va heta tiawara to tala n’hweti yin’wana ni yin’wana va ri karhi va lunghiselela tinkulumo leti va nga ta ti nyikela. Loko va ri eminhlanganweni kutani va hlamusela tin’wana ta tidyondzo ta nkoka leti va nga ti kuma loko va hlaya Bibele, sweswo swi pfuna vandlha hinkwaro leswaku ri hambeta ri tiyisela. (1 Tim. 5:17) Vamakwerhu vo tala va tiviwa hi ku va va kombisa vapfumeri-kulobye xinghana ni ntwela-vusiwana. (Rhom. 12:15) Van’wana va endzela vamakwerhu lava tshikilelekeke va tlhela va khongela na vona nkarhi na nkarhi. (1 Tes. 5:14) Van’wana va tsalela Vakreste-kulobye lava langutaneke ni miringo mapapila lama khutazaka. Van’wana va pfuna vamakwerhu lava nga swi kotiki ku ya eminhlanganweni ya vandlha hikwalaho ka swiphiqo swa rihanyo leswaku va kota ku ya eminhlanganweni. Madzana ya Timbhoni ma pfuneta entirhweni wo phalala, ma pfuna vapfumeri-kulobye ku pfuxa tiyindlu ta vona leti hlaseriweke hi timhangu. Xinakulobye swin’we ni mpfuno lowu vamakwerhu lava va wu kombisaka i swikombiso swa “musa lowu nga faneriwiki wa Xikwembu lowu kombisiwaka hi tindlela to hambana-hambana.”—Hlaya 1 Petro 4:11.
I Yini Leswi Nga Swa Nkoka Swinene?
10. (a) Hi swihi swiyenge swimbirhi leswi Pawulo a a karhateka ha swona loko a tirhela Xikwembu? (b) Hi n’wi tekelela njhani Pawulo namuntlha?
10 Malandza ya Xikwembu ma nyikiwe nyiko leyi ma faneleke ma yi tirhisa ku pfuna vapfumeri-kulobye swin’we ni rungula leri ma faneleke ma ri hundzisela eka vanhu van’wana. Muapostola Pawulo a a swi tiva swiyenge leswimbirhi swa ntirho lowu a faneleke a wu endlela Yehovha. U tsalele vandlha ra le Efesa malunghana ni “vulanguteri bya musa lowu nga faneriwiki wa Xikwembu” lebyi a a nyikiwe byona leswaku va ta vuyeriwa. (Efe. 3:2) Kambe, u tlhele a ku: “Xikwembu xi hi [kamberile] ku vona loko hi fanelekela ku tamerisiwa mahungu lamanene.” (1 Tes. 2:4) Ku fana na Pawulo, na hina ha swi xiya leswaku hi nyikiwe xiavelo xa ku va vachumayeri va Mfumo wa Xikwembu. Loko hi hisekela ntirho wo chumayela, hi va hi tikarhatela ku tekelela xikombiso lexi Pawulo a hi vekeleke xona tanihi muchumayeri la hisekaka wa mahungu lamanene. (Mint. 20:20, 21; 1 Kor. 11:1) Ha swi tiva leswaku ku chumayela rungula ra Mfumo swi nga ponisa vanhu. Kambe, hi nkarhi lowu fanaka, hi tlhela hi tikarhatela ku tekelela Pawulo hi ku lava tindlela to ‘nyika vapfumeri-kulorhi nyiko yo karhi ya moya.’—Hlaya Varhoma 1:11, 12; 10:13-15.
11. Hi fanele hi wu languta njhani ntirho wo chumayela ni wo tiyisa vamakwerhu?
11 Eka mintirho leyimbirhi ya Vukreste, hi wihi ntirho lowu nga wa nkoka swinene? Ku vutisa xivutiso lexi swi fana ni ku vutisa leswaku, Hi rihi rimpapa leri nga ra nkoka swinene ku tlula rin’wana eka timpapa timbirhi ta xinyenyana? Nhlamulo yi le rivaleni. Leswaku xinyenyana xi kota ku haha kahle xi fanele xi tirhisa timpapa hatimbirhi. Hilaha ku fanaka, hi fanele hi endla mintirho leyi hayimbirhi leswaku hi ta hetisisa hinkwaswo leswi Xikwembu xi languteleke leswaku hi swi endla entirhweni wa xona. Hikwalaho, ematshan’weni yo teka ntirho wa hina wo chumayela mahungu lamanene ni wo khutaza vapfumeri-kulorhi yi ri mintirho leyi hambaneke, hi fanele hi yi teka yi ri mintirho leyi fambisanaka hilaha muapostola Petro na Pawulo a va yi languta hakona. Hi ndlela yihi?
12. Yehovha u hi tirhisa njhani?
12 Leswi hi nga vavuri va evhangeli, hi tirhisa vutshila byihi na byihi byo dyondzisa lebyi hi nga ha vaka hi ri na byona leswaku hi ringeta ku fikelela timbilu ta vanhu hi rungula leri khutazaka ra Mfumo wa Xikwembu. Hi ndlela yoleyo hi tshemba leswaku hi nga va pfuna leswaku va va vadyondzisiwa va Kreste. Hambiswiritano, hi tlhela hi tirhisa vuswikoti ni tinyiko tin’wana leti hi nga na tona leswaku hi khutaza vapfumeri-kulorhi hi marito ni hi swiendlo, ku nga ndlela yin’wana leyi hi va kombisaka ha yona musa wa Xikwembu lowu nga faneriwiki. (Swiv. 3:27; 12:25) Hi ndlela yoleyo hi tshemba leswaku hi ta va pfuna leswaku va tshama va ri vadyondzisiwa va Kreste. Loko hi chumayela erivaleni ni loko hi “tirhelana,” hi na lunghelo lerikulu ro tirhisiwa hi Yehovha.—Gal. 6:10.
“Mi Va Ni Xinakulobye Lexikulu”
13. I yini leswi nga ta endleka loko ho tshika ku “tirhelana”?
13 Pawulo u khutaze vapfumeri-kulobye a ku: “Mi va ni xinakulobye lexikulu erirhandzwini ra vumakwerhu. Vanani lavo rhanga eku xiximaneni.” (Rhom. 12:10) Ku rhandza vamakwerhu swi hi susumetela ku endla ntirho wo va valanguteri va musa wa Xikwembu lowu nga faneriwiki hi timbilu hinkwato. Ha swi xiya leswaku loko Sathana o hi endla leswaku hi nga ‘tirhelani,’ a nga tsanisa vun’we bya hina. (Kol. 3:14) Phela loko hi nga ri na vun’we a hi nge wu hisekeli ntirho wo chumayela. Sathana u swi tiva kahle leswaku loko o hi tshikisa ku endla xiyenge xin’we xa ntirho wa hina, ku fana ni loko a vavise rimpapa rin’we ra xinyenyana, u ta hi sivela ku hetisisa ntirho wa hina.
14. I vamani lava vuyeriwaka loko hi “tirhelana”? Nyika xikombiso.
14 Ku “tirhelana” a ku vuyerisi lava kumaka musa wa Xikwembu lowu nga faneriwiki ntsena kambe ni lava va wu kombisaka. (Swiv. 11:25) Hi xikombiso, anakanya hi Ryan na Roni, mpatswa wa le Illinois eU.S.A. Loko va twa leswaku Xidzedze lexi vuriwaka Katrina xi onhe madzana ya makaya ya vapfumeri-kulobye, rirhandzu ri va susumetele ku tshika mintirho ya vona yo tihanyisa, va siya ndhawu leyi a va tshama eka yona kutani va xava kharavhani leyi a yi nga ri yintshwa, va lulamisa leswi a swi lava ku lulamisiwa eka yona kutani va famba tikhilomitara ta 1 400 va kongoma eLouisiana. Va tshame kwalaho ku ringana lembe va tirhisa nkarhi, matimba ni swilo swa vona leswaku va pfuna vamakwavo. Ryan, la nga ni malembe ya 29 u ri: “Ku hoxa xandla entirhweni wo phalala swi ndzi tshinete ekusuhi swinene ni Xikwembu. Ndzi vone ndlela leyi Yehovha a va khathalelaka ha yona vanhu vakwe.” Ryan u ye emahlweni a ku: “Ku tirha ni vamakwerhu lava nga ni ntokoto swi ndzi dyondzise swo tala malunghana ni ndlela yo khathalela vamakwerhu. Ndzi tlhele ndzi xiya leswaku ku ni swo tala leswi hina vantshwa hi nga swi endlaka enhlengeletanweni ya Yehovha.” Roni la nga ni malembe ya 25 u ri: “Ndza tsaka hileswi na mina ndzi nga hoxa xandla leswaku ndzi pfuna van’wana. A ndzi si tshama ndzi tsaka hi ndlela leyi evuton’wini bya mina. Ndza swi tiva leswaku ntokoto lowu wu ta ndzi pfuna swinene hi ku famba ka nkarhi.”
15. Hi swihi swivangelo leswinene leswi hi nga na swona swa ku ya emahlweni hi tirha tanihi valanguteri va musa lowu nga faneriwiki wa Xikwembu?
15 Hakunene ku yingisa xileriso xa Xikwembu xa ku chumayela mahungu lamanene ni xa ku tiyisa vapfumeri-kulorhi swi tisela vanhu hinkwavo mikateko. Lava hi va pfunaka va hambeta va tirhela Yehovha, loko hi hala tlhelo, na hina hi kuma ntsako lowu kumiwaka hi lava hananaka ntsena. (Mint. 20:35) Rirhandzu leri nga kona evandlheni ri ya ri engeteleka loko xirho xin’wana ni xin’wana xi kombisa van’wana rirhandzu. Ku tlula kwalaho, rirhandzu ni xinakulobye leswi hi kombisanaka swona swi hi kombisa hi ri Vakreste va ntiyiso. Yesu u te: “Hinkwavo va ta tiva leswaku mi vadyondzisiwa va mina, loko mi rhandzana.” (Yoh. 13:35) Ku tlula hinkwaswo, ku dzuneka ku ya eka Yehovha Tata wa hina la khathalaka, tanihi leswi ku navela ka yena ka leswaku lava va lavaka mpfuno va tiyisiwa, ku vonakaka eka malandza yakwe ya laha misaveni. Kutani hi ni swivangelo leswinene swa ku tirhisa nyiko ya hina leswaku hi “tirhelana ha yona tanihi valanguteri lavanene va musa lowu nga faneriwiki wa Xikwembu”! Xana u ta hambeta u endla tano?—Hlaya Vaheveru 6:10.
Xana Wa Tsundzuka?
• Yehovha u ma tiyisa njhani malandza yakwe?
• I yini leswi hi tamerisiweke swona?
• Hi tihi tindlela tin’wana leti hi nga va tirhelaka ha tona vapfumeri-kulorhi?
• I yini lexi nga ta hi susumetela ku hambeta hi tirhisa nyiko ya hina leswaku hi “tirhelana ha yona”?
[Swivutiso Swa Dyondzo]
[Swifaniso leswi nga eka tluka 13]
Xana u tirhisa “nyiko” ya wena leswaku u tirhela van’wana kumbe u yi tirhisela ku titsakisa?
[Swifaniso leswi nga eka tluka 15]
Hi chumayela mahungu lamanene eka van’wana hi tlhela hi pfuna ni Vakreste-kulorhi
[Xifaniso lexi nga eka tluka 16]
Vatirhi lava pfunetaka entirhweni wo phalala va fanele va bumabumeriwa hikwalaho ka moya wa vona wo tinyiketela