Rito Ra Yehovha Ra Hanya

Tinhla-nkulu Ta Buku Ya Nhlavutelo—II

LAVA gandzelaka Yehovha Xikwembu ni lava nga n’wi gandzeliki va rindzeriwe hi yini? Ku ta humelela yini hi Sathana ni madimona yakwe? Xana vanhu lava yingisaka va ta kuma mikateko yihi hi nkarhi wa Ku Fuma Ka Kreste Ka Gidi Ra Malembe? Tinhlamulo ta swivutiso leswi ni swin’wana swa nkoka ti kumeka eka Nhlavutelo 13:1–22:21. * Tindzima leti ti vulavula hi swivono swo hetelela swa kaye eka leswa 16 leswi muapostola Yohane a kombiweke swona loko lembe-xidzana ro sungula C.E. ri ya eku heleni.

Yohane u tsarile: “Wa tsaka loyi a hlayaka swi twakala ni lava twaka marito ya vuprofeta lebyi, kutani va hlayisa swilo leswi tsariweke eka byona.” (Nhlav. 1:3; 22:7) Loko hi hlaya hi tlhela hi tirhisa leswi hi swi dyondzaka ebukwini ya Nhlavutelo timbilu ta hina ti ta khumbeka, ripfumelo ra hina eka Xikwembu ni le ka N’wana wa xona, Yesu Kreste ri ta tiya naswona hi ta va ni ntshembo lowu tsakisaka wa vumundzuku. *—Hev. 4:12.

MINKAMBANA YA NKOMBO YA VUKARHI BYA XIKWEMBU YA CHULURIWA

(Nhlav. 13:1–16:21)

Nhlavutelo 11:18 yi ri: “Matiko ma sungule ku kariha, kutani vukarhi bya [Xikwembu] byi fika, ni nkarhi lowu vekiweke wa . . . ku lovisa lava onhaka misava.” Ku kombisa leswaku ha yini Xikwembu xi karihile, xivono xa vunhungu xi kombise ntirho wa “xivandzana . . . [lexi nga] ni timhondzo ta khume ni tinhloko ta nkombo.”—Nhlav. 13:1.

Eka xivono xa vukaye, Yohane u vone “Xinyimpfana xi yime eNtshaveni ya Siyoni” xi ri ni lava “144 000.” Va “xaviwe evanhwini.” (Nhlav. 14:1, 4) Ku landzele switiviso swa ntsumi. Eka xivono lexi landzelaka, Yohane u vone “tintsumi ta nkombo leti tameleke makhombo ya nkombo.” Entiyisweni, Yehovha hi byakwe u lerise tintsumi leti leswaku ti chulula “minkambana ya nkombo ya ku hlundzuka ka Xikwembu” eka swiyenge swo hambana-hambana swa misava ya Sathana. Minkambana yi ni switiviso ni switsundzuxo swa ku avanyisa loku Xikwembu xi nga ta ku tisa. (Nhlav. 15:1; 16:1) Swivono leswimbirhi swi nyikela vuxokoxoko bya ku avanyisa ka Mfumo loku engetelekeke loku fambisanaka ni khombo ra vunharhu ni ku biwa ka mhalamhala ya vunkombo.—Nhlav. 11:14, 15.

Tinhlamulo Ta Swivutiso Swa Matsalwa:

13:8—I yini “buku-nsongwa ya vutomi ya Xinyimpfana”? Leyi i buku-nsongwa yo fanekisela leyi nga ni mavito ya lava nga ta fuma na Yesu Kreste ntsena eMfun’weni wa yena wa le tilweni. Yi ni mavito ya Vakreste lava totiweke lava ha riki laha misaveni lava nga ni ntshembo wo ya hanya etilweni.

13:11-13—Xivandzana lexi nga ni timhondzo timbirhi xi vulavula ku fana ni dragona hi ndlela yihi naswona xi endla leswaku ndzilo wu xika hi tilweni hi ndlela yihi? Leswi xivandzana lexi nga ni timhondzo timbirhi, ku nga Mfumo wa Misava Hinkwayo wa Manghezi ni Maamerika, xi vulavulaka ku fana ni dragona, swi kombisa leswaku xi tirhisa minxungeto, ntshikilelo ni madzolonga leswaku xi sindzisa vanhu leswaku va amukela vulawuri bya xona. Xi endla leswaku ndzilo wu xika hi le tilweni hi leswi xi tiendlaka onge i muprofeta wa ntiyiso hi ku vula leswaku xi hlule vandla ra leswo biha eka tinyimpi timbirhi ta misava hi lembe-xidzana ra vu-20 ni leswaku xi hlule Vukhomunisi.

16:17—I yini ‘moya’ lowu nkambana wa vunkombo wu chululeriwaka eka wona? ‘Moya’  wu fanekisela mianakanyo ya Sathana, “moya [mboyamelo wa mianakanyo] lowu sweswi wu tirhaka eka vana lava nga yingisiki.” Vanhu hinkwavo lava nga xiphemu xa misava yo homboloka ya Sathana va hefemula moya lowu wo fanekisela lowu nga ni chefu.—Efe. 2:2.

Leswi Hi Swi Dyondzaka:

13:1-4, 18. “Xivandzana” lexi fanekiselaka mimfumo ya vanhu xi tlhandluka xi “huma elwandle,” hileswaku eka mintshungu ya vanhu lava pfilunganyekeke. (Esa. 17:12, 13; Dan. 7:2-8, 17) Xivandzana lexi, lexi vumbiweke xi tlhela xi nyikiwa matimba hi Sathana, xi ni nhlayo 666, leyi kombisaka leswaku a xi hetisekanga nikatsongo. Ku twisisa leswi xivandzana lexi xi nga swona swa hi pfuna leswaku hi nga xi landzeli hi xi xixima kumbe hi xi gandzela hilaha vanhu hi ntolovelo va endlaka hakona.—Yoh. 12:31; 15:19.

13:16, 17. Ku nga khathariseki ku tikeriwa loku hi nga ha vaka na kona loko hi endla mintirho ya siku ni siku, yo tanihi “ku xava kumbe ku xavisa,” a hi fanelanga hi pfumela ku tshikileriwa leswaku xivandzana xi lawula vutomi bya hina. Ku amukela ‘mfungho wa xivandzana evokweni ra hina kumbe emombyeni wa hina’ swi ta fana ni ku xi pfumelela leswaku xi lawula swiendlo swa hina kumbe xi lawula ndlela leyi hi anakanyaka ha yona.

14:6, 7. Ku huwelela ka ntsumi ku hi dyondzisa leswaku hi fanele hi ma twarisa hi ku hiseka mahungu lamanene ya Mfumo wa Xikwembu lowu simekiweke. Hi fanele hi pfuna swichudeni swa hina swa Bibele leswaku swi chava Yehovha hi ndlela leyi faneleke ni ku N’wi dzunisa.

14:14-20. Loko “ntshovelo wa misava,” hileswaku ku hlengeletiwa ka lava nga ta ponisiwa, ku herile, ku ta va nkarhi wa leswaku ntsumi yi hoxa “exikamelweni xa vhinya lexikulu xa ku hlundzuka ka Xikwembu” “vhinya ya misava” leyi hlengeletiweke. Vhinya yoleyo, ku nga mafambiselo lama vonakaka ya Sathana lama onhakeke ya tihulumendhe ta vanhu swin’we ni “swichocho” swa mihandzu yo homboloka, yi ta loviseriwa makumu. Hi fanele hi tiyimisela ku nga kuceteriwi hi vhinya ya misava.

16:13-16. “Marito . . . lama huhuteriweke lama nga basangiki” ma fanekisela rungula leri soholotiweke ra madimona leri endleriweke ku tiyisekisa leswaku tihosi ta misava a ti kuceteriwi hi ku chuluriwa ka minkambana ya nkombo ya ku hlundzuka ka Xikwembu kambe ku ri na sweswo ti kanetana na Yehovha.—Mat. 24:42, 44.

16:21. Tanihi leswi makumu ya misava leyi ma tshinelaka, ku twarisiwa ka ku avanyisiwa ka mafambiselo yo homboloka ya Sathana hi Yehovha ku nga ha katsa marito lama vuriwaka hi ku kongoma ya ku avanyisa ka Xikwembu, lawa kumbexana ma fanekiseriwaka hi ayisi. Hambiswiritano, vanhu vo tala va ta ya emahlweni va sandza Xikwembu.

HOSI LEYI HLULEKE YA FUMA

(Nhlav. 17:1–22:21)

“Babilona Lonkulu,” ku nga mfumo wa misava wa vukhongeri bya mavunwa i xiyenge lexi nyenyetsaka xa misava yo homboloka ya Sathana. Xivono xa vu-11 xi n’wi hlamusela tanihi “nghwavava leyikulu”—wansati la nga dlakuta—“a khandziye xivandzana xa muvala wa ribungu.” U ta lovisiwa hi ku helela hi “timhondzo ta khume” ta xivandzana lexi a xi khandziyeke. (Nhlav. 17:1, 3, 5, 16) Xivono lexi landzelaka lexi fanisaka wansati loyi wa muoswi ni “muti lowukulu” xi twarisa ku wa kakwe naswona xi twarisa mhaka ya xihatla eka vanhu va Xikwembu leswaku va “[huma] eka yena.” Ku wa ka muti lowukulu ku rileriwa hi vanhu vo tala. Hambiswiritano, etilweni ku ni ntsako hikwalaho ka “nkhuvo wa vukati bya Xinyimpfana.” (Nhlav. 18:4, 9, 10, 15-19; 19:7) Eka xivono xa vu-13, mugadi wa “hanci yo basa” u ya enyimpini a ya lwa ni matiko. U lovisa misava ya Sathana yo homboloka.—Nhlav. 19:11-16.

Ku vuriwa yini hi “nyoka ya khale, ku nga Diyavulosi na Sathana”? Xana u ta “lahleriwa etiveni ra ndzilo” rini? Xivono xa vu-14 xi vulavula hi yona mhaka yoleyo. (Nhlav. 20:2, 10) Swivono swimbirhi swo hetelela swi hlamusela katsongo ndlela leyi vutomi byi nga ta va byi ri ha yona hi nkarhi wa Gidi ra Malembe. Loko “nhlavutelo” yi hela, Yohane u vone ‘nambu wa mati ya vutomi wu khuluka wu ya exikarhi ka ndlela yo anama,’ naswona “mani na mani la khomiweke hi torha” u nyikiwa xirhambo xo tsakisa.—Nhlav. 1:1; 22:1, 2, 17.

 Tinhlamulo Ta Swivutiso Swa Matsalwa:

17:16; 18:9, 10—Ha yini “tihosi ta misava” ti rilela munhu loyi ti nga lo n’wi lovisa? Ti rila hikwalaho ka vutianakanyi. Endzhaku ka ku lovisiwa ka Babilona Lonkulu, tihosi ta misava handle ko kanakana ti sungula ku swi xiya leswaku a a ti pfuna njhani. U endle leswaku swiendlo swa tona swo tshikilela swi vonaka swi fanerile. Babilona Lonkulu u tlhela a ti pfuna eku tsariseni ka vantshwa leswaku va ya enyimpini. Ku tlula kwalaho, u hetisise xiphemu xa nkoka eku endleni ka leswaku vanhu va titsongahata eka yena.

19:12—Swi tisa ku yini leswaku ku va ku ri Yesu ntsena la tivaka vito ra yena leri nga boxiwangiki? Vito leri swi tikomba ri yimela xikhundlha ni malunghelo yo tanihi lawa ku vulavuriweke ha wona eka Esaya 9:6, lawa Yesu a vaka na wona hi nkarhi wa siku ra Hosi. A ku na munhu un’wana loyi a ri tivaka vito leri hileswi malunghelo ya yena ma hlawulekeke naswona ku nga yena ntsena a nga twisisaka leswi swi vulaka swona ku va ni xikhundlha xo tano lexi tlakukeke. Hambiswiritano, Yesu u hlanganyela man’wana ya malunghelo ni swirho swa ntlawa wa mutekiwa wa yena, entiyisweni ‘a tsala vito ra yena lerintshwa eka swona.’—Nhlav. 3:12.

19:14—I vamani lava nga ta gada tihanci swin’we na Yesu eArmagedoni? Lava nga ta katseka eka ‘mavuthu ya le tilweni’ lama nga ta hlanganyela na Yesu eka nyimpi ya Xikwembu ku ta va tintsumi swin’we ni vahluri lava totiweke lava se va kumeke hakelo ya vona ya le tilweni.—Mat. 25:31, 32; Nhlav. 2:26, 27.

20:11-15—I mavito ya vamani lama tsariweke eka “buku-nsongwa [kumbe ‘buku’] ya vutomi”? Leyi i buku-nsongwa leyi nga ni mavito ya vanhu hinkwavo lava nga ta nyikiwa vutomi lebyi nga heriki—Vakreste lava totiweke, swirho swa ntshungu lowukulu ni malandza yo tshembeka ya Xikwembu lama nga ta pfuxiwa eku feni loko ‘ku pfuxiwa lava lulameke.’ (Mint. 24:15; Nhlav. 2:10; 7:9) Lava nga ta pfuxiwa loko ‘ku pfuxiwa lava nga lulamangiki’ mavito ya vona ma ta tsariwa eka “buku-nsongwa ya vutomi” ntsena loko va hanya hi ku pfumelelana ni “leswi tsariweke eka tibuku-nsongwa” ta swileriso leti nga ta pfuriwa hi nkarhi wa Gidi ra Malembe. Hambiswiritano, mavito wolawo ma tsariwa hi inki leyi nga suriwaka. Mavito ya vatotiwa ma tsaleriwa makumu loko va tikombisa va tshembeka ku fikela eku feni. (Nhlav. 3:5) Mavito ya lava nga ta hanya laha misaveni ma tsaleriwa makumu loko va hlula ndzingo wo hetelela loko ku hela gidi ra malembe.—Nhlav. 20:7, 8.

Leswi Hi Swi Dyondzaka:

17:3, 5, 7, 16. “Vutlhari lebyi humaka ehenhla” byi hi pfuna ku twisisa “xihundla xa wansati ni xa xivandzana [xa muvala wa ribungu] lexi n’wi rhwaleke.” (Yak. 3:17) Xivandzana lexi xo fanekisela xi sungule xi ri Ntwanano wa Matiko ivi endzhaku xi ya pfuxetiwa xi ri Nhlangano wa Matiko. Ku twisisa xihundla lexi swi fanele swi hi susumetela ku hisekela ku chumayela mahungu lamanene ya Mfumo wa Xikwembu ni ku twarisa siku ra Yehovha ra ku avanyisa.

21:1-6. Hi nga tiyiseka hakunene leswaku mikateko leyi ku profetiweke leswaku yi ta va kona ehansi ka Mfumo yi ta hetiseka. Ha yini? Hikuva ku vuriwa leswi malunghana na yona: “Se swi endlekile!”

22:1, 17. “Nambu wa mati ya vutomi” wu yimela malunghiselelo ya Yehovha yo endla leswaku vanhu lava yingisaka va nga ha dyohi naswona va nga ha fi. Mati wolawo ma kumeka sweswi hi mpimo wo karhi. Hi fanele hi xi amukela hi ntsako xirhambo xa ku ta ni ku “[nwa] mati ya vutomi mahala” hi tlhela hi rhamba van’wana!

[Tinhlamuselo ta le hansi]

[Xifaniso lexi nga eka tluka 5]

Vanhu lava yingisaka va ta kuma mikateko yo hlamarisa ehansi ka Mfumo!