Hlakulela Rirhandzu Leri Nga Heriki
Hlakulela Rirhandzu Leri Nga Heriki
‘Rirhandzu ri tiyisela swilo hinkwaswo, naswona a ri heli.’—1 KOR. 13:7, 8.
1. (a) Hakanyingi ku vulavuriwa njhani hi rirhandzu? (b) Xana vanhu vo tala va kombisa rirhandzu ra vona eka vamani ni le ka yini?
KU VURIWE swilo swo tala malunghana ni rirhandzu. Mfanelo leyi yi dzunisiwile ku tlhela ku vulavuriwa ha yona hi ndlela yo saseka eka tinsimu. Vanhu hinkwavo va lava ku kombisiwa rirhandzu. Kambe tibuku ni tifilimi ti vulavule ha rona eka switori leswi vulavulaka hi rirhandzu naswona rungula ro tano ro tala ra xavisiwa. Hambiswiritano, vanhu vo tala a va xi rhandzi hi mbilu hinkwayo Xikwembu naswona a va va rhandzi ni vaakelani va vona. Leswi hi leswi Bibele yi swi profeteke malunghana ni masiku lawa yo hetelela. Vanhu va ‘tirhandza, va rhandza mali, va rhandza mintsako ku ri ni ku rhandza Xikwembu.’—2 Tim. 3:1-5.
2. Hi xihi xitsundzuxo lexi Bibele yi xi nyikelaka malunghana ni ku rhandza swilo leswi nga fanelangiki swi rhandziwa?
2 Vanhu va ni vuswikoti byo kombisa rirhandzu, kambe Rito ra Xikwembu ra hi lemuxa malunghana ni ku rhandza swilo leswi nga fanelangiki swi rhandziwa. Naswona Bibele yi hlamusela leswi humelelaka loko munhu a sungula ku va ni rirhandzu ro tano. (1 Tim. 6:9, 10) Xana wa swi tsundzuka leswi muapostola Pawulo a swi tsaleke malunghana na Demasi? Hambileswi Demasi a a tirha na Pawulo u sungule ku rhandza swilo swa misava. (2 Tim. 4:10) Muapostola Yohane u lemuxe Vakreste malunghana ni khombo ro rhandza swilo swa misava. (Hlaya 1 Yohane 2:15, 16.) Ku rhandza misava ni swilo swa yona leswi hundzaka swin’we ni tindlela ta yona a swi fambisani ni ku rhandza Xikwembu ni swilo leswi humaka eka xona.
3. Hi wihi ntlhontlho lowu hi langutanaka na wona naswona leswi swi tlakusa swivutiso swihi?
3 Hina a hi xiphemu xa misava hambileswi ha ha tshamaka eka yona. Hikwalaho, hi ni ntlhontlho wo papalata langutelo ra misava leri soholotiweke malunghana ni rirhandzu. I swa nkoka leswaku hi nga pfumeleli ku phasiwa hi ku rhandza swilo leswi nga fanelangiki swi rhandziwa. Hikwalaho, i mani loyi hi faneleke hi hlakulela ku n’wi kombisa rirhandzu ra xiviri? Hi wahi malunghiselelo lama hi pfunaka ku hlakulela rirhandzu leri tiyiselaka swilo hinkwaswo ni leri nga heriki? Xana leswi swi hi vuyerisa njhani sweswi naswona swi byi khumba njhani vumundzuku bya hina? Hi lava tinhlamulo leti humaka eka Xikwembu leswaku hi ta kongomisiwa hi ndlela leyi faneleke.
Ku Hlakulela Ku Rhandza Yehovha
4. Xana hi nga yi kurisa njhani ndlela leyi hi rhandzaka Xikwembu ha yona?
4 Anakanya hi murimi loyi a tirhaka hi matimba leswaku a lunghiselela misava ni ku byala timbewu. U langutele leswaku swimilana swa yena swi kula. (Hev. 6:7) Hilaha ku fanaka, ndlela leyi hi rhandzaka Xikwembu ha yona yi fanele yi kula. I yini leswi lavekaka leswaku hi kurisa rirhandzu leri? Hi fanele hi lulamisa misava leyinene ya timbilu ta hina, laha mbewu ya ntiyiso wa Mfumo yi byariweke kona. Sweswo hi nga swi endla hi ku dyondza Rito ra Xikwembu hi ku hiseka leswaku hi ta kurisa ndlela leyi hi xi tivaka ha yona. (Kol. 1:10) Ku va kona eminhlanganweni ya vandlha nkarhi ni nkarhi swin’we ni ku hlanganyela eka yona swi ta tlhela swi hi pfuna leswaku hi kurisa vutivi bya hina. Xana un’wana ni un’wana wa hina u tshamela ku endla matshalatshala leswaku a kurisa vutivi bya yena?—Swiv. 2:1-7.
5. (a) I yini lexi nga hi pfunaka ku tiva timfanelo ta nkoka ta Yehovha? (b) I yini leswi u nga swi vulaka hi vululami, vutlhari ni matimba ya Xikwembu?
5 Yehovha u paluxa vumunhu bya yena eRitweni ra yena. Loko hi dyondza Matsalwa ni ku nghenisa vutivi hi Yehovha hi nga kurisa ku tlangela ka hina timfanelo ta yena ku nga vululami, matimba, vutlhari ni mfanelo ya yena ya nkoka swinene ku nga rirhandzu ra yena lerikulu. Yehovha u kombisa vululami eka tindlela ta yena hinkwato ni le ka nawu wakwe lowu hetisekeke. (Det. 32:4; Ps. 19:7) Hi nga anakanyisisa hi swilo hinkwaswo leswi Yehovha a swi tumbuluxeke hi tlhela hi xixima vutlhari bya yena lebyi tlakukeke. (Ps. 104:24) Vuako hinkwabyo byi nyikela vumbhoni bya leswaku Yehovha i Xihlovo xa matimba lamakulu ni ntamu lowukulu.—Esa. 40:26.
6. Xikwembu xi hi kombise rirhandzu hi ndlela yihi naswona leswi swi ku khumba njhani?
6 Ku nga vuriwa yini hi mfanelo leyikulu ya Xikwembu ku nga rirhandzu ra xona? I rikulu naswona ra hi khumba hinkwerhu. Xi kombise rirhandzu rolero hi ku nyikela nkutsulo leswaku vanhu va ntshunxiwa. (Hlaya Varhoma 5:8.) Lunghiselelo leri ri nga kumiwa hi vanhu hinkwavo lava rhandzaka Xikwembu va tlhela va kombisa ripfumelo eka N’wana wa xona. (Yoh. 3:16, 36) Xikwembu xi nyikele Yesu tanihi gandzelo ra ku vuyelelana ra swidyoho swa hina leri endlaka leswaku hi xi rhandza.
7, 8. (a) I yini leswi lavekaka eka hina leswaku hi ta kota ku kombisa leswaku hi rhandza Xikwembu? (b) Vanhu va Xikwembu va yingisa swileriso swa xona ku nga khathariseki swiyimo swihi?
7 Hi nga swi kombisa njhani leswaku hi rhandza Xikwembu hikwalaho ka hinkwaswo leswi xi hi endleleke swona? Nhlamulo ya nkoka leyi huhuteriweke yi ri: “Ku rhandza Xikwembu, hi kona ku hlayisa swileriso swa xona; kasi loko swi ri swileriso swa xona a swi tiki.” (1 Yoh. 5:3) Ku rhandza Yehovha Xikwembu swi hi susumetela ku hlayisa swileriso swa yena. Lexi hi xona xivangelo xin’wana lexi endlaka leswaku hi chumayela hi vito rakwe ni Mfumo wa yena, leswaku vanhu van’wana va ta vuyeriwa. Loko hi endla sweswo swi suka embilwini hi ta va hi kombisa leswaku hi yingisa swileriso swa Xikwembu hi xikongomelo lexinene.—Mat. 12:34.
8 Vamakwerhu emisaveni hinkwayo va tiyimisele ku yingisa swileriso swa Xikwembu hambiloko vanhu va nga ri tsakeli rungula ra Mfumo. A va tshiki ku endla matshalatshala ya ku hetisisa vutirheli bya vona hi ku helela. (2 Tim. 4:5) Hilaha ku fanaka, hi susumeteleka ku byela van’wana vutivi bya Xikwembu swin’we ni ku yingisa swileriso swa xona leswin’wana hinkwaswo.
Lexi Endlaka Hi Rhandza Hosi Ya Hina Yesu Kreste
9. I yini leswi Kreste a swi tiyiseleleke naswona i yini leswi n’wi khutazeke?
9 Ku engetela eka ku rhandza Xikwembu, ku ni swivangelo swo tala leswi endlaka hi hlakulela ku rhandza N’wana wa xona. Hambileswi hi nga si tshamaka hi vona Yesu, loko hi ri karhi hi dyondza swo tala ha yena hi ta ya hi n’wi rhandza swinene. (1 Pet. 1:8) Hi swihi swilo swin’wana leswi Yesu a swi tiyiseleleke? Loko Yesu a ri karhi a endla ku rhandza ka Tata wa yena, u vengiwile a nga dyanga xa munhu, a xanisiwa, a hehliwa, a rhuketeriwa a tlhela a xanisiwa hi tindlela tin’wana. (Hlaya Yohane 15:25.) Ndlela leyi Yesu a a n’wi rhandza ha yona Tata wa yena wa le tilweni yi n’wi susumetele ku tiyisela miringo yoleyo. Hi ku susumetiwa hi rirhandzu, rifu rakwe ra gandzelo ri endle leswaku vo tala va kuma nkutsulo.—Mat. 20:28.
10, 11. Hi tiyimisele ku endla yini hikwalaho ka leswi Kreste a hi endleleke swona?
10 Leswi Yesu a swi endleke swi hi susumetela ku endla swo karhi. Loko hi anakanya hi leswi Kreste a hi endleleke swona, hi ya hi n’wi rhandza swinene. Leswi hi nga valandzeri va yena, hi fanele hi tivekela pakani ya ku hlakulela ni ku ya emahlweni hi kombisa rirhandzu leri fanaka ni ra Kreste leswaku hi ta ya emahlweni hi yingisa xileriso xa yena xo chumayela hi Mfumo ni ku endla vadyondzisiwa.—Mat. 28:19, 20.
11 Leswi Kreste a kombiseke vanhu hinkwavo rirhandzu, hi susumeteleka ku heta xiavelo xa hina makumu ma nga si fika. (Hlaya 2 Vakorinto 5:14, 15.) Rirhandzu leri Kreste a ri kombiseke a ri ri ra nkoka leswaku a hetisisa xikongomelo xa Xikwembu hi vanhu. Naswona ntila lowu Kreste a hi siyeleke wona leswaku hi wu landzelerisisa wu endla leswaku un’wana ni un’wana wa hina a hoxa xandla eka xikongomelo xexo xa Xikwembu. Leswi swi lava leswaku hi hlakulela ku rhandza Xikwembu hi ndlela leyikulu hilaha hi nga kotaka hakona. (Mat. 22:37) Loko hi yingisa leswi Yesu a swi dyondziseke hi tlhela hi hlayisa swileriso swa yena, hi kombisa leswaku ha n’wi rhandza naswona hi tiyimiserile ku seketela vuhosi bya Xikwembu ku nga khathariseki leswaku ku humelela yini, hilaha Yesu a endleke hakona.—Yoh. 14:23, 24; 15:10.
Ku Landzelela Ndlela Leyi Tlakukeke Ya Rirhandzu
12. Pawulo a a vula yini loko a vulavula hi xiga lexi nge, “ndlela leyi tlakukeke”?
12 Muapostola Pawulo a a ri mutekeleri wa Kreste. Leswi Pawulo a a landzelerisisa mikondzo ya Kreste, u vulavule hi ku ntshunxeka loko a khutaza vamakwavo va yena leswaku va va vatekeleri va yena. (1 Kor. 11:1) Hambileswi Pawulo a khutazeke Vakreste va le Korinto leswaku va ya emahlweni va lavisisa tinyiko to karhi ta moya leti a ti ri kona hi lembe-xidzana ro sungula, to tanihi ku hanyisa ni ku vulavula hi tindzimi, u va kombise leswaku a ku ri ni nchumu wo antswa lowu a va fanele va wu lavisisa. Eka 1 Vakorinto 12:31, u te: “Kambe ndzi mi komba ndlela leyi tlakukeke.” Mongo wa tindzimana to sungula ta ndzima leyi landzelaka wu kombisa leswaku leyi a ku ri ndlela leyi tlakukeke ya rirhandzu. Xana a yi ri leyi tlakukeke hi ndlela yihi? Pawulo u ye emahlweni a kombisa leswi a a vula swona. (Hlaya 1 Vakorinto 13:1-3.) Loko a a ri ni vuswikoti lebyi hlamarisaka naswona a endla swilo leswikulu kambe a nga ri na rirhandzu, xana sweswo a swi ta pfuna yini? A swi nga ta pfuna nchumu! Hi ku susumeteriwa hi moya wa Xikwembu, u hlamusele yinhla leyi ya nkoka. U vulavule swilo leswi nga ni matimba swinene leswaku a hi pfuna hi twisisa mhaka leyi!
13. (a) Yi ri yini ndzimana ya lembe ya 2010? (b) Rirhandzu a ri heli hi ndlela yihi?
13 Endzhaku ka sweswo Pawulo u hi hlamusela leswi rirhandzu ri nga swona ni leswi ri nga riki swona. (Hlaya 1 Vakorinto 13:4-8.) Sweswi tinyike nkarhi u kambisisa loko u kombisa rirhandzu hi ndlela leyi faneleke. Dzika swinene eka xiyenge xo hetelela xa ndzimana 7 ni xivulwa xo sungula eka ndzimana 8, leswi nge: ‘Rirhandzu ri tiyisela swilo hinkwaswo, naswona a ri heli,’ ku nga ndzimana ya hina ya lembe ya 2010. Xiya leswaku eka ndzimana 8, Pawulo u vule leswaku tinyiko ta moya, leti katsaka ku profeta ni ku vulavula hi tindzimi, leti tirhisiweke loko vandlha ra Vukreste ra ha ku simekiwa, a ti ta hela. Kambe rirhandzu a ri ta tshama ri ri kona. Yehovha hi yena xihlovo xa rirhandzu naswona u tshama hilaha ku nga heriki. Hikwalaho rirhandzu a ri nge heli. Ri ta tshama ri ri kona hilaha ku nga heriki tanihi mfanelo ya Xikwembu xa hina lexi tshamaka hilaha ku nga heriki.—1 Yoh. 4:8.
Rirhandzu Ri Tiyisela Swilo Hinkwaswo
14, 15. (a) Rirhandzu ri nga hi pfuna njhani ku tiyisela miringo? (b) Ha yini makwerhu un’wana loyi a ha ri jaha a arile ku landzula ripfumelo?
14 I yini lexi endlaka leswaku Vakreste va kota ku tiyisela hambiloko va langutana ni miringo, swiyimo swo tika ni swiphiqo? Hileswi va nga ni rirhandzu ra xiviri. Rirhandzu ro tano a ri katsi ku tshika swilo leswi hi nga na swona. Ri katsa ku tiyimisela ku tshama hi tshembekile hambi ku ri ku lahlekeriwa hi vutomi bya hina hikwalaho ka Kreste. (Luka 9:24, 25) Anakanya hi ku tshembeka ka Timbhoni leti a ti xaniseka etikampeni ta nxaniso, etikampeni ta vuhlonga ni le makhotsweni hi nkarhi wa Nyimpi ya Vumbirhi ya Misava ni le ndzhaku ka yona.
15 Mbhoni ya le Jarimani leyi vuriwaka Wilhelm yi swi kombise kahle leswi. Ematshan’weni yo landzula ripfumelo ra yena, u tshame a tshembekile loko a lava ku baleseriwa hi masocha ya Manazi. Eka papila ra yena ro lela leri a ri tsaleleke ndyangu wa ka vona u te: “Hi fanele hi rhandza Xikwembu swinene, hilaha Murhangeri wa hina Yesu Kreste a leriseke hakona. Loko hi n’wi seketela, u ta hi hakela.” Endzhakunyana, eka xihloko xin’wana xa Xihondzo xo Rindza, xirho xin’wana xa ndyangu wa ka vona xi tsarile xi ku: “Hambiloko swiyimo swi tika, hina tanihi ndyangu hi tiyisekile leswaku hi tshama hi ri karhi hi rhandza Xikwembu swinene.” Rolero i langutelo leri vamakwerhu vo tala lava nga pfaleriwa eArmenia, aEritrea, eKorea Dzonga ni le matikweni man’wana va nga na rona. Vamakwerhu lava va ya emahlweni va rhandza Yehovha swinene.
16. Vamakwerhu va le Malawi va tiyisele yini?
16 Etindhawini to tala, vamakwerhu va weriwa hi miringo yo hambana leyi ringaka ripfumelo ni ku tiyisela ka vona. Timbhoni ta Yehovha eMalawi ti tiyisele ku yirisiwa hi mfumo, ku kanetiwa hi ndlela leyikulu ni tihanyi tin’wana, ku ringana malembe ya 26. Ku tiyisela ka tona ku hakeriwile. Loko ti sungula ku xanisiwa, a ku ri ni Timbhoni ta kwalomu ka 18 000 etikweni rero. Endzhaku ka malembe ya 30 nhlayo ya tona yi phindheke minkarhi leyi tlulaka yimbirhi yi va 38 393. Ni le matikweni man’wana ku ve ni vuyelo lebyi fanaka.
17. I yini leswi van’wana lava tshamaka emindyangwini leyi vanhu va kona va nga riki vapfumeri va langutanaka na swona, naswona ha yini va kote ku tiyiselela ku xanisiwa?
17 Ku hlaseriwa ka vanhu va Xikwembu swi nga ha tika. Kambe, loko Vakreste va kanetiwa hi swirho swa mindyangu ya vona swi nga ha tika swinene. Swirho swa mindyangu kumbe maxaka ma nga ha vanga ntshikilelo. Xana Yesu a nga profetanga leswaku leswi swi ta endleka? U profetile, naswona vo tala va langutane ni xiyimo xolexo. (Mat. 10:35, 36) Vantshwa vo tala va tiyiselele ku kanetiwa hi vatswari va vona lava nga riki vapfumeri. Van’wana va kale va hlongoriwa ni le makaya, kambe Timbhoni leti nga ni musa ti va tekile ti tshama na vona. Van’wana va lan’wiwile. I yini lexi pfuneke vanhu volavo ku tiyisela nxaniso? A ku ri ndlela leyi a va va rhandza ha yona vamakwavo, kambe xa nkoka swinene a ku ri ndlela leyi va rhandzaka Yehovha ni N’wana wa yena ha yona hi ndlela ya xiviri.—1 Pet. 1:22; 1 Yoh. 4:21.
18. Rirhandzu leri tiyiselaka swilo hinkwaswo ri va pfuna njhani Vakreste lava tekaneke?
18 Ku ni swiyimo swo tala evuton’wini leswi lavaka leswaku hi kombisa rirhandzu leri tiyiselaka swilo hinkwaswo. Rirhandzu ri endla leswaku vanhu lava tekaneke va xixima marito ya Yesu lama nge: “Leswi Xikwembu xi swi paneke swin’we, ku nga tshuki ku va ni munhu la swi hambanisaka.” (Mat. 19:6) Loko Vakreste lava tekaneke va va ni “nhlomulo enyameni ya vona,” va fanele va titsundzuxa leswaku Yehovha hi yena wa nkoka evukatini bya vona. (1 Kor. 7:28) Rito ra yena ri vula leswaku ‘rirhandzu ri tiyisela swilo hinkwaswo,’ naswona wanuna ni wansati lava nga ni mfanelo leyi va ta namarhelana kutani va endla leswaku vukati bya vona byi tshama byi tiyile.—Kol. 3:14.
19. Vanhu va Xikwembu va endle yini endzhaku ka loko ku ve ni timhangu ta ntumbuluko?
19 Rirhandzu ri hi pfuna leswaku hi tiyisela swilo hinkwaswo loko ku va ni timhangu ta ntumbuluko. Sweswo swi ve tano loko ku ve ni ku tsekatseka ka misava edzongeni wa Peru ni loko Xidzedze lexi vuriwaka Katrina xi hlasele swiyenge swo karhi swa Nsonga-nkulu eUnited States. Vamakwerhu vo tala va lahlekeriwe hi tiyindlu ta vona kumbe tinhundzu ta vona eka timhangu toleto. Rirhandzu ri susumetele vandlha ra misava hinkwayo leswaku ri ya phalala, naswona vatirhi vo tirhandzela va pfunetile eku pfuxeteni ka tiyindlu ni Tiholo ta Mfumo. Swiendlo swo tano swi kombise leswaku vamakwerhu va rhandzana naswona va khathalelana minkarhi hinkwayo ni le hansi ka swiyimo swihi ni swihi.—Yoh. 13:34, 35; 1 Pet. 2:17.
Rirhandzu A Ri Heli
20, 21. (a) Ha yini rirhandzu ri ri ra nkoka swinene? (b) Ha yini u tiyimisele ku landzelela ndlela ya rirhandzu?
20 Exikarhi ka vanhu va Yehovha namuntlha, ha swi vona leswaku i vutlhari ku landzelela ndlela leyi tlakukeke ya rirhandzu. Entiyisweni, ra pfuna eswiyin’weni hinkwaswo. Xiya ndlela leyi muapostola Pawulo a wu kandziyiseke ha yona ntiyiso wolowo. Xo sungula u vule leswaku tinyiko ta moya ti ta hela ni leswaku vandlha ra Vukreste a ri ta kula ri wupfa. Kutani u gimeteke hi marito lama nge: “Hambiswiritano, sweswi ku sala ripfumelo, ntshembo, rirhandzu, leswi swinharhu; kambe lexikulu eka leswi hinkwaswo i rirhandzu.”—1 Kor. 13:13.
21 Eku heteleleni, swilo leswi hi nga ni ripfumelo eka swona swi ta hetiseka, hikwalaho xilaveko xo va ni ripfumelo eka swona xi ta hela. Loko swilo hinkwaswo se swi ri leswintshwa a hi nge he vi ni ntshembo eka switshembiso leswi hi navelaka ku swi vona swi hetiseka. Kambe ku vuriwa yini hi rirhandzu? A ri nge heli. Ri ta tshama ri ri kona. Leswi hi languteleke vutomi lebyi nga heriki, entiyisweni hi ta vona hi tlhela hi ri twisisa swinene rirhandzu ra Xikwembu. Loko u endla ku rhandza ka Xikwembu hi ku landzelela ndlela leyi tlakukeke ya rirhandzu leri nga heriki, u nga ha hanya hi masiku.—1 Yoh. 2:17.
U Nga Hlamula Njhani?
• Ha yini hi fanele hi tivonela eka ku rhandza swilo leswi nga fanelangiki swi rhandziwa?
• Rirhandzu ri nga hi pfuna leswaku hi tiyisela yini?
• Rirhandzu a ri heli hi ndlela yihi?
[Swivutiso Swa Dyondzo]
[Marito lama tshahiweke exihlokweni lama nga eka tluka 27]
Ndzimana ya lembe ya 2010 yi ri: ‘Rirhandzu ri tiyisela swilo hinkwaswo, naswona a ri heli.’—1 Kor. 13:7, 8.
[Xifaniso lexi nga eka tluka 25]
Ku rhandza Xikwembu swi hi susumetela ku chumayela
[Xifaniso lexi nga eka tluka 26]
Rirhandzu leri nga heriki ri endle leswaku vamakwerhu va le Malawi va tiyisela miringo