Lwisana Ni Rungula Ra Sathana Ra Mavunwa
Lwisana Ni Rungula Ra Sathana Ra Mavunwa
‘MI NGA xisiwi. Xikwembu xa n’wina a xi nge mi pfuni. Tinyiketeni kumbe mi langutana ni vuyelo bya ku nga tinyiketi!’ Leri i rungula leri Rabuxake, muyimeri wa Hosi Senakeribi wa le Asiriya a ri byeleke vaaki va le Yerusalema. Mavuthu ya hosi yoleyo a ma hlasele tiko ra Yuda. Xikongomelo xa marito ya muyimeri loyi, a ku ri ku endla leswaku vanhu va le Yerusalema va titwa va nga ha ri nchumu ni ku va chavisa leswaku va tinyiketa.—2 Tih. 18:28-35.
Vaasiriya a va tiviwa hi ku va ni tihanyi. Va chavise valala va vona hi ku va hlamusela hi vuenti ndlela leyi chavisaka leyi a va ma khoma ha yona mahlonga ya vona. Hi ku ya hi n’wamatimu Philip Taylor, a va “tolovele ku chavisa vanhu va tlhela va hangalasa rungula ra mavunwa leri a ri ta endla leswaku vanhu lava va va hluleke va tshama va ri na rhumbyana, nakambe a va chavisa vanhu lava nga ha vaka valala va vona hi swiviko swa ndlela leyi va va khomeke hi tihanyi ha yona vanhu van’wana, naswona sweswo a swi endla leswaku vanhu volavo va tshama va ri karhi va anakanya ha swona.” Rungula ra mavunwa i tlhari leri nga ni matimba. Taylor u ri, ri “onha miehleketo ya vanhu.”
Vakreste va ntiyiso a va “dodombisani ni ngati ni nyama, kambe ni . . . mavandla lama hombolokeke ya moya,” ku nga swivumbiwa swa moya leswi xandzukeleke Xikwembu. (Efe. 6:12) Sathana Diyavulosi hi yena nala lonkulu wa hina. Na yena u chavisa vanhu a tlhela a tirhisa rungula ra mavunwa.
Sathana u vula leswaku a nga endla leswaku un’wana ni un’wana wa hina a nga ha tshembeki. Emasikwini ya Yobo, u byele Yehovha Xikwembu a ku: “Hinkwaswo leswi munhu a nga na swona u ta swi humesa leswaku a ponisa moya-xiviri wakwe.” Hi marito man’wana a a vula leswaku loko munhu a tshikileleke swinene u ta hetelela a nga ha tshembeki eka Xikwembu. (Yobo 2:4) Xana Sathana u tiyisile? Xana ku na swilo swo karhi leswi hinkwerhu ka hina hi nga tsandzekaka ku swi tiyiselela, leswi nga endlaka leswaku hi nga ha tshembeki hikwalaho ko lava ku sirhelela vutomi bya hina? Sathana u lava leswaku hi anakanya hi ndlela yoleyo. Hikwalaho, hakatsongo-tsongo u tirhisa rungula ra mavunwa leri nga ni khombo leswaku a byala mavonelo wolawo emiehleketweni ya hina. A hi kambisiseni man’wana ya maendlelo lawa a ma tirhisaka kutani hi vona ndlela leyi hi nga lwisanaka na yena ha yona.
‘Masungulo Ya Vona Ma Le Ntshurini’
Sathana u tirhise Elifazi, un’wana wa vanghana vanharhu va Yobo lava n’wi endzeleke, leswaku a n’wi byela leswaku vanhu a va nge swi koti ku tshama va tshembekile eka Xikwembu. Loko a kombetela eka vanhu tanihi lava “tshamaka etindlwini leti akiweke hi misava,” u byele Yobo a ku: “Masungulo ya vona [ma le ntshurini]! Va pfotlosiwa hi ku hatlisa ku tlula nsumba. Va pfotlosiwa ku sukela nimixo ku fikela nimadyambu; va fela makumu, ku nga ri na loyi a swi tekelaka enhlokweni.”—Yobo 4:19, 20.
Kun’wana eMatsalweni hi fanisiwa ni ‘swibya swa vumba’ leswi fayekaka hi ku olova. (2 Kor. 4:7) Hi tsanile hikwalaho ka xidyoho lexi hi tswariweke na xona ni leswi hi nga hetisekangiki. (Rhom. 5:12) Swa olova leswaku Sathana a hi hlasela. Kambe leswi hi nga Vakreste, hi nga titshega hi Yehovha. Hambileswi hi tsaneke, hi va risima ematihlweni ya Xikwembu. (Esa. 43:4) Ku engetela kwalaho, vanhu lava kombelaka moya lowo kwetsima eka Yehovha u va nyika wona. (Luka 11:13) Moya wa yena wu nga hi nyika “matimba lama tlulaka lama tolovelekeke,” lama nga ta hi pfuna leswaku hi langutana ni swiphiqo swihi na swihi leswi Sathana a hi tiselaka swona. (2 Kor. 4:7; Filp. 4:13) Loko hi lwisana na Diyavulosi hi “tiya eripfumelweni,” Xikwembu xi ta hi tiyisa xi tlhela xi hi nyika matimba. (1 Pet. 5:8-10) Hikwalaho, a hi fanelanga hi n’wi chava Sathana Diyavulosi.
Munhu ‘U Nwa Leswi Nga Lulamangiki’
Elifazi u vutisile a ku: “Xana munhu wa nyama wo va yini leswaku a nga va la baseke, kumbe munhu un’wana ni un’wana la velekiweke hi wansati leswaku a va la lulameke?” Kutani u ye mahlweni a hlamula a ku: “Waswivo! [Xikwembu] a xi na rona ripfumelo eka vakwetsimi va xona, entiyisweni matilo hi woxe a ma basanga ematihlweni ya xona. Swi tano ngopfu loko munhu a nyenyetsa naswona a onhakile, munhu la nwaka leswi nga lulamangiki ku fana niloko a nwa mati!” (Yobo 15:14-16) Elifazi a a byela Yobo leswaku eka Yehovha a ku na munhu la lulameke. Diyavulosi u tlhela a tirhisa miehleketo leyi hoxeke. U lava leswaku hi karhateka ngopfu hi swihoxo swa hina swa nkarhi lowu hundzeke, hi vona onge a hi pfuni nchumu naswona hi anakanya leswaku a hi nge rivaleriwi swidyoho swa hina. Nakambe u lava leswaku hi vona onge Yehovha u langutele leswaku hi endla swilo leswi hi nga taka hi nga koti ku swi endla ni leswaku ntwela-vusiwana, ndzivalelo ni nseketelo wa Yena swi nge swi koti ku funengeta swihoxo swa hina.
I ntiyiso leswaku hinkwerhu hi “dyohile, naswona [hi] kayivela ku vangama ka Xikwembu.” A nga kona munhu la nga hetisekangiki la nga kotaka ku hanya hilaha ku heleleke hi milawu ya Yehovha leyi hetisekeke. (Rhom. 3:23; 7:21-23) Hambiswiritano, sweswo a swi vuli leswaku a hi pfuni nchumu eka yena. Yehovha wa swi tiva leswaku “nyoka ya khale, leyi vuriwaka Diyavulosi na Sathana,” hi yona yi hi ringaka hileswi yi swi tivaka kahle leswaku a hi hetisekangi. (Nhlav. 12:9, 10) Leswi Xikwembu xi swi tivaka leswaku “hi ntshuri,” a xi “tshameli ku kuma xihoxo” eka hina.—Ps. 103:8, 9, 14.
Loko hi fularhela ndlela yo biha naswona hi tshinelela Yehovha hi mbilu leyi tisolaka hi tlhela hi hundzuka, u “ta rivalela hi ndlela leyikulu.” (Esa. 55:7; Ps. 51:17) Bibele yi ri, hambiloko swidyoho swa hina “swo va swa ribungu, swi ta endliwa swi basa ku fana ni gamboko.” (Esa. 1:18) Hikwalaho, a hi tiyimiseleni ku nga heli matimba eka matshalatshala ya hina yo ringeta ku endla ku rhandza ka Xikwembu.
Leswi hi nga hetisekangiki a hi nge swi koti ku va lava lulameke emahlweni ka Xikwembu. Ku lahlekeriwa ka Adamu na Evha hi lunghelo ra ku va lava hetisekeke ni ra ku hanya hilaha ku nga heriki, swi endle leswaku hinkwerhu hi lahlekeriwa hi malunghelo wolawo. (Rhom. 6:23) Hambiswiritano, hikwalaho ka leswi Yehovha a rhandzaka vanhu, u endle lunghiselelo ra leswaku hi rivaleriwa swidyoho swa hina ntsena loko hi va ni ripfumelo eka gandzelo ra nkutsulo ra N’wana wakwe, Yesu Kreste. (Mat. 20:28; Yoh. 3:16) Hakunene yoleyo i ndlela leyinene ngopfu leyi Xikwembu xi hi kombiseke ha yona “musa lowu nga faneriwiki”! (Tito 2:11) Hi nga rivaleriwa swidyoho swa hina! Hikwalaho, a hi fanelanga hi pfumelela Sathana a hi endla hi anakanya leswaku a hi nge rivaleriwi swidyoho swa hina.
“Khumba Marhambu Yakwe Ni Nyama Yakwe”
Sathana u vule leswaku Yobo u ta landzula ripfumelo rakwe loko yena o n’wi hlasela hi vuvabyi. Diyavulosi u tlhontlhe Yehovha hi ku vula a ku: “Khumba marhambu yakwe ni nyama yakwe kutani u vona loko a nga ta ka a nga ku rhukani exikandzeni.” (Yobo 2:5) A swi kanakanisi leswaku Nala wa Xikwembu a nga tsaka loko o hi endla hi titwa hi nga pfuni nchumu hikwalaho ka ku tsana ka hina.
Hambiswiritano, Yehovha a nga hi fularheli loko hi nga ha swi koti ku endla leswi a hi tolovele ku swi endla entirhweni wakwe. Ku vuriwa yini loko munghana wa hina a hlaseriwile kutani a vavisiwa? Xana hi nga n’wi teka tanihi loyi a nga ha pfuniki nchumu hileswi a nga ha kotiki ku endla leswi a a kota ku swi endla? Doo! Hi ta n’wi rhandza hi tlhela hi khathala hi yena—ngopfu-ngopfu loko a vaviseke a ri karhi a ringeta ku hi endlela swo karhi. Xana Yehovha a nge endli swo tlula sweswo? Bibele yi ri: “Xikwembu a xi pfumali ku lulama lerova xi nga rivala ntirho wa n’wina ni rirhandzu leri mi ri kombiseke hikwalaho ka vito ra xona.”—Hev. 6:10.
Matsalwa ma vulavula hi “noni yin’wana leyi pfumalaka” leyi swi nga endlekaka leswaku yi seketele vugandzeri bya Xikwembu malembe yo tala. Loko Yesu a yi vonile yi ri karhi yi hoxa “swimalana swimbirhi swa nsimbi swa ntikelo wa le hansi swinene” emabokisini ya xuma ya le tempeleni, xana u wu langutele ehansi munyikelo wa yona? Doo, u yi bumabumerile hileswi yi nyikeleke hi leswi nga ematimbeni ya yona leswaku yi seketela vugandzeri bya ntiyiso.—Luka 21:1-4.
Loko hi tshama hi tshembekile, hi nga tiyiseka leswaku vuxaka bya hina na Yehovha byi ta tshama byi tiyile ku nga khathariseki leswi ku nga hetiseki ka hina ku nga hi vangelaka swona, ku nga ha va hi vudyuhari kumbe vuvabyi. Xikwembu a xi nge pfuki xi fularhele vanhu va xona vo tshembeka hikwalaho ka leswi swiphiqo swi endlaka leswaku va nga swi koti kahle ku xi tirhela.—Ps. 71:9, 17, 18.
Amukelani “Xihuku Xa Ku Ponisa”
Hi nga tisirhelela njhani eka rungula leri nga mavunwa ra Sathana? Muapostola Pawulo u tsarile a ku: “Hambetani mi kuma matimba eHosini ni le ka ntamu wa vukulu bya yona. Ambalani mahavelo hinkwawo lama humaka eka Xikwembu leswaku mi kota ku yima mi tiyile, mi lwisana ni marhengu ya Diyavulosi.” Xitlhangu xin’wana xa moya i “xihuku xa ku ponisa.” (Efe. 6:10, 11, 17) Loko swi ta eka rungula leri nga mavunwa ra Sathana, hi fanele hi tiyiseka leswaku hi amukela xihuku xexo kutani hi tshama hi xi ambarile. Xihuku xa socha xi sirhelela nhloko ya rona. ‘Ntshembo wa hina wa ku ponisiwa,’ ku nga ku tiyiseka ka hina hi leswaku switshembiso swa Xikwembu swa misava leyintshwa ya xona leyi tsakisaka swi ta hetiseka, wu ta sirhelela mianakanyo ya hina eka mavunwa ya Sathana. (1 Tes. 5:8) Hi fanele hi endla leswaku ntshembo wolowo wu tshama wu ri lowu hanyaka naswona wu tiyile hi ku hisekela ku va ni dyondzo ya munhu hi yexe ya Matsalwa.
Yobo u tiyisele ku hlaseriwa hi Sathana hi ndlela yo vava swinene ni leyi nga ni rivengo. Yobo a a ri ni ripfumelo leri tiyeke swinene eku pfuxiweni ka vafi lerova hambiloko a xungetiwa hi rifu a nga helanga matimba. Ematshan’weni ya sweswo, u byele Yehovha a ku: “U ta vitana, mina ndzi ta ku hlamula. U ta navela ntirho wa mavoko ya wena.” (Yobo 14:15) Hambiloko Yobo a a ta fa hikwalaho ko tshama a tshembekile, a a tshemba leswaku ndlela leyi Xikwembu xi ma rhandzaka ha yona malandza ya xona lama tshembekaka yi ta endla leswaku xi tlhela xi va vitana eka lava feke.
Onge na hina hi nga tshemba Xikwembu xa ntiyiso hi ndlela leyi fanaka. Yehovha a nga herisa nchumu wun’wana ni wun’wana lowu Sathana ni malandza yakwe va nga vaka va hi endle wona. Nakambe tsundzuka leswaku Pawulo wa hi tiyisekisa a ku: “Xikwembu xa tshembeka, a xi nge mi tshiki mi ringiwa hi ndlela leyi tlulaka leswi mi nga swi tiyiselaka, kambe loko mi ringiwa xi ta mi nyika ndlela yo huma, leswaku mi kota ku swi tiyisela.”—1 Kor. 10:13.
[Xifaniso lexi nga eka tluka 20]
Yehovha wa wu tlangela ntirho wa wena wo tshembeka
[Xifaniso lexi nga eka tluka 21]
Amukela xihuku xa ku ponisa, u tshama u xi ambarile