Famba Hi Moya Kutani U Hetisisa Ku Tinyiketela Ka Wena

“Hambetani mi famba hi moya kutani a mi nge ku hetisisi ku navela ka nyama nikatsongo.”—GAL. 5:16.

1. Hi yihi minkhuvulo leyi endlekeke hi siku ra Pentekosta?

LOKO valandzeri va Yesu va vulavula hi tindzimi hi siku ra Pentekosta ya 33 C.E., a ku ri endzhaku ka loko va khuvuriwe hi moya lowo kwetsima. Va kombise nyiko leyi hlamarisaka ya moya. (1 Kor. 12:4-10) Byi ve byihi vuyelo bya nyiko leyi ni bya nkulumo leyi nyikeriweke hi muapostola Petro? Vo tala va ‘tlhaveke embilwini.’ Loko Petro a va khutazile, va hundzukile kutani va khuvuriwa. Rungula ra kona ri ri: “Lava amukeleke rito rakwe hi mbilu hinkwayo va khuvuriwile, naswona hi siku rero ku engeteriwe mimoya-xiviri ya kwalomu ka 3 000.” (Mint. 2:22, 36-41) Hilaha Yesu a leriseke hakona, a va fanele va khuvuriwa ematini hi vito ra Tatana, ni ra  N’wana ni ra moya lowo kwetsima.—Mat. 28:19.

2, 3. (a) Hlamusela ku hambana loku nga kona exikarhi ka ku khuvuriwa hi moya lowo kwetsima ni ku khuvuriwa hi vito ra moya lowo kwetsima. (b) Ha yini ku languteriwe leswaku hinkwavo lava vaka Vakreste va ntiyiso namuntlha va fanele va khuvuriwa hi mati?

² Hambiswiritano, xana ku ni ku hambana exikarhi ka ku khuvuriwa hi moya lowo kwetsima ni ku khuvuriwa hi vito ra moya lowo kwetsima? Ina ku kona. Lava va khuvuriwaka hi moya lowo kwetsima va tswariwa ra vumbirhi tanihi vana va Xikwembu lava totiweke hi moya. (Yoh. 3:3) Va totiwa leswaku va ta va tihosi ta le nkarhini lowu taka ni vaprista eMfun’weni wa Xikwembu wa le tilweni, naswona i xiphemu xa miri wa moya wa Kreste. (1 Kor. 12:13; Gal. 3:27; Nhlav. 20:6) Hikwalaho, nkhuvulo lowu—ku khuvuriwa hi moya lowo kwetsima—wu endleke hi siku ra Pentekosta ni le ndzhaku ka rona loko Yehovha a hlawule vanhu leswaku va va vadyandzhaka-kulobye na Kreste. (Rhom. 8:15-17) Kambe ku vuriwa yini hi ku khuvuriwa hi mati hi vito ra moya lowo kwetsima, ku nga nchumu lowu endlekaka nkarhi na nkarhi etinhlengeletanweni ni le mintsombanweni ya vanhu va Yehovha enkarhini wa hina?

³ Vakreste va ntiyiso va khuvuriwa hi mati va kombisa ku tinyiketela ka vona hi ku helela eka Yehovha Xikwembu. Ni lava vitaniweke etilweni va khuvuriwile hi mati. Kambe ku khuvuriwa hi mati i goza ra nkoka ni le ka vavanuna ni vavasati va timiliyoni va manguva lawa lava sweswi va nga ni ntshembo wo hanya hilaha ku nga heriki emisaveni. Ku nga khathariseki leswaku munhu u ni ntshembo wihi, u fanele a khuvuriwa hi mati hi vito ra Tatana ni ra N’wana ni ra moya lowo kwetsima leswaku a ta amukeleka eka Xikwembu. Vakreste hinkwavo lava khuvuriwaka hi ndlela leyi ku languteriwe leswaku va ‘hambeta va famba hi moya.’ (Hlaya Vagalatiya 5:16.) Xana u famba hi moya xisweswo u hanya hi ku pfumelelana ni ku tinyiketela ka wena?

Leswi Ku “Famba Hi Moya” Swi Vulaka Swona

4. Kahle-kahle swi vula yini ku “famba hi moya”?

⁴ Ku “famba hi moya” swi katsa ku amukela ku tirha ka moya lowo kwetsima eka wena, ku pfumelela moya lowo kwetsima leswaku wu ku lawula. U nga ha vula leswaku swi vula ku lawuriwa hi moya lowo kwetsima eka leswi u swi endlaka siku ni siku. Vagalatiya ndzima 5 yi kombisa ku hambana exikarhi ka ku lawuriwa hi moya lowo kwetsima ni ku lawuriwa hi nyama.—Hlaya Vagalatiya 5:17, 18.

5. Ku lawuriwa hi moya lowo kwetsima swi katsa ku papalata mintirho yihi?

⁵ Loko u lawuriwa hi moya lowo kwetsima, u papalata mintirho ya nyama. Mintirho yoleyo yi katsa swilo swo tanihi “vumbhisa, thyaka, ku tikhoma ko biha, ku gandzela swifaniso swa hava, xiendlo xa vungoma, vulala, dzolonga, mavondzo, swifafa, ku kanetana, ku avana, mimpambukwa, mona, minkarhi ya ku dakwa, minkhuvo ya huwa.” (Gal. 5:19-21) Hi marito man’wana, u “dlaya mikhuva ya miri hi moya.” (Rhom. 8:5, 13) Wu ta ku pfuna leswaku mianakanyo ya wena yi anakanya swilo swa moya naswona yi tirhisana ni nkongomiso wa wona, ematshan’weni yo pfumela ku lawuriwa hi ku navela ka nyama.

6. Kombisa leswaku i yini lexi lavekaka leswaku hi kota ku humesa mihandzu ya moya.

⁶ Loko moya lowo kwetsima wu ri karhi wu tirha eka wena, u ta va ni timfanelo ta Xikwembu, ku nga “mihandzu ya moya.” (Gal. 5:22, 23) Kambe wa swi xiya leswaku na wena u fanele u endla swo karhi. Hi xikombiso: Murimi u rima nsimu ya yena. Ina, ku vonakala ka dyambu ni mati i swa nkoka; loko swilo sweswo swi nga ri kona a nge languteli ku kuma ntshovelo. Hi nga fanisa moya lowo kwetsima ni ku vonakala ka dyambu. Ha wu lava moya lowo kwetsima leswaku hi ta kota ku kombisa mihandzu ya moya. Kambe, xana  loko murimi a nga tirhi hi matimba a nga tshovela yini? (Swiv. 10:4) Ina, ndlela leyi u rimaka misava ya mbilu ya wena yi endla ku va ni ku hambana eka ntikelo ni mpimo wa mihandzu ya moya lowo kwetsima leyi nga eka wena. Hikwalaho tivutise, ‘Xana ndzi pfumelela moya lowo kwetsima leswaku wu humesa mihandzu ya wona hi ku va ndzi tirhisana na wona?’

7. Ha yini ku hlaya ni ku anakanyisisa swi ri swa nkoka swinene loko u lava ku hlakulela mihandzu ya moya lowo kwetsima?

⁷ Leswaku varimi va kuma ntshovelo lowunene, va fanele va cheleta swibyariwa swa vona. Leswaku u hlakulela mihandzu ya moya, u fanele u va ni mati ya ntiyiso lama kumekaka eBibeleni ni le vandlheni ra Vukreste namuntlha. (Esa. 55:1) A swi kanakanisi leswaku se u kombe vanhu vo tala leswaku Matsalwa yo Kwetsima ma huhuteriwe hi moya lowo kwetsima. (2 Tim. 3:16) Nakambe, ntlawa wa hlonga ro tshembeka ni ro tlhariha wu nyikela ku twisisa loku lavekaka swinene ka mati lama tengeke ya ntiyiso wa le Bibeleni. (Mat. 24:45-47) Nhlamuselo ya mhaka leyi yi le rivaleni. Leswaku u lawuriwa hi moya lowo kwetsima, u fanele u hlaya u tlhela u anakanyisisa hi Rito ra Xikwembu. Loko u endla tano, u tekelela swikombiso leswinene swa vaprofeta lava “vutisiseke . . . hi rixaladza naswona va endleke ndzavisiso wa vukheta” wa rungula leri a ri ri kona. I swa nkoka ku xiya leswaku hambi ku ri tintsumi ti kombise leswaku ti ni mhaka swinene ni ntiyiso wa moya malunghana ni Mbewu leyi tshembisiweke ni vandlha ra Vakreste lava totiweke.—Hlaya 1 Petro 1:10-12.

Xana U Nga Lawuriwa Njhani Hi Moya Lowo Kwetsima?

8. Ha yini swi ri swa nkoka leswaku u kombela moya wa Yehovha?

⁸ Leswaku u lawuriwa hi moya lowo kwetsima a wu fanelanga u hlaya Matsalwa u tlhela u anakanyisisa hi wona ntsena. U fanele u hambeta u kombela mpfuno wa Yehovha ni nkongomiso wa yena. A nga “endla swo tala swinene ku tlula leswi hi swi kombelaka kumbe leswi hi swi ehleketaka.” (Efe. 3:20; Luka 11:13) Kambe, a wu ta hlamula njhani loko un’wana o vutisa a ku, “Ha yini ndzi fanele ndzi hambeta ndzi kombela loko Xikwembu se xi swi tiva ‘leswi ndzi swi lavaka ndzi nga si swi kombela eka xona’?” (Mat. 6:8) Phela, loko u khongela u kombela moya lowo kwetsima, wa pfumela leswaku u titshege hi Yehovha. Hi xikombiso, loko munhu o ta eka wena a ta lava mpfuno, u ta endla leswi u nga swi kotaka leswaku u n’wi pfuna hikwalaho ka leswi a ku kombeleke leswaku u n’wi pfuna, leswi kombisaka leswaku wa ku tshemba. (Ringanisa na Swivuriso 3:27.) Hilaha ku fanaka, Yehovha wa tsaka loko u kombela moya wa yena eka yena, naswona u ta ku nyika wona.—Swiv. 15:8.

9. Ku ya eminhlanganweni ya Vukreste ku nga ku pfuna njhani leswaku u lawuriwa hi moya wa Xikwembu?

⁹ U nga swi twisisa kahle leswaku ndlela yin’wana leyi nga endlaka leswaku munhu a lawuriwa hi moya wa Xikwembu yi katsa minhlangano ya hina, tinhlengeletano ni mintsombano. Ku tikarhatela ku va kona eka minongonoko yoleyo ni ku nyikela nyingiso eka yona i swa nkoka swinene. Loko u endla tano swi ta ku pfuna leswaku u twisisa “swilo leswi enteke swa Xikwembu.” (1 Kor. 2:10) Nakambe swa vuyerisa ku hlamula nkarhi na nkarhi. Anakanya hi minhlangano leyi u yeke eka yona emavhikini ya mune lama hundzeke. U yimise kangani voko leswaku u ta hlamula, u kombisa ripfumelo ra wena? Xana u vona onge u nga antswisa emhakeni leyi? Loko u ta fanela ku antswisa, kunguhata leswi u nga ta swi endla emavhikini lama taka. Yehovha u ta vona ku tiyimisela ka wena ku hlanganyela eka yona naswona u ta ku nyika moya wa yena lowo kwetsima, lowu nga  ta ku pfuna leswaku u vuyeriwa swinene eminhlanganweni leyi u yaka eka yona.

10. Ku famba hi moya swi katsa ku rhamba van’wana u ku yini?

¹⁰ Ku famba hi moya swi katsa ku amukela xirhambo lexi hi xi kumaka eka Nhlavutelo 22:17, lexi nge: “Moya ni mutekiwa va hambeta va ku: ‘Tana!’ Naswona mani na mani la swi twaka a a vule a ku: ‘Tana!’ Mani na mani la khomiweke hi torha a a te; mani na mani la swi navelaka a a nwe mati ya vutomi mahala.” Moya, lowu tirhaka hi ku tirhisa ntlawa wa mutekiwa lowu totiweke, hi wona wu humesaka xirhambo lexi malunghana ni mati ya vutomi. Loko se u xi amukerile xirhambo lexi nge “tana!” xana u tiyimiserile ku byela van’wana u ku, “Tana!”? Mawaku lunghelo ra ku hlanganyela entirhweni lowu wo ponisa vutomi!

11, 12. Moya lowo kwetsima wu katseka njhani entirhweni wo chumayela?

¹¹ Sweswi ntirho lowu wa nkoka wu endliwa ehansi ka nkongomiso wa moya lowo kwetsima. Hi twe ndlela leyi moya lowo kwetsima wu tirheke ha yona hi lembe-xidzana ro sungula leswaku varhumiwa va sungule ku tirha masimu lamantshwa. Muapostola Pawulo ni vanakulobye va yena va “[arisiwe hi] moya lowo kwetsima . . . ku vula rito emugangeni wa Asiya”; naswona a wu va pfumelelanga ku ya eBitiniya. A hi swi tivi hi ku kongoma leswaku moya lowu wu va sivele njhani ku ya etindhawini teto, kambe swi le rivaleni leswaku moya wu kongomise Pawulo ensin’wini leyikulu ya le Yuropa. U kombiwe xivono xa wanuna wa le Makedoniya a kombela mpfuno.—Mint. 16:6-10.

¹² Ninamuntlha, moya wa Yehovha hilaha ku fanaka wu kongomisa ntirho wo chumayela emisaveni hinkwayo. Yehovha a nga tirhisi swivono swa singita ku nyikela nkongomiso; kambe u kongomisa vatotiwa hi moya lowo kwetsima. Naswona moya lowu wu khutaza vamakwerhu va xinuna ni va xisati ku endla leswi va nga swi kotaka eku chumayeleni ni le ku dyondziseni. A swi kanakanisi leswaku na wena se a wu ri eku hlanganyeleni entirhweni lowu wa nkoka. Xana u nga engetela ntsako wa wena entirhweni lowu wo tsakisa?

13. U nga titsongahatela ku kongomisiwa hi moya lowo kwetsima hi ndlela yihi? Kombisa.

¹³ U nga titsongahatela ku kongomisiwa hi moya lowo kwetsima hi ku tirhisa rungula leri lunghiseleriweke vanhu va Xikwembu. Anakanya hi Mihoko wa le Japani. Leswi a ha ku sungula ku phayona, a a titwa a nga faneleki ku endla maendzo yo vuyela; a a vona onge a nga swi koti ku vulavula hi ndlela leyi nga ta tsakisa n’wini wa yindlu. Hi wona nkarhi wolowo, eka Vutirheli Bya Hina Bya Mfumo ku humesiwe swiringanyeto leswi pfunaka swa ndlela leyi munhu a nga ma endlaka ha yona maendzo yo vuyela yo koma. Endzhaku ka sweswo ku humesiwe broxara leyi nge A Satisfying Life—How to Attain It. A yi pfuna swinene ngopfu-ngopfu ensin’wini ya le Japani. Mihoko u tirhise swiringanyeto swa ndlela leyi u nga yi tirhisaka ha yona broxara leyi, ngopfu-ngopfu ndlela leyi u nga endlaka maendzo yo vuyela yo koma ha yona. Swi nga si ya kwihi u sungule tidyondzo ta Bibele ni vanhu lava enkarhini lowu hundzeke a va ta va va nga pfumelanga ku dyondzeriwa. U ri: “A ndzi ri ni tidyondzo to tala—nkarhi wun’wana a ti ri 12—lerova tin’wana ndzi boheke ku ti kombela leswaku ti pfa ti rindzile!” Hakunene, loko u famba hi moya, u tirhisa nkongomiso lowu nyikiwaka malandza ya Yehovha, u nga tshovela swo tala.

Titshege Hi Moya Wa Xikwembu

14, 15. (a) Vanhu lava nga hetisekangiki va nga swi kotisa ku yini ku hanya hi ku pfumelelana ni ku tinyiketela ka vona? (b) U nga va kuma njhani vanghana lavanene?

¹⁴ Leswi u nga mutirheli la vekiweke, u ni ntirho lowu u faneleke u wu endla. (Rhom. 10:14) U nga  ha titwa u nga swi fanelekeli hi ku helela ku byarha vutihlamuleri byolebyo. Kambe, hilaha swi nga hakona hi vatotiwa, i Xikwembu lexi ku endlaka u faneleka. (Hlaya 2 Vakorinto 3:5.) U nga hanya hi ku pfumelelana ni ku tinyiketela ka wena hi ku endla leswi u nga swi kotaka u tlhela u titshega hi moya wa Xikwembu.

¹⁵ I ntiyiso leswaku a swi hi oloveli hina vanhu lava nga hetisekangiki ku hanya hi ku pfumelelana ni ku tinyiketela ka hina eka Xikwembu xa hina lexi hetisekeke, Yehovha. Xiphiqo xin’wana hileswaku vanhu van’wana lava u tshameke u va munghana wa vona va nga ha hlamarisiwa hi mahanyelo ya wena lamantshwa naswona va nga ha ‘ku tseketsela.’ (1 Pet. 4:4) Kambe, a wu yi honisi mhaka ya leswaku se u ni vanghana lavantshwa, lava va nkoka swinene eka vona ku nga Yehovha na Yesu Kreste. (Hlaya Yakobo 2:21-23.) Nakambe i swa nkoka ku tiva vamakwerhu va xinuna ni va xisati va le vandlheni ra ka n’wina, lava nga xiyenge xa “nhlengeletano ya vamakwenu hinkwayo” emisaveni hinkwayo. (1 Pet. 2:17; Swiv. 17:17) Yehovha hi ku tirhisa moya wa yena u ta ku pfuna leswaku u va ni vanghana lava nga ta hambeta va ku kucetela ku endla leswinene.

16. Ha yini u nga ‘tsakaka eku tsaneni’ ku fana na Pawulo?

¹⁶ Hambiloko u ri ni vanghana lava ku pfunaka evandlheni, swi nga ha ku tikela ku langutana ni mintlhontlho ya siku ni siku. Swilo leswi u bohekaka ku langutana na swona minkarhi yin’wana swi nga ha ku siya u hele matimba, onge hiloko u langutane ni swiphiqo leswi nga heriki. Loko u titwa hi ndlela yoleyo, i nkarhi wa leswaku u khongela eka Yehovha u kombela moya wa yena lowo kwetsima. Muapostola Pawulo u tsarile a ku: “Loko ndzi tsanile, hi kona ndzi vaka ni matimba.” (Hlaya 2 Vakorinto 4:7-10; 12:10.) Pawulo a a swi tiva leswaku moya wa Xikwembu wu nga hi tiyisa loko hi tsanile, ku nga khathariseki leswaku hi tsane ku fikela kwihi. Hikwalaho, matimba ya Xikwembu lama tirhaka ma nga ku tiyisa rini na rini loko u titwa u nga ri na matimba naswona u lava mpfuno. Pawulo u tsale leswaku a a ta “tsaka eku tsaneni.” Loko a tsanile hi kona a a swi twa leswaku moya lowo kwetsima wa tirha eka yena. Na wena u nga titwa hi ndlela leyi fanaka!—Rhom. 15:13.

17. Xana moya lowo kwetsima wu nga ku pfuna njhani loko u ri karhi u ya laha u lavaka ku fika kona?

¹⁷ Hi lava moya wa Xikwembu leswaku hi ta hanya vutomi bya ku tinyiketela eka xona. Tianakanye u ri mufambisi wa byatso. Pakani ya wena i ku tirhela Yehovha hilaha ku nga heriki. Moya lowo kwetsima wu fana ni moya lowu u lavaka wu ku kongomisa leswaku u ya fika laha u yaka kona u sirhelelekile naswona u hanye kahle. A wu lavi ku ndlengandlengisiwa hi moya wa misava ya Sathana. (1 Kor. 2:12) U fanele u tiva moya lowu faneleke wo fanekisela, kutani wu ku kongomisa. Moya wolowo i moya lowo kwetsima. Hi ku tirhisa Rito ra Xikwembu ni nhlengeletano ya xona leyi kongomisiwaka hi moya, moya lowo kwetsima wu ta ku kongomisa endleleni leyi u faneleke u famba ha yona.

18. Xana u tiyimisele yini sweswi naswona ha yini?

¹⁸ Loko ku ri leswaku se a wu dyondza ni Timbhoni ta Yehovha, u tiphina hi xinakulobye xa moya na tona, kambe wa ha fanele u teka magoza ya nkoka ya ku tinyiketela ni ku khuvuriwa, tivutise, ‘Ha yini ndzi fanele ndzi kanakana?’ Loko u wu xiya ntirho lowu moya lowo kwetsima wu wu endlaka leswaku wu hetisisa ku rhandza ka Yehovha namuntlha naswona u twisisa ndlela leyi wu tirhaka ha yona, kutani teka magoza lawa u ma tivaka leswaku i manene. Yehovha u ta ku katekisa swinene. U ta ku nyika moya lowo kwetsima wa yena wo tala. Loko se u ri ni malembe kumbe makume ya malembe u khuvuriwile, entiyisweni u swi xiyile leswaku wa ku lawula. U swi vonile u tlhela u yi twa ndlela leyi Xikwembu xi nga ku tiyisaka ha yona hi moya wa xona. Xi nga hambeta xi ku tiyisa hi moya wa xona hilaha ku nga heriki. Hikwalaho, tiyimisele ku hambeta u famba hi moya lowo kwetsima.

Wa Tsundzuka Xana?

• Swi vula yini ku “famba hi moya”?

• I yini lexi nga ku pfunaka leswaku u ‘hambeta u famba hi moya’?

• Xana u nga hanya hi ku pfumelelana ni ku tinyiketela ka wena hi ndlela yihi?

[Swivutiso Swa Dyondzo]

[Xifaniso lexi nga eka tluka 15]

U fanele u endla matshalatshala leswaku u rima misava ya mbilu ya wena

[Swifaniso leswi nga eka tluka 16, 17]

Xana u lawuriwa hi moya wa Xikwembu?