Kuma Nsirhelelo Exikarhi Ka Vanhu Va Xikwembu

“Ndzi ta ku vonga enhlengeletanweni leyikulu.”—PS. 35:18.

1-3. (a) I yini leswi nga endlaka leswaku Vakreste van’wana va veka vuxaka bya vona na Yehovha ekhombyeni? (b) Vanhu va Xikwembu va nga wu kuma kwihi nsirhelelo?

LOKO Joe ni nsati wakwe va ye eku wiseni, va fike va hlambela elwandle leri nga ni rigiyagiya ra tikorala laha ku nga ni tinhlampfi to tala ta mivala-vala ni ta mimpimo hinkwayo. Va hlambele va ya ekulenyana leswaku va ta vona rigiyagiya rolero. Loko va fike laha mati ya kona a ma ente ngopfu, nsati wa Joe u te: “Ndzi vona onge laha hi nga kona ku ente ngopfu.” Joe u te: “U nga karhateki. Ndza swi tiva leswi ndzi swi endlaka.” Endzhakunyana ka sweswo, Joe u sungule ku tivutisa a ku, ‘Tinhlampfi letiya ti helele kwihi?’ U tsemeke nhlana loko a vona xivangelo xa kona. U vone nyankwave leyi a yi ta yi n’wi kongomile yi huma exidziveni. A ku nga ha ri na lexi a ta xi endla. Loko nyankwave yi ri ekusuhi swinene na yena yi tlherile ivi yi ti fambela.

² Mukreste a nga ha kavanyetiwa swinene hi swilo leswi kokaka mahlo swa mafambiselo ya swilo ya Sathana, ku nga vuhungasi, ntirho ni rifuwo, lerova a nga swi xiyi leswaku swilo sweswo swi n’wi peta ekhombyeni. Joe loyi a nga nkulu la nga Mukreste u ri: “Mhaka leyi ndzi humeleleke yi ndzi endle ndzi anakanyisisa hi vanhu lava hi tolovelaneke na vona. Hlambela endhawini leyi hlayisekeke ni leyi tsakisaka, ku nga evandlheni.” U nga pfumeleli swilo swa misava leswaku swi ku kavanyeta ivi u tihambanisa ni vandlha hikuva swi nga ku peta ekhombyeni. Loko u tikuma u ri eka xiyimo xo tano, namba u tlhela u sungula ku hlanganyela kahle ni vandlha. Loko u nga endli tano, u nga ha veka vuxaka bya wena na Yehovha ekhombyeni.

³ Namuntlha misava i ndhawu leyi nga ni khombo eka Vakreste. (2 Tim. 3:1-5) Sathana wa swi tiva leswaku u saleriwe hi nkarhi wo koma, naswona u tiyimisele ku hlasela vanhu lava nga xalamukangiki. (1 Pet. 5:8; Nhlav. 12:12, 17) Hambiswiritano, hi sirhelelekile. Yehovha u lunghiselele vanhu va yena ndhawu leyi sirhelelekeke hi tlhelo ra moya, ku nga vandlha ra Vukreste.

4, 5. Vanhu vo tala va titwa njhani hi vumundzuku bya vona, naswona ha yini?

⁴ Vanhu lava nga riki na mhaka na vukhongeri va nyikela nsirhelelo wo karhi ntsena—hi tlhelo ra nyama kumbe ra mintlhaveko. Vanhu vo tala va vona onge nsirhelelo wa vona wu xungetiwa hi vugevenga, madzolonga, ku durha ka swilo hambi ku ri timhaka leti khumbaka mbango. Hinkwavo va langutana ni swiphiqo leswi vangiwaka hi ku dyuhala ni mavabyi. Naswona van’wana lava tirhaka, lava nga ni tiyindlu, swikhumukani ni lava nga ni rihanyo lerinene va nga ha tivutisa leswaku va ta va ni swilo leswi ku fikela rini.

⁵ Vanhu vo tala a va na wona nsirhelelo hi tlhelo ra mintlhaveko. Khombo ra kona, vo tala lava a va ri ni ntshembo wa leswaku va ta kuma ku rhula ni ku eneriseka evukatini ni le ndyangwini, va kume leswaku ntshembo wa vona wu hahe ni moya. Emhakeni yo va ni vuxaka lebyi sirhelelekeke ni Xikwembu, vanhu vo tala lava nghenaka kereke va sale va pfilunganyekile va tivutisa loko nkongomiso lowu va nyikiweke wona wu va pfuna. Vanhu volavo lava nghenaka kereke va titwa tano ngopfu-ngopfu loko va vona mahanyelo ya vafundhisi va vona lama thyakeke swin’we ni tidyondzo ta vona leti nga sekeriwangiki ematsalweni. Hikwalaho, vanhu vo tala va vona onge nchumu lowu va faneleke va wu endla i ku tshemba sayense kumbe va tshemba musa ni mianakanyo leyinene ya vanhu van’wana. Hikwalaho, a swi hlamarisi leswi vanhu lava hi hanyaka na vona va titwaka va nga sirhelelekanga nikatsongo  kumbe va nga laviki ku anakanyisisa hi vumundzuku bya vona.

6, 7. (a) Hi kwihi ku hambana ka mavonelo exikarhi ka vanhu lava tirhelaka Xikwembu ni lava nga xi tirheliki? (b) I yini leswi hi nga ta swi kambisisa?

⁶ Wa nga vona ku hambana ka mavonelo loku nga kona exikarhi ka vanhu lava nga swirho swa vandlha ra Vukreste ni lava va nga riki swona! Hambileswi hina tanihi vanhu va Yehovha hi bohekaka ku langutana ni swiphiqo leswi fanaka ni leswi vaakelani va hina va langutanaka na swona, ndlela leyi hi swi tlhantlhaka ha yona ya hambana. (Hlaya Esaya 65:13, 14; Malakiya 3:18.) Ha yini? Hikuva eBibeleni hi kuma nhlamuselo leyi enerisaka ya xiyimo lexi vanhu va tikumaka va ri eka xona, naswona hi hlomisiwile leswaku hi kota ku langutana ni swiphiqo leswi hi hlangavetanaka na swona evuton’wini. Hikwalaho, a hi karhateki ngopfu hi vumundzuku. Leswi hi nga vagandzeri va Yehovha, hi sirhelelekile eka mianakanyo leyi nga twaliki ni leyi nga fambisaniki ni matsalwa, mahanyelo yo biha ni vuyelo lebyi vangiwaka hi swilo sweswo. Xisweswo swirho swa vandlha ra Vukreste swi ni ku rhula loku vanhu van’wana va nga riki na kona.—Esa. 48:17, 18; Filp. 4:6, 7.

⁷ Swikombiso swin’wana swi nga hi pfuna leswaku hi anakanyisisa hi nsirhelelo lowu vanhu lava tirhelaka Yehovha va nga na wona ku hambana ni lava nga n’wi tirheliki. Swikombiso leswi swi nga ha hi susumetela ku kambisisa ndlela leyi hi anakanyaka ha yona ni ndlela leyi hi hanyaka ha yona ni ku vona loko hi nga swi kota ku tirhisa ndzayo ya Xikwembu hi ku helela, leyi endleriweke ku hi sirhelela.—Esa. 30:21.

“A Ku Sele Katsongo Milenge Ya Mina Yi Hambuka”

8. I yini leswi malandza ya Yehovha ma bohekeke ku swi endla minkarhi hinkwayo?

⁸ Ku sukela eku sunguleni ka matimu ya vanhu, lava va hlawuleke ku tirhela Yehovha ni ku n’wi yingisa a va fanele va papalata ku endla xinghana ni vanhu lava va nga n’wi tirheliki. Entiyisweni Yehovha u vule leswaku a ku ta va ni vulala exikarhi ka vagandzeri va yena ni lava va landzelaka Sathana. (Gen. 3:15) Leswi vanhu va Xikwembu va yi hlayisaka hi ku helela milawu ya xona leyi huhuteriweke, va endle swilo hi ndlela leyi hambaneke ni ya vanhu lava va hanyaka na vona. (Yoh. 17:15, 16; 1 Yoh. 2:15-17) A hi  minkarhi hinkwayo a swi olova ku endla tano. Entiyisweni, van’wana exikarhi ka malandza ya Yehovha a va pfa va tivutisa loko ku ri vutlhari ku titsona swo karhi evuton’wini.

9. Hlamusela ntlhontlho lowu mutsari wa Pisalema 73 a a langutane na wona.

⁹ Un’wana wa malandza ya Yehovha loyi a sunguleke ku tivutisa loko a endle xiboho xa vutlhari a ku ri mutsari wa Pisalema 73, loyi kumbexana a a ri ntukulu wa Asafa. Mupisalema loyi u vutise leswaku ha yini swi tikomba onge minkarhi yo tala vanhu vo homboloka swi va fambela kahle, va tsakile naswona va ni rifuwo kasi lava tikarhatelaka ku tirhela Xikwembu va langutana ni miringo ni maxangu.—Hlaya Pisalema 73:1-13.

10. Ha yini swivutiso leswi vutisiweke hi mupisalema swi ri swa nkoka eka wena?

¹⁰ Xana u tshame u tivutisa swivutiso swo fana ni leswi mupisalema a tivutiseke swona? Loko u tshame u tivutisa, u nga kali u tivona nandzu ku tlula mpimo kumbe u anakanya leswaku u heleriwa hi ripfumelo. Entiyisweni, malandza man’wana ya Yehovha, ku katsa ni vanhu lava Yehovha a va tirhiseke ku tsala Bibele a va titwa hi ndlela yoleyo. (Yobo 21:7-13; Ps. 37:1; Yer. 12:1; Hab. 1:1-4, 13) Handle ko kanakana, hinkwavo lava navelaka ku tirhela Yehovha va fanele va anakanyisisa swinene hi xivutiso lexi va tlhela va amukela nhlamulo ya xona: Xana ku tirhela Xikwembu ni ku xi yingisa i nchumu lowunene wo wu endla? Mhaka leyi yi fambisana ni mphikamakaneta leyi sunguriweke hi Sathana entangeni wa Edeni. I ya nkoka swinene eka mhaka ya mfanelo ya Xikwembu yo fuma. (Gen. 3:4, 5) Hikwalaho hinkwerhu ka hina hi fanele hi kambisisa swivutiso leswi mupisalema a swi vutiseke. Xana hi fanele hi navela vanhu vo homboloka lava tibumaka, lava tikombaka va hanya emafurheni? Xana hi fanele hi ‘tshika’ ku tirhela Yehovha kutani hi tekelela mahanyelo ya vona? Entiyisweni, Sathana u lava leswaku hi endla tano.

11, 12. (a) Mupisalema u ku herise njhani ku kanakana ka yena, naswona leswi swi hi dyondzisa yini? (b) I yini lexi ku pfuneke leswaku u endla xiboho xo fana ni xa mupisalema?

¹¹ I yini lexi pfuneke mupisalema leswaku a herisa ku kanakana ka yena? Hambileswi a pfumeleke leswaku a ku sele katsongo a fularhela ku lulama, langutelo ra yena ri cincile loko a nghene “evukwetsimelweni lebyikulu bya Xikwembu”—hileswaku, loko a tihlanganise ni vanhu lava nga ni vuxaka lebyinene ni Xikwembu etabernakeleni kumbe etempeleni ya xona kutani a anakanyisisa hi xikongomelo xa Xikwembu. Kutani swi ve erivaleni eka mupisalema leswaku a a nga lavi ku kuma vuyelo lebyi a byi ta kumiwa hi vanhu lava endlaka leswo homboloka. A a swi vona leswaku mahanyelo ya vona ni swilo leswi va swi hlawulaka evuton’wini swi va veke “endhawini leyi rhetaka.” Vanhu hinkwavo lava tshikaka Yehovha hi ndlela leyi nga amukelekiki lava mupisalema a va voneke, handle ko kanakana va ta lova “hi ku chava ka xitshuketa,” kasi lava tirhelaka Yehovha u ta va seketela. (Hlaya Pisalema 73:16-19, 27, 28.) A swi kanakanisi leswaku u swi xiyile leswaku marito wolawo i ntiyiso. Ku tihanyela u nga ri na mhaka na nawu wa Xikwembu swi nga ha tikomba swi tsakisa eka vo tala, kambe vuyelo byo biha byo hanya hi ndlela yoleyo u nge byi balekeli.—Gal. 6:7-9.

¹² I yini swin’wana leswi hi swi dyondzaka eka leswi humeleleke mupisalema? U kume nsirhelelo ni vutlhari exikarhi ka vanhu va Xikwembu. U sungule ku anakanya hi ndlela leyinene ni leyi twalaka loko a ye endhawini leyi Yehovha a a gandzeriwa eka yona. Hilaha ku fanaka namuntlha, hi nga kuma vatsundzuxi lava nga ni vutlhari hi tlhela hi tiphina hi swakudya swa moya leswi xurhisaka eminhlanganweni ya vandlha. Hikwalaho, swi fanerile leswi Yehovha a byelaka malandza ya yena leswaku ma ya eminhlanganweni ya Vukreste. Eminhlanganweni yoleyo ma ta titwa ma khutazekile naswona ma ta susumeteleka ku endla swilo hi vutlhari.—Esa. 32:1, 2; Hev. 10:24, 25.

Hlawula Vanghana Va Wena Hi Vutlhari

13-15. (a) Dina u humeleriwe hi yini, naswona leswi swi kombisa yini? (b) Ha yini swi hi sirhelela ku tolovelana ni Vakreste-kulorhi?

¹³ Dina n’wana wa nhwanyana wa Yakobe a a ri xikombiso xa munhu loyi a ngheneke ekhombyeni hi ku va a endle xinghana ni vanghana va misava. Rungula ra buku ya Genesa leri vulavulaka ha yena ri hi byela leswaku a a tolovele ku dzumba ni vanhwanyana va Vakanana endhawini leyi ndyangu  wa ka vona a wu tshama eka yona. Vakanana a va nga ri na mahanyelo lamanene lawa vagandzeri va Yehovha a va ri na wona. Leswi vayimburi va swi kumeke swi kombisa leswaku tindlela ta Vakanana ti vange leswaku tiko ra vona ri tala hi vanhu lava gandzelaka swifaniso, lava nga ni mahanyelo yo biha, lava katsekaka evugandzerini bya rimbewu lebyi thyakeke ni lava nga ni madzolonga. (Eks. 23:23; Lev. 18:2-25; Det. 18:9-12) Tsundzuka vuyelo lebyi Dina a veke na byona hikwalaho ko tolovelana ni vanhu lava.

¹⁴ Xikeme, wanuna wa kwalaho loyi a hlamuseriwaka tanihi munhu loyi a a “xiximeka ngopfu eka hinkwavo va yindlu ya tata wa [yena],” u vone Dina kutani “a n’wi teka a etlela na yena, a n’wi onha.” (Gen. 34:1, 2, 19) Vona khombo lerikulu swonghasi! Xana u ehleketa leswaku Dina u kale a anakanya leswaku a nga humeleriwa hi nchumu wo tano? Kumbexana a a tilavela ku va munghana ni vantshwa va kwalaho ntsena, lava a a va teka va nga ri na khombo. Hambiswiritano, Dina u kanganyisiwe swinene.

¹⁵ Rungula leri ri hi dyondzisa yini? Ri hi dyondzisa leswaku a hi nge tolovelani ni vanhu lava nga riki vapfumeri ivi hi anakanya leswaku hi ta kuma vuyelo lebyinene. Matsalwa ma vula leswaku “vunakulobye byo biha byi onha mikhuva leyi pfunaka.” (1 Kor. 15:33) Hi hala tlhelo, ku tolovelana ni vapfumeri-kuloni lava nga ni mahanyelo lamanene ni lava rhandzaka Yehovha i xisirhelelo. Vanghana vo tano lavanene va ta ku khutaza ku endla swilo hi vutlhari.—Swiv. 13:20.

“Mi Hlantswiwile Mi Basa”

16. Muapostola Pawulo u vule yini malunghana ni van’wana evandlheni ra le Korinto?

¹⁶ Vandlha ra Vukreste ri pfune vanhu vo tala leswaku va tibasisa eka mikhuva leyi nyameke. Loko muapostola Pawulo a tsalele vandlha ra le Korinto papila rakwe ro sungula, u vulavule hi ku cinca loku Vakreste va kwalaho va ku endleke leswaku va ta hanya hi ku pfumelelana ni milawu ya Xikwembu. Van’wana a va ri timbhisa, vagandzeri va swifaniso, vaoswi, vasodoma, makhamba, swidakwa ni swin’wana. Pawulo u va byele marito lawa a ku: “Kambe mi hlantswiwile mi basa.”—Hlaya 1 Vakorinto 6:9-11.

17. Ku hanya hi ku pfumelelana ni milawu ya Bibele swi byi hundzule njhani vutomi bya vanhu vo tala?

¹⁷ Vanhu lava nga riki na ripfumelo a va na milawu leyi va kongomisaka. Va hanya hi tindlela ta vona vini kumbe va nga ha tekelela mahanyelo yo biha ya vanhu lava va hanyaka na vona hilaha Vakorinto van’wana va khale va endleke hakona loko va nga si va vapfumeri. (Efe. 4:14) Hambiswiritano, vutivi lebyi kongomeke bya Rito ra Xikwembu ni swikongomelo swa xona swi ni matimba yo hundzula vutomi bya vanhu hinkwavo lava tshembaka nkongomiso wa le Matsalweni. (Kol. 3:5-10; Hev. 4:12) Vanhu vo tala lava sweswi va nga swirho swa vandlha ra Vukreste va nga ku byela leswaku loko va nga si dyondza ni ku hanya hi milawu ya Yehovha yo lulama, a va ri ni mahanyelo yo biha. Kambe a va nga enerisekanga naswona a va nga tsakanga. Va kume ku rhula loko va sungula ku hlanganyela ni vanhu va Xikwembu niloko se va hanya hi ku pfumelelana ni milawu ya Bibele.

18. I yini leswi humeleleke nhwanyana un’wana, naswona sweswo swi kombisa yini?

¹⁸ Ku hambana ni sweswo, vanhu van’wana lava enkarhini lowu hundzeke va hlawuleke ku tshika ku hlanganyela ni vandlha ra Vukreste, sweswi va tisola swinene hikwalaho ka xiboho lexi va xi endleke. Makwerhu un’wana wa xisati loyi hi nga ta n’wi vitana Tanya, u vula leswaku u “kuriseriwe entiyisweni,” kambe loko a ri ni malembe ya 16, u tshike ku hlanganyela leswaku a ya “tiphina hi swilo swa misava.” Vuyelo byin’wana lebyi a byi kumeke a ku ri khwiri leri a a nga ri lavi leri a ri suseke. Sweswi u ri: “Malembe manharhu lawa ndzi ma heteke ndzi nga hlanganyeli, ma ndzi siye ndzi ri ni ntshikilelo wa  mintlhaveko lowu nga taka wu nga heli. Nchumu lowu tshamelaka ku ndzi dya, hileswaku ndzi dlaye n’wana wa mina loyi a a nga si velekiwa. . . . Ndzi lava ku byela vantshwa hinkwavo lava navelaka ku ‘ringeta’ swilo swa misava hambi ku ri swa xinkarhana, ndzi ri: ‘Mi nga ringeti!’ Swi nga ha twala swi nandziha eku sunguleni kambe vuyelo bya kona bya vava. A ku na nchumu lexi misava yi nga mi nyikaka xona handle ka mbitsi ntsena. Ndzi vula swilo leswi ndzi swi tivaka. Ndzi swi ringetile. Tshamani enhlengeletanweni ya Yehovha! Hi yona ntsena ndlela leyi tisaka ntsako evuton’wini.”

19, 20. Vandlha ra Vukreste ri nyikela nsirhelelo wihi naswona ri wu nyikela njhani?

¹⁹ Anakanya hi leswi a swi ta ku humelela loko a wo tshika ku hlanganyela ni vandlha ra Vukreste leri sirhelelekeke. Vanhu vo tala loko va tsundzuka ndlela leyi nga pfuniki nchumu leyi a va hanya ha yona loko va nga si amukela ntiyiso, a va swi lavi hambi ku ri ku anakanya ha yona. (Yoh. 6:68, 69) Loko u tshama u ri munghana wa vamakwenu lava nga Vakreste u nga tshama u sirhelelekile naswona u hlayisekile eka makhombo ni maxangu lama nga lo vuya eka misava leyi ya Sathana. Loko u tolovelana na vona u tlhela u nga xwi eminhlanganweni ya vandlha swi ta ku tsundzuxa leswaku milawu ya Yehovha yo lulama i ya vutlhari naswona swi ta ku khutaza ku hanya ha yona. U ni xivangelo lexi twalaka xo ‘vonga Yehovha enhlengeletanweni leyikulu,’ hilaha mupisalema a endleke hakona.—Ps. 35:18.

²⁰ Entiyisweni, Vakreste hinkwavo va langutana ni minkarhi leyi swi va nonon’hwelaka ku tshama va tshembekile, hikwalaho ka swivangelo swo hambana-hambana. Va nga ha va va lava munhu loyi a nga ta va komba leswi va faneleke va swi endla. I yini leswi wena swin’we ni vandlha hinkwaro mi nga swi endlaka leswaku mi pfuna vapfumeri-kuloni eminkarhini yo tano? Xihloko lexi landzelaka xi ta hlamusela ndlela leyi u nga ‘hambetaka u chavelela ni ku aka’ vamakwenu ha yona.—1 Tes. 5:11.

U Nga Hlamula Njhani?

• Hi dyondza yini eka leswi humeleleke mutsari wa Pisalema 73?

• Leswi humeleleke Dina swi hi dyondzisa yini?

• Ha yini u nga kumaka nsirhelelo evandlheni ra Vukreste?

[Swivutiso Swa Dyondzo]

[Swifaniso leswi nga eka tluka 7]

Hlambela endhawini leyi hlayisekeke; tshama evandlheni!