Ku Kuma Matimba Yo Hlula Miringo Ni Ku Langutana Ni Ku Hela Matimba

“Mi ta amukela matimba loko moya lowo kwetsima wu fika ehenhla ka n’wina.”—MINT. 1:8.

1, 2. Hi wihi mpfuno lowu Yesu a wu tshembiseke vadyondzisiwa vakwe, naswona ha yini a va ta wu lava?

YESU a a swi tiva leswaku vadyondzisiwa vakwe a va nga ta swi kota hi matimba ya vona vini ku hlayisa hinkwaswo leswi a va leriseke swona. Loko u ehleketa hi ndhawu leyikulu leyi a yi fanele yi chumayeriwa, matimba lawa vakaneti va vona a va ri na wona ni ku tsana ka mimiri ya vona, a swi ri erivaleni leswaku a va lava matimba lama tlulaka ya munhu. Xisweswo, Yesu u tiyisekise vadyondzisiwa vakwe emahlweninyana ko va a tlhandlukela etilweni a ku: “Mi ta amukela matimba loko moya lowo kwetsima wu fika ehenhla ka n’wina, naswona mi ta va timbhoni ta mina eYerusalema swin’we ni le tikweni hinkwaro ra Yudiya ni le Samariya ni ku ya fika endhawini ya le kule swinene ya misava.”—Mint. 1:8.

² Xitshembiso xexo xi sungule ku hetiseka hi Pentekosta ya 33 C.E., loko moya lowo kwetsima wu nyika valandzeri va Yesu Kreste matimba yo tata Yerusalema hi tidyondzo ta vona. Ku hava nkaneto lowu koteke ku va tshikisa. (Mint. 4:20) Valandzeri vo tshembeka va Yesu ku katsa na hina, hi ta ma lava swinene matimba wolawo lama humaka eka Xikwembu “masiku hinkwawo ku fikela emakumu ka mafambiselo ya swilo.”—Mat. 28:20.

3. I yini leswi matimba ya Yehovha ma nga hi pfunaka leswaku hi swi endla?

³ Yesu u tshembise vadyondzisiwa vakwe leswaku ‘a va ta amukela matimba loko moya lowo kwetsima wu fika ehenhla ka vona.’ Leswi swi swi kombisa kahle leswaku moya lowo kwetsima wu kota ku hi pfuna. Loko hi wu amukela wa hi tiyisa. Xisweswo, moya wa Xikwembu i matimba lama nyikiwaka vanhu kumbe swilo leswaku swi endla ku rhandza ka xona. Matimba lawa Yehovha a ma nyikaka hina malandza yakwe hi ku tirhisa moya lowo kwetsima ma hi pfuna leswaku hi kota ku hanya hi ku ya hi ku tinyiketela ka hina ka Vukreste ni ku lwisana ni minkucetelo yo biha leyi hi langutanaka na yona loko swi fanerile.—Hlaya Mikiya 3:8; Vakolosa 1:29.

4. I yini leswi hi nga ta swi kambisisa exihlokweni lexi naswona ha yini?

⁴ Matimba lawa hi nyikiwaka wona hi moya lowo kwetsima ma vonaka hi ndlela yihi? I yini leswi moya wolowo wu nga ha hi susumetelaka ku swi endla? Loko hi ri karhi hi lava ku tirhela Xikwembu hi ku tshembeka, hi langutana ni swihinga swo tala—leswi hi nga ha tiseriwaka swona hi Sathana, hi mafambiselo yakwe ya swilo kumbe hi ku nga hetiseki ka hina. I swa nkoka leswaku hi hlula swihinga swo tano leswaku hi tiyisela tanihi Vakreste, hi hlanganyela nkarhi ni nkarhi entirhweni wo chumayela ni ku hlayisa vuxaka lebyinene na Yehovha. A hi kambisiseni ndlela leyi moya lowo kwetsima wu hi pfunaka ha yona ku lwisana ni miringo ni ku tiyiselela ku karhala ni ku hela matimba.

Ku Kuma Matimba Yo Lwisana Ni Miringo

5. Xikhongelo xi nga hi nyika matimba hi ndlela yihi?

⁵ Yesu u dyondzise valandzeri vakwe ku khongela va ku: “U nga hi nghenisi endzingweni, kambe hi kutsule eka lowo homboloka.” (Mat. 6:13) Yehovha a nge ma tshiki malandza yakwe yo tshembeka lama endlaka xikombelo lexi. Yesu u tshame a vula leswaku “Tatana la nge tilweni u ta nyika moya lowo kwetsima eka lava n’wi kombelaka.”  (Luka 11:13) Hakunene swa hi chavelela leswaku Yehovha u hi tshembisa ku hi nyika moya wakwe lowu nga ta hi pfuna ku endla leswinene! Leswi a swi vuli swona leswaku Yehovha u ta hi sirhelela leswaku hi nga ringiwi. (1 Kor. 10:13) Kambe loko hi langutana ni ndzingo, hi fanele hi khongela hi mbilu hinkwayo hi nkarhi wolowo.—Mat. 26:42.

6. Yesu a a ti sekele kwihi tinhlamulo takwe loko a ringiwa hi Sathana?

⁶ Yesu u tshahe matsalwa loko a hlamula Diyavulosi loyi a a n’wi ringa. Yesu a a ehleketa swinene hi Rito ra Xikwembu loko a hlamule a ku: “Ku tsariwile . . . Nakambe ku tsariwile . . . Suka, Sathana! Hikuva ku tsariwile, ‘U fanele ku gandzela Yehovha Xikwembu xa wena, naswona u fanele ku endlela yena ntsena ntirho wo kwetsima.’” Ndlela leyi Yesu a a rhandza Yehovha ni Rito rakwe ha yona yi n’wi susumetele ku fularhela miringo ya Muringi. (Mat. 4:1-10) Endzhaku ka loko Yesu a kanete miringo hi ku phindha-phindha, Sathana u fambe a n’wi siya.

7. Bibele yi hi pfuna njhani leswaku hi hlula miringo?

⁷ Leswi Yesu a a titshege hi Matsalwa leswaku a hlula miringo ya Diyavulosi, na hina hi fanele hi titshega ha wona. Hi fanele hi rhanga hi tiyimisela ku tiva milawu ya Xikwembu ni ku yi namarhela swinene leswaku hi kota ku kaneta Diyavulosi ni vayimeri vakwe. Vanhu vo tala va susumeteriwe ku hanya hi milawu ya Bibele loko va ri karhi va dyondza Matsalwa ni ku xiya ndlela leyi vutlhari ni vululami bya Xikwembu byi nga bya nkoka ha yona. Hakunene, “rito ra Xikwembu” ri ni matimba lama kotaka ku twisisa “miehleketo ni makungu ya mbilu.” (Hev. 4:12) Loko munhu a hambeta a hlaya ni ku anakanyisisa hi Matsalwa, u ya a ‘twisisa ntiyiso wa Yehovha.’ (Dan. 9:13) Xisweswo, hi fanele hi anakanyisisa hi matsalwa lama vulavulaka hi ku tsana ka hina.

8. Hi wahi malunghiselelo lawa hi nga kumaka moya lowo kwetsima eka wona?

⁸ Yesu u kote ku hlula miringo hikuva a a tiva Matsalwa naswona a a “tale moya lowo kwetsima.” (Luka 4:1) Leswaku hi va ni matimba ni vuswikoti lebyi fanaka, hi fanele hi tshinela eka Yehovha hi ku ma tirhisa hi xitalo malunghiselelo hinkwawo lawa a ma endleke leswaku hi tala hi moya lowo kwetsima. (Yak. 4:7, 8) Man’wana ya wona i dyondzo ya Bibele, xikhongelo ni xinakulobye xa vapfumeri-kulobye. Vo tala va tlhele va tsakela vuyelo bya ku tshamela ku endla mintirho hinkwayo ya Vukreste, leyi hi pfunaka ku tshama hi dzikise mianakanyo eka swilo leswi akaka hi tlhelo ra moya.

9, 10. (a) Hi yihi miringo leyi tolovelekeke endhawini ya ka n’wina? (b) Ku anakanyisisa ni ku khongela swi nga ku nyika njhani matimba yo lwisana ni miringo hambiloko u titwa u karhele?

⁹ Hi yihi miringo leyi u faneleke u lwisana na yona? Xana u tshame u ringeka ku tlanga hi rirhandzu eka munhu loyi u nga tekanangiki na yena? Loko u nga si nghenela vukati, xana u tshame u titwa u lava ku pfumela loko u gangisiwa hi munhu la nga riki Mbhoni? Loko Vakreste va hlalela thelevhixini kumbe va tirhisa Internet, hi xi tshuketa va nga ha yengeka ku languta swilo leswi nga basangiki. Xana sweswo swi tshame swi humelela eka wena, loko swi ri tano, u endle yini? Swi nga va vutlhari ku anakanyisisa hi leswi xiendlo xin’we lexi hoxeke xi nga ha ku yengaka leswaku u endla xin’wana ivi u hetelela u endle xidyoho lexikulu. (Yak. 1:14, 15) Ehleketa ndlela leyi u nga n’wi twisaka ku vava ha yona Yehovha, vandlha ni ndyangu wa wena loko wo endla xidyoho lexikulu. Hi hala tlhelo, ku hlayisa milawu ya Xikwembu hi ku tshembeka swi endla leswaku hi va ni ripfalo leri baseke. (Hlaya Pisalema 119:37; Swivuriso 22:3.) Kutani nkarhi wun’wana ni wun’wana lowu u langutanaka ni miringo yo tano, tiyimisele ku khongelela matimba yo lwisana na yona.

¹⁰ Ku ni nchumu wun’wana lowu hi faneleke hi wu tsundzuka malunghana ni miringo ya Diyavulosi. U ye eka Yesu endzhaku ka loko a hete masiku ya 40 a titsone swakudya emananga. A swi kanakanisi leswaku Diyavulosi u xiye leswaku wolowo a wu ri ‘nkarhi lowu fanelekaka’ kahle wo ringa vutshembeki bya Yesu. (Luka 4:13) Ninamuntlha Sathana u lava minkarhi leyi fanelekaka yo ringa vutshembeki bya hina. Hikwalaho, i swa nkoka leswaku hi tshama hi tiyile eripfumelweni. Hakanyingi Sathana u hlasela vanhu hi nkarhi lowu a xiyaka leswaku va tsane swinene. Kutani nkarhi wun’wana ni wun’wana lowu hi  titwaka hi karhele kumbe hi hele matimba, hi fanele hi tiyimisela swinene ku khongela eka Yehovha leswaku a hi sirhelela ni ku hi nyika moya wakwe lowo kwetsima.—2 Kor. 12:8-10.

Ku Kuma Matimba Yo Lwisana Ni Ku Karhala Ni Ku Hela Matimba

11, 12. (a) Ha yini vo tala namuntlha va hela matimba? (b) I yini lexi nga hi nyikaka matimba yo hlula ku hela matimba?

¹¹ Tanihi leswi hi nga hetisekangiki, hi hela matimba nkarhi ni nkarhi. Sweswo ngopfu-ngopfu swi nga ha va ntiyiso namuntlha hikuva nkarhi lowu hi hanyaka eka wona wu tshikilela swinene. Hi hanya eminkarhini leyi kumbexana yi tikaka swinene ku tlula hinkwayo leyi vanhu hi ku angarhela va tshameke va langutana na yona. (2 Tim. 3:1-5) Tanihi leswi Armagedoni yi tshinelaka, ku tshikileleka, swiphiqo swa ikhonomi ni swin’wana swi ya swi nyanya. Kutani a swi fanelanga swi hi hlamarisa leswi van’wana swi yaka swi va tikela swinene ku hetisisa vutihlamuleri bya vona byo khathalela ni ku wundla mindyangu ya vona. Va titwa va karhele naswona va rhwele ku tika. Loko na wena u titwa tano, u nga langutana njhani ni ntshikilelo?

¹² Tsundzuka leswaku Yesu u tiyisekise vadyondzisiwa vakwe leswaku a a ta va nyika mupfuni, ku nga moya lowo kwetsima wa Xikwembu. (Hlaya Yohane 14:16, 17.) Moya wolowo wu ni matimba swinene ku tlula hinkwayo evuakweni. Hi ku tirhisa wona, Yehovha a nga hi nyika matimba yo “tala swinene” lawa hi ma lavaka leswaku hi tiyiselela miringo yihi ni yihi. (Efe. 3:20) Muapostola Pawulo u vule leswaku loko hi titshega hi wona hi ta kuma “matimba lama tlulaka lama tolovelekeke” hambiloko “hi kamanyetiwile hi tindlela hinkwato.” (2 Kor. 4:7, 8) Yehovha a nga hi tshembisi leswaku u ta susa ntshikilelo, kambe wa hi tiyisekisa leswaku u ta hi nyika matimba yo langutana na wona hi ku tirhisa moya wakwe lowo kwetsima.—Filp. 4:13.

13. (a) Muntshwa un’wana u ma kume njhani matimba yo langutana ni xiyimo xo tika? (b) Xana swi kona swikombiso swin’wana leswi u swi tivaka swo fana ni lexi?

¹³ Xiya xikombiso xa Stephanie, phayona ra nkarhi hinkwawo leri nga ni malembe ya 19. Loko a ri ni malembe ya 12, u ome rihlanguti naswona ku kumiwe leswaku u ni tshumba ebyongweni. Ku sukela hi nkarhi wolowo, u endliwe vuhandzuri kambirhi, u nyikiwe vutshunguri bya radiation, naswona u tlhele a oma rihlanguti kambirhi lerova a a nga ha swi koti ku tshukatshukisa tlhelo ra ximatsi ra miri nakambe a a nga ha voni kahle. Stephanie a a fanele a hlayisa matimba yakwe leswaku a ma tirhisela ku endla mintirho leyi a a yi teka yi ri ya nkoka swinene yo tanihi ku ya eminhlanganweni ya Vukreste ni le ntirhweni wo chumayela. Kambe, u xiya leswaku  moya wa Yehovha wa n’wi pfuna leswaku a kota ku tiyisela hi tindlela to tala. Minkandziyiso leyi sekeriweke eBibeleni leyi nga ni mintokoto ya Vakreste-kulobye yi n’wi tiyisile loko a hele matimba. Vamakwerhu va n’wi seketerile hi ku n’wi rhumelela mapapila kumbe hi ku n’wi khutaza loko minhlangano yi nga si sungula niloko se yi herile. Vanhu lava tsakelaka na vona va kombise leswaku va tlangela leswi Stephanie a va dyondzisaka swona hi ku ya ekaya ka vona leswaku a ta va dyondzisa Bibele. Stephanie wa n’wi nkhensa Yehovha hikwalaho ka swilo leswi hinkwaswo. Tsalwa leri a ri rhandzaka ngopfu i Pisalema 41:3, leri a tshembaka leswaku ra hetiseka eka yena.

14. I yini leswi hi faneleke hi swi papalata loko hi hele matimba, naswona ha yini?

¹⁴ Loko hi karhele kumbe hi tshikilelekile, a hi fanelanga hi ehleketa leswaku ku tshika mintirho yin’wana ya Vukreste hi swona leswi nga ta hi pfuna ku langutana ni ntshikilelo. Sweswo a hi fanelanga hi swi endla nikatsongo. Ha yini? Hikuva mintirho yo tano yo fana ni ku va ni dyondzo ya munhu hi yexe ni dyondzo ya ndyangu, ku ya entirhweni wo chumayela ni ku ya eminhlanganweni, hi yona leyi hi kumaka moya lowo kwetsima eka yona lowu hi nyikaka matimba. Mintirho ya Vukreste ya phyuphyisa minkarhi hinkwayo. (Hlaya Matewu 11:28, 29.) Minkarhi yo tala vamakwerhu va ya eminhlanganweni va karhele, kambe loko se va tlhelela ekaya, va titwa onge va tlhele va kuma matimba, ku fana ni loko tibetri ta vona to fanekisela ti tlhele ti tatisiwa ndzilo.

15. (a) Xana Yehovha u tshembisa leswaku u ta endla vutomi bya Vakreste byi olova? Hlamusela hi ku ya hi Matsalwa. (b) I yini leswi Xikwembu xi hi tshembisaka swona naswona sweswo swi tlakusa xivutiso xihi?

¹⁵ Leswi a swi vuli swona leswaku vutihlamuleri bya Vakreste byo endla vadyondzisiwa a byi tiki. Swi lava matshalatshala lamakulu ku va Mukreste wo tshembeka. (Mat. 16:24-26; Luka 13:24) Hambiswiritano, Yehovha a nga nyika la karhaleke matimba hi ku tirhisa moya lowo kwetsima. Muprofeta Esaya u tsale a ku: “Lava tshembaka Yehovha va ta tlhela va kuma matimba. Va ta tlakuka hi timpapa ku fana ni magama. Va ta tsutsuma va nga heli matimba; va ta famba va nga karhali.” (Esa. 40:29-31) Kutani loko swi ri tano, hi fanele tivutisa hi ku, Hi xihi xivangelo-nkulu lexi hi endlaka hi ehleketa leswaku ku endla mintirho ya hina ya Vukreste swa karharisa?

16. Hi nga endla yini leswaku hi susa swilo leswi nga ha hi vangelaka ku karhala kumbe ku hela matimba?

¹⁶ Rito ra Yehovha ri hi khutaza leswaku hi “tiyiseka hi swilo swa nkoka swinene.” (Filp. 1:10) Loko muapostola Pawulo a fanisa vutomi bya Mukreste ni mphikizano wo tsutsuma mpfhuka wo leha, u huhuteriwe ku tsala a ku: “A hi hluvuleni ntiko wun’wana ni wun’wana . . . , a hi tsutsumeni hi ku tiyisela eka mphikizano lowu vekiweke emahlweni ka hina.” (Hev. 12:1) A a kandziyisa yinhla ya leswaku hi fanele hi papalata ku hlongorisa swilo leswi nga pfuniki nchumu ni ku rhwala mindzhwalo leyi hi nga bohekiki ku yi rhwala hikuva swi ta hi karharisa. Swi nga ha endleka van’wana va hina va ringeta ku endla swilo swo tala kasi hi hala tlhelo va khomeke swinene. Kutani loko u tshama u karhele naswona u tshikilelekile, swi nga ha ku pfuna ku kambisisa leswaku u tirhisa matimba yo tala ku fikela kwihi entirhweni wa ku tihanyisa, u teka maendzo mangani yo ya titsakisa nileswaku u tikarhata ku fikela kwihi ku hlongorisa mintlangu ni ku endla mintirho yin’wana ya ku tihungasa. Ku tianakanyela ni ku titsongahata swi fanele swi hi susumetela ku xiya ku tsana ka hina kutani hi hunguta mintirho yin’wana leyi nga bohiki.

17. Ha yini van’wana va nga ha helaka matimba, kambe hi xihi xitiyisekiso lexi Yehovha a hi nyikaka xona emhakeni leyi?

¹⁷ Nakambe swi nga ha endleka van’wana va hina va hele matimba hileswi makumu ya mafambiselo  lawa ya swilo ma nga si fikaka hilaha a hi ma langutele hakona leswaku ma ta hatla ma fika. (Swiv. 13:12) Hambiswiritano, un’wana ni un’wana la titwaka hi ndlela yoleyo a nga khutaziwa hi marito lama kumekaka eka Habakuku 2:3 lama nge: “Xivono xa ha ri xa nkarhi lowu vekiweke, naswona xi hatlisela emakumu, a xi nge hembi. Hambiloko xo hlwela, tshama u xi languterile; hikuva xi ta hetiseka hakunene. A xi nge hlweli.” Yehovha wa hi tiyisekisa leswaku makumu ya mafambiselo lawa ya swilo ma ta fika hi nkarhi lowu a wu vekeke.

18. (a) Hi swihi switshembiso leswi ku tiyisaka nhlana? (b) Xihloko lexi landzelaka xi ta hi vuyerisa njhani?

¹⁸ I ntiyiso leswaku malandza hinkwawo yo tshembeka ya Yehovha ma wu langutele hi mahlo-ngati nkarhi lowu ku karhala ni ku hela matimba swi nga ta hela naswona hinkwavo lava hanyaka va nga ta tiphina hi ku va ni ‘matimba ya vuntshwa.’ (Yobo 33:25) Ni sweswi hi nga ha va ni matimba endzeni hi ku pfuniwa hi moya lowo kwetsima loko hi ri karhi hi endla mintirho ya Vukreste leyi hi tiyisaka. (2 Kor. 4:16; Efe. 3:16) U nga pfumeleli ku karhala ku ku tsona mikateko leyi nga heriki. Miringo hinkwayo—ku nga khathariseki leswaku yi vangiwa hi ku navela ko biha, ku karhala kumbe ku hela matimba—yi ta hundza hi ku hatlisa, kambe loko yi nga hundzi sweswi, yi ta herisiwa emisaveni leyintshwa ya Xikwembu. Eka xihloko lexi landzelaka hi ta kambisisa ndlela leyi moya lowo kwetsima wu nyikeke Vakreste matimba yo tiyiselela nxaniso, yo lwisana ni ntshikilelo wa tintangha ni yo tiyiselela maxangu man’wana.

U Nga Hlamula Njhani?

• Ku dyondza Bibele swi nga hi nyika matimba hi ndlela yihi?

• Ku khongela ni ku anakanyisisa swi nga hi nyika matimba hi ndlela yihi?

• U nga endla yini leswaku u susa swilo leswi nga ha ku vangelaka ku hela matimba?

[Swivutiso Swa Dyondzo]

[Xifaniso lexi nga eka tluka 24]

Minhlangano ya Vukreste yi nga hi tiyisa eripfumelweni