Xana U Nghenile Eku Wiseni Ka Xikwembu?

“Rito ra Xikwembu ra hanya naswona ri ni matimba.”—HEV. 4:12.

1. Hi nghena njhani eku wiseni ka Xikwembu namuntlha, naswona ha yini swi nga hi tikelaka ku yingisa?

EXIHLOKWENI lexi hundzeke, hi dyondze leswaku hi nga nghena eku wiseni ka Xikwembu loko hi xi yingisa naswona hi tirhisana ni nhlengeletano ya xona. Kambe sweswo swa tika minkarhi yin’wana. Hi xikombiso, loko hi dyondza leswaku Yehovha a nga wu lavi nchumu wo karhi lowu hi wu rhandzaka, swi nga ha hi tikela ku hatla hi n’wi yingisa. Sweswo swi kombisa leswaku hi fanele hi dyondza “ku tiyimisela ku yingisa.” (Yak. 3:17) Exihlokweni lexi, hi ta vulavula hi swiyimo swin’wana leswi nga hi pfulelaka ndlela yo kombisa loko hakunene hi tiyimisele ku yingisa minkarhi hinkwayo.

2, 3. Hi wihi matshalatshala lawa hi faneleke hi hambeta hi ma endla leswaku hi tsakisa Yehovha?

² Xana wa yi yingisa ndzayo leyi sekeriweke eBibeleni? Bibele yi vula leswaku vanhu lava Yehovha a lavaka ku va tisa enhlengeletanweni yakwe i “swilo leswi navelekaka swa matiko hinkwawo.” (Hag. 2:7) I ntiyiso leswaku loko hi sungula ku dyondza Bibele, vo tala va hina a hi endla swilo swo biha. Kambe leswi a hi rhandza Xikwembu ni N’wana wa xona naswona a hi lava ku xi tsakisa, hi tsakele ku endla mindzulamiso ya nkoka endleleni leyi a hi anakanya ni ku endla swilo ha yona leswaku hi tsakisa Xikwembu. Endzhaku ko khongela swinene eka Yehovha  ni ku endla mindzulamiso leyi lavekaka, hi khuvuriwile.—Hlaya Vakolosa 1:9, 10.

³ Kambe ha ha swi endla swihoxo. Ha ha fanele hi endla mindzulamiso evuton’wini bya hina ni ku tirha hi matimba leswaku hi endla swilo leswi lulameke. Kambe Yehovha u hi tshembisa leswaku u ta hi pfuna loko hi hambeta hi endla leswi nga ematimbeni ya hina leswaku hi n’wi tsakisa.

Loko Hi Kuma Ndzayo

4. Hi tihi tindlela tinharhu leti Yehovha a nga hi nyikaka ndzayo ya le Matsalweni ha tona?

⁴ Hi fanele hi rhanga hi tiva swilo leswi hi faneleke hi swi tshika hi nga si endla mindzulamiso evuton’wini bya hina. Yehovha a nga ha tirhisa nkulumo eHolweni ya Mfumo kumbe xihloko xo karhi eminkandziyisweni ya hina leswaku a hi komba swilo leswi hoxeke leswi hi anakanyaka ha swona kumbe leswi hi swi endlaka. Hi hala tlhelo, loko hi nga yi tekeli enhlokweni yinhla leyi hi yi tweke eka nkulumo kumbe leyi hi yi hlayeke enkandziyisweni wo karhi, Yehovha a nga ha tirhisa makwerhu evandlheni leswaku a hi ololoxa hi ndlela ya musa.—Hlaya Vagalatiya 6:1.

5. Hi tihi tindlela tin’wana leti minkarhi yin’wana hi angulaka ha tona loko un’wana a hi nyika ndzayo, naswona ha yini vakulu va fanele va hambeta va ringeta ku hi pfuna?

⁵ A swi olovi ku amukela ndzayo leyi humaka eka munhu loyi a nga hetisekangiki hambiloko a yi nyikele hi ndlela ya musa. Kambe hilaha Vagalatiya 6:1 yi vulaka hakona, Yehovha u lerisa vakulu leswaku va ‘ringeta’ ku hi ololoxa “hi moya wo rhula.” Loko hi amukela ndzayo ya vona, hi ta va lava navelekaka swinene eka yena. Entiyisweni, ha pfumela leswaku a hi hetisekanga loko hi khongela. Hambiswiritano, loko munhu a hi lemukisa hi xihoxo xo karhi lexi hi xi endlaka, hi ntolovelo hi ringeta ku tiyimelela kumbe hi vula leswaku leswi hi swi endleke a swi bihanga ngopfu. Kumbexana hi vula leswaku munhu loyi a hi nyikeke ndzayo a nga hi rhandzi kumbe a nga vulavulanga kahle na hina. (2 Tih. 5:11) Naswona loko a hi tshinya malunghana ni swiendlo leswi hoxeke swa xirho xa ndyangu wa hina, maambalelo ni ku tilunghisa ka hina, ku basa hi tlhelo ra nyama kumbe vuhungasi lebyi hi byi rhandzaka kambe byi vengiwaka hi Yehovha, hi nga ha hlundzuka kutani hi vula marito lama nga fanelangiki kutani hi twa ku vava hi tlhela hi n’wi twisa ku vava makwerhu loyi a ringetaka ku hi pfuna. Kambe loko se hi vohlile, hi ntolovelo ha pfumela leswaku ndzayo leyi a hi nyikeke yona a yi fanerile.

6. Rito ra Xikwembu ri swi ‘kota njhani ku twisisa miehleketo ni makungu ya mbilu’?

⁶ Tsalwa leri xihloko lexi xi sekeriweke eka rona ri vula leswaku rito ra Xikwembu “ri ni matimba.” Leswi swi vula leswaku Rito ra Xikwembu ri ni matimba yo hundzula vutomi bya vanhu. Ri hi pfuna ku endla mindzulamiso leyi lavekaka endzhaku ka loko hi khuvuriwile hilaha ri hi pfuneke hakona hi nga si khuvuriwa. Epapileni leri Pawulo a ri tsaleleke Vakreste va Vaheveru, u tlhele a tsala leswaku rito ra Xikwembu “ri tlhava hambi ku ri ku ya fika emaaveni ya moya-xiviri ni moya” nileswaku ri “kota ku twisisa miehleketo ni makungu ya mbilu.” (Hev. 4:12) Rito leri nge “moya-xiviri” laha ri vula leswi hi nga swona ehandle, leswi vanhu va kotaka ku swi vona loko va hi languta. Rito leri nge “moya” laha ri vula leswi hi nga swona hakunene endzeni, leswi vanhu va nga kotiki ku swi vona loko va hi languta. Hikwalaho Pawulo a a vula leswaku loko hi twisisa leswi Xikwembu xi lavaka leswaku hi swi endla, swiendlo swa hina swi ta kombisa leswi hi nga swona endzeni. Xana minkarhi yin’wana leswi vanhu van’wana va swi vonaka eka hina swa hambana ni leswi hi nga swona hakunene endzeni? (Hlaya Matewu 23:27, 28.) Ehleketa hi swilo leswi wena a wu ta swi endla eswiyin’weni leswi hi nga ta vulavula ha swona sweswi.

Hambeta U Fambisana Ni Nhlengeletano Ya Yehovha

7, 8. (a) Ha yini Vakreste van’wana va Vaheveru a va lava ku hambeta va hlayisa milawu yin’wana ya Nawu wa Muxe? (b) Ha yini hi nga vulaka leswaku a va nga fambisani ni xikongomelo xa Yehovha?

⁷ Vo tala va hina hi ma tiva kahle marito ya Swivuriso 4:18 lama nge: “Ndlela ya lavo lulama yi fana ni ku vonakala ko vangama loku vonakalaka  hakatsongo-tsongo kukondza siku ri simekiwa ri tiya.” Leswi swi vula leswaku hi ku famba ka nkarhi, hi ya hi swi twisisa kahle leswi Yehovha a swi lavaka eka hina naswona hi ya hi swi kota kahle ku endla leswi n’wi tsakisaka.

⁸ Se hi dyondze leswaku endzhaku ka rifu ra Yesu, Vakreste vo tala va Vaheveru a va ha lava ku hlayisa Nawu wa Muxe. (Mint. 21:20) Pawulo u swi hlamusele kahle leswaku Vakreste a va nga ha fanelanga va hlayisa Nawu wa Muxe, kambe van’wana a va swi amukelanga leswi Yehovha a a lava leswaku va swi endla. (Kol. 2:13-15) Kumbexana a va ehleketa leswaku loko va hambeta va hlayisa milawu yin’wana ya Nawu wa Muxe, a va ta papalata ku xanisiwa hi lava a va ri swirho swa vukhongeri bya Xiyuda. Kambe Pawulo u swi veke erivaleni eka Vakreste volavo va Vaheveru leswaku loko vo hambeta va nga fambisani ni xikongomelo xa Xikwembu, a va nga ta nghena eku wiseni ka xona. * (Hev. 4:1, 2, 6; hlaya Vaheveru 4:11.) Leswaku va amukeriwa hi Yehovha, a va fanele va pfumela leswaku Yehovha se a a lava ku kongomisa vanhu vakwe hi ndlela yin’wana.

9. Hi fanele hi titwa njhani loko ndlela leyi a hi ti twisisa ha yona tidyondzo to karhi ta Matsalwa yi cinciwa?

⁹ Manguva lawa, ku ve ni mindzulamiso eka ndlela leyi a hi ti twisisa ha yona tidyondzo tin’wana ta Bibele. Leswi a swi fanelanga swi hi karhata; swi fanele swi hi endla hi wu tshemba swinene ntlawa wa hlonga ro tshembeka ni ro tlhariha. Loko swirho leswi yimelaka hlonga ro tshembeka ni ro tlhariha swi xiya leswaku ndlela leyi hi ti twisisaka ha yona tidyondzo tin’wana yi lava ku antswisiwa kumbe ku lulamisiwa, a swi tshiki ku endla mindzulamiso. Lexi nga xa nkoka eka hlonga ro tshembeka i ku fambisana ni xikongomelo xa Xikwembu lexi hlavuteriwaka hakatsongo-tsongo ku tlula ku chava ku sola-soriwa hileswi ri lulamiseke tidyondzo to karhi. U titwa njhani loko ndlela leyi a hi ti twisisa ha yona tidyondzo to karhi ta Matsalwa yi cinciwa?—Hlaya Luka 5:39.

10, 11. Swichudeni swin’wana swa Bibele swi endle yini loko swi kuma leswaku a swi fanele swi ringeta tindlela letintshwa to chumayela, naswona hi dyondza yini eka xikombiso lexi?

¹⁰ A hi vulavuleni hi xikombiso xin’wana. Eka malembe ya kwalomu ka dzana lama hundzeke, Swichudeni swin’wana swa Bibele leswi a swi nyikela tinkulumo ta le rivaleni leti khutazaka a swi ehleketa leswaku ku nyikela tinkulumo a ku ri ndlela leyinene ya swona yo chumayela. A swi rhandza ku vulavula emahlweni ka vanhu. Swin’wana swa swona a swi tsaka ngopfu loko swi ndhundhuzeriwa hi vanhu hikwalaho ka tinkulumo ta swona. Kambe endzhaku ka nkarhi vanhu va Yehovha va swi twisise kahle leswaku Yehovha a a lava leswaku va endla leswi engetelekeke ku tlula ku nyikela tinkulumo ta le rivaleni. A a lava leswaku vanhu vakwe va chumayela hi yindlu ni yindlu ni hi tindlela tin’wana. Van’wana va lava a va ri swivulavuri sweswo leswinene a va nga swi lavi ku endla tano. Tinkulumo ta vona a ti endla leswaku van’wana va ehleketa leswaku a va rhandza Yehovha ni ku n’wi yingisa, kambe swiendlo swa vona emhakeni leyi a swi va landzula. Ha swi tiva leswaku swiendlo swa vona a swi nga n’wi tsakisi Yehovha. Va tshike nhlengeletano yakwe.—Mat. 10:1-6; Mint. 5:42; 20:20.

¹¹ Nakambe a swi swi tikela Swichudeni swin’wana swa Bibele ku chumayela hi yindlu ni yindlu, ngopfu-ngopfu eku sunguleni. Kambe swi yingisile naswona swi tshame swi tshembekile enhlengeletanweni ya Yehovha. Endzhaku ka nkarhi, se a swi swi olovela ku chumayela hi yindlu ni yindlu. Yehovha u swi katekisile swinene. U endla yini loko hlonga ro tshembeka ni ro tlhariha ri ku byela leswaku u ringeta ndlela yin’wana yo chumayela leyi u nga si tshamaka u yi tirhisa? Xana wa ri yingisa hambiloko ndlela yoleyo yo chumayela yi tikomba yi ku tikela swinene?

Loko Munhu Loyi Hi N’wi Rhandzaka A Fularhela Yehovha

12, 13. (a) Ha yini Yehovha a hi lerisa leswaku mudyohi la nga hundzukiki a susiwa evandlheni? (b) Hi xihi xiyimo xo tika lexi vatswari lava nga Vakreste va nga langutanaka na xona?

¹² Ha pfumela leswaku ku va hi tsakisa Yehovha,  hi fanele hi yingisa nawu wa leswaku hi tshama hi basile eka swilo hinkwaswo. (Hlaya Tito 2:14.) Kambe ku ni swiyimo swin’wana leswi nga endlaka leswaku swi hi tikela ku yingisa nawu lowu. Hi xikombiso, a hi nge vatswari lava tshembekeke va Vakreste va ni n’wana un’we ntsena wa jaha naswona u tshika ntiyiso. Leswi a tsakelaka “ku tiphina hi xidyoho swa nkarhinyana” ku tlula ku va ni vuxaka lebyinene na Yehovha ni vatswari vakwe, wa susiwa evandlheni.—Hev. 11:25.

¹³ Vatswari vakwe va tshoveka timbilu. Va swi tiva leswaku Bibele yi vula leswaku va “tshika ku tihlanganisa na mani na mani loyi a vuriwaka makwerhu, kasi i mbhisa kumbe munhu wa makwanga kumbe mugandzeri wa swifaniso swa hava kumbe murhuketeri kumbe xidakwa kumbe mudyeleri, hambi ku ri ku dya [va] nga dyi na yena munhu wo tano.” (1 Kor. 5:11, 13) Naswona va swi tiva leswaku xiga lexi nge “mani na mani” eka ndzimana leyi xi katsa swirho swa ndyangu leswi va nga tshamiki na swona ekaya. Kambe leswi va ri rhandzaka swinene, va nga ha ku: ‘Hi fanele hi vulavula ni jaha ra hina minkarhi hinkwayo. A hi nge swi koti ku ri pfuna ri tlhelela eka Yehovha loko hi nga ri vulavurisi.’ *

14, 15. Hi xihi xiboho xa nkoka lexi vatswari va n’wana loyi a susiweke evandlheni va faneleke va xi endla?

¹⁴ Hi rila ni vatswari volavo. Phela n’wana wa vona a a pfulekeriwe hi ndlela yo tshika leswi a a swi endla, kambe u hlawule ku hambeta a endla swilo swo biha ematshan’weni yo tshama ni vatswari vakwe swin’we ni vandlha. Kasi hi hala tlhelo, vatswari a va nge swi koti ku lawula leswi a lavaka ku swi endla. Hi nga swi twisisa hakunene leswaku ha yini va ri ni gome lerikulu.

¹⁵ I yini leswi vatswari volavo lava rhandzekaka va nga ta swi endla? Xana va ta wu yingisa nawu lowu kongomeke wa Yehovha? Kumbe xana va ta tiyimelela va vula leswaku va nga tshamela ku tihlanganisa ni jaha ra vona leri susiweke leswaku va lulamisa timhaka leti khumbaka ndyangu? Loko va endla xiboho emhakeni leyi, va fanele va kambisisa ndlela leyi Yehovha a titwaka ha yona hi leswi va swi endlaka. Xikongomelo xakwe i ku hlayisa nhlengeletano yakwe leswaku yi tshama yi basile ni ku pfuna mudyohi leswaku a tlhelela evandlheni loko swi koteka. Vatswari lava nga Vakreste va nga xi seketela njhani xikongomelo xexo?

16, 17. Hi dyondza yini emhakeni ya Aroni?

¹⁶ Aroni, makwavo wa Muxe, a a ri exiyin’weni xo tika hikwalaho ka vana vakwe van’wana vambirhi. Ehleketa ndlela leyi a titweke ha yona loko vana vakwe, Nadabu na Abihu, va endle gandzelo leri a ri nga amukeleki kutani Yehovha a va dlaya. Kutani a a nga ha ta swi kota ku vulavula na vona. Kambe ku endleke swin’wana. Yehovha u lerise Aroni ni vana vakwe lavan’wana vo tshembeka a ku: “Mi nga tshuki mi tshika tinhloko ta n’wina ti nga lunghisiwanga naswona mi nga tshuki mi handzula tinguvu ta n’wina [hikwalaho ka gome], leswaku mi nga fi nileswaku [Yehovha] a nga hlundzukeli ntshungu hinkwawo.” (Lev. 10:1-6) Dyondzo leyi hi yi kumaka laha yi le rivaleni. Ndlela leyi hi rhandzaka  Yehovha ha yona yi fanele yi va yikulu swinene ku tlula ndlela leyi hi rhandzaka swirho swa mindyangu ya hina leswi nga tshembekiki eka Yehovha.

¹⁷ Namuntlha Yehovha a nga nambi a va dlaya vanhu lava nga yi yingisiki milawu yakwe. U va komba rirhandzu ni ku va nyika nkarhi wo hundzuka. Kambe Yehovha u titwa njhani loko vatswari va tlula nawu wakwe kutani va tibyela leswaku va ni swivangelo swo tala swo vulavula ni n’wana wa vona la susiweke evandlheni?

18, 19. Hi yihi mikateko leyi swirho swa ndyangu swi nga yi kumaka loko swi hambeta swi tshembeka eka Yehovha?

¹⁸ Vo tala va vula leswaku va tlhelele evandlheni hileswi vanghana va vona ni swirho swa mindyangu ya vona swi hambeteke swi tshembeka eka Yehovha kutani swi nga va vulavurisi. Hi xikombiso, nhwanyana un’wana u byele vakulu leswaku leswi n’wi pfuneke ku hundzula vutomi byakwe hi leswi endliweke hi buti wakwe. U tshembeke eka Yehovha naswona u yingise nawu wakwe enkarhini lowu makwavo wakwe a a susiwile evandlheni. Leswi swi susumetele nhwanyana yoloye ku lava ku tlhelela evandlheni.

¹⁹ Kutani i yini leswi hi faneleke hi swi endla? Hi fanele hi yingisa Yehovha eswiyin’weni hinkwaswo evuton’wini bya hina. Leswi swi ta hi tikela minkarhi yin’wana hikwalaho ka leswi hi nga hetisekangiki. Kambe hi fanele hi pfumela hi ku helela leswaku leswi Yehovha a hi lerisaka swona swa hi pfuna minkarhi hinkwayo.

“Rito Ra Xikwembu Ra Hanya”

20. Hi tihi tindlela timbirhi leti hi nga twisisaka Vaheveru 4:12 ha tona? (Vona nhlamuselo ya le hansi.)

²⁰ Loko Pawulo a tsala eka Vaheveru 4:12 leswaku “rito ra Xikwembu ra hanya,” a a nga vulavuli hi Bibele. * Tindzimana letin’wana eka ndzima yoleyo ti kombisa leswaku a a vulavula hi switshembiso swa Xikwembu. Pawulo a a vula leswaku switshembiso swa Xikwembu swa hetiseka minkarhi hinkwayo. Yehovha u vule leswi malunghana ni rito rakwe: “A ri nge tlheleli eka mina ri nga ri na vuyelo.” U tlhele a ku: “Ri ta humelela hakunene eka leswi ndzi ri rhumeleke swona.” (Esa. 55:11) Kutani hi fanele hi lehisa mbilu loko Xikwembu xi nga hetisisi switshembiso swa xona hi nkarhi lowu hina hi lavaka swi hetiseka ha wona. Hi nga tiyiseka leswaku Yehovha u le ku tirheni leswaku a hetisisa xikongomelo xa yena.—Yoh. 5:17.

21. Vaheveru 4:12 yi nga va pfuna njhani vadyuhari leswaku va hambeta va tirhela Yehovha?

²¹ Vanhu vo tala va “ntshungu lowukulu” se i khale va tirhela Yehovha. (Nhlav. 7:9) A va nga swi langutelanga leswaku va nga kala va dyuhala eka misava leyi yo homboloka. Kambe va ha hambeta va tirhela Yehovha hilaha va nga kotaka hakona. (Ps. 92:14) Va swi tiva leswaku rito ra Xikwembu ra hanya naswona xi le ku tirheni leswaku xi hetisisa xikongomelo xa xona. Leswi Xikwembu xi tekaka xikongomelo xa xona xi ri xa nkoka swinene, xa tsaka loko hi kombisa leswaku xikongomelo xa xona i xa nkoka ni le ka hina. Enkarhini lowu wa siku leri ra vunkombo ra ku wisa, ku hava lexi nga sivelaka Yehovha ku hetisisa xikongomelo xakwe. Nakambe wa swi tiva leswaku vanhu vakwe tanihi ntlawa va ta hambeta va fambisana ni xikongomelo xakwe. Ku vuriwa yini hi wena? Xana u nghenile eku wiseni ka Xikwembu?

[Tinhlamuselo ta le hansi]

Wa Tsundzuka Xana?

• Hi fanele hi endla yini leswaku hi nghena eku wiseni ka Xikwembu namuntlha?

• Loko hi twisisa leswi Xikwembu xi lavaka leswaku hi swi endla hi ku ya hi Bibele, hi swi kombisa njhani leswaku hi lava ku xi tsakisa?

• Hi le swiyin’weni swihi laha swi nga hi tikelaka ku endla leswi Yehovha a hi byelaka swona, kambe ha yini swi ri swa nkoka swinene ku va hi n’wi yingisa?

• Hi tihi tindlela timbirhi leti hi nga twisisaka ha tona Vaheveru 4:12?

[Swivutiso Swa Dyondzo]

[Xifaniso lexi nga eka tluka 31]

Vatswari va tshoveke timbilu!