Swivutiso Swa Vahlayi

Xana swa koteka ku vula hi ku kongoma leswaku i byingani vuprofeta lebyi vulavulaka hi Mesiya eMatsalweni ya Xiheveru?

Ku dyondza Matsalwa ya Xiheveru hi vukheta swi hi pfuna ku tiva vuprofeta byo tala lebyi hetisekeke eka Yesu Kreste. Vuprofeta lebyi byi profete hi vuxokoxoko malunghana ni ndyangu lowu Mesiya a a ta huma eka wona, nkarhi lowu a a ta humelela ha wona, leswi a a ta swi endla, ndlela leyi a a ta khomiwa ha yona ni ntirho lowu a a ta wu endla eka xikongomelo xa Yehovha Xikwembu. Vuprofeta byebyo hinkwabyo byi vumba xifaniso xin’we lexikulu lexi hi pfunaka ku tiva leswaku Yesu i Mesiya. Hambiswiritano, hi fanele hi va ni vuxiyaxiya loko hi ringeta ku kumisisa kahle leswaku i vuprofeta byingani lebyi vulavulaka hi Mesiya eMatsalweni ya Xiheveru.

A hi vanhu hinkwavo lava pfumelelanaka ni leswi ku nga vuprofeta bya Mesiya ni lebyi ku nga riki byona. Ebukwini yakwe leyi nge The Life and Times of Jesus the Messiah, Alfred Edersheim u tsale leswaku etibukwini ta varhabi a ku ri ni tindzimana ta 456 ta le Matsalweni ya Xiheveru leti vulavulaka hi Mesiya, hambileswi to tala ta tona ti nga n’wi boxiki Mesiya hi ku kongoma. Loko ku kambisisiwa tindzimana leti ta 456 hi vurhon’wana, ku tlakuka swivutiso loko tin’wana ta tona hakunene ti ri vuprofeta lebyi vulavulaka hi Yesu Kreste. Hi xikombiso, Edersheim u vule leswaku Vayuda a va teka Genesa 8:11 tanihi vuprofeta lebyi vulavulaka hi Mesiya. A va tshemba leswaku “tluka ra mutlhwari leri teke ni tuva, a ri ri kume eNtshaveni ya Mesiya.” U tlhele a vula leswaku Eksoda 12:42 a yi tekiwa tanihi vuprofeta lebyi vulavulaka hi Mesiya. Loko a hlamusela ndlela leyi hoxeke leyi Vayuda a va twisisa ndzimana leyi ha yona, u tsale a ku: “Tanihi leswi Muxe a humeke emananga, Mesiya a a ta huma eRhoma.” Entiyisweni, vakambisisi ni vanhu van’wana vo tala swa va tikela ku kumisisa ndlela leyi tindzimana letimbirhi ni tinhlamuselo leti hoxeke malunghana na Yesu Kreste swi hlanganaka ha yona.

Hambiloko ho dzika ngopfu eka vuprofeta lebyi hetisekeke eka Yesu Kreste, swa hi tikela ku pfumelelana hi nhlayo ya byona leyi kongomeke. Hi xikombiso, anakanya hi Esaya ndzima 53, leyi nga ni swiyenge swo hlayanyana leswi vulavulaka hi vuprofeta bya Mesiya. Esaya 53:2-7 yi profete yi ku: “A nga na xivumbeko lexikulu . . . A a languteriwa ehansi, a papalatiwa hi vanhu . . . Yena u rhwale mavabyi ya hina . . . [U tlhaviwile] hikwalaho ka ku tlula ka hina nawu . . . [U tisiwe] laha ku dlayeriwaka kona ku fana ni nyimpfu.” Xana tindzimana leti hinkwato leti nga eka Esaya ndzima 53 ti fanele ti tekiwa tanihi vuprofeta byin’we lebyi vulavulaka hi Mesiya, kumbe xiyenge ha xin’we xa tona xi fanele xi tekiwa tanihi vuprofeta lebyi tiyimeleke byi ri byoxe?

Tlhela u anakanya hi Esaya 11:1 leyi nge: “Ku fanele ku huma xirhabyana exikundzwini xa Yese; naswona etimitswini ta yena ku ta huma xihluke.” Vuprofeta lebyi byi tlhela byi humelela eka ndzimana 10, byi ri ni marito lama yelanaka. Xana hi fanele hi teka tindzimana letimbirhi tanihi vuprofeta byimbirhi lebyi hambaneke kumbe tanihi vuprofeta byin’we lebyi phindhiweke? Swiboho leswi fikeleriweke malunghana na Esaya ndzima 53 na Esaya ndzima 11, a swi ta cinca nhlayo ya vuprofeta lebyi vulavulaka hi Mesiya.

Hikokwalaho, hi endla kahle loko hi papalata ku vula hi ku kongoma nhlayo ya vuprofeta lebyi vulavulaka hi Mesiya eMatsalweni ya Xiheveru. Nhlengeletano ya Yehovha yi kandziyise minxaxamelo leyi nga ni vuprofeta byo tala lebyi vulavulaka hi Yesu ni ku hetiseka ka byona. * Minxaxamelo yoleyo yi nga hi pfuna ni ku hi khutaza eka dyondzo ya hina ya munhu hi yexe ni ya ndyangu ni le ntirhweni wa hina wa nsimu. Ku engetela kwalaho, ku nga khathariseki nhlayo ya byona, vuprofeta byo tala lebyi vulavulaka hi Mesiya byi hi nyika vumbhoni lebyi tiyeke bya leswaku Yesu i Kreste kumbe Mesiya.

[Nhlamuselo ya le hansi]