Ku Endlela Yehovha Magandzelo Hi Moya-xiviri Hinkwawo
“Xin’wana ni xin’wana lexi mi xi endlaka, xi endleni hi moya-xiviri hinkwawo kukota loko mi xi endlela Yehovha.”—KOL. 3:23.
1-3. (a) Xana gandzelo ra Yesu a ri vula leswaku Yehovha a nga ha swi lavi leswaku hi nyikela hi magandzelo hinkwawo? Hlamusela. (b) Hi swihi swivutiso leswi tlakukaka malunghana ni magandzelo namuntlha?
HI LEMBE-XIDZANA ro sungula C.E., Yehovha u paluxele vanhu vakwe leswaku gandzelo ra nkutsulo ra Yesu ri herise Nawu wa Muxe. (Kol. 2:13, 14) Kutani a a nga ha ma lavi magandzelo hinkwawo ya swiharhi lawa Vayuda a va ma nyikela eka yena ku ringana madzana ya malembe. Nawu se a wu hetisise ntirho wa wona tanihi “mukongomisi . . . la yisaka eka Kreste.”—Gal. 3:24.
2 Sweswo a swi vuli swona leswaku Vakreste a va ha ri na mhaka ni magandzelo. Ku ri na sweswo, muapostola Petro u vulavule hi xilaveko xo “nyikela switlhavelo swa moya leswi amukelekaka eka Xikwembu ha Yesu Kreste.” (1 Pet. 2:5) Ku tlula kwalaho, muapostola Pawulo u swi veke erivaleni leswaku xiyenge xin’wana ni xin’wana xa vutomi bya Mukreste la tinyiketeleke xi fanele xi tekiwa tanihi “xitlhavelo.”—Rhom. 12:1.
3 Hikwalaho, Mukreste u endlela Yehovha magandzelo hi ku nyikela hi swilo swo karhi kumbe hi ku tshika ku endla swilo swo karhi leswaku a ta n’wi tirhela kahle. Hi ku ya hi leswi hi swi tivaka malunghana ni magandzelo lawa Vaisrayele a va ma nyikela, hi nga tiyiseka njhani leswaku magandzelo hinkwawo lawa hi ma nyikelaka namuntlha ma amukeleka eka Yehovha?
MAGANDZELO YA SIKU NI SIKU
4. I yini leswi hi faneleke hi swi tsundzuka malunghana ni mintirho ya hina ya siku ni siku?
4 Swi nga ha hi tikela ku twisisa ndlela leyi mintirho leyi hi yi endlaka siku ni siku yi fambisanaka ha yona ni ku endlela Yehovha magandzelo. Mintirho ya le kaya, ntirho wa xikolo, ntirho wo tihanyisa, ku xava swilo ni mintirho yin’wana yi nga ha tikomba yi nga byi khumbi vuxaka bya hina na Yehovha. Vakolosa 3:18-24.
Hambiswiritano, loko u nyiketele vutomi bya wena eka Yehovha kumbe u navela ku byi nyiketela ku nga ri khale, i swa nkoka ku tsundzuka leswaku mintirho yoleyo ya siku ni siku i ya nkoka. Siku hinkwaro hi tikhoma tanihi Vakreste naswona hi fanele hi tirhisa milawu ya Bibele etimhakeni hinkwato ta vutomi bya hina. Hi yona mhaka leyi Pawulo a hi khutazeke a ku: “Xin’wana ni xin’wana lexi mi xi endlaka, xi endleni hi moya-xiviri hinkwawo kukota loko mi xi endlela Yehovha, ku nga ri vanhu.”—Hlaya5, 6. I yini leswi nga hi pfunaka ku endla xiboho malunghana ni mahanyelo ni maambalelo ya hina?
5 Mintirho ya siku ni siku ya Mukreste a hi xiphemu xa ntirho wakwe wo kwetsima. Kambe leswi Pawulo a hi khutazaka ku tirha ‘hi moya-xiviri hinkwawo kukota loko hi tirhela Yehovha’ swi hi endla hi ehleketa hi ndlela leyi hi faneleke hi tikhoma ha yona minkarhi hinkwayo. Kutani hi dyondza yini emhakeni leyi? Xana hi tikhoma ni ku ambala hi ndlela leyi faneleke minkarhi hinkwayo? Xana hi khomiwa hi tingana ku vula leswaku hi Timbhoni ta Yehovha hikwalaho ka mahanyelo kumbe maambalelo ya hina loko hi ri karhi hi endla mintirho ya siku ni siku? A hi fanelanga hi swi pfumelela sweswo. Vanhu va Yehovha a va lavi ku endla swilo leswi nga ta tisa xisandzu evitweni rakwe.—Esa. 43:10; 2 Kor. 6:3, 4, 9.
6 A hi kambisiseni ndlela leyi ku navela ka hina ko lava ku tirha ‘hi moya-xiviri hinkwawo kukota loko hi tirhela Yehovha’ swi khumbaka timhaka to hlayanyana ta vutomi bya hina. Loko hi ri karhi hi tlhuvutsa mhaka leyi, tsundzuka leswaku magandzelo hinkwawo lawa Vaisrayele a va ma nyikela eka Yehovha a ma fanele ma va lamenene ngopfu.—Eks. 23:19.
NDLELA LEYI VUTOMI BYA WENA BYI KHUMBEKAKA HA YONA
7. I yini leswi katsekaka loko hi tinyiketela eka Xikwembu?
7 A wu kanakananga nikatsongo loko u endla xiboho xo tinyiketela eka Yehovha. Entiyisweni, u n’wi tshembise leswaku u ta n’wi tirhela vutomi bya wena hinkwabyo. (Hlaya Vaheveru 10:7.) Hakunene xexo a ku ri xiboho lexinene! A swi kanakanisi leswaku u kume vuyelo lebyi tsakisa loko u tikarhatela ku tiva ndlela leyi Yehovha a yi langutaka ha yona mhaka yo karhi ni ku endla swilo hi ku pfumelelana ni ku rhandza kakwe. (Esa. 48:17, 18) Vanhu va Xikwembu va kwetsima naswona va tsakile hikuva va kombisa timfanelo ta Loyi a va dyondzisaka.—Lev. 11:44; 1 Tim. 1:11.
8. Ha yini swi ri swa nkoka ku tsundzuka leswaku magandzelo ya Vaisrayele a ma kwetsima eka Yehovha?
8 Magandzelo lawa Vaisrayele a va ma endlela Yehovha a ma tekiwa ma ri lama kwetsimaka. (Lev. 6:25; 7:1) Rito ra Xiheveru leri hundzuluxeriweke ri va “kwetsima” ri vula nchumu lowu hambanisiweke, kumbe nchumu lowu nga wa Xikwembu ntsena. Leswaku magandzelo ya hina ma amukeleka eka Yehovha, ma fanele ma hambanisiwile ni swilo swa misava leyi thyakeke. A hi fanelanga hi rhandza swilo swihi na swihi leswi Yehovha a swi vengaka. (Hlaya 1 Yohane 2:15-17.) Leswi swi vula leswaku hi fanele hi papalata munhu wihi na wihi kumbe nchumu wihi na wihi lowu nga ta endla leswaku Xikwembu xi hi teka hi ri lava nga basangiki. (Esa. 2:4; Nhlav. 18:4) Nakambe swi vula leswaku a hi nge tshameli ku languta nchumu lowu nga basangiki kumbe wo homboloka kumbe hi pfumelela mianakanyo ya hina yi anakanyisisa hi swilo swo tano.—Kol. 3:5, 6.
9. Ndlela leyi Vakreste va khomaka van’wana ha yona i ya nkoka ku fikela kwihi naswona ha yini?
9 Pawulo u khutaze vapfumeri-kulobye a ku: “Mi nga rivali ku endla leswinene ni ku avelana swilo ni van’wana, hikuva Xikwembu xi tsakisiwa swinene hi switlhavelo swo tano.” (Hev. 13:16) Hikwalaho, ku va ni musa ni ku endlela van’wana leswinene swi ta endla leswaku Yehovha a teka swiendlo sweswo tanihi magandzelo lama amukelekaka eka yena. Ku rhandza vanhu van’wana swi kombisa leswaku hi Vakreste va ntiyiso.—Yoh. 13:34, 35; Kol. 1:10.
MAGANDZELO YA HINA ETIMHAKENI TA VUGANDZERI
10, 11. Yehovha u wu languta njhani ntirho wo chumayela ni vugandzeri bya hina naswona sweswo swi fanele swi hi susumetela ku endla yini?
10 Ndlela yin’wana leyi hina Vakreste hi endlelaka van’wana leswinene ha yona i ku endla “[xitiviso] xa le rivaleni xa ntshembo wa hina.” Xana u tirhisa nkarhi wun’wana ni wun’wana leswaku u chumayela? Pawulo u vule leswaku ntirho lowu wa Vakreste i ‘xitlhavelo xa ku dzunisa, ku nga mbhandzu wa milomu leyi endlaka xitiviso xa le rivaleni eka vito ra Xikwembu.’ (Hev. 10:23; 13:15; Hos. 14:2) Swi nga hi pfuna ku ehleketisisa hi nkarhi lowu hi wu hetaka loko hi chumayela mahungu lamanene ya Mfumo ni ndlela leyi hi nga yi antswisaka ha yona ndlela leyi hi chumayelaka ha yona. Tinkulumo to tala ta Nhlangano wa Ntirho ti nga hi pfuna ku endla tano. Kambe hi fanele hi tsundzuka leswaku ntirho wa hina wa nsimu ni ku chumayela hi xitshuketa i “xitlhavelo xa ku dzunisa,” ku nga xiphemu xa vugandzeri bya hina. Kutani hi faneleke hi nyikela gandzelo lerinene ngopfu. Hambileswi swiyimo swa hina swi nga faniki, nkarhi lowu hi wu hetaka entirhweni wo chumayela hakanyingi wu kombisa ndlela leyi hi swi tlangelaka ha yona ku tirhela Yehovha.
11 Nkarhi ni nkarhi Vakreste va gandzela Yehovha emakaya kumbe evandlheni. Yehovha u lava leswaku hi endla tano. Hambileswi hi nga ha bohekiki ku yingisa nawu wo wisa hi Savata kumbe ku ya eminkhubyeni eYerusalema, hi nga ha dyondza swo karhi etimhakeni teto. Xikwembu xa ha langutele leswaku hi tshika mintirho 1 Tes. 5:17; Hev. 10:24, 25) Kutani i swinene leswaku hi tivutisa hi ku, ‘Ndzi nga yi antswisa njhani ndlela leyi ndzi gandzelaka Xikwembu ha yona?’
leyi feke nileswaku hi dyondza Rito ra xona, hi khongela ni ku ya eminhlanganweni ya Vukreste. Nakambe tinhloko ta mindyangu ti ni vutihlamuleri byo dyondza Bibele ni mindyangu ya tona. (12. (a) Ku nyikeriwa ka murhi wa risuna evugandzerini bya khale ku nga fanisiwa ni yini namuntlha? (b) Hi nga khongela njhani leswaku swikhongelo swa hina swi fana ni ku nyikela murhi wa risuna?
12 Hosi Davhida u yimbelelele Yehovha a ku: “Onge xikhongelo xa mina xi nga lunghiseleriwa xi va murhi wa risuna emahlweni ka wena.” (Ps. 141:2) Kutani i swinene ku tivutisa leswaku hi khongela kangani nileswaku i yini leswi hi khongelaka ha swona. Buku ya Nhlavutelo yi fanisa “swikhongelo swa vakwetsimi” ni murhi wa risuna hileswi swikhongelo leswi amukelekaka swi tlhandlukaka eka Yehovha ku fana ni nun’hwelo wo nandziha ni lowu tsakisaka. (Nhlav. 5:8) EIsrayele wa khale, murhi wa risuna lowu a wu nyikeriwa nkarhi ni nkarhi ealitarini ya Yehovha, a wu fanele wu lunghiseleriwe kahle hi ku ya hi endlelo ra kona. A wu ta amukeleka eka Yehovha ntsena loko wu nyikeriwa hi ku landza milawu yakwe leyi a yi nyikeleke. (Eks. 30:34-37; Lev. 10:1, 2) Hilaha ku fanaka, loko hi khongela hi ndlela leyi Yehovha a hi leriseke leswaku hi khongela ha yona, hi nga tiyiseka leswaku u ta yingisa swikhongelo swa hina.
KU NYIKA NI KU AMUKELA
13, 14. (a) I yini leswi Epafrodito ni vandlha ra le Filipiya ri swi endleleke Pawulo naswona yena u titwe njhani? (b) Hi nga xi tekelela njhani xikombiso xa Epafrodito ni xa vandlha ra le Filipiya?
13 Mali leyi hi nyikelaka ha yona leswaku hi seketela ntirho wa misava hinkwayo yi nga fanisiwa ni gandzelo leri hi ri nyikelaka, ku nga khathariseki leswaku yi tele kumbe i yitsongo. (Mar. 12:41-44) Hi lembe-xidzana ro sungula C.E., vandlha ra le Filipiya ri rhumele Epafrodito eRhoma leswaku a ya khathalela swilaveko swa Pawulo. A ri n’wi khomise mali leswaku a ya nyika Pawulo. A ku nga ri ro sungula ku va vandlha rero ri nyika Pawulo mali. Ri n’wi rhumelele mali yoleyo hikuva a ri nga swi lavi leswaku a karhateka hi mali kambe a ri lava leswaku a tirhisa nkarhi wakwe wo tala entirhweni wo chumayela. Pawulo u yi teke njhani nyiko leyi? U vule leswaku i “nun’hwelo wo nandziha, xitlhavelo lexi amukelekaka, lexi tsakisaka swinene eka Xikwembu.” (Hlaya Vafilipiya 4:15-19.) Pawulo u wu tlangele swinene musa lowu Vafilipiya va n’wi kombeke wona naswona wu tsakise na Yehovha.
14 Ninamuntlha, Yehovha u yi tlangela ngopfu minyikelo leyi hi humesaka leswaku hi seketela ntirho wa misava hinkwayo. Ku tlula kwalaho, u hi tshembisa leswaku loko hi hambeta hi rhangisa Mfumo wakwe evuton’wini bya hina, u ta khathalela swilaveko swa hina hinkwaswo, swa moya ni swa nyama.—Mat. 6:33; Luka 6:38.
VANA LA TLANGELAKA
15. Hi swihi swilo swin’wana leswi u nkhensaka Yehovha hikwalaho ka swona?
15 Swi tele swivangelo leswi swi hi endlaka hi tlangela Yehovha lerova ku hlaya swona i ku xurha. Siku ni siku hi fanele hi n’wi nkhensa hileswi a hi nyikeke vutomi. U hi nyika swilo hinkwaswo leswi hi swi lavaka leswaku hi hanya—swakudya, swiambalo, ndhawu yo tshama ni moya lowu hi wu hefemulaka. Ku tlula kwalaho, ripfumelo ra hina leri sekeriweke eka vutivi lebyi kongomeke ri hi nyika ntshembo. Kutani hi fanele hi gandzela Yehovha hi tlhela hi n’wi nyika switlhavelo swo dzunisa hikwalaho ka leswi a hi endlelaka swona.—Hlaya Nhlavutelo 4:11.
16. Hi nga swi kombisa njhani leswaku ha ri tlangela gandzelo ra nkutsulo ra Kreste?
16 Hilaha hi dyondzeke hakona exihlokweni lexi hundzeke, nyiko ya risima ngopfu leyi Xikwembu xi yi nyikeke vanhu i gandzelo ra nkutsulo ra Kreste. Yi kombisa ndlela leyi Xikwembu xi hi rhandzaka ngopfu ha yona. (1 Yoh. 4:10) Hi nga swi kombisa njhani leswaku ha yi tlangela? Pawulo u te: “Rirhandzu leri Kreste a nga na rona ra hi susumeta, hikuva leswi hi swona leswi hi swi avanyiseke, leswaku munhu un’we u fele hinkwavo; . . . naswona u fele hinkwavo leswaku lava va hanyaka va nga ha tihanyeli, kambe va hanyela loyi a va feleke a tlhela a pfuxiwa.” (2 Kor. 5:14, 15) Entiyisweni, Pawulo a a vula leswaku loko hakunene hi swi tlangela swinene leswi Xikwembu xi hi endleleke swona, hi ta tirhisa vutomi bya hina leswaku hi xi dzunisa swin’we ni N’wana wa xona. Hi kombisa leswaku ha xi rhandza Xikwembu na Kreste nileswaku ha va tlangela hi ku va hi va yingisa, hi chumayela ni ku endla vadyondzisiwa.—1 Tim. 2:3, 4; 1 Yoh. 5:3.
17, 18. Hi tihi tindlela tin’wana leti ha tona van’wana va engeteleke switlhavelo swa vona swo dzunisa Yehovha? Nyika xikombiso.
17 Xana u nga swi kota ku antswisa ndlela leyi u xi nyikelaka ha yona xitlhavelo xa ku dzunisa eka Xikwembu? Endzhaku ko anakanyisisa hi swilo hinkwaswo leswi Yehovha a va endleleke swona, vanhu vo tala va susumeteleke ku endla mindzulamiso yo karhi leswaku va ta kuma nkarhi wo tala wo chumayela hi Mfumo ni wo endla mintirho yin’wana enhlengeletanweni yakwe. Van’wana va kote ku teka vuphayona bya nkarhinyana n’hweti yin’we kumbe to hlayanyana lembe ni lembe, kasi van’wana va kote ku teka vuphayona bya nkarhi hinkwawo. Kasi van’wanyana va nghenele mintirho yo aka miako leyi tirhiseriwaka ku endla ntirho wa Yehovha. Hakunene leti i tindlela letinene ngopfu to kombisa ku tlangela ka hina! Loko hi endla mintirho yoleyo yo kwetsima hi ku susumeteriwa hi ku tlangela, Xikwembu xi ta yi amukela.
18 Vakreste vo tala va susumeteleke ku tlangela Yehovha. Un’wana wa vona i Morena. U lavisise tinhlamulo ta swivutiso leswi a a ri na swona malunghana ni Xikwembu ekerekeni ya Khatoliki leyi a kuriseriweke eka yona ni le ka tidyondzo ta filosofi ta le Asia. Kambe a nga ti kumanga tinhlamulo leti enerisaka. Swivutiso swakwe swi hlamuleke hi ku helela endzhaku ka loko a sungule ku dyondza Bibele ni Timbhoni ta Yehovha. Morena u xi nkhense ngopfu Xikwembu hikuva leswi a swi dyondzeke eMatsalweni swi n’wi tisele ntsako wa xiviri naswona a a lava ku kombisa ku tlangela hi ku tirhisa matimba yakwe hinkwawo entirhweni wa xona. Endzhakunyana ka loko a khuvuriwile, u sungule ku teka vuphayona bya nkarhinyana hi ku phindha-phindha naswona u nambe a va phayona ra nkarhi hinkwawo hi ku hatlisa loko swiyimo swakwe swi sungule ku n’wi pfumelela. Sweswo swi endleke eka malembe ya 30 lama hundzeke naswona Morena wa ha ri phayona ra nkarhi hinkwawo.
19. U nga swi engetela njhani switlhavelo leswi u swi endlelaka Yehovha?
19 I ntiyiso leswaku ku ni malandza yo tala ya Yehovha yo tshembeka lawa swiyimo swa wona swi nga ma pfumeleliki leswaku ma phayona. Hinkwerhu hi nga nyikela switlhavelo leswi amukelekaka eka Yehovha ku nga khathariseki swilo leswi hi swi endlaka entirhweni wakwe. Mahanyelo ya hina ma fanele ma kongomisiwa hi milawu ya Xikwembu naswona hi fanele hi tsundzuka leswaku hi yimela Yehovha minkarhi hinkwayo. Hi fanele hi va ni ripfumelo ra leswaku Xikwembu xi ta hetisisa swikongomelo swa xona. Hi fanele hi endla mintirho leyinene leyi nga ta hoxa xandla eku twariseni ka mahungu lamanene. Kutani a hi hambeteni hi endlela Yehovha switlhavelo swa moya-xiviri hinkwawo hi susumetiwa hi timbilu leti tsakeke ni ku tlangela hinkwaswo leswi Yehovha a hi endlelaka swona.
[Swivutiso Swa Dyondzo]
[Marito lama tshahiweke exihlokweni lama nga eka tluka 25]
Xana vunene bya Yehovha byi ku susumetela ku antswisa xitlhavelo xa wena xo dzunisa?
[Xifaniso lexi nga eka tluka 23]
Xana u tirhisa nkarhi wun’wana ni wun’wana leswaku u chumayela?