Natani—Museketeri Wo Tshembeka Wa Vugandzeri Lebyi Tengeke

A swi olovi ku pfuna munhu loyi a nga ni xikhundlha lexi tlakukeke ku xiya leswaku swiendlo swakwe swi hombolokile nileswaku u fanele a hundzuka. Xana a wu ta n’wi kongoma munhu wo tano loko a wu tiva leswaku u dlaye wanuna un’wana leswaku a fihla xidyoho xakwe?

Hosi Davhida wa tiko ra khale ra Israyele u endle vuoswi na Bati-xeba naswona nsati yoloye u tikile. Davhida u lerise leswaku nuna wakwe a dlayiwa kutani a teka Bati-xeba a va nsati wakwe. U hambete a endla mintirho yakwe tanihi hosi ku ringana tin’hweti to tala naswona u fihle xidyoho xakwe. Kambe Yehovha a nga xi banga hi makatla xidyoho xexo. U rhumele muprofeta wakwe Natani leswaku a ya n’wi byela ha xona.

Sweswo a swi tika swinene. Tianakanye u ri Natani. A swi kanakanisi leswaku ku tshembeka eka Yehovha ni ku lwela milawu yakwe hi swona leswi susumeteleke Natani ku byela Davhida swidyoho swakwe. A a ta swi endlisa ku yini sweswo naswona a a ta n’wi khorwisa njhani Hosi Davhida leswaku a a fanele a hundzuka?

MUDYONDZISI LOYI A TLHARIHEKE

Ha yini u nga tinyiki timinete ti nga ri tingani leswaku u hlaya 2 Samuwele 12:1-25? Tiankanye u ri Natani loko a byela Davhida xitori lexi: “A ku ri ni vavanuna vambirhi emutini wun’we, un’wana a fuwile kasi un’wana a pfumala. Wanuna la fuweke a a ri ni tinyimpfu to tala ngopfu ni tihomu; kambe wanuna la pfumalaka a a nga ri na nchumu handle ka xinyimpfana xin’we xa ntswele lexitsongo, lexi a a xi xavile. A a xi londzovota xi hanya, a xi kula xi ri na yena ni vana vakwe. A xi dya eka xiphemunyana xakwe, xi nwa eka xinwelo xakwe, a xi etlela exifuveni xakwe, a xi fana ni n’wana wa nhwanyana eka yena. Endzhaku  ka nkarhi ku fika muendzi eka wanuna la fuweke, kambe a tshika ku teka swin’wana eka tinyimpfu ta yena ni tihomu ta yena leswaku a swi lunghiselela muendzi la teke eka yena. Hiloko a teka xinyimpfana xa ntswele xa wanuna la pfumalaka, a xi lunghiselela wanuna la teke eka yena.”—2 Sam. 12:1-4.

Swi tikomba onge Davhida, loyi a tshameke a va murisi, u khorwile leswaku xitori xexo a xi ri xa xiviri. Muhlamuseri un’wana wa Bibele u te: “Swi nga ha endleka leswaku Natani a a swi toloverile ku ya eka yena leswaku a ya vulavulela vanhu lava khomiweke hi ndlela leyi nga lulamangiki, lava nga riki na mupfuni. Kutani Davhida a a ehleketa leswaku a ku ri vutihlamuleri byakwe ku lulamisa mhaka yoleyo.” Hambiloko Natani a a swi toloverile ku ya eka Davhida, a swi lava xivindzi ni ku tshembeka eka Xikwembu leswaku a kota ku vulavula ni hosi hi ndlela leyi a vulavuleke ha yona. Xitori xakwe xi hlundzukise Davhida lerova u kale a ku: “Leswi Yehovha a hanyaka, wanuna la endlaka leswi u faneriwa hi ku fa!” Hiloko Natani a n’wi byela marito lama tsemaka nhlana a ku: “Wanuna loyi hi wena!”—2 Sam. 12:5-7.

Ha yini Natani a hlawule ku vika xiphiqo lexi hilaha a endleke hakona? Loko munhu se a hlambela exidziveni xa rirhandzu a swi olovi leswaku a hatla a vuyisa miehleketo. Hinkwerhu hi tala ku tiyimelela loko hi endle swilo swo biha. Kambe xifaniso xa Natani xi endle leswaku Davhida a sola swiendlo swakwe handle ko swi xiya. Davhida u swi vone kahle leswaku mhaka leyi hlamuseriweke hi Natani a yi bihe ngopfu. Hambiswiritano, Natani u vule leswaku xifaniso xexo a xi vulavula hi Davhida endzhaku ka loko yena a sole leswi endliweke hi wanuna loyi a fuweke. Kutani Davhida u kote ku twisisa vukulu bya xidyoho xakwe. Leswi swi olovise mbilu yakwe leswaku a kota ku amukela ndzayo. U pfumerile leswaku u ‘langutele Yehovha ehansi’ hileswi a endleke vuoswi na Bati-xeba naswona u amukele ndzayo leyi faneleke.—2 Sam. 12:9-14; Ps. 51, xingheniso.

Hi nga dyondza yini emhakeni leyi? Xikongomelo xa mudyondzisi wa Bibele i ku pfuna vayingiseri vakwe leswaku va fikelela makumu lama faneleke. Natani a a n’wi xixima Davhida, hi yona mhaka leyi a vulavuleke na yena hi vutlhari. Nakambe a a swi tiva leswaku Davhida a a byi rhandza vululami. Kutani u tirhise xitori lexi a a swi tiva leswaku xi ta khumba mbilu ya munhu loyi a a ri ni mfanelo yoleyo. Na hina hi nga pfuna vanhu lava nga ni timbilu letinene leswaku va twisisa langutelo ra Yehovha. Njhani? Hi ku va pfuna leswaku va tirhisa vuswikoti lebyi va nga na byona byo tiva swilo leswi lulameke handle ko va endla va titwa onge hina hi lulame ku va tlula kumbe hi ni mfanelo yo va byela leswi va faneleke va swi endla. Bibele hi yona yi hi byelaka leswi lulameke ni leswi nga lulamangiki, ku nga ri mavonelo ya hina.

Natani u kote ku tshinya hosi leyi nga ni matimba hileswi a a tshembekile eka Xikwembu. (2 Sam. 12:1) Ku tshembeka ko tano ku ta hi nyika xivindzi xo lwela milawu ya Yehovha yo lulama.

MUKONDLETERI WA VUGANDZERI BYA NTIYISO

Swi tikomba onge Davhida na Natani a va ri vanghana lavakulu hikuva Davhida u thye un’wana wa vana vakwe vito leri nge Natani. (1 Tikr. 3:1, 5) Loko Natani a boxiwa ro sungula eBibeleni, a a ri na Davhida. Havumbirhi bya vona a va rhandza Yehovha. Swi le rivaleni leswaku Davhida a a ri tshemba vonelo ra Natani hikuva u n’wi byele leswaku a a navela ku akela Yehovha tempele. U te: “‘Waswivo, sweswi ndzi tshama endlwini ya mikedari kasi areka ya Xikwembu xa ntiyiso yi tshama exikarhi ka ntsonga wa malapi.’ Hiloko Natani a ku eka hosi: ‘Hinkwaswo leswi swi nga embilwini ya wena—famba u ya swi endla, hikuva Yehovha u na wena.’”—2 Sam. 7:2, 3.

Tanihi leswi Natani a a ri mugandzeri wo tshembeka wa Yehovha, a a tiyimisele ku seketela kungu ra Davhida ro aka tempele yo sungula ya vugandzeri bya ntiyiso emisaveni. Kambe eka xiendlakalo xexo, u vule mavonelo yakwe ematshan’weni yo rhanga hi ku vutisa Yehovha. Hi vusiku byebyo, Xikwembu xi n’wi lerise leswaku a ya byela Davhida leswaku a a nga ta xi akela tempele. Kambe a yi ta akiwa hi un’wana wa vana vakwe. Hambiswiritano, Natani u n’wi byele leswaku Xikwembu xi endla ntwanano na yena wa leswaku xiluvelo xakwe xi ta “simekiwa xi tiya hilaha ku nga riki na makumu.”—2 Sam. 7:4-16.

Vonelo ra Natani malunghana ni munhu loyi a a ta aka tempele a ri nga fambisani ni ku rhandza ka Xikwembu. Hambiswiritano, muprofeta loyi la titsongahataka a nga gungulanga, kambe u yingise xileriso xa Yehovha a tlhela a fambisana na xona. Onge hi nga tekelela xikombiso xa Natani loko Yehovha o tshuka a lulamisa vonelo ra hina hi ndlela yo karhi! Leswi Natani a hambeteke a tirha tanihi muprofeta  swi kombisa leswaku Xikwembu a xa ha n’wi amukela. Entiyisweni, swi tikomba onge Yehovha u huhutele Natani na Gadi la vonaka swi swivono, leswaku va kongomisa Davhida ku hlela vayimbeleri va 4 000 eka ntirho wa tempele.—1 Tikr. 23:1-5; 2 Tikr. 29:25.

MULWERI WA VUHOSI

Natani a a swi tiva leswaku Solomoni hi yena loyi a a ta va hosi endzhaku ka Davhida. Kutani Natani u teke goza hi xihatla enkarhini lowu Adoniya a a lava ku wutla vuhosi loko Davhida se a dyuharile. Ni le ka xiendlakalo lexi, leswi Natani a swi endleke swi kombisa leswaku a a tlharihile a tlhela a tshembeka. U rhange a khutaza Bati-xeba leswaku a tsundzuxa Davhida hi xihlambanyo lexi a xi endleke xa leswaku n’wana wa vona Solomoni a a ta va hosi. Endzhaku ka sweswo u ye eka Davhida leswaku a n’wi vutisa loko ku ri yena loyi a pfumeleleke Adoniya leswaku a va hosi. Loko Davhida a xiye leswaku mhaka yoleyo a yi ri ya nkoka swinene, u lerise Natani ni malandza man’wana yo tshembeka leswaku ma tota Solomoni hi mafurha kutani ma n’wi tivisa leswaku i hosi. Hikwalaho, kungu ra Adoniya ro wutla vuhosi a ri tlhaveriwanga hi dyambu.—1 Tih. 1:5-53.

N’WAMATIMU LOYI A TITSONGAHATAKA

Vanhu vo tala va pfumela leswaku Natani na Gadi hi vona lava tsaleke tindzima 25 ku ya eka 31 ta buku ya 1 Samuwele swin’we ni buku hinkwayo ya 2 Samuwele. Malunghana ni timhaka ta matimu leti tsariweke etibukwini leti, 1 Tikronika 29:29 yi ri: “Loko ku ri timhaka ta Davhida lowa hosi, to sungula ni to hetelela, ti tsariwile exikarhi ka marito ya Samuwele la vonaka ka ha ri emahlweni ni le xikarhi ka marito ya Natani lowa muprofeta ni le xikarhi ka marito ya Gadi la vonaka swivono.” Nakambe ku vuriwa leswaku Natani u tsale malunghana ni “timhaka letin’wana ta Solomoni.” (2 Tikr. 9:29) Leswi swi vula leswaku swi nga ha endleka Natani u hambete a tirha exigodlweni endzhaku ka rifu ra Davhida.

Swi nga ha endleka leswaku timhaka to tala leti hi ti tivaka malunghana na Natani ti tsale hi yena hi byakwe. Kambe, ku va a nga tsalanga timhaka tin’wana swi hi byela swo tala hi yena. Entiyisweni, Natani a a ri n’wamatimu la titsongahata. A a nga lavi ku tiendlela vito. Xihlamusela-marito xin’wana xa Bibele xi vula leswaku ku vulavuriwa ha yena eBibeleni “handle ko hlamusela matimu yakwe ni ya ndyangu wa ka vona.” A hi tivi nchumu hi ta ndyangu wakwe kumbe hi vutomi byakwe.

A A SUSUMETIWA HI KU TSHEMBEKA EKA YEHOVHA

Eka rungula leri nga nyawuriki leri hi ri hlayeke malunghana na Natani eMatsalweni, swi le rivaleni leswaku a a titsongahata kambe a a ri mulweri la hisekaka wa malunghiselelo ya Xikwembu. Yehovha Xikwembu u n’wi byarhise vutihlamuleri lebyikulu. Anakanyisisa hi timfanelo takwe to tanihi ku tshembeka eka Xikwembu ni ku rhandza milawu ya xona. Tiyimisele ku tekelela timfanelo teto.

A swi kanakanisi leswaku a wu nge vitaniwi ku ya tshinya tihosi leti endleke vuoswi kumbe ku sivela ku wutliwa ka vuhosi. Hambiriswitano, Xikwembu xi nga ku pfuna leswaku u tshembeka eka xona u tlhela u hlayisa milawu ya xona yo lulama. Nakambe xi nga tlhela xi ku pfuna leswaku u va mudyondzisi loyi a nga ni xivindzi ni vutlhari naswona u va mukondleteri wa vugandzeri bya ntiyiso.

[Xifaniso lexi nga eka tluka 25]

Tanihi leswi Natani a a ri mulweri wa vuhosi, u vulavule na Bati-xeba hi vutlhari