Pfuna Vanhu Leswaku Va “Xalamuka eVurhongweni”

“Mi tiva nguva ya kona, leswaku ana se i nkarhi wo xalamuka evurhongweni.”—RHOM. 13:11.

XANA U NGA HLAMUSELA?

Ha yini swi ri swa nkoka leswaku Vakreste va tshama va xalamukile hi tlhelo ra moya?

Ha yini vahuweleri lava xalamukeke va fanele va va ni vuxiyaxiya va tlhela va yingisela vanhu hi vurhon’wana?

Ku va ni musa swi nga hi pfuna njhani ensin’wini?

1, 2. Vanhu vo tala va fanele va xalamuka hi ndlela yihi?

LEMBE ni lembe, vanhu va magidi va fa hikwalaho ko khudzehela kumbe ko etlela loko va ri karhi va chayela. Kasi van’wana va lahlekeriwa hi mintirho hileswi va xwelaka entirhweni hikwalaho ko hlwela ku pfuka kumbe hileswi va etlelaka loko va ri karhi va tirha. Kambe ku khudzehela hi tlhelo ra moya swi nga va ni khombo lerikulu swinene. Hi yona mhaka leyi Bibele yi nge: “Wa tsaka loyi a tshamaka a hitekile.”—Nhlav. 16:14-16.

² Tanihi leswi siku lerikulu ra Yehovha ri tshinelaka, vanhu hi ku angarhela va etlele hi tlhelo ra moya. Hambi ku ri vafundhisi van’wana va Vujagana va vula leswaku swirho swa tikereke ta vona ‘swi etlele hi tlhelo ra moya.’ Swi vula yini ku etlela hi tlhelo ra moya? Ha yini swi ri swa nkoka leswaku Vakreste va ntiyiso va tshama va xalamukile? Hi nga va pfuna njhani van’wana leswaku va pfuka evurhongweni byo tano?

SWI VULA YINI KU ETLELA HI TLHELO RA MOYA?

3. U nga n’wi hlamusela njhani munhu loyi a nga xalamukangiki hi tlhelo ra moya?

³ Hi ntolovelo vanhu lava etleleke a va koti ku endla nchumu. Ku hambana na vona, lava etleleke hi tlhelo ra moya va nga ha va va khomeke ngopfu, kambe ku nga ri hi timhaka ta moya. Va nga ha va va khomeke ngopfu hi mivilelo ya vutomi bya siku ni siku kumbe ku hlongorisa mintsako, ndhuma kumbe rifuwo. Leswi va khomekeke hi swilo leswi, a va ha khathali ngopfu hi swilaveko swa vona swa moya. Hambiswiritano, vanhu lava xalamukeke hi tlhelo ra moya va swi xiya leswaku hi hanya “emasikwini ya makumu,” xisweswo va hisekela ku endla ku rhandza ka Xikwembu hilaha va nga kotaka hakona.—2 Pet. 3:3, 4; Luka 21:34-36.

4. Pawulo a a vula yini loko a ku: “Hi nga etleli ku fana ni lavan’wana hinkwavo lava etlelaka”?

⁴ Hlaya 1 Vatesalonika 5:4-8. Laha muapostola Pawulo a a khutaza vapfumeri-kulobye leswaku va nga “etleli ku fana ni lavan’wana  hinkwavo lava etlelaka.” A a vula yini? Ndlela yin’wana leyi hi nga ‘etlelaka’ ha yona i ku honisa milawu ya Yehovha ya mahanyelo. Nakambe ndlela yin’wanyana leyi hi nga ‘etlelaka’ ha yona i ku honisa mhaka ya leswaku nkarhi lowu Yehovha a nga ta lovisa vanhu lava nga n’wi xiximiki wu tshinele. Hikwalaho, hi fanele hi tivonela leswaku vanhu vo tano lava nga xi chaviki Xikwembu va nga hi kuceteli leswaku hi tekelela tindlela ni langutelo ra vona.

5. Hi rihi langutelo leri vanhu lava etleleke hi tlhelo ra moya va nga na rona?

⁵ Vanhu van’wana va ehleketa leswaku Xikwembu a xi nge va avanyisi hikwalaho ka swiendlo swa vona. (Ps. 53:1) Kasi van’wanyana va ehleketa leswaku Xikwembu a xi na mhaka ni vanhu, xisweswo va vula leswaku a swi pfuni nchumu ku va hi karhateka ha xona. Kambe van’wana va ehleketa leswaku ku ya ekerekeni swi ta endla leswaku va va vanghana va Xikwembu. Vanhu volavo hinkwavo va etlele hi tlhelo ra moya. Va fanele va xalamuka. Hi nga va pfuna njhani?

HI FANELE HI TSHAMA HI XALAMUKILE

6. Ha yini Vakreste va fanele va lwela ku tshama va xalamukile hi tlhelo ra moya?

⁶ Leswaku hi kota ku pfuxa van’wana, hi fanele hi va lava xalamukeke. Sweswo swi katsa yini? Rito ra Xikwembu ri vula leswaku vanhu lava etlelaka hi tlhelo ra moya va endla “mintirho ya munyama,” ku nga minkhuvo ya huwa, ku tinyiketela eku dakweni, rimbewu leri nga riki enawini, ku tikhoma ko biha, madzolonga ni mavondzo. (Hlaya Varhoma 13:11-14.) Ku papalata swiendlo swo tano swi nga hi tikela swinene. Kutani i swa nkoka leswaku hi tshama hi xalamukile. Muchayeri wa movha u fanele a tsundzuka leswaku loko o tshuka a khudzehela a ri eku chayeleni, a nga lahlekeriwa hi vutomi. Hikwalaho i swa nkoka leswaku Mukreste a tsundzuka leswaku ku etlela hi tlhelo ra moya swi nga vanga rifu.

7. Ku va ni langutelo leri hoxeke hi vanhu va le nsin’wini ya ka hina swi nga hi khumba njhani?

⁷ Hi xikombiso, Mukreste a nga ha tibyela leswaku vanhu hinkwavo va le nsin’wini ya ka vona a va ma tsakeli mahungu lamanene naswona a va nge pfuki va ma amukerile. (Swiv. 6:10, 11) Xisweswo a nga ha tivutisa a ku: ‘Loko va nga ri kona lava nga ta ma amukela, ha yini ndzi fanele ndzi ringeta hi matimba ku va chumayela?’ I ntiyiso leswaku vanhu vo tala va nga ha va va etlele hi tlhelo ra moya sweswi, kambe swiyimo ni langutelo ra vona swi nga ha cinca. Van’wana va pfuka evurhongweni kutani va amukela mahungu lamanene. Nakambe hi nga va pfuna loko hi tshama hi xalamukile ni ku ringeta ku tirhisa tindlela letintshwa to chumayela rungula ra Mfumo hi ndlela leyi kokaka rinoko. Ndlela yin’wana yo tshama hi xalamukile i ku va hi titsundzuxa ndlela leyi ntirho wa hina wo chumayela wu nga wa nkoka ha yona.

I YINI LEXI ENDLAKA LESWAKU NTIRHO WA HINA WO CHUMAYELA WU VA WA NKOKA?

8. Ha yini ntirho wa hina wo chumayela wu ri wa nkoka swinene?

⁸ Minkarhi hinkwayo tsundzuka leswaku hambiloko vanhu va nga hi yingisi loko hi va chumayela, ntirho wa hina wo chumayela wu vangamisa Yehovha naswona wu hoxa xandla eku hetisekeni ka xikongomelo xakwe. Ku nga ri khale, Xikwembu xi ta avanyisa vanhu hi ku ya hi ndlela leyi va anguleke ha yona loko va chumayeriwa. Lava va nga ma amukeriki mahungu lamanene va ta lovisiwa. (2 Tes. 1:8, 9) Ku tlula kwalaho, swi ta va swi hoxile loko Mukreste a tibyela leswaku a swi bohi leswaku a hisekela ntirho wo chumayela hikuva “ku ta va ni ku pfuxiwa ka lava lulameke ni ka lava nga lulamangiki.” (Mint. 24:15) ERitweni ra Xikwembu hi dyondze leswaku lava nga ta avanyisiwa tanihi “timbuti” va ta “loviseriwa makumu.” Ntirho wa hina wo chumayela i ndlela leyi Xikwembu xi kombisaka vanhu ha yona tintswalo ta xona hikuva wu va pfulela ndlela yo hundzuka leswaku va kuma ‘vutomi lebyi nga heriki.’ (Mat. 25:32, 41, 46; Rhom. 10:13-15) Kutani loko hi nga chumayeli, vanhu va ta ma twa njhani mahungu lamanene lama nga ponisaka vutomi bya vona?

9. Ku chumayela mahungu lamanene swi ku vuyerise njhani wena swin’we ni lava u va chumayeleke?

⁹ Nakambe ku chumayela mahungu lamanene swa hi vuyerisa. (Hlaya 1 Timotiya 4:16.) Xana u swi xiyile leswaku loko u vulavula hi Yehovha ni hi  Mfumo wakwe swi tiyisa ripfumelo ni rirhandzu leri u nga na rona ha yena? Xana a swi ku pfunanga leswaku u antswisa timfanelo ta wena ta Vukreste? Xana loko u kombisa ndlela leyi u xi rhandzaka ha yona Xikwembu hi ku chumayela a swi ku tiseli ntsako? Timbhoni to tala leti dyondziseke van’wana ntiyiso ti tsakele ku vona moya wa Xikwembu wu pfuna vanhu volavo leswaku va hanya vutomi lebyi tsakisaka.

VANA NI VUXIYAXIYA

10, 11. (a) Yesu na Pawulo va swi kombise njhani leswaku va ni vuxiyaxiya? (b) Kombisa ndlela leyi ku va ni vuxiyaxiya swi nga hi pfunaka ha yona loko hi ri ensin’wini.

¹⁰ Ku ni tindlela to hambana-hambana leti ha tona hi nga endlaka leswaku vanhu va tsakela mahungu lamanene. Kutani hi fanele hi va ni vuxiyaxiya loko hi ri ensin’wini. Yesu u hi vekele xikombiso lexinene emhakeni yo twisisa swilaveko swa vanhu van’wana. Leswi a a hetisekile, u kote ku twisisa ndlela leyi Mufarisi un’wana a a titwa ha yona a nga si vula nchumu. U xiye ku hundzuka ka xiviri ka wansati loyi a a ri mudyohi ni ndlela leyi noni yin’wana yi nyikeleke swi suka embilwini hi mali hinkwayo leyi a yi ri na yona. (Luka 7:37-50; 21:1-4) Yesu a a kota ku pfuna vanhu hikuva a swi tiva swilaveko swa vona swa moya. Hambiswiritano, a swi kali swi lava leswaku nandza wa Xikwembu a va loyi a hetisekeke leswaku a va ni vuxiyaxiya. Muapostola Pawulo i xikombiso lexinene emhakeni leyi. U chumayele hi tindlela to hambana-hambana leswaku a kota ku pfuna vanhu va mixaka hinkwayo.—Mint. 17:22, 23, 34; 1 Kor. 9:19-23.

¹¹ Loko hi ri ni vuxiyaxiya ku fana na Yesu na Pawulo, hi nga kuma ndlela yo koka rinoko ra vanhu lava hi va chumayelaka. Hi xikombiso, loko u nga si vulavula ni vanhu, kumisisa ndhavuko wa vona, leswi va swi rhandzaka, loko va nghenele vukati niloko va nga byi nghenelanga kumbe loko va ri ni vana. Kumbexana u nga xiya leswi va nga eku swi endleni hi nkarhi wolowo kutani u va bumabumela ha swona loko u sungula bulo.

12. I yini leswi hi faneleke hi swi tsundzuka malunghana ni mabulo ya hina loko hi ri ensin’wini?

¹² Vahuweleri lava nga ni vuxiyaxiya va papalata swikavanyeto loko va ri ensin’wini. Hambileswi hi nga tsakelaka mabulo lama akaka ni vahuweleri-kulorhi, hi fanele hi tsundzuka leswaku xikongomelo xa hina xo ya ensin’wini i ku chumayela van’wana. (Ekl. 3:1, 7) Kutani hi fanele hi tivonela leswaku mabulo ya hina ma nga hi kavanyeti loko hi ri karhi hi chumayela hi yindlu ni yindlu. Ndlela yin’wana leyi nga hi pfunaka leswaku hi dzikisa miehleketo ya hina entirhweni wo chumayela i ku bula hi swingheniso leswi hi nga ta swi tirhisa loko hi vulavula ni vanhu lava tsakelaka. Nakambe, hambileswi selfoni yi nga hi pfunaka loko hi ri ensin’wini, hi fanele hi tiyiseka leswaku a yi hi kavanyeti loko hi vulavula ni vini va miti.

KHATHALA HI VANHU LAVA U VA CHUMAYELAKA

13, 14. (a) I yini leswi nga hi pfunaka leswaku hi tiva swilo leswi munhu a swi rhandzaka? (b) I yini leswi nga susumetelaka vanhu leswaku va tsakela ku dyondza hi Xikwembu?

¹³ Vahuweleri lava xalamukeke ni lava nga ni vuxiyaxiya va va yingisela hi vurhon’wana lava va va chumayelaka. Hi swihi swivutiso leswi u nga swi vutisaka vanhu va le nsin’wini ya ka n’wina leswaku va ku phofulela ndlela leyi va titwaka ha yona? Xana va vilerisiwa hi ku andza ka vukhongeri, madzolonga lama nga kona emugangeni wa ka vona kumbe ku tsandzeka ka tihulumendhe ku pfuna vanhu? Xana u nga va susumetela leswaku va tsakela ku dyondza hi Xikwembu hi ku vulavula hi ndlela yo hlamarisa leyi swilo leswi hanyaka swi vumbiweke ha yona kumbe hi ku va komba ndlela leyi milawu ya Bibele yi nga va vuyerisaka ha yona? Vanhu va mindhavuko yo tala va swi tsakela ku vulavula hi xikhongelo, hambi ku ri vanhu van’wana lava nga pfumeriki leswaku Xikwembu xi kona. Vo tala va tivutisa loko ku ri na loyi a yingisaka swikhongelo swa vona. Van’wana va nga ha tsakela ku tiva tinhlamulo ta swivutiso leswi: Xana Xikwembu xi yingisa swikhongelo hinkwaswo? Loko ku ri leswaku a xi yingisi swikhongelo hinkwaswo, hi fanele hi endla yini leswaku xi yingisa swikhongelo swa hina?

¹⁴ Hi nga dyondza ku sungula mabulo hi ku xiyisisa ndlela leyi vahuweleri lava nga ni ntokoto va  endleka ha yona. Xiya ndlela leyi ha yona va vutisaka n’wini wa muti swivutiso handle ko n’wi konanisa kumbe ku nghena etimhakeni takwe. Rito ni swikandza swa vona swi swi kombisa njhani leswaku va ringeta ku twisisa mavonelo ya n’wini wa muti?—Swiv. 15:13.

VANA NI MUSA SWIN’WE NI VUTSHILA

15. Ha yini hi fanele hi va ni musa loko hi ri ensin’wini?

¹⁵ Xana wa swi tsakela ku pfuxiwa loko u etlele bya n’wantenyana? Vanhu vo tala a va swi tsakeli loko va pfuxiwa hi ku hlakahliwa hi matimba. Va tsakela ku pfuxiwa kahle. Swi tano niloko vanhu va pfuxiwa hi tlhelo ra moya. Hi xikombiso, i yini leswi u faneleke u swi endla loko n’wini wa muti loyi u lavaka ku n’wi chumayela a ku karihela? Hi musa n’wi byele leswaku wa yi twisisa ndlela leyi a titwaka ha yona ivi u famba hi ku rhula. (Swiv. 15:1; 17:14; 2 Tim. 2:24) Loko u n’wi hlamula hi musa swi nga ha endla leswaku a ti amukela kahle Timbhoni leti nga ta n’wi endzela enkarhini lowu taka.

16, 17. Hi nga byi kombisa njhani vutlhari loko hi ri ensin’wini?

¹⁶ Minkarhi yin’wana, u nga swi kota ku vulavula ni n’wini wa muti hambiloko a ringeta ku siva bulo. Un’wana a nga ha ku, “Ndza nkhensa. Ndzi ni vukhongeri bya mina,” kumbe a ku “A ndzi ri tsakeli rungula ra n’wina,” tanihi leswi ku vula sweswo ku nga ndlela yo olova yo tsema bulo. Kambe loko u ri ni musa ni vutshila, u nga ha vutisa n’wini wa muti xivutiso lexi tlhontlhaka mianakanyo lexi nga ta n’wi endla a lava ku tiva hi rungula ra hina ra Bibele.—Hlaya Vakolosa 4:6.

¹⁷ Minkarhi yin’wana loko hi hlangana ni vanhu lava va vulaka leswaku va khomeke ngopfu lerova a va nge swi koti ku hi nyika ndleve, i swinene ku va byela leswaku ha swi twisisa sweswo ivi hi huma hi famba. Kambe minkarhi yin’wanyana, u nga ha xiya leswaku u nga vula marito ma nga ri mangani yo koma. Vamakwerhu van’wana va kota ku hlayela n’wini wa muti tsalwa ra Bibele leri tlhontlhaka mianakanyo kutani va n’wi siya ni xivutiso—hi nkarhi lowu nga ehansi ka minete. Minkarhi yin’wana xingheniso xa vona xo koma xi koka rinoko ra n’wini wa muti lerova a xiya leswaku u na xona xinkadyana xo bulanyana na vona. Ha yini u nga ringeti ku tirhisa endlelo rero loko xiyimo xi ku pfumelela?

18. I yini leswi hi nga swi endlaka leswaku hi va lava humelelaka loko hi chumayela hi xitshuketa?

¹⁸ Loko hi tshama hi lunghekele ku chumayela hi xitshuketa, hi nga pfuna vanhu lava hi hlanganaka na vona siku ni siku leswaku va tsakela ku dyondza hi Xikwembu. Vamakwerhu vo tala va xinuna ni va xisati va tshama va ri ni minkandziyiso eswikhwameni swa swiambalo kumbe etibegeni ta vona. Va nga ha tlhela va nhlokohata tindzimana to karhi ta Bibele leswaku va ta ti tshahela van’wana loko va pfulekeriwa hi nkarhi. U nga ha kombela mulanguteri wa ntirho kumbe maphayona ya le vandlheni ra ka n’wina leswaku ma ku pfuna u tshama u lunghekele ku chumayela hi xitshuketa.

A HI PFUNENI MAXAKA YA HINA LESWAKU MA PFUKA EVURHONGWENI

19. Ha yini hi fanele hi hambeta hi ringeta ku pfuna maxaka ya hina?

¹⁹ Hinkwerhu ha swi lava ku pfuna maxaka ya hina leswaku ma amukela mahungu lamanene. (Yox. 2:13; Mint. 10:24, 48; 16:31, 32) Loko va hi kaneta ro sungula, hi nga hela matimba lerova hi nga ha tlheli hi ringeta ku va chumayela. Hi nga ha tibyela leswaku ku hava lexi hi nga xi endlaka kumbe  lexi hi nga xi vulaka lexi nga cincaka langutelo ra vona. Hambiswiritano, ku nga ha endleka swilo swin’wana leswi nga cincaka vutomi kumbe langutelo ra maxaka ya wena. Kumbe u nga ha va u antswise vuswikoti bya wena byo chumayela lerova se u nga swi kota ku fikelela timbilu ta vona.

20. Ha yini swi ri swa nkoka ku vulavula ni maxaka ya hina hi vutlhari?

²⁰ Hi fanele hi xixima ndlela leyi maxaka ya hina ma titwaka ha yona. (Rhom. 2:4) Xana a hi fanelanga hi vulavula na wona hi musa ku fana ni ndlela leyi hi vulavulaka ha yona ni vanhu lava hi va kumaka ensin’wini? Vulavula na wona hi musa ni hi xichavo. U nga tshameli ku ma chumayela kambe ma kombise hi swiendlo ndlela leyi ntiyiso wu ku pfuneke ha yona. (Efe. 4:23, 24) Kombisa maxaka ya wena leswaku u hanya vutomi byo antswa hileswi u pfuniweke hi Yehovha, “loyi a ku dyondziselaka ku ku pfuna.” (Esa. 48:17) Ma vekele xikombiso xa ndlela leyi Vakreste va faneleke va hanya ha yona.

21, 22. Hlamusela ntokoto lowu kombisaka ndlela leyi swi nga swa nkoka ha yona ku hambeta hi ringeta ku pfuna maxaka ya hina leswaku ma dyondza hi Yehovha.

²¹ Sweswinyana, makwerhu un’wana wa xisati u tsale a ku: “Minkarhi hinkwayo a ndzi ringeta ku chumayela vamakwerhu va mina va 13 hi marito ni hi swiendlo. Lembe ni lembe hinkwavo ka vona a ndzi va tsalela mapapila. Hambiswiritano, ku hundze malembe ya 30 ku ri mina ntsena Mbhoni ekaya.”

²² U tlhele a ku: “Siku rin’wana ndzi fonele un’wana wa vasesi wa mina loyi a tshamaka ekule swinene ni le kaya. U ndzi byele leswaku u kombele mufundhisi wakwe leswaku a n’wi dyondzela Bibele, kambe a nga swi endlanga sweswo. Loko ndzi n’wi byele leswaku mina ndzi nga n’wi dyondzela, u te: ‘Swi lulamile, kambe leswi ndzi lavaka ku ku byela swona hileswaku a ndzi nge pfuki ndzi ve Mbhoni ya Yehovha.’ Endzhaku ka loko ndzi n’wi rhumele buku leyi nge Xana Bibele Yi Dyondzisa Yini Hakunene?, a ndzi tshamela ku n’wi fonela endzhaku ka masiku ma nga ri mangani kambe a a nga si yi pfula buku yoleyo. Eku heteleleni, ndzi n’wi kombele leswaku a ya yi teka naswona hi hete kwalomu ka timinete ta 15 hi ri karhi hi yi hlaya hi tlhela hi tlhuvutsa matsalwa man’wana lama tshahiweke. Endzhaku ko n’wi fonela ko talanyana, se a a lava leswaku hi dyondza nkarhi lowu tlulaka 15 wa timinete. Kutani yena u sungule ku ndzi fonela leswaku hi dyondza, minkarhi yin’wana a a ndzi fonela nimixo ndza ha etlele naswona minkarhi yin’wanyana a a ndzi fonela kambirhi hi siku. Haxawa wa kona u khuvuriwile naswona endzhaku ka lembe rero u sungule ku phayona.”

23. Ha yini hi nga fanelanga hi hela matimba loko hi ri karhi hi ringeta ku pfuxa vanhu hi tlhelo ra moya?

²³ Ku pfuna vanhu leswaku va pfuka evurhongweni bya moya swi lava vutshila ni ku phikelela. Hambiswiritano, vanhu lava nga ni timbilu letinene va ha ma amukela mahungu lamanene. Hi xiringaniso, n’hweti ni n’hweti ku khuvuriwa vanhu lava tlulaka 20 000. Kutani a hi xi tekeleni enhlokweni xitsundzuxo lexi Pawulo a xi nyikeke Arkipo wa hi lembe-xidzana ro sungula lexi nge: “Tshama u ri karhi u languta vutirheli lebyi u byi amukeleke eHosini, leswaku u byi hetisisa.” (Kol. 4:17) Xihloko lexi landzelaka xi ta hi pfuna leswaku hi twisisa leswi ku chumayela hi xihatla swi vulaka swona.

[Swivutiso Swa Dyondzo]

[Bokisi leri nga eka tluka 13]

NDLELA LEYI U NGA TSHAMAKA U XALAMUKILE HA YONA

▪ Tshama u khomekile hi ku endla ku rhandza ka Xikwembu

▪ Papalata mintirho ya munyama

▪ Xalamukela khombo leri vangiwaka hi ku etlela hi tlhelo ra moya

▪ Vana ni langutelo lerinene hi vanhu va le nsin’wini ya ka n’wina

▪ Ringeta tindlela letintshwa to chumayela van’wana

▪ Tsundzuka ndlela leyi ntirho wa wena wo chumayela wu nga wa nkoka ha yona