Tivoneleni Eka Mintlhamu Ya Diyavulosi!

“Chupula[ni] entlhan’wini wa Diyavulosi.” —2 TIM. 2:26.

U NGA HLAMULA NJHANI?

U fanele u endla yini loko u ri ni xiphiqo xa ku tshamela ku xopaxopa van’wana?

Xikombiso xa Pilato ni xa Petro xi ku dyondzisa yini malunghana ni ku pfumela ku hluriwa hi ku chava vanhu ni ku tshikileriwa?

U nga ku papalata njhani ku tivona nandzu ku tlula mpimo?

1, 2. I mintlhamu yihi ya Diyavulosi leyi hi nga ta yi kambisisa eka xihloko lexi?

DIYAVULOSI u ringeta ku phasa malandza ya Yehovha. Xikongomelo xa yena a hi ku ma dlaya ku fana ni muhloti la dlayaka swiharhi leswi a swi phaseke. Kambe Diyavulosi u lava leswaku munhu loyi a n’wi phaseke a endla ku rhandza ka yena.—Hlaya 2 Timotiya 2:24-26.

² Leswaku muphasi wa swiharhi a phasa xiharhi xa ha hanya, a nga ha tirhisa ntlhamu wo karhi. A nga ha ringeta ku endla leswaku xiharhi xi huma laha xi tumbeleke kona leswaku a ta xi phasa hi ntlhamu. Kumbe a nga ha tumbeta ntlhamu leswaku xiharhi xi nga swi tivi leswaku wu kona. Diyavulosi u tirhisa mintlhamu leyi fanaka leswaku a phasa malandza ya Xikwembu. Loko hi nga swi lavi ku phasiwa hi fanele hi va ni vuxiya-xiya naswona hi yingisa swilemukiso leswi hi kombisaka laha ku nga ni mintlhamu ya Sathana. Eka xihloko lexi, hi ta kambisisa ndlela leyi hi nga yi papalataka ha yona mintlhamu yinharhu leyi Diyavulosi a yi tirhiseke ku phasa vanhu van’wana va Xikwembu. Mintlhamu ya kona i (1) mavulavulelo lama tlhavaka, (2) ku chava vanhu ni ku tshikileriwa ni (3) ku tivona nandzu ku tlula mpimo. Exihlokweni lexi landzelaka hi ta tlhuvutsa mintlhamu yin’wana yimbirhi ya Sathana.

TIMANI NDZILO LOWU VANGIWAKA HI MAVULAVULELO LAMA TLHAVAKA

3, 4. Ku tsandzeka ku lawula ririmi ra hina swi nga vanga yini? Nyika xikombiso.

³ Leswaku a humesa swiharhi laha swi tumbeleke kona, muhloti a nga ha hisa ndhawu yo karhi laha swi nga kona leswaku a ta swi phasa loko swi ringeta ku baleka. Hi ndlela yo fanekisela, Diyavulosi a nga ha vanga ndzilo evandlheni ra Vukreste. Loko kungu ra yena ro tirha, a nga ha phasa swirho swin’wana swa vandlha leswaku swi lawuriwa hi yena. A nga hi phasa njhani hi nga swi xiyi?

⁴ Mudyondzisiwa Yakobo u fanise ririmi ni ndzilo. (Hlaya Yakobo 3:6-8.) Loko hi tsandzeka ku lawula ririmi ra hina, hi  nga ha vanga ndzilo evandlheni hi ndlela yo fanekisela. Swi nga endleka njhani sweswo? Anakanya hi xiyimo lexi landzelaka: Eminhlanganweni ya vandlha ku tivisiwe leswaku makwerhu wo karhi wa xisati se i phayona ra nkarhi hinkwawo. Endzhaku ka minhlangano, vamakwerhu vambirhi va xisati va vulavula hi mhaka leyi. Un’wana u vula leswaku u tsakile naswona u navelela phayona lerintshwa mikateko. Kambe makwerhu loyi un’wana u sola xikongomelo xa phayona leri a tlhela a vula leswaku ri lava ku voniwa evandlheni. Hi wihi eka vahuweleri lavambirhi loyi u nga lavaka leswaku a va munghana wa wena? Swa olova ku vona leswaku hi wihi eka vona la nga vangaka swiphiqo evandlheni hi ndlela leyi a vulavulaka ha yona.

5. Leswaku hi timela ndzilo lowu vangiwaka hi mavulavulelo lama tlhavaka, i ku tikambisisa kwihi loku hi faneleke hi ku endla?

⁵ Hi nga wu timela njhani ndzilo lowu vangiwaka hi mavulavulelo lama tlhavaka? Yesu u te: “Nomu wu vulavula leswi mbilu yi taleke swona.” (Mat. 12:34) Kutani goza ro sungula i ku va hi kambela mbilu ya hina. Hi fanele hi papalata ku titwa hi ndlela leyi nga endlaka leswaku hi vulavula hi ndlela yo biha hi vanhu van’wana. Hi xikombiso, loko hi twa leswaku makwerhu wo karhi u tikarhatela ku fanelekela ku va ni vutihlamuleri evandlheni, xana hi anakanya leswaku xikongomelo xa yena i xinene kumbe hi anakanya leswaku u lava ku tivuyerisa yena n’wini? Loko hi tshamela ku anakanya leswaku vamakwerhu va tirhela Yehovha leswaku va ta vuyeriwa, hi fanele hi tsundzuka leswaku Diyavulosi u vule sweswo hi Yobo nandza wo tshembeka wa Xikwembu. (Yobo 1:9-11) Ematshan’weni yo sola makwerhu wa hina, hi fanele hi kambisisa leswaku ha yini hi n’wi anakanyela swo biha. Xana hi ni xivangelo lexi twalaka xo titwa hi ndlela yoleyo? Kumbe xana mbilu ya hina yi kuceteriwa hi moya wa ku nga kombisi rirhandzu lowu tinyikeke matimba emasikwini lawa yo hetelela?—2 Tim. 3:1-4.

6, 7. (a) Hi swihi swivangelo swin’wana leswi nga ha endlaka leswaku hi xopaxopa van’wana? (b) Hi fanele hi endla yini loko hi tseketseriwa?

⁶ Anakanya hi swivangelo swin’wana leswi nga ha hi endlaka hi xopaxopa van’wana. Xivangelo xin’wana ku nga ha va ku lava leswaku leswi hi swi endlaka swi voniwa hi van’wana. Entiyisweni, loko hi sandza van’wana hi nga ha va hi ringeta ku kombisa leswaku ha antswa ku tlula vanhu van’wana. Kumbe hi nga ha va hi ringeta ku tiyimelela hileswi hi nga endlangiki leswi a hi fanele hi swi endlile. Ku nga khathariseki leswaku hi xopaxopa van’wana hileswi hi tikukumuxaka, hileswi hi nga ni mavondzo kumbe hileswi hi nga titshembiki, vuyelo bya kona byi ni khombo.

⁷ Swi nga ha endleka hi titwa hi ri ni xivangelo lexi twalaka xo xopaxopa un’wana. Kumbexana hileswi a nga tshama a hi twisa ku vava hi mavulavulelo ya yena. Loko swi ri tano, a hi fanelanga hi n’wi twisa ku vava na hina. Loko hi endla tano, swi ta fana ni loko hi chela pharafini endzilweni naswona hi ta va hi endla leswi rhandziwaka hi Diyavulosi ku nga ri Xikwembu. (2 Tim. 2:26) Hi  fanele hi tekelela Yesu emhakeni leyi. Loko a tseketseriwa “a nga tlheriselanga hi ku tseketsela.” Ematshan’weni ya sweswo, u “hambete a tinyiketa eka loyi a avanyisaka hi ku lulama.” (1 Pet. 2:21-23) Yesu a a tiyiseka leswaku Yehovha u ta lulamisa timhaka hi ndlela ya Yena ni hi nkarhi wa Yena. Na hina hi fanele hi xi tshemba hi ndlela yoleyo Xikwembu. Loko hi vulavula swilo leswinene leswi khutazaka van’wana, hi pfuneta leswaku ku tshama ku ri ni “[xiboho] lexi hlanganisaka xa ku rhula” evandlheni.—Hlaya Vaefesa 4:1-3.

BALEKELANI NTLHAMU WA KU CHAVA VANHU NI KU TSHIKILERIWA

8, 9. Ha yini Pilato a gweve Yesu rifu?

⁸ Xiharhi lexi phasiweke a xa ha swi koti ku ya laha xi ku lavaka. Hilaha ku fanaka, munhu la chavaka vanhu a tlhela a tshikileriwa a nga ha ntshunxekanga. (Hlaya Swivuriso 29:25.) A hi kambisiseni swikombiso swa vavanuna vambirhi lava hambaneke swinene lava pfumeleke ku tshikileriwa ni ku chava vanhu kutani hi vona leswaku hi nga dyondza yini eka ntokoto wa vona.

⁹ Mufumi wa Rhoma Pontiyo Pilato a a swi tiva leswaku Yesu a a nga ri na nandzu naswona a a nga lavi leswaku a dlayiwa. Entiyisweni, Pilato u vule leswaku Yesu a a nga endlanga “nchumu lexi lulameriwaka hi rifu.” Nilokoswiritano, Pilato u n’wi gwevele rifu. Ha yini? Hikuva Pilato u tshikileriwe hi ntshungu wa vapfukeri. (Luka 23:15, 21-25) Wu ringete ku sindzisa Pilato leswaku a endla leswi wu swi lavaka kutani wu huwelela wu ku: “Loko u ntshunxa munhu loyi, a wu nakulobye wa Khezari.” (Yoh. 19:12) Swi nga ha endleka leswaku Pilato a a chava leswaku u ta lahlekeriwa hi xikhundlha xa yena—kumbexana a dlayiwa—loko o ntshunxa Kreste. Kutani u pfumele ku sindzisiwa leswaku a endla leswi rhandziwaka hi Diyavulosi.

10. I yini leswi endleke leswaku Petro a landzula Kreste?

¹⁰ Muapostola Petro a a ri un’wana wa vanghana lavakulu va Yesu. U vule erivaleni leswaku Yesu a a ri Mesiya. (Mat. 16:16) Petro a nga n’wi siyanga Yesu loko vadyondzisiwa van’wana va n’wi siya hileswi a va nga swi twisisi leswi A nga swi vula. (Yoh. 6:66-69) Loko valala va tela ku ta khoma Yesu, Petro u tirhise banga ku lwela N’wini wa yena. (Yoh. 18:10, 11) Hambiswiritano, endzhaku Petro u hluriwe hi ku chava vanhu ivi a landzula leswaku wa n’wi tiva Yesu Kreste. Hi nkarhi wo koma, muapostola loyi u phasiwe hi ntlhamu wa ku chava vanhu naswona u wu pfumelele leswaku wu n’wi sivela ku va ni xivindzi.—Mat. 26:74, 75.

11. Hi nga ha boheka ku lwisana ni nkucetelo wihi lowu hoxeke?

¹¹ Tanihi Vakreste, hi fanele hi lwisana ni ku tshikileriwa leswaku hi endla swilo leswi nga ta hlundzukisa Xikwembu. Vathori kumbe van’wana va nga ha ringeta ku hi sindzisa leswaku hi nga tshembeki kumbe va nga ha hi kucetela leswaku hi tikhoma hi ndlela yo biha hi tlhelo ra rimbewu. Vantshwa lava nga Vakreste lava nghenaka xikolo va nga ha sindzisiwa hi vantshwa van’wana leswaku va kopela hi nkarhi wa xikambelo, va hlalela swifaniso leswi navetisaka rimbewu, va dzaha, va tirhisa swidzidziharisi, va nwa byala kumbe va tikhoma hi ndlela yo biha hi tlhelo ra rimbewu. Kutani, i yini lexi nga hi pfunaka leswaku hi balekela ntlhamu wa ku chava vanhu ni ku tshikileriwa leswaku hi endla leswi nga tsakisiki Yehovha?

12. Hi nga dyondza yini eka Pilato na Petro?

¹² Xana hi nga dyondza yini eka xikombiso xa Pilato ni xa Petro? Pilato a a ri ni vutivi byitsongo hi Kreste. Nilokoswiritano, a a swi tiva leswaku Yesu a a nga ri na nandzu naswona a a nga ri munhu la tolovelekeke. Kambe Pilato a a nga titsongahati naswona a a nga xi rhandzi Xikwembu xa ntiyiso. Swi n’wi oloverile Diyavulosi leswaku a n’wi kucetela ku endla ku rhandza ka yena. Petro a a ri ni vutivi lebyi kongomeke naswona a a xi rhandza Xikwembu. Kambe minkarhi yin’wana a a nga titsongahati, a a chava vanhu naswona sweswo swi endle leswaku a tshikileriwa. Loko Yesu a nga si khomiwa, hi ku tikukumuxa Petro u te: “Hambiloko lavan’wana hinkwavo va nga khunguvanyeka, kambe mina a ndzi nge khunguvanyeki.” (Mar. 14:29) Petro a a ta va a lunghekele ku langutana ni miringo leyi a a ta langutana na yona, loko a a tshembele eka Xikwembu ku fana ni mupisalema, loyi a yimbeleleke a ku: “Yehovha  u le tlhelweni ra mina; a ndzi nge chavi. Xana munhu wa nyama a nga ndzi endla yini?” (Ps. 118:6) Eka vusiku bya Yena byo hetelela a ri laha misaveni, Yesu u teke Petro ni vaapostola van’wana vambirhi a famba na vona endzeni-ndzeni ka ntanga wa Getsemani. Hambiswiritano, ematshan’weni yo va Petro ni vanghana va yena va tshama va xalamukile, va etlerile. Yesu u va pfuxile kutani a ku: “Vavanuna, tshamani mi rindzile naswona mi khongela, leswaku mi nga ngheni endzingweni.” (Mar. 14:38) Kambe Petro u tlhele a etlela kutani endzhaku a hluriwa hi ku chava vanhu ni ku tshikileriwa.

13. Hi nga lwisana njhani ni ku tshikileriwa ku endla swo biha?

¹³ Xikombiso xa Pilato ni xa Petro xi nga hi dyondzisa dyondzo yin’wana ya nkoka: Leswaku hi hlula ku tshikileriwa hi fanele hi va ni vutivi lebyi kongomeke, hi titsongahata, hi rhandza Xikwembu ni ku chava Yehovha ku nga ri vanhu. Loko ripfumelo ra hina ri sekeriwe eka vutivi lebyi kongomeke, hi ta va ni xivindzi xo vulavula hileswi hi swi pfumelaka. Leswi swi ta hi pfuna leswaku hi lwisana ni ku tshikileriwa ni ku chava vanhu. A hi fanelanga hi titeka hi ri ni matimba lamakulu. Ematshan’weni ya sweswo, hi ku titsongahata hi fanele hi xiya leswaku hi lava matimba ya Xikwembu leswaku hi lwisana ni ku tshikileriwa. Hi fanele hi khongelela moya wa Yehovha naswona hi pfumelela ndlela leyi hi n’wi rhandzaka ha yona yi hi susumetela ku seketela vito ra yena ni ku hanya hi milawu ya yena. Ku engetela kwalaho, hi fanele hi tilunghiselela ku langutana ni ndzingo hi nga si langutana na wona. Hi xikombiso, hi fanele hi khongela ni vana va hina kutani hi va endla va lungheka leswaku loko va hlangana ni vana van’wana lava nga ta va kucetela ku endla swo biha, va swi tiva leswi va faneleke va swi endla.—2 Kor. 13:7. *

PAPALATANI NTLHAMU LOWU PFOTLOSAKA—KU TIVONA NANDZU KU TLULA MPIMO

14. Diyavulosi u lava hi ehleketa yini malunghana ni swihoxo leswi hi nga tshama hi swi endla?

¹⁴ Minkarhi yin’wana ntlhamu wa swiharhi i ntsandza lowu tikaka wa nsinya kumbe ribye, leswi hayekiwaka endleleni leyi swiharhi swi talaka ku famba eka yona. Murhiyi u boha wayere endleleni kutani loko xiharhi xi yi khumba, ntsandza kumbe ribye leri hayekiweke ra wa kutani ri xi pfotlosa. Ku tivona nandzu ku tlula mpimo ku nga fanisiwa ni ndzhwalo wolowo wo tika lowu pfotlosaka. Loko hi anakanya hi swihoxo leswi hi nga tshama hi swi endla, hi nga ha titwa hi “[pfotloseke] ku tlula mpimo.” (Hlaya Pisalema 38:3-5, 8.) Sathana u lava hi ehleketa leswaku a hi faneriwi hi musa wa Yehovha ni leswaku a hi nge swi koti ku landzela milawu ya Yena.

15, 16. U nga wu papalata njhani ntlhamu wa ku tivona nandzu ku tlula mpimo?

¹⁵ U nga wu papalata njhani ntlhamu lowu lowu pfotlosaka? Loko u tshame u endla xidyoho lexikulu, teka goza sweswi leswaku u lulamisa vuxaka bya wena na Yehovha. Yana eka vakulu kutani u kombela mpfuno wa vona. (Yak. 5:14-16) Endla hinkwaswo leswi u nga swi kotaka leswaku u lulamisa xihoxo lexi u xi endleke. (2 Kor. 7:11) Loko u tshinyiwa u nga heli matimba. Loko Yehovha a ku tshinya u kombisa leswaku wa ku rhandza. (Hev. 12:6) Tiyimisele ku nga tlheli u endla xidyoho xexo naswona u papalata swiendlo leswi endleke leswaku u dyoha. Loko u hundzukile u tlhela u hundzuluka, vana ni ripfumelo ra leswaku Xikwembu xi ta ku rivalela hi ku tirhisa gandzelo ra nkutsulo ra Yesu Kreste.—1 Yoh. 4:9, 14.

¹⁶ Vanhu van’wana va ya emahlweni va tivona nandzu hi swidyoho leswi se va rivaleriweke swona. Loko na wena u titwa hi ndlela yoleyo, tsundzuka leswaku Yehovha u rivalele Petro ni vaapostola lavan’wana hi leswi va balekeke va siya N’wana wa Yena la rhandzekaka hi nkarhi lowu Yesu a a lava mpfuno wa vona swinene. Yehovha u rivalele wanuna loyi a a hlongoriwile evandlheni ra Korinto loyi a a tikhome hi ndlela yo biha kambe endzhakunyana a hundzukeke. (1 Kor. 5:1-5;  2 Kor. 2:6-8) Rito ra Xikwembu ri vulavula hi vanhu lava endleke swidyoho leswikulu kambe va rivaleriweke hi Xikwembu hileswi va hundzukeke.—2 Tikr. 33:2, 10-13; 1 Kor. 6:9-11.

17. I yini leswi nkutsulo wu nga ku endlelaka swona?

¹⁷ Yehovha u ta ku rivalela a tlhela a rivala swidyoho swa wena leswi u tshameke u swi endla loko u hundzuka hakunene naswona u tshemba leswaku u ta ku komba musa. U nga tshuki u anakanya leswaku gandzelo ra nkutsulo ra Yesu a ri nge swi koti ku funengeta swidyoho swa wena. Loko u endla tano u ta phasiwa hi wun’wana wa mintlhamu ya Sathana. Ku nga khathariseki leswi Diyavulosi a lavaka leswaku u swi tshemba, nkutsulo wu nga swi kota ku funengeta swidyoho swa hinkwavo lava dyoheke kambe va hundzukeke. (Swiv. 24:16) Ku va ni ripfumelo eka nkutsulo swi nga ku endla u tshika ku tivona nandzu ku tlula mpimo naswona swi nga ku nyika matimba ya ku tirhela Xikwembu hi mbilu ya wena hinkwayo, mianakanyo ni hi moya-xiviri wa wena hinkwawo.—Mat. 22:37.

HA MA TIVA MAKUNGU YA SATHANA

18. Hi nga yi papalata njhani mintlhamu ya Diyavulosi?

¹⁸ Sathana a nga na mhaka leswaku hi phasiwa hi ntlhamu wihi kambe yena u lava hi phasiwa. Tanihi leswi hi ma tivaka makungu ya Sathana, hi nga papalata ku phasiwa hi yena. (2 Kor. 2:10, 11) A hi nge phasiwi hi mintlhamu ya yena loko hi khongelela vutlhari byo langutana ni miringo ya hina. Yakobo u tsale a ku: “Loko mani na mani eka n’wina a kayivela vutlhari, a a hambete a kombela eka Xikwembu, hikuva xi nyika hinkwavo hi mbilu yo basa, handle ka ku sandza; kutani u ta nyikiwa byona.” (Yak. 1:5) Hi fanele hi hanya hi ku pfumelelana ni swikhongelo swa hina hi ku va nkarhi na nkarhi hi va ni dyondzo ya munhu hi yexe hi tlhela hi tirhisa leswi hi swi dyondzaka eRitweni ra Xikwembu. Minkandziyiso leyi sekeriweke eBibeleni leyi humesiwaka hi hlonga ro tshembeka ni ro tlhariha yi hi dyondzisa hi mintlhamu ya Diyavulosi ni ku hi pfuna leswaku hi yi papalata.

19, 20. Ha yini hi fanele hi venga leswo biha?

¹⁹ Xikhongelo ni ku dyondza Bibele swi hi pfuna leswaku hi rhandza swilo leswinene. Kambe i swa nkoka swinene leswaku hi dyondza ku venga leswo biha. (Ps. 97:10) Loko hi anakanyisisa hi vuyelo bya ku navela ka vutianakanyi swi ta hi pfuna leswaku hi ku papalata. (Yak. 1:14, 15) Loko hi dyondza ku venga leswo biha ivi hi rhandza leswinene, swilo leswi Sathana a swi tirhisaka leswaku a hi phasa a swi nge hi phasi hikuva hi ta va hi swi nyenya.

²⁰ Ha tsaka swinene leswi Xikwembu xi hi pfunaka leswaku Sathana a nga hi phasi! Yehovha u tirhisa moya wa Yena, Rito ra Yena ni nhlengeletano ya Yena leswaku a hi kutsula “eka lowo homboloka.” (Mat. 6:13) Exihlokweni lexi landzelaka, hi ta dyondza ndlela leyi hi nga yi papalataka ha yona mintlhamu yin’wana yimbirhi leyi Diyavulosi a phaseke malandza ya Xikwembu ha yona.

[Nhlamuselo ya le hansi]

[Swivutiso Swa Dyondzo]

[Xifaniso lexi nga eka tluka 21]

Mavulavulelo lama tlhavaka ma nga endla leswaku evandlheni ku va ni swiphiqo

[Xifaniso lexi nga eka tluka 24]

U nga wu rhula ndzhwalo wa ku tivona nandzu ku tlula mpimo