Yimani Mi Tiya Naswona Mi Papalata Mintlhamu Ya Sathana!

“Yima[ni] mi tiyile, mi lwisana ni marhengu ya Diyavulosi.”—EFE. 6:11.

U NGA HLAMULA NJHANI?

Nandza wa Yehovha a nga swi papalata njhani ku phasiwa hi ntlhamu wa ku hlongorisa rifuwo?

I yini leswi nga pfunaka Mukreste la ngheneleke vukati leswaku a nga phasiwi hi ntlhamu wa ku endla vuoswi?

Hi ta vuyeriwa hi yini loko hi nga pfumeli ku phasiwa hi ntlhamu wa ku hlongorisa rifuwo ni wa ku tikhoma hi ndlela yo biha hi tlhelo ra rimbewu?

1, 2. (a) Ha yini Sathana a venga vatotiwa ni “tinyimpfu tin’wana”? (b) Hi yihi mintlhamu ya Sathana leyi hi nga ta yi kambisisa exihlokweni lexi?

SATHANA DIYAVULOSI wa va venga vanhu, ngopfu-ngopfu lava tirhelaka Yehovha. Kahle-kahle, Sathana u lwa nyimpi ni masalela lama totiweke. (Nhlav. 12:17) Vakreste lava va rhangela entirhweni wo chumayela hi Mfumo hi xivindzi naswona va kombise vanhu leswaku Sathana i mufumi wa misava leyi. Diyavulosi u tlhela a venga ni “tinyimpfu tin’wana,” leti seketelaka vatotiwa naswona ti nga ni ntshembo wo hanya hilaha ku nga heriki—ku nga ntshembo lowu Sathana a nga ha riki na wona. (Yoh. 10:16) Hi yona mhaka a kariheke! Ku nga khathariseki leswaku hi ni ntshembo wo hanya etilweni kumbe emisaveni, Sathana i nala wa hina. Xikongomelo xa yena i ku hi hlasela.—1 Pet. 5:8.

² Sathana u tirhisa mintlhamu yo hambana-hambana leswaku a kota ku hetisisa xikongomelo xa yena. Tanihi leswi a “dlayeke mianakanyo” ya lava nga riki vapfumeri, a va ma amukeli mahungu lamanene naswona a va yi voni mintlhamu yoleyo. Hambiswiritano, Diyavulosi u tlhela a phasa ni van’wana lava amukeleke mahungu lamanene ya Mfumo. (2 Kor. 4:3, 4) Xihloko lexi hundzeke xi kombise ndlela leyi hi nga papalataka mintlhamu yinharhu ya Sathana ha yona ku nga: (1) mavulavulelo lama tlhavaka, (2) ku chava vanhu ni ku tshikileriwa ni (3) ku tivona nandzu ku tlula mpimo. Sweswi a hi kambisiseni leswaku hi nga yi papalata njhani mintlhamu yin’wana yimbirhi ya Sathana, ku nga ku hlongorisa rifuwo ni ndzingo wo endla vuoswi.

KU HLONGORISA RIFUWO—NTLHAMU LOWU KAMANYETAKA

3, 4. Ku vilerisiwa hi mafambiselo lawa ya swilo swi nga endla leswaku munhu a hlongorisa rifuwo hi ndlela yihi?

³ Eka xin’wana xa swifaniso swa yena, Yesu u vulavule  hi mbewu leyi haxiweke exikarhi ka mitwa. U hlamusele leswaku munhu a nga ha twa rungula ra Mfumo, “kambe ku vilela ka mafambiselo lawa ya swilo ni matimba ya vuxisi bya rifuwo swi kamanyeta rito, kutani a nga veki mihandzu.” (Mat. 13:22) Ku hlongorisa rifuwo i ntlhamu wun’wana lowu tirhisiwaka hi nala wa hina Sathana.

⁴ Ku ni swilo swimbirhi leswi loko swi hlanganile swi nga kamanyetaka rito. Xo sungula i “ku vilela ka mafambiselo lawa ya swilo.” Ku ni swilo swo tala leswi nga ku endlaka u vilela eka “minkarhi [leyi] ya mangava leyi swi nonon’hwaka ku langutana na yona.” (2 Tim. 3:1) Swi nga ha ku tikela ku xava swilo leswi u swi lavaka hileswi swilo swi durhaka ngopfu kumbe hileswi u nga tirhiki. U nga ha tlhela u vilerisiwa hi vumundzuku lerova u tivutisa u ku, ‘Xana ndzi ta va na mali leyi ringaneke endzhaku ka loko ndzi hume penceni?’ Hikwalaho ka ku vilela koloko van’wana va hetelela va hlongorisa rifuwo va ehleketa leswaku mali yi ta endla leswaku va va ni leswi va swi pfumalaka.

5. ‘Matimba ya rifuwo’ ma nga hi kanganyisa njhani?

⁵ Xilo xa vumbirhi lexi Yesu a vulavuleke ha xona i “matimba ya vuxisi bya rifuwo.” Nchumu lowu loko wu hlangana ni ku vilela swi nga kamanyeta rito. Bibele yi vula leswaku ‘mali i xisirhelelo.’ (Ekl. 7:12) Hambiswiritano, a hi vutlhari ku hlongorisa rifuwo. Vo tala va kume leswaku loko va tirha hi matimba leswaku va kuma rifuwo, swi va endla leswaku va wela entlhan’wini wo hlongorisa rifuwo. Van’wana va hetelela va ri mahlonga ya rifuwo.—Mat. 6:24.

6, 7. (a) Hi xihi xiyimo lexi nga endlaka leswaku u hlongorisa rifuwo entirhweni wa wena? (b) Hi swihi leswi Mukreste a faneleke a anakanya ha swona loko a byeriwa leswaku u fanele a tirha nkarhi lowu engetelekeke entirhweni?

⁶ U nga ha sungula ku navela ku va ni rifuwo handle ko swi xiya. Hi xikombiso, anakanya hi xiyimo lexi. A hi nge muthori wa wena u fika eka wena a ku: “Ndzi ku khomele mahungu yo tsakisa! Khampani ya hina ya ha ku kuma ntirho lowu engetelekeke. Leswi swi vula leswaku nkarhi na nkarhi swi nga ha lava u tirha nkarhi lowu engetelekeke eka tin’hweti ti nga ri tingani leti landzelaka. Kambe ndza ku tshembisa leswaku u to yi nusa kunene.” A wu ta endla yini? I ntiyiso leswaku i swa nkoka leswaku u khathalela ndyangu wa wena hi tlhelo ra nyama kambe byebyo a hi byona ntsena vutihlamuleri lebyi u nga na byona. (1 Tim. 5:8) Ka ha ri ni swilo swin’wana leswi u faneleke u anakanya ha swona. I nkarhi wo tanihi kwihi lowu engetelekeke lowu u nga ta fanela ku wu tirha? Xana ntirho wa wena wu ta kavanyeta mintirho ya wena ya moya, ku katsa ni minhlangano ya vandlha ni Vugandzeri bya Ndyangu bya nimadyambu?

⁷ Anakanya hi leswi swi nga swa nkoka swinene eka wena, xana i ku kuma mali leyi engetelekeke kumbe i vuxaka bya wena na Yehovha?  Xana u ta tshika ku rhangisa Mfumo hileswi u lavaka ku kuma mali yo tala? Xana wa yi vona ndlela leyi ku hlongorisa rifuwo swi nga ku khumbaka ha yona loko u nga khathaleli vuxaka lebyi wena ni ndyangu wa wena mi nga na byona na Yehovha? Loko u ri exiyin’weni xexo, u nga swi papalata njhani ku kamanyetiwa hi ku hlongorisa rifuwo?—Hlaya 1 Timotiya 6:9, 10.

8. Hi swihi swikombiso leswi nga eBibeleni leswi nga hi pfunaka leswaku hi kambela ndlela leyi hi hanyaka ha yona?

⁸ Loko hi nga lavi ku kamanyetiwa hi ku hlongorisa rifuwo, nkarhi na nkarhi hi fanele hi kambela ndlela leyi hi hanyaka ha yona. A hi fanelanga hi fana na Esawu, loyi a kombiseke hi mintirho ya yena leswaku a a nga swi tlangeli swilo swa moya! (Gen. 25:34; Hev. 12:16) Naswona a hi fanelanga hi fana ni wanuna la fuweke loyi Yesu a n’wi byeleke leswaku a xavisa hinkwaswo leswi a a ri na swona, a teka mali ya kona a yi nyika swisiwana kutani a n’wi landzela. Wanuna loyi a nga endlanga tano, kambe u ‘fambe a ri ni gome, hikuva a a ri ni swilo swo tala.’ (Mat. 19:21, 22) Leswi a a phasiwe hi rifuwo, wanuna yoloye u lahlekeriwe hi lunghelo lerikulu—ra ku landzela nghwazi leyi tshameke yi hanya! Hi fanele hi tivonela leswaku a hi lahlekeriwi hi lunghelo ra ku va vadyondzisiwa va Yesu Kreste.

9, 10. Hi rihi langutelo ra Matsalwa hi swilo leswi vonakaka?

⁹ Loko hi nga lavi ku kanganyisiwa hi swilo leswi vonakaka hi fanele hi yingisa ndzayo ya Yesu leyi nge: “Mi nga tshuki mi vilela kutani mi ku, ‘Xana hi ta dya yini?’ kumbe, ‘Xana hi ta nwa yini?’ kumbe, ‘Xana hi ta ambala yini?’ Hikuva hinkwaswo leswi i swilo leswi va matiko va swi lavisisaka hi mapfundza. Hikuva Tata wa n’wina wa le tilweni wa swi tiva leswaku ma swi lava swilo leswi hinkwaswo.”—Mat. 6:31, 32; Luka 21:34, 35.

¹⁰ Loko hi nga lavi ku phasiwa hi matimba ya vuxisi bya rifuwo hi fanele hi ehleketa ku fana na Aguri, mutsari wa Bibele loyi a nga te: “Vusiwana hambi rifuwo, u nga ndzi nyiki, ndzi phamele ntsena swakudya leswi swi ndzi ringanaka.” (Swiv. 30:8, Bibele—Mahungu Lamanene) Swi le rivaleni leswaku Aguri a a swi tiva leswaku u fanele a va ni mali leswaku a ta hanya kambe u tlhele a ma xiya matimba ya vuxisi bya rifuwo. Hi fanele hi xiya leswaku mivilelo ya mafambiselo lawa ni matimba ya vuxisi bya rifuwo swi nga endla leswaku hi lahlekeriwa hi vuxaka bya hina na Yehovha. Ku vilela ngopfu hi swilo leswi vonakaka swi nga hi dyela nkarhi, matimba ni ku endla leswaku hi nga ha swi naveli ku rhangisa Mfumo evuton’wini bya hina. Hikwalaho, hi fanele hi tivonela leswaku hi nga phasiwi hi ntlhamu wa Sathana wa ku hlongorisa rifuwo!—Hlaya Vaheveru 13:5.

VUOSWI BYI FANA NI MUGODI LOWU TUMBETIWEKE

11, 12. Mukreste a nga wela njhani entlhan’wini wa ku endla vuoswi laha a tirhaka kona?

¹¹ Vahloti lava lavaka ku phasa xiharhi lexi nga ni matimba va nga ha cela mugodi laha xiharhi xexo xi talaka ku famba kona. Hi ntolovelo va tumbeta mugodi hi ku veka mahlahla ni misava ehenhla ka wona. Ndzingo wun’wana wa Sathana lowu tirhaka swinene wu fana ni ntlhamu wolowo. I xidyoho xa ku tikhoma loko biha hi tlhelo ra rimbewu. (Swiv. 22:14; 23:27) Vakreste van’wana va phasiwe hi ntlhamu lowu hikuva va tinghenise eka swiyimo leswi swi va oloveleke leswaku va tikhoma hi ndlela yo biha. Vakreste van’wana lava ngheneleke vukati va endle vuoswi endzhaku ka loko va sungule ku rhandzana ni munhu loyi va nga tekanangiki na yena.

¹² U nga ha sungula ku rhandzana ni munhu un’wana laha u tirhaka kona. Ku tlula hafu ya vavasati ni vavanuna vo tala lava endleke vuoswi va byi endle ni vatirhi-kulobye. Xana u boheka ku tirha ni vanhu va rimbewu leri hambaneke ni ra wena? Loko swi ri tano, u ni vuxaka bya njhani na vona? Xana u tivekela swipimelo leswaku mi nga heteleli mi rhandzana? Hi xikombiso, loko makwerhu wa xisati la nga Mukreste  a tshamela ku vulavula ni munhu wa xinuna la tirhaka na yena, a nga ha hetelela a n’wi byela swihundla swa yena hambi ku ri ku n’wi byela hi swiphiqo swa vukati bya yena. Eka xiyimo xin’wana, endzhaku ka loko makwerhu wa xinuna la nga Mukreste a tolovele wansati loyi a tirhaka na yena, a nga ha tibyela a ku: “Wa ma tsakela mavonelo ya mina naswona wa ndzi yingisela loko ndzi vulavula na yena. Naswona wa ndzi xixima. Ndzi navela onge nsati wa mina a nga ndzi khoma hi ndlela leyi!” Xana wa yi xiya ndlela leyi Vakreste lava va nga eswiyin’weni leswi va nga vaka ekhombyeni ra ku endla vuoswi ha yona?

13. Munhu a nga ha sungula ku rhandzana ni munhu un’wana evandlheni hi ndlela yihi?

¹³ U nga ha sungula ku rhandzana ni munhu un’wana evandlheni. Xiya leswi humeleleke mpatswa wun’wana. Daniel ni nsati wakwe, Sarah, * a va ri maphayona ya nkarhi hinkwawo. Daniel u vula leswaku nakambe a a ri nkulu loyi a a amukela xiavelo xin’wana ni xin’wana lexi a a nyikiwa xona evandlheni. U dyondzele majaha ya ntlhanu Bibele naswona manharhu ya wona ma khuvuriwile. Vamakwerhu lava, lava ha ku khuvuriwaka a va lava ku pfuniwa swinene. Leswi Daniel a a khomekile swinene hi mintirho yo hambana-hambana evandlheni, hakanyingi Sarah a a va nyika mpfuno lowu a va wu lava. Kambe na yena Sarah a a wu lava mpfuno naswona u wu kume eka swichudeni leswi Daniel a a dyondza na swona Bibele. Xiyimo xexo xi fane ni ntlhamu lowu nga ni khombo. Daniel u ri: “N’hweti ni n’hweti nsati wa mina a a tirha hi matimba ya yena hinkwawo leswaku a pfuna van’wana, hikwalaho a a lava mpfuno hi tlhelo ra moya ni ra mintlhaveko. Leswi a ndzi n’wi honisa, sweswo swi vange khombo. Nsati wa mina u endle vuoswi ni rin’wana ra majaha lawa ndzi dyondzeke na wona. A ndzi khomekile swinene lerova ndzi nga swi xiyi leswaku vuxaka bya nsati wa mina na Yehovha a byi tsanile.” U nga ri papalata njhani khombo ro tano?

14, 15. Hi swihi swilo leswi nga pfunaka Vakreste lava tekaneke leswaku va nga phasiwi hi ntlhamu wa vuoswi?

¹⁴ Leswaku u papalata ntlhamu wa vuoswi u fanele u anakanyisisa hi leswi swi vulaka swona ku tshembeka eka munghana wa wena wa vukati. Yesu u te: “Leswi Xikwembu xi swi paneke swin’we, ku nga tshuki ku va ni munhu la swi hambanisaka.” (Mat. 19:6) A wu fanelanga u anakanya leswaku ntirho wa wena evandlheni i wa nkoka swinene ku tlula nsati wa wena. Loko u tshamela ku va kule ni munghana wa wena wa vukati hikwalaho ka swivangelo leswi nga riki swa nkoka, vukati bya n’wina byi nga ha tsana naswona u nga ha ringeka leswaku u endla vuoswi.

¹⁵ Loko u ri nkulu u fanele u khathala hi vandlha. Muapostola Petro u tsale a ku: “Risani ntlhambi wa Xikwembu lowu khathaleriwaka hi n’wina, ku nga ri hi ku sindzisiwa, kambe hi ku swi rhandza; ku nga ri hi ku rhandza mpindzulo wa vukanganyisi, kambe hi mapfundza.” (1 Pet. 5:2) A wu fanelanga u honisa swirho swa vandlha. Hambiswiritano, a wu fanelanga u tirha hi matimba leswaku u hetisisa ntirho wa wena tanihi nkulu lerova u honisa ni nsati wa wena. A swi nge pfuni nchumu ku pfuna vamakwerhu evandlheni kambe u honisa nsati wa wena ekaya, swi nga veka vukati bya n’wina ekhombyeni. Daniel u ri: “A wu fanelanga u tshama u khomekile swinene hi vutihlamuleri lebyi u nga na byona lerova u honisa ndyangu wa wena.”

16, 17. (a) Vakreste lava ngheneleke vukati va nga endla yini entirhweni ku endlela leswaku un’wana ni un’wana a swi tiva leswaku a swi nge koteki leswaku va rhandzana na vona? (b) Nyika xikombiso xa xin’wana xa swihloko leswi nga eka timagazini ta hina lexi nga pfunaka Vakreste ku papalata vuoswi.

¹⁶ Xihondzo xo Rindza ni Xalamuka! swi hi nyika ndzayo leyinene leyi pfunaka Vakreste lava tekaneke leswaku va papalata vuoswi. Hi xikombiso, Xihondzo xo Rindza xa September 15, 2006 xi te: “Entirhweni ni le tindhawini tin’wana, tivonele eka swiyimo leswi nga ha endlaka leswaku u tolovelana swinene ni vatirhi-kuloni. Hi xikombiso, ku heta nkarhi wo tala u ri karhi  u tirha ni munhu wa rimbewu leri hambaneke swi nga mi hoxa endzingweni. Loko u ri wanuna la tekeke kumbe wansati la tekiweke, u fanele u swi veka erivaleni hi mavulavulelo ni hi mahanyelo ya wena leswaku a wu swi tsakeli nikatsongo ku rhandzana ni munhu un’wana handle ka munghana wa wena wa vukati. Tanihi munhu loyi a tinyiketeleke eka Xikwembu, a wu nge lavi nikatsongo ku tikokela nyingiso swi nga fanelanga hi ku tlanga hi rirhandzu kumbe hi ku ambala ni ku tilunghisa hi ndlela leyi nga xiximekiki. . . . Ku va ni swifaniso swa munghana wa wena wa vukati ni swa vana va wena entirhweni swi ta tshamela ku tsundzuxa wena ni van’wana leswaku ndyangu wa wena u wu teka wu ri wa nkoka. U nga tshuki u khutaza—kumbe ku pfumelela swiendlo swa munhu swa ku ku gangisa.”

¹⁷ Xihloko lexi nge, “Ku Tshembeka eVukatini—Xana Swi Vula Yini?” eka Xalamuka! ya April 2009 xi lemukise hi ku ehleketa hi ku endla timhaka ta masangu ni munhu loyi u nga tekanangiki na yena. Xihloko lexi xi tlhele xi hlamusela leswaku loko u tshamela ku ehleketa hi timhaka ta masangu swi nga endla leswaku u hetelela u endle vuoswi. (Yak. 1:14, 15) Loko u nghenele vukati, swi nga va swinene leswaku wena ni munghana wa wena wa vukati mi kambisisa rungula rolero swin’we nkarhi na nkarhi. Vukati i lunghiselelo leri sunguriweke hi Yehovha naswona bya kwetsima. Ku tivekela nkarhi wo vulavula ni munghana wa wena wa vukati i ndlela leyinene yo kombisa leswaku u teka swilo leswi kwetsimaka swi ri swa nkoka.—Gen. 2:21-24.

18, 19. (a) Hi byihi vuyelo bya ku endla vuoswi? (b) Ku tshembeka evukatini swi tisa mikateko yihi?

¹⁸ Loko u ringeka leswaku u rhandzana ni munhu un’wana, anakanya hi makhombo lawa ma nga vaka kona loko u endla vumbhisa ni vuoswi. (Swiv. 7:22, 23; Gal. 6:7) Lava tikhomaka hi ndlela yo biha va hlundzukisa Yehovha naswona va tivavisa swin’we ni vanghana va vona va vukati. (Hlaya Malakiya 2:13, 14.) Ku hambana ni sweswo, anakanyisisa hi mikateko leyi kumiwaka hi lava va tshamaka va tshembekile. Va ni ntshembo wo hanya hilaha ku nga heriki naswona sweswi va tiphina hi vutomi lebyinene ku katsa ni ku va ni ripfalo leri baseke.—Hlaya Swivuriso 3:1, 2.

¹⁹ Mupisalema u yimbelele a ku: “Ku rhula lokukulu i ka lava va rhandzaka nawu wa wena [Xikwembu], a ku na xikhunguvanyiso eka vona.” (Ps. 119:165) Kutani rhandzani ntiyiso naswona mi “[tshama] mi ri karhi mi languta leswaku ndlela leyi mi fambaka ha yona a yi fani ni ya lava nga tlharihangiki kambe yi fana ni ya vanhu vo tlhariha,” eminkarhini leyi yo homboloka. (Efe. 5:15, 16) Namuntlha Sathana u tirhisa mintlhamu yo tala leswaku a phasa vagandzeri va ntiyiso. Kambe hi ni swilo swo tala swo tisirhelela ha swona. Yehovha u hi nyike hinkwaswo leswi hi swi lavaka leswaku hi ‘yima hi tiyile’ naswona hi “timela . . . miseve hinkwayo leyi pfurhaka ya lowo homboloka”!—Efe. 6:11, 16.

[Nhlamuselo ya le hansi]

[Swivutiso Swa Dyondzo]

[Xifaniso lexi nga eka tluka 26]

Ku hlongorisa rifuwo swi nga onha vuxaka bya munhu na Yehovha. U nga swi pfumeleli sweswo swi endleka eka wena

[Xifaniso lexi nga eka tluka 29]

Loko u tlanga hi rirhandzu kumbe u pfumelela leswaku munhu a ku kombisa leswaku wa ku rhandza, swi nga ha endla leswaku u endla vuoswi