1. I yini lexi nga ta hi pfuna leswaku hi tshama hi xalamukile hi tlhela hi kota ku tiyisela miringo?

KU NGA ri khale ku ta endleka swiendlakalo leswi tsemaka nhlana. Ku hetiseka ka vuprofeta bya Bibele ku tiyisekisa mhaka leyi, hikwalaho hi fanele hi tshama hi xalamukile. I yini lexi nga ta hi pfuna ku endla tano? Muapostola Pawulo u hi khutaza ku “veka mahlo ya hina . . . eka swilo leswi nga voniwiki.” Ina, hi fanele hi tsundzuka hakelo ya hina ya vutomi lebyi nga heriki, ku nga khathariseki leswaku hi ta hanya etilweni kumbe laha misaveni. Hilaha mongo wu kombisaka hakona, Pawulo u tsale marito lawa leswaku a khutaza vapfumeri-kulobye leswaku va dzikisa mianakanyo ya vona eka hakelo leyi va nga ta yi kuma hikwalaho ka ku tshembeka ka vona eka Xikwembu. Loko va endla tano a swi ta tlhela swi va pfuna leswaku va kota ku tiyisela miringo ni ku xanisiwa.—2 Kor. 4:8, 9, 16-18; 5:7.

2. (a) Hi fanele hi endla yini leswaku ntshembo wa hina wu tshama wu tiyile? (b) Hi ta kambisisa yini exihlokweni lexi ni lexi landzelaka?

² Ndzayo ya Pawulo yi hi dyondzisa dyondzo ya nkoka: Loko hi lava ku endla leswaku ntshembo wa hina wu tshama wu tiyile, hi fanele hi nyikela nyingiso ni le ka leswi hi nga swi voniki. Hi fanele hi tlhela hi dzikisa mianakanyo ya hina eka swiendlakalo swa nkoka leswi hi nga swi voniki sweswi. (Hev. 11:1; 12:1, 2) Hikwalaho, exihlokweni lexi ni lexi landzelaka hi ta kambisisa swiendlakalo swa khume leswi fambisanaka swinene ni ntshembo wa hina wa vutomi lebyi nga heriki. *

3. (a) I xiendlakalo xihi lexi xa ha ta endlekaka lexi ku vulavuriweke ha xona eka 1 Vatesalonika 5:2, 3? (b) Varhangeri va tipolitiki va ta endla yini naswona i vamani lava nga ha va joyinaka?

³ Pawulo u vulavule hi xiendlakalo xin’wana xa le nkarhini  lowu taka eka papila ra yena leri yaka eka Vatesalonika. (Hlaya 1 Vatesalonika 5:2, 3.) U vulavule hi “siku ra Yehovha.” “Siku ra Yehovha” ri ta sungula loko ku lovisiwa vukhongeri bya mavunwa naswona ri ta hela eka nyimpi ya Armagedoni. Hambiswiritano, emahlweninyana ka ku sungula ka siku rero ra Yehovha, vafumi va misava va ta va va ku, “Ku rhula ni nsirhelelo.” Leswi swi nga ha kombetela eka xiendlakalo xin’we kumbe swiendlakalo leswi tlhandlamanaka. Matiko ma nga ha anakanya leswaku ma le kusuhi ni ku tlhantlha swin’wana swa swiphiqo swa wona leswikulu. Varhangeri va vukhongeri va ta endla yini? Leswi va nga xiphemu xa misava, swi nga ha endleka leswaku va ta joyina varhangeri va tipolitiki eku vuleni ka marito wolawo. (Nhlav. 17:1, 2) Loko vafundhisi va endla tano va ta va va tekelela vaprofeta va mavunwa va le Yuda wa khale. Yehovha u vule leswi malunghana na vona: “Va [ri], ‘Ku ni ku rhula! Ku ni ku rhula,’ kasi a ku na ku rhula.”—Yer. 6:14; 23:16, 17.

4. I yini leswi hi swi twisisaka leswi vanhu vo tala va nga swi twisisiki?

⁴ Ku nga khathariseki leswaku i vamani lava vulaka leswaku “Ku rhula ni nsirhelelo,” xiendlakalo xexo xi ta kombisa leswaku siku ra Yehovha ri ta sungula. Hi yona mhaka Pawulo a nga te: “Vamakwerhu, a mi le munyameni, lerova siku rero a ri nge mi jumi hilaha ri jumaka makhamba hakona, hikuva hinkwenu mi vana va ku vonakala.” (1 Tes. 5:4, 5) Ha swi twisisa leswi Matsalwa ma swi vulaka malunghana ni swiendlakalo leswi humelelaka namuntlha, hambileswi vanhu vo tala va nga swi twisisiki. Vuprofeta bya ku vuriwa ka marito lama nge, “Ku rhula ni nsirhelelo,” byi ta hetiseka njhani? Hi fanele hi rindza hi vona. Hikwalaho, a hi tiyimiseleni ku “[hiteka] hi hlayisa mianakanyo ya hina leyi hlutekeke.”—1 Tes. 5:6; Sof. 3:8.

5. (a) “Nhlomulo lowukulu” wu ta sungula njhani? (b) I mani la fanaka ni “hosi ya xisati” leyi anakanyaka leswaku a ku na nchumu xo biha lexi nga ta yi humelela?

⁵ Hi xihi xiendlakalo xin’wana xa le nkarhini lowu taka lexi nga ta landzela? Pawulo u te: “Loko va ku: ‘Ku rhula ni nsirhelelo,’ kutani ndzoviso wa xitshuketa wu ta va wela hi xihatla.” Xiyenge xo sungula xa “ndzoviso [lowu] wa xitshuketa” ku ta va ku hlaseriwa ka “Babilona Lonkulu,” mfumo wa misava wa vukhongeri bya mavunwa, lowu nakambe wu tiviwaka tanihi “nghwavava.” (Nhlav. 17:5, 6, 15) Ku hlaseriwa koloko ka vukhongeri hinkwabyo bya mavunwa, ku katsa ni Vujagana, i ku sungula ka “nhlomulo lowukulu.” (Mat. 24:21; 2 Tes. 2:8) Vo tala va ta hlamala loko xiendlakalo lexi xi endleka. Ha yini? Hikuva ku ta fikela hi nkarhi wolowo,  nghwavava leyi yi ta anakanya leswaku yona i “hosi ya xisati” leyi nga taka yi nga ‘pfuki yi kolorile.’ Kambe hi xitshuketa yi ta kuma leswaku yi tixisile. Yi ta lovisiwa hi xihatla, onge hiloko ku ri “hi siku rin’we.”—Nhlav. 18:7, 8.

6. I yini lexi nga ta lovisa vukhongeri bya mavunwa?

⁶ Rito ra Xikwembu ri vula leswaku “xivandzana” lexi nga ni “timhondzo ta khume” xi ta hlasela nghwavava. Loko hi dyondza buku ya Nhlavutelo, hi kuma leswaku xivandzana lexi i Nhlangano wa Matiko. “Timhondzo ta khume” ti yimela mimfumo hinkwayo ya tipolitiki leyi sweswi yi seketelaka “xivandzana [lexi] xa muvala wa ribungu.” * (Nhlav. 17:3, 5, 11, 12) Xana yi ta herisiwa njhani? Matiko ya Nhlangano wa Matiko ma ta teka rifuwo hinkwaro ra nghwavava leyi, ma paluxa ndlela leyi yi hombolokeke ha yona ni ndlela leyi yi nga ni mahanyelo yo biha ha yona, ma dya tinyama ta yona kutani ma “yi hisa . . . yi hela.” Yi ta loviseriwa makumu.—Hlaya Nhlavutelo 17:16.

7. Nhlaselo wa “xivandzana” wu ta sungula njhani?

⁷ Vuprofeta bya le Bibeleni byi tlhela byi kombisa leswaku nhlaselo lowu wu ta sungula njhani. Hi ndlela yo karhi Yehovha u ta endla leswaku varhangeri va tipolitiki va “endla miehleketo ya [yena],” ku nga ku lovisa nghwavava. (Nhlav. 17:17) Vukhongeri byi vanga tinyimpi naswona byi ya emahlweni byi vanga swiphiqo swo tala emisaveni; hikwalaho matiko ma nga ha anakanya leswaku swi ta ma vuyerisa loko ma lovisa nghwavava leyi. Entiyisweni, loko vafumi va lovisa nghwavava leyi va ta anakanya leswaku va hetisisa “miehleketo ya [vona] yin’we.” Kambe entiyisweni Xikwembu xi ta va xi tirhisa vona leswaku va lovisa vukhongeri hinkwabyo bya mavunwa. Hikwalaho xiyenge xin’we xa mafambiselo ya Sathana xi ta hlasela xiyenge xin’wana xa mafambiselo ya yena, kutani Sathana a nge swi koti ku swi sivela.—Mat. 12:25, 26.

8. I yini nhlaselo wa “Gogo wa tiko ra Magogo”?

⁸ Endzhaku ka loko vukhongeri bya mavunwa byi lovisiwile, malandza ya Xikwembu ma ta kumeka ma ha ‘tshama ma sirhelelekile’ naswona “[ma] nga ri na rirhangu.” (Ezek. 38:11, 14) Ku ta endleka yini eka ntlawa lowu wa vanhu lava gandzelaka Yehovha lava langutekaka va nga sirhelelekanga? Swi vonaka onge va ta hlaseriwa hi “vanhu vo tala.” Rito ra Xikwembu ri hlamusela xiyimo xolexo tanihi nhlaselo wa “Gogo wa tiko ra Magogo.” (Hlaya Ezekiyele 38:2, 15, 16.) Hi fanele hi titwa njhani hi nhlaselo lowu?

9. (a) I yini lexi Mukreste a karhatekaka ha xona ngopfu? (b) I yini leswi hi faneleke hi swi endla sweswi leswaku hi tiyisa ripfumelo ra hina?

 ⁹ Ha swi tiva leswaku vanhu va Xikwembu va ta hlaseriwa, kambe sweswo a swi hi endli hi karhateka ku tlula mpimo. Ku ri na sweswo, lexi hi karhatekaka ha xona a hi ku ponisiwa ka hina, kambe i ku kwetsimisiwa ka vito ra Yehovha ni ku lweriwa ka vuhosi bya yena. Entiyisweni, Yehovha u vule minkarhi leyi tlulaka 60 a ku: “Mi ta tiva leswaku hi mina Yehovha.” (Ezek. 6:7) Hi swi langutele hi mahlo-ngati ku vona ndlela leyi xiyenge xolexo xa nkoka xa vuprofeta bya Ezekiyele xi nga ta hetiseka ha yona, hi tshemba leswaku “Yehovha wa yi tiva ndlela yo va kutsula endzingweni vanhu lava nga ni ku tinyiketela loku nga ni vukwembu.” (2 Pet. 2:9) Sweswi hi lava ku endla leswi hi nga swi kotaka leswaku hi tiyisa ripfumelo ra hina leswaku hi ta kota ku tshama hi tshembekile eka Yehovha ku nga khathariseki miringo leyi hi nga ha langutanaka na yona. Hi fanele hi endla yini? Hi fanele hi khongela, hi dyondza Rito ra Xikwembu hi tlhela hi anakanyisisa hi leswi hi dyondzeke ha swona naswona hi byela van’wana hi rungula ra Mfumo. Sweswo swi ta endla leswaku ntshembo wa hina wa vutomi lebyi nga heriki wu tshama wu tiyile ku fana ni “nsoma.”—Hev. 6:19; Ps. 25:21.

10, 11. Armagedoni yi ta sungula njhani, naswona ku ta humelela yini hi nkarhi wolowo?

¹⁰ I xiendlakalo xihi lexi tsemaka nhlana lexi nga ta endleka loko malandza ya Yehovha ma hlaseriwa? Yehovha u ta tirhisa Yesu ni mavuthu ya le tilweni leswaku a pfuna vanhu va Yena. (Nhlav. 19:11-16) Yoleyo ku ta va “nyimpi ya siku lerikulu ra Xikwembu xa Matimba Hinkwawo,” leyi vitaniwaka Armagedoni.—Nhlav. 16:14, 16.

¹¹ Malunghana ni nyimpi yoleyo, Yehovha u vula leswi hi ku tirhisa Ezekiyele: “‘Ndzi ta n’wi vitanela banga [Gogo] endhawini ya mina hinkwayo ya tintshava,’ ku vula Yehovha, Hosi leyi Lawulaka. ‘Banga ra un’wana ni un’wana ri ta va ehenhla ka makwavo.’” Lava va seketelaka Sathana va ta va va pfilunganyekile naswona va tshukile, kutani va ta sungula ku dlayana. Hambiswiritano, Sathana na yena u ta weriwa hi khombo. Yehovha u ri: “Ehenhla ka [Gogo] ni le henhla ka mavuthu yakwe ni le henhla ka vanhu vo tala lava va nga ta va va ri na yena, ndzi ta nisa . . . ndzilo ni xivavula.” (Ezek. 38:21, 22) Byi ta va byihi vuyelo bya kona loko Xikwembu xi endla sweswo?

12. Matiko ma ta boheka ku endla yini?

¹² Matiko ma ta boheka ku swi xiya leswaku ma lovisiwa hikwalaho ka leswi Yehovha a leriseke leswaku ma lovisiwa. Kutani vanhu lava seketelaka Sathana va nga ha vula leswi vuriweke hi Vaegipta va khale lava a va hlongorisa Vaisrayele eLwandle ro Tshwuka, lava huweleleke va ku: “Kunene Yehovha wa va lwela”! (Eks. 14:25) Matiko ma ta boheka ku tiva leswaku Yehovha i mani. (Hlaya Ezekiyele 38:23.) Xana se hi le kusuhi swinene ni swiendlakalo leswi?

13. Hi tiva yini hi xiyenge xa vuntlhanu xa xifaniso lexi Daniyele a xi hlamuselaka?

¹³ Vuprofeta bya le bukwini ya Daniyele byi hi pfuna ku twisisa leswaku hi hanya enkarhini wihi. Daniyele u vulavula hi xifaniso lexi fanaka ni munhu naswona xi endliweke hi mintsopfu yo hambana-hambana. (Dan. 2:28, 31-33) Xi yimela mimfumo ya misava leyi veke ni nkucetelo lowukulu eka vanhu va Xikwembu, enkarhini lowu hundzeke ni sweswi. Mimfumo ya kona i Babilona, Meda-Peresiya, Grikiya, Rhoma naswona mfumo wa misava wo hetelela i wa le nkarhini wa hina. Eka vuprofeta bya Daniyele, hi dyondza leswaku mikondzo ni swikunwana swa xifaniso lexi swi yimela mfumo lowu wo hetelela wa misava. Hi nkarhi wa Nyimpi yo Sungula ya Misava, tiko ra Britain ni ra United States ma sungule ku tirhisana hi ndlela yo hlawuleka. Hikwalaho xiyenge xa vuntlhanu xa xifaniso xa Daniyele i Mfumo wa Misava wa  Manghezi ni Maamerika. Mikondzo i xiyenge xo hetelela xa xifaniso lexi, leswi kombisaka leswaku a ku nge he vi na mfumo wun’wana wa misava wa vanhu endzhaku ka lowu. Leswi mikondzo ni swikunwana swi endliweke hi nsimbi ni vumba swi fanekisela leswaku xiyenge xin’wana xa Mfumo wa Misava wa Manghezi ni Maamerika xi tsanile.

14. Loko Armagedoni yi fika, ku ta va ku fuma mfumo wihi?

¹⁴ Eka vuprofeta byolebyo, Mfumo wa Xikwembu lowu fanekiseriwaka hi ribye lerikulu, wu phemiwile hi 1914 entshaveni leyi fanekiselaka vuhosi bya Yehovha. Ku nga ri khale ribye rolero ri ta ba mikondzo ya xifaniso. EArmagedoni, mikondzo ni xifaniso hinkwaxo swi ta pfotlosiwa. (Hlaya Daniyele 2:44, 45.) Hikwalaho, loko Armagedoni yi fika ku ta va ka ha fuma Mfumo wa Misava wa Manghezi ni Maamerika. Swi ta tsakisa ku vona vuprofeta lebyi byi hetiseka! * Kambe Yehovha u ta n’wi endla yini Sathana?

15. Endzhaku ka Armagedoni, ku ta humelela yini eka Sathana ni madimona ya yena?

¹⁵ Xo sungula, Sathana u ta vona nhlengeletano ya yena emisaveni yi lovisiwa hi ku helela. Endzhaku ka sweswo, ku ta humelela swo karhi eka Sathana hi yexe. Muapostola Yohane u hi byela leswi nga ta humelela. (Hlaya Nhlavutelo 20:1-3.) Yesu Kreste—“ntsumi [leyi nga] ni xilotlelo xa khele ro enta”—u ta khoma Sathana ni madimona ya yena, a va lahlela ekheleni ro enta kutani a va tshika kwalaho ku ringana malembe ya gidi. (Luka 8:30, 31; 1 Yoh. 3:8) Nhloko ya nyoka yi ta va yi sungula ku pfotlosiwa hi ndlela yoleyo. *—Gen. 3:15.

16. Ku va ka Sathana ‘ekheleni ro enta’ swi ta vula yini?

¹⁶ I yini “khele ro enta” leri Sathana ni madimona ya yena va nga ta lahleriwa eka rona? Rito ra Xigriki aʹbys·sos leri tirhisiweke hi Yohane ri vula “ku enta ku tlula mpimo.” Hikwalaho i ndhawu leyi ku nga riki na munhu un’wana loyi a nga yaka eka yona handle ka Yehovha ni ntsumi ya yena leyi nga ni “xilotlelo xa khele ro enta.” Loko Sathana a ri kwalaho swi ta fana ni loko a file leswaku “a nga ha tshuki a hambukisa matiko.” Hakunene, “nghala [yoleyo] leyi vombaka” yi ta va yi miyetiwile!—1 Pet. 5:8.

17, 18. (a) I swiendlakalo swihi leswi nga si humelelaka leswi se hi buleke ha swona? (b) Endzhaku ka swiendlakalo swoleswo, ku ta sungula yini?

¹⁷ Ku nga ri khale ku ta humelela swiendlakalo swa nkoka ni leswi tsemaka nhlana. Hi langutele ku vona ndlela leyi vuprofeta bya marito lama nge “Ku rhula ni nsirhelelo,” byi nga ta hetiseka ha yona. Endzhaku ka sweswo hi ta vona ku lovisiwa ka Babilona Lonkulu, nhlaselo wa Gogo wa Magogo, nyimpi ya Armagedoni ni ku lahleriwa ka Sathana ni madimona ya yena ekheleni ro enta. Endzhaku ka swiendlakalo leswi, loko vubihi hinkwabyo byi ta va byi nga ha ri kona, vutomi bya hina byi ta va byi hambane hi ku helela hi nkarhi wa Mfumo wa Kreste wa Gidi ra Malembe laha hi nga ta tiphina hi ‘ku rhula lokukulu.’—Ps. 37:10, 11.

¹⁸ Ku engetela eka swiendlakalo swa ntlhanu leswi se hi swi kambisiseke, ka ha ri ni “swilo [swin’wana] leswi nga voniwiki” leswi hi lavaka ku “veka mahlo ya hina” eka swona. Swiendlakalo swoleswo swi ta tlhuvutsiwa exihlokweni lexi landzelaka.