Ina Wa N’wina A A Ve Ina
“Kambe ntsena Ina wa n’wina a a ve Ina, E-e wa n’wina a va E-e.”—MAT. 5:37.
1. Yesu u te yini malunghana ni ku endla swihlambanyo naswona ha yini?
HI NTOLOVELO, a swi bohi leswaku Vakreste va ntiyiso va endla swihlambanyo. Leswi swi vangiwa hileswi va yingisaka Yesu, loyi a nga te: “Kambe ntsena Ina wa n’wina a a ve Ina.” A a vula leswaku munhu u fanele a hetisisa xitshembiso xa yena. Loko Yesu a nga si vula xileriso xolexo u te: “Mi nga tshuki mi hlambanya nikatsongo.” U vule leswi hikuva vanhu vo tala va ni mukhuva wa ku endla swihlambanyo kambe va nga tiyimiselanga ku swi hetisisa. Loko munhu a hlambanya leswaku u ta endla swo karhi kambe a nga swi endli u kombisa leswaku a nga fanelanga a tshembiwa naswona u kuceteriwa hi “lowo homboloka.”—Hlaya Matewu 5:33-37.
2. Hlamusela leswaku ha yini swi nga hoxanga minkarhi hinkwayo ku endla swihlambanyo.
2 Yesu a a nga vuli leswaku ku endliwa ka swihlambanyo hinkwaswo ku hoxile. Hilaha hi dyondzeke hakona exihlokweni lexi hundzeke, Yehovha Xikwembu ni nandza wa yena wo lulama Abrahama va endle swihlambanyo eka timhaka ta nkoka. Nakambe, Nawu wa Xikwembu a wu lava leswaku munhu a endla xihlambanyo leswaku a lulamisa swiphiqo swo karhi. (Eks. 22:10, 11; Tinhl. 5:21, 22) Hikwalaho, ku nga ha laveka leswaku Mukreste a hlambanya leswaku u ta vulavula ntiyiso loko a nyikela vumbhoni ehubyeni ya nawu. Kumbe, minkarhi yin’wana Mukreste a nga ha vona swi fanerile leswaku a hlambanya leswaku u tiyimisele ku endla swo karhi kumbe a hlambanya leswaku u vulavula ntiyiso malunghana ni xiphiqo xo karhi. Entiyisweni, loko Yesu a hlambanyisiwile hi muprista lonkulu, a nga alanga kambe u vulavule ntiyiso eka Sanedri ya Vayuda. (Mat. 26:63, 64) Kambe, Yesu a a nga boheki ku hlambanya eka munhu. Hambiswiritano, leswaku a tiyisekisa leswaku leswi a swi vulaka i ntiyiso, hakanyingi loko a vulavula a a tala ku rhanga a vula marito lama nge: “Hakunene [hi ku kongoma, “Hakunene-nene”] ndzi tiyisile ndzi ri eka n’wina.” (Yoh. 1:51; 13:16, 20, 21, 38) A hi voneni leswaku hi swihi swin’wana leswi hi nga swi dyondzaka eka xikombiso xa Yesu, xa Pawulo ni xa van’wana lava Ina wa vona a veke Ina.
YESU—XIKOMBISO LEXINENE NGOPFU
Ku sukela loko a khuvuriwa ku ya fikela loko a fa, Yesu u hetisise leswi a swi tshembiseke Tata wa yena
3. Yesu u xi tshembise yini Xikwembu exikhongelweni naswona Tata wa yena wa le tilweni u angule njhani?
3 “Waswivo! Ndza ta . . . ku ta endla ku rhandza ka wena, Wena Xikwembu.” (Hev. 10:7) Exikhongelweni lexi, Yesu u tinyikele eka Xikwembu leswaku a ta endla hinkwaswo leswi profetiweke malunghana ni Mbewu leyi tshembisiweke, ku katsa ni ku pfumelela Sathana leswaku a n’wi “luma xirhendze.” (Gen. 3:15) A ku na munhu un’wana la tshameke a tinyikela ku hetisisa vutihlamuleri byebyo lebyikulu. Yehovha u hlamule xikhongelo lexi a ri etilweni a vula leswaku wa n’wi tshemba N’wana wa yena hi ku helela, hambileswi a nga kombelangiki Yesu leswaku a hlambanya leswaku u ta xi hetisisa xitshembiso xa yena.—Luka 3:21, 22.
4. Yesu a a tiyimisele ku endla yini leswaku Ina wa yena a va Ina?
4 Minkarhi hinkwayo Yesu a a hanya hi ku pfumelelana ni leswi a a swi chumayela hi ku endla leswaku Ina wa yena a va Ina. A nga pfumelelanga nchumu leswaku xi n’wi kavanyeta eka xileriso lexi Tata wa yena a n’wi nyikeke xona xa ku chumayela mahungu lamanene ya Mfumo wa Xikwembu, ni ku va endla vadyondzisiwa hinkwavo lava Xikwembu xi va kokeleke eka Yesu. (Yoh. 6:44) Bibele yi tiyisekisa leswaku Yesu u hlayise xitshembiso xa yena xa ku endla ku rhandza ka Xikwembu loko yi ku: “Ku nga khathariseki leswaku switshembiso swa Xikwembu swi tarise ku yini, swi ve Ina ha yena.” (2 Kor. 1:20) Hakunene, Yesu i xikombiso lexinene ngopfu xa munhu la hetisiseke leswi a swi tshembiseke Tata wa yena. Sweswi, hi ta dyondza hi un’wana la tikarhateleke ku tekelela Yesu.
PAWULO—WANUNA LA HETISISEKE XITSHEMBISO XAKWE
5. Muapostola Pawulo u hi vekele xikombiso xihi?
5 “Xana ndzi ta endla yini, Hosi?” (Mint. 22:10) Hi marito lawa, Pawulo loyi a a vitaniwa Sawulo, u hlamule Hosi Yesu la kwetsimisiweke, la humeleleke eka yena exivonweni leswaku a n’wi tshikisa ku xanisa Vakreste. Sawulo u hundzukile hi ku titsongahata eka leswi a a swi endla, a khuvuriwa ivi a amukela xiavelo xo hlawuleka xa ku chumayela mahungu lamanene malunghana na Yesu eka vamatiko. Ku sukela hi nkarhi wolowo ku ya emahlweni, Pawulo u ye emahlweni a vitana Yesu tanihi “Hosi” ya yena, a hanya hi ku pfumelelana ni rito rolero ku fikela emakumu ka vutomi bya yena bya laha misaveni. (Mint. 22:6-16; 2 Kor. 4:5; 2 Tim. 4:8) Pawulo a a nga fani ni van’wana lava Yesu a nga vula leswi malunghana na vona: “Kutani, ha yini mi ndzi vitana mi ku ‘Hosi! Hosi,’ kambe mi nga swi endli swilo leswi ndzi swi vulaka?” (Luka 6:46) Ina, Yesu u langutele leswaku hinkwavo lava n’wi vitanaka Hosi va hetisisa switshembiso swa vona, hilaha muapostola Pawulo a endleke hakona.
6, 7. (a) Ha yini Pawulo a hlwerile ku endzela eKorinto naswona ha yini a swi hoxile leswi van’wana a va vula leswaku a nga tshembekanga? (b) Hi fanele hi va teka njhani lava hlawuriweke leswaku va hi rhangela?
6 Pawulo u chumayele mahungu ya Mfumo hi ku hiseka le tikweni ra Asia Minor hinkwaro ni le Yuropa, a simeka a tlhela a endzela mavandlha yo tala nakambe. Minkarhi yin’wana a swi boha leswaku a hlambanya leswaku leswi a swi tsaleke i ntiyiso. (Gal. 1:20) Loko van’wana eKorinto va hehle Pawulo hileswaku a nga tshembekanga, u tsarile a tiyimelela a ku: “Ku nga tshembiwa Xikwembu leswaku mhaka leyi hi yi kongomisaka eka n’wina yi nga vi Ina yi tlhela yi va E-e.” (2 Kor. 1:18) Loko Pawulo a tsala marito wolawo, a a suke aEfesa naswona a a ri eMakedoniya a kongoma eKorinto. Eku sunguleni, a a hlele ku tlhela a endzela eKorinto loko a nga si ya eMakedoniya. (2 Kor. 1:15, 16) Kambe, hilaha swi nga hakona hi valanguteri va swifundzha namuntlha, ku ni swivangelo leswi nga endlaka leswaku va cinca masiku lawa a va ta endzela mavandlha ha wona. Masiku wolawo a va ma cinci hikwalaho ka swivangelo leswi nga twaliki, swa vutianakanyi kambe hikwalaho ka swiyimo swa xihatla. Leswi Pawulo a hlweleke ku ya eKorinto, a a lava leswaku vandlha rolero ri vuyeriwa. Njhani?
7 Endzhakunyana ka loko Pawulo a kunguhate maendzo ya yena, u twe mahungu lama nga tsakisiki ya leswaku evandlheni ra le Korinto a ku pfumeleriwa timholovo ni ku tikhoma loko biha. (1 Kor. 1:11; 5:1) Leswaku a lulamisa xiyimo, u tsale ndzayo yo vava eka papila ra yena ro sungula leri yaka eka Vakorinto. Kutani, ematshan’weni yo tluta hi ku kongoma a suka aEfesa a ya eKorinto, Pawulo u vone swi fanela leswaku a nyika vamakwavo nkarhi wo tirhisa ndzayo ya yena leswaku loko a fika, riendzo ra yena ri ta va khutaza swinene. Eka papila ra yena ra vumbirhi, Pawulo u va tiyisekise malunghana ni ntiyiso wa xivangelo xa ku cinca makungu ya yena, a ku: “Ndzi vitana Xikwembu leswaku xi va mbhoni leyi lwisanaka ni moya-xiviri wa mina leswaku i ku mi tsetselela, leswi ndzi nga si taka eKorinto.” (2 Kor. 1:23) Hi nga fani ni lava a va xopaxopa Pawulo; kambe, a hi va xiximeni swinene lava hlawuriweke leswaku va hi rhangela. Ntiyiso wa mhaka hileswaku hi fanele hi tekelela Pawulo, tanihi leswi a tekeleleke Kreste.—1 Kor. 11:1; Hev. 13:7.
SWIKOMBISO SWIN’WANA LESWINENE
8. Raveka u hi vekele xikombiso xihi?
8 “Ndzi tiyimiserile ku famba.” (Gen. 24:58) Hi marito lawa, Raveka u hlamule mana wakwe ni buti wakwe loko va n’wi vutise leswaku wa swi lava ku famba hi siku rero leswaku a ya va nsati wa Isaka n’wana wa Abrahama, naswona a a fanele a famba ni munhu loyi a a nga n’wi tivi tikhilomitara leti tlulaka 800. (Gen. 24:50-58) Ina wa Raveka u ve Ina naswona u ve nsati wo tshembeka la chavaka Xikwembu wa Isaka. U tshame ematendeni vutomi bya yena hinkwabyo a ri muluveri eTikweni leri Tshembisiweke. U katekisiwile hikwalaho ka vutshembeki bya yena hi ku va a va un’wana wa vakokwa va xisati va Mbewu leyi tshembisiweke, Yesu Kreste.—Hev. 11:9, 13.
9. Rhuti u endle E-e wa yena a va E-e hi ndlela yihi?
9 “E-e, hi ta tlhelela na wena eka varikwenu.” (Rhu. 1:10) Rhuti na Orpa, tinoni leti nga Vamowabu va hambete va vula marito lawa eka n’wingi wa vona Nawomi loyi na yena a a ri noni, loyi a suka eMowabu a tlhelela eBetlehema. Eku heteleleni Orpa u tlhelele eka rikwavo loko Nawomi a hambete a va kombela leswaku va tlhela. Kambe E-e wa Rhuti u ve E-e. (Hlaya Rhuti 1:16, 17.) A a tshembekile eka Nawomi naswona u tshame na yena, hambileswi leswi a swi vula leswaku a nge he va voni va ka vona ni leswi a a fanele a tshika vukhongeri bya mavunwa bya Vamowabu. U tirhele Yehovha vutomi bya yena hinkwabyo naswona u katekisiwe hi ku va un’wana wa vavasati va ntlhanu ntsena lava boxiweke hi Matewu eka nxaxamelo wa vakokwa wa Kreste.—Mat. 1:1, 3, 5, 6, 16.
10. Ha yini Esaya a ri xikombiso lexinene eka hina?
10 “Hi mina loyi! Ndzi rhume.” (Esa. 6:8) Loko a nga si vula marito lawa, Esaya u vone xivono lexi vangamaka xa Yehovha a tshame exiluvelweni xa Yena ehenhla ka tempele ya Israyele. Loko a ri karhi a vona xivono lexi, Esaya u twe Yehovha a ku: “Xana ndzi ta rhuma mani, i mani la nga ta hi yela?” Lexi a ku ri xirhambo xa ku va muvulavuleri wa Yehovha xa ku twarisa rungula ra Xikwembu eka vanhu va xona lava nga yingisiki. Esaya u hetisise xitshembiso xa yena—Ina wa yena u ve Ina. U tirhe hi ku tshembeka tanihi muprofeta ku tlula malembe ya 46, a byela vanhu leswaku Xikwembu xi ta xupula vanhu va xona lava nga yingisiki ni leswaku endzhakunyana xi ta va vuyisela endhawini leyi a xi lava leswaku va xi gandzela eka yona.
11. (a) Ha yini ku hetisisa switshembiso swa hina swi ri swa nkoka swinene? (b) Hi swihi swikombiso leswi nga swilemukiso swa vanhu lava a va nga tshembekanga?
11 Ha yini Yehovha a lave leswaku hi tsaleriwa swikombiso leswi nga laha henhla eRitweni ra yena? Naswona i swa nkoka hi ndlela yihi ku endla leswaku Ina wa hina a va Ina? Bibele yi lemukisa leswaku munhu la nga “hlayisiki mintwanano” u katsiwa exikarhi ka lava va ‘faneriwaka hi rifu.’ (Rhom. 1:31, 32) Faro wa le Egipta, Hosi Sedekiyasi wa le Yuda na Ananiya na Safira i van’wana va vanhu lava nga swikombiso swo biha leswi hlamuseriweke eBibeleni lava nga endlangiki leswaku Ina wa vona a va Ina. Hinkwavo a swi va fambelanga kahle naswona i swikombiso leswi nga xilemukiso eka hina.—Eks. 9:27, 28, 34, 35; Ezek. 17:13-15, 19, 20; Mint. 5:1-10.
12. I yini leswi nga ta hi pfuna leswaku hi hetisisa switshembiso swa hina?
12 Leswi hi hanyaka “emasikwini yo hetelela,” hi hanya ni vanhu lava nga “tshembekiki,” lava nga ni “xivumbeko xa ku tinyiketela loku nga ni vukwembu kambe va tikomba va nga tshembeki eka matimba ya kona.” (2 Tim. 3:1-5) Hi fanele hi papalata ku tihlanganisa ni vanhu volavo vo biha hilaha swi nga kotekaka hakona. Ku ri na sweswo, nkarhi na nkarhi hi fanele hi tihlanganisa ni lava minkarhi hinkwayo va tikarhatelaka ku endla leswaku Ina wa vona a va Ina.—Hev. 10:24, 25.
INA WA WENA WA NKOKA SWINENE
13. Hi wihi Ina wa nkoka swinene loyi a vuriwaka hi mulandzeri wa Yesu Kreste?
13 Xitshembiso xa nkoka swinene lexi munhu a nga xi endlaka i xa ku tinyiketela ka yena eka Xikwembu. Lava va lavaka ku va vadyondzisiwa va Yesu va vutisiwa kanharhu hi minkarhi leyi nga faniki loko hakunene va lava ku endla leswi languteriweke eka vona. (Mat. 16:24) Loko vakulu vambirhi va kambela munhu la lavaka ku va muhuweleri la nga khuvuriwangiki, va n’wi vutisa va ku, “Xana wa swi lava hi mbilu hinkwayo ku va Mbhoni ya Yehovha?” Endzhakunyana, loko munhu wa kona a endle nhluvuko hi tlhelo ra moya naswona a lava ku khuvuriwa, vakulu va hlangana na yena ivi va n’wi vutisa va ku, “Xana se u tinyiketerile eka Yehovha hi xikhongelo?” Eku heteleleni, hi siku ra nkhuvulo, hinkwavo lava yaka eku khuvuriweni va vutisiwa xivutiso lexi nge, “Exisekelweni xa xitlhavelo xa Yesu Kreste, xana u hundzukile eswidyohweni swa wena kutani u tinyiketela eka Yehovha leswaku u endla ku rhandza ka yena?” Hikwalaho, emahlweni ka timbhoni, vanhu lava lavantshwa va ri Ina malunghana ni xitshembiso xa vona xo tirhela Xikwembu hilaha ku nga heriki.
Xana u hanya hi ku pfumelelana na Ina wa wena wa nkoka swinene?
14. I ku tikambela kwihi loku hi faneleke hi ku endla nkarhi na nkarhi?
14 Ku nga khathariseki leswaku wa ha ku khuvuriwa kumbe se u ni malembe yo tala u tirhela Xikwembu, u fanele u tshama u ri karhi u tivutisa swivutiso leswi nge: ‘Loko ndzi ri karhi ndzi tekelela Yesu Kreste, xana ndzi hambeta ndzi hanya hi ku pfumelelana ni Ina wa mina wa nkoka swinene? Xana ndzi hambeta ndzi yingisa Yesu hi ku endla ntirho wo chumayela ni wo endla vadyondzisiwa wu va wa nkoka evuton’wini bya mina?’—Hlaya 2 Vakorinto 13:5.
15. Hi le ka swiyimo swihi evuton’wini laha swi nga swa nkoka ku endla leswaku Ina wa hina a va Ina?
15 Leswaku hi hetisisa xihlambanyo xa hina xa ku tinyiketela swi vula leswaku hi fanele hi tlhela hi tshembeka eka timhaka tin’wana ta nkoka. Hi xikombiso: Xana u nghenele vukati? Kutani hambeta u xixima xihlambanyo xa risima lexi u xi endleke xa ku rhandza ni ku hlayisa munghana wa wena wa vukati. Xana u sayine kontraka ya bindzu kumbe u tate fomo ya ku tirha hi ku tirhandzela evandlheni kumbe enhlengeletanweni? Kutani endla leswi u swi tshembiseke. Xana u amukele xirhambo xa munhu la nga xisiwana leswaku u ya dya swakudya ekaya ka yena? Kutani u nga cinci loko u kuma xirhambo lexi humaka eka munhu la nga xigwili. Kumbe xana u tshembise munhu loyi u n’wi kumeke eka ntirho wa yindlu ni yindlu leswaku u ta tlhela u vuya u ta dyondza na yena? Kutani endla matshalatshala ya leswaku Ina wa wena a va Ina naswona Yehovha u ta katekisa ntirho wa wena wa nsimu.—Hlaya Luka 16:10.
KU VUYERIWA EKA MUPRISTA LONKULU WA HINA TLHELO HOSI YA HINA
16. Hi fanele hi endla yini loko hi tsandzekile ku hetisisa leswi hi swi tshembiseke?
16 Bibele yi vula leswaku tanihi leswi hi nga vanhu lava nga hetisekangiki, “hinkwerhu ha khunguvanyeka minkarhi yo tala,” ngopfu-ngopfu eka ndlela leyi hi tirhisaka ririmi ra hina ha yona. (Yak. 3:2) Hi fanele hi endla yini loko hi xiya leswaku hi tsandzekile ku hetisisa xitshembiso lexi hi nga xi endla? ENawini lowu Xikwembu xi wu nyikeke Vaisrayele, a ku ri ni lunghiselelo ra tintswalo ra munhu loyi a a ri ni nandzu wa ku “vulavula handle ko anakanya hi milomu ya [yena.]” (Lev. 5:4-7, 11) Nakambe ku ni lunghiselelo ra rirhandzu eka Vakreste lava endlaka xidyoho xo tano. Loko hi tiphofula eka Yehovha leswaku a hi xi hetisisanga xitshembiso xo karhi, hi tintswalo u ta hi rivalela ha Yesu Kreste, Muprista wa hina Lonkulu. (1 Yoh. 2:1, 2) Hambiswiritano, leswaku hi amukeleka eka Xikwembu, hi fanele hi kombisa mihandzu leyi fambisanaka ni ku hundzuka ka hina hi ku ka hi nga ha tlheli hi endla swidyoho leswi fanaka, ni ku va hi endla hinkwaswo leswi hi nga swi kotaka leswaku hi lulamisa swiphiqo swin’wana ni swin’wana leswi hi swi vangeke hi ku va hi nga hetisisi xitshembiso xa hina. (Swiv. 6:2, 3) Entiyisweni, i swa nkoka swinene ku anakanya hi vukheta hi nga si endla switshembiso leswi hi nga ha tsandzekaka ku swi hetisisa.—Hlaya Eklesiasta 5:2.
17, 18. Hi byihi vumundzuku lebyi vangamaka lebyi nga ta kumiwa hi vanhu hinkwavo lava tikarhatelaka ku endla leswaku Ina wa vona a va Ina?
17 Hinkwavo vagandzeri va Yehovha lava tikarhatelaka ku endla leswaku Ina wa vona a va Ina, va ta kuma vumundzuku lebyi tsakisaka. Vatotiwa va 144 000, va ta kuma vutomi lebyi nga heriki etilweni, laha “va [nga] ta va tihosi swin’we na [Yesu eMfun’weni wa yena] ku ringana malembe . . . ya 1 000.” (Nhlav. 20:6) Ku ni timiliyoni to tala leti nga ta hanya eparadeyisini laha misaveni hi nkarhi lowu Kreste a nga ta fuma tanihi Hosi ya Mfumo wa Xikwembu. Va ta pfuniwa leswaku va va ni rihanyo ni mianakanyo leswi hetisekeke.—Nhlav. 21:3-5.
18 Loko hi tikombisa hi tshembekile eka ndzingo wo hetelela emakumu ka Mfumo wa Yesu wa Gidi ra Malembe, a hi nge he tlheli hi va ni xivangelo xo va hi nga swi tshembi leswi vuriweke hi van’wana. (Nhlav. 20:7-10) Ina un’wana ni un’wana u ta vula Ina kasi E-e un’wana ni un’wana ta vula E-e. Un’wana ni un’wana la nga ta va a hanya hi nkarhi wolowo, u ta n’wi tekelela hi ku helela Tata wa hina wa rirhandzu la nga etilweni Yehovha, “Xikwembu xa ntiyiso.”—Ps. 31:5.
