1. Vafundhisi va Vujagana va endle yini loko ku ri ni nyimpi?

XANA i ku rhandza ka Xikwembu leswaku Vakreste va ntiyiso va ya enyimpini va ya dlaya vanhu va le matikweni man’wana? Eka malembe ya 100 lama hundzeke, vanhu vo tala lava tivulaka Vakreste va dlayanile enyimpini. Vafundhisi va Makhatoliki va katekise masocha ni matlhari ya wona loko ma lwa ni Makhatoliki ya le tikweni rin’wana. Ni vafundhisi va Maprotestente va endle leswi fanaka. Nyimpi ya Vumbirhi ya Misava i xikombiso lexikulu xa ku dlayana loku veke kona.

2, 3. Timbhoni ta Yehovha ti endle yini hi nkarhi wa Nyimpi ya Vumbirhi ya Misava ni le ndzhaku ka yona, naswona ha yini?

² Timbhoni ta Yehovha ti endle yini hi nkarhi wolowo wa nyimpi? Matimu ma kombisa leswaku a ti hlanganyelanga enyimpini. Ha yini? Ngopfu-ngopfu hikwalaho ka xikombiso ni tidyondzo ta Yesu. U te: “Hinkwavo va ta tiva leswaku mi vadyondzisiwa va mina, loko mi rhandzana.” (Yoh. 13:35) Ti tlhele ti tsundzuka nawu lowu kongomisaka lowu nga eka marito lawa muapostola Pawulo a ma tsaleleke Vakreste va le Korinto, ivi ti ma tirhisa exiyin’weni xa tona.—Hlaya 2 Vakorinto 10:3, 4.

³ Hikwalaho, Vakreste va ntiyiso lava leteleke ripfalo ra vona hi ku ya hi Bibele a va dyondzi nyimpi kumbe ku ya enyimpini. Hikwalaho  ka ku hanya tanihi Vakreste va ntiyiso, Timbhoni ta magidi leti nga vantshwa ni vanhu lavakulu, ta xinuna ni ta xisati ti xanisiwile. To tala ta tona ti xanisiwile etikampeni ta nxaniso ni le makhotsweni. Hi nkarhi wa ku fuma ka Manazi eJarimani, tin’wana ti kale ti dlayiwa. Ku nga khathariseki ndlela ya tihanyi leyi Timbhoni ti khomiweke ha yona eYuropa, a ti byi rivalanga vutihlamuleri bya tona byo chumayela mahungu lamanene ya Mfumo wa Yehovha. Ti endle ntirho wolowo hi ku tshembeka—emakhotsweni, etikampeni ta nxaniso ni loko ti hlongoriwile etikweni. * Hi 1994, Timbhoni a ti hlanganyelanga eku yayarheriweni ka rixaka loku a ku fana ni nyimpi le Rwanda. A ti hlanganyelanga ni le nyimpini leya ha ku vaka kona le khale ka Yugoslavia.

4. Ku nga yi enyimpini ka Timbhoni ta Yehovha ku va khumbe njhani lava swi voneke?

⁴ Leswi Timbhoni ta Yehovha ti nga yangiki enyimpini hi nkarhi lowu wa nyimpi, vanhu va magidi emisaveni hinkwayo va khorwisekile leswaku Timbhoni ti rhandza Xikwembu ni vanhu-kulobye hi timbilu ta tona hinkwato. Hi marito man’wana, i Vakreste va ntiyiso. Kambe ku ni swivangelo swin’wana leswi khorwiseke vanhu vo tala leswaku loko va vona Timbhoni ta Yehovha, va vona Vakreste va ntiyiso.

5. Hi kwihi ku cinca loku valandzeri va Kreste vo sungula va langutaneke na kona?

⁵ Loko Yesu a sungula vutirheli byakwe, u kandziyise nkoka wo chumayela mahungu lamanene ya Mfumo wa Xikwembu. U hlawule vadyondzisiwa va 12 leswaku va sungula ntirho lowu, lowu hi ku famba ka nkarhi a wu ta endliwa emisaveni hinkwayo; endzhaku ka sweswo u letele vadyondzisiwa va 70. (Luka 6:13; 10:1) Vadyondzisiwa lava a va swi lunghekerile ku ya chumayela van’wana mahungu lamanene, va rhanga va dyondzisa Vayuda. Endzhaku ka sweswo, a va fanele va endla leswi a va nga swi langutelanga! Vadyondzisiwa va Yesu a va fanele va ya chumayela vanhu lava nga yimbangiki va matiko. Koloko a ku ta va ku cinca lokukulu eka vadyondzisiwa lava hisekaka va Vayuda!—Mint. 1:8.

6. I yini lexi endleke Petro a swi xiya leswaku Yehovha a nga yi hi nghohe?

⁶ Muapostola Petro u rhumiwe ku ya ekaya ka Korneliyo, munhu wa Matiko loyi a a nga yimbanga. Hi nkarhi wolowo, Petro u swi xiyile leswaku Xikwembu a xi yi hi nghohe. Korneliyo ni vandyangu wakwe va khuvuriwile. Vukreste a byi ri eku kuleni byi fika ni le nsin’wini leyintshwa; vanhu va matiko hinkwawo a va ta twa ntiyiso kutani va wu amukela. (Mint. 10:9-48) Hi nkarhi wolowo nsimu leyi a yi fanele yi chumayeriwa a yi ri emisaveni hinkwayo.

7, 8. Hi rihi goza leri tekiweke hi nhlengeletano ya Yehovha? (Vona xifaniso lexi nga eku sunguleni ka xihloko lexi.)

⁷ Eka matimu ya manguva lawa ya Timbhoni ta Yehovha, lava rhangelaka va seketela va tlhela va wu hlela hi ku hiseka ntirho wo chumayela ni wo dyondzisa mahungu lamanene emisaveni hinkwayo. Namuntlha, Timbhoni leti hisekaka ta kwalomu ka nhungu wa timiliyoni ti endla leswi ti nga swi kotaka leswaku ti twarisa rungula ra Kreste hi tindzimi to tlula 600, naswona nhlayo leyi yi le ku kuleni. Timbhoni ta Yehovha ti tiviwa hi ntirho wa tona wo chumayela hi yindlu ni yindlu ni hi ku chumayela eswitarateni, minkarhi yin’wana ti veka minkandziyiso ya tona ematafuleni ni le ka swigolonyana.

⁸ Vahundzuluxeri vo tlula 2 900 va leteriwe hi ndlela yo hlawuleka leswaku va hundzuluxela Bibele ni minkandziyiso leyi sekeriweke eBibeleni. A va hundzuluxeli hi tindzimi leti tekiwaka ti ri letikulu ntsena. Va hundzuluxela ni hi tindzimi ta madzana leti nga tivekiki ngopfu leti vulavuriwaka hi vanhu va timiliyoni. Hi xikombiso, le Spain vanhu va timiliyoni va le Catalonia va vulavula Xicatalan siku ni siku. Masiku lawa, vanhu vo tala va sungule ku tirhisa Xicatalan le Andorra, eAlicante, eSwihlaleni swa Balearic ni le Valencia.  Sweswi Timbhoni ta Yehovha ti humesa minkandziyiso leyi sekeriweke eBibeleni hi Xicatalan naswona minhlangano ya Vukreste yi khomiwa hi ririmi leri khumbaka timbilu ta vanhu va le Catalonia.

9, 10. I yini leswi kombisaka leswaku nhlengeletano ya Xikwembu yi lava leswaku vanhu hinkwavo va dyondza ntiyiso?

⁹ Ntirho lowu wo hundzuluxela ni wo dyondzisa vanhu hi tindzimi ta vona wu endliwa emisaveni hinkwayo. Etikweni ra Mexico ku vulavuriwa Xipaniya kambe ku ni vanhu vo tala lava vulavulaka tindzimi tin’wana. Vamaya i van’wana va vanhu volavo. Rhavi ra le Mexico ri avele ntlawa wa vahundzuluxeri va Ximaya leswaku va ya tshama exiphen’wini xa tiko laha va nga vulavulaka va tlhela va twa ririmi rolero siku ni siku. Xikombiso xin’wana i Xinepali, ku nga rin’wana ra tindzimi leti vulavuriwaka eNepal, laha ku nga ni vaaki vo tlula 29 wa timiliyoni. Etikweni rolero ku vulavuriwa tindzimi ta kwalomu ka 120, kambe vanhu vo tlula khume ra timiliyoni va vulavula Xinepali naswona van’wana vo tala va xi tiva hambileswi xi nga riki ririmi ra vona. Minkandziyiso ya hina leyi sekeriweke eBibeleni yi humesiwa ni hi ririmi rolero.

¹⁰ Nhlengeletano ya Yehovha yi wu teka wu ri wa nkoka ntirho wo chumayela mahungu lamanene ya Mfumo emisaveni hinkwayo, hilaha swi kombisiwaka hakona hi ntirho wo hundzuluxela lowu endliwaka namuntlha hi tindzimi to tala. Vanhu va fambiseriwe swiphephana, tibroxara ni timagazini ta timiliyoni to tala mahala, eka matsima lama veke kona emisaveni hinkwayo. Ntirho lowu wu seketeriwa hi minyikelo ya ku tirhandzela ya Timbhoni ta Yehovha, leti landzelaka xileriso xa Yesu lexi nge: “Mi amukele mahala, nyikani mahala.”—Mat. 10:8.

11, 12. Ntirho wo chumayela lowu endliwaka emisaveni hinkwayo hi Timbhoni ta Yehovha wu va khumbe njhani van’wana?

¹¹ Leswi Timbhoni ta Yehovha ti nga vachumayeri ni vadyondzisi lava nga Vakreste lava tinyiketeleke, ta khorwiseka swinene leswaku ti kume ntiyiso lerova ti titsona swilo swo tala leswaku ti ta chumayela vanhu va matiko hinkwawo ni va mindhavuko hinkwayo. To tala ti olovise vutomi bya tona, ti dyondze ririmi rin’wana ti tlhela ti hanya hi ku landza ndhavuko wun’wana leswaku ti ta kota ku endla ntirho lowu wa Vukreste lowu nga wa nkoka. Ntirho lowu wo chumayela ni ku dyondzisa lowu endliwaka ematikweni hinkwawo i xivangelo xin’wana lexi khorwisaka vanhu vo tala leswaku Timbhoni ta Yehovha i valandzeri va ntiyiso va Kreste Yesu.

¹² Timbhoni ti endla swilo leswi hinkwaswo  hikuva ta khorwiseka leswaku ti kume ntiyiso. Kambe i yini swin’wana leswi khorwiseke vanhu va timiliyoni leswaku Timbhoni ta Yehovha ti kume ntiyiso?—Hlaya Varhoma 14:17, 18.

13. Timbhoni ti hlayise nhlengeletano ya tona yi basile hi ndlela yihi?

¹³ Hi nga vuyeriwa hi leswi vuriweke hi Vakreste van’wana lava tinyiketeleke va le nkarhini wa hina lava khorwisekaka leswaku va kume ntiyiso. Munhu un’wana loyi a nga ni nkarhi wo leha a tirhela Yehovha u phofule ndlela leyi a titwaka ha yona a ku: “Ku endliwa matshalatshala lamakulu leswaku vanhu lava nga le nhlengeletanweni ya Yehovha va tshama va basile emahanyelweni naswona va nga ri na xisandzu, ku nga khathariseki leswaku i mani la faneleke a nyikiwa ndzayo kumbe a tshinyiwa.” Vanhu va Yehovha va swi kotisa ku yini ku fikelela nawu lowu lowu tlakukeke? Un’wana ni un’wana u yingisa milawu leyi tsariweke eRitweni ra Xikwembu a tlhela a tekelela Yesu ni vadyondzisiwa vakwe. Hikwalaho, i vanhu va nga ri vangani eka Timbhoni ta Yehovha lava bohekeke ku hlongoriwa evandlheni ra Vukreste hikwalaho ka leswi va aleke ku hanya hi ku landza milawu ya Xikwembu. Vunyingi bya Timbhoni ta Yehovha ti hanya hi milawu ya Xikwembu—ku katsa ni vanhu lava khale a va hanya hi ndlela leyi nga amukelekiki eka Xikwembu kambe va hundzukeke.—Hlaya 1 Vakorinto 6:9-11.

14. Vanhu vo tala lava a va susiwile evandlheni va endle yini naswona ku ve ni vuyelo byihi?

¹⁴ Ku vuriwa yini hi lava swi boheke leswaku va hlongoriwa evandlheni, leswaku ku landzeriwa nkongomiso wa le Matsalweni? Magidi ya vona va hundzukile eka mahanyelo ya vona lama nga riki ya Vukreste naswona va tlhele va amukeriwa evandlheni. (Hlaya 2 Vakorinto 2:6-8.) Ku namarhela nawu lowu tlakukeke wa le Bibeleni wa mahanyelo swi endle leswaku vandlha ra Vukreste ri va leri baseke, leswi endlaka leswaku vanhu va ri tshemba. Leswi Timbhoni ta Yehovha ti namarhelaka milawu ya Xikwembu, swi khorwise vo tala leswaku ti kume ntiyiso—ku hambana swinene ni vanhu lava pfumeleriwaka ku endla leswi va swi lavaka etikerekeni.

15. I yini lexi khorwiseke makwerhu un’wana leswaku u kume ntiyiso?

¹⁵ Ha yini Timbhoni tin’wana leti nga ni ntokoto ti khorwiseka leswaku ti kume ntiyiso? Makwerhu un’wana wa xinuna loyi a nga ni malembe ya 54 u te: “Ku sukela loko ndza ha ri muntshwa a ndzi khorwiseka leswaku ripfumelo ra mina ri sekeriwe eka tiphuphu kumbe tidyondzo tinharhu ta xisekelo: (1) leswaku Xikwembu xi kona; (2) leswaku xi huhutele Bibele; ni (3) leswaku xi tirhisa vandlha ra Vukreste ra Timbhoni ta Yehovha namuntlha xi tlhela xi ri katekisa. Loko ndzi ri karhi ndzi dyondza eka malembe lama hundzeke, minkarhi hinkwayo ndzi ringete ku kambela tiphuphu toleto naswona ndzi tivutisile loko ti simekiwe emisaveni leyi tiyeke hakunene. Lembe ni lembe ku va ni vumbhoni lebyi kombisaka leswaku phuphu yin’wana ni yin’wana yi kule swinene, leswi tiyisaka ripfumelo ra mina ni ku endla leswaku ndzi khorwiseka swinene leswaku hi kume ntiyiso.”

16. Ha yini makwerhu un’wana wa xisati a khorwiseka leswaku u kume ntiyiso?

 ¹⁶ Makwerhu un’wana wa xisati la tekiweke loyi sweswi a tirhaka entsindza wa hina le New York u vule leswi malunghana ni nhlengeletano ya Yehovha: “Hi yona ntsena leyi hi xivindzi yi byelaka van’wana hi vito ra Yehovha. Sweswo swa twala loko hi tsundzuka leswaku vito ra Xikwembu ri humelela minkarhi ya kwalomu ka 7 000 eBibeleni! Ndza xi tlangela xikhutazo lexi kumekaka eka 2 Tikronika 16:9 lexi nge: ‘Loko ku ri Yehovha, mahlo yakwe ma famba-famba emisaveni hinkwayo leswaku a kombisa ntamu wakwe eka lava mbilu ya vona yi hetisekeke eka yena.’” U ya emahlweni a ku: “Ntiyiso wu ndzi kombe ndlela leyi ndzi nga vaka ni mbilu leyi hetisekeke ha yona leswaku Yehovha a ta kombisa ntamu wakwe eka mina. Vuxaka bya mina na Yehovha i bya risima swinene eka mina. Naswona ndza xi tlangela xiphemu lexi endliwaka hi Yesu xo endla leswaku ndzi kota ku tiva Xikwembu kahle ku nga swona leswi ndzi tiyisaka.”

17. I yini lexi munhu loyi a tshameke a pfumela leswaku Xikwembu a xi kona a khorwisekaka ha xona naswona ha yini?

¹⁷ Munhu un’wana loyi a tshameke a pfumela leswaku Xikwembu a xi kona u tiphofurile a ku: “Swilo leswi tumbuluxiweke swa ndzi khorwisa leswaku Xikwembu xi lava leswaku vanhu va tiphina hi vutomi, hikwalaho a xi nge pfumeleli ku xaniseka leswaku ku va kona hilaha ku nga heriki. Nakambe, loko misava yi ri karhi yi ya emahlweni yi nga xi xiximi Xikwembu, ripfumelo, ku hiseka ni rirhandzu ra vanhu va Yehovha swi ya swi kula. I moya wa Yehovha ntsena lowu nga endlaka hlori leri ra manguva lawa.”—Hlaya 1 Petro 4:1-4.

18. U titwa njhani hi leswi vuriweke hi vamakwerhu van’wana vambirhi?

¹⁸ Makwerhu un’wana loyi a nga ni malembe yo tala a ri Mbhoni u hlamusele swivangelo leswi endleke a pfumela ntiyiso lowu hi wu chumayelaka a ku: “Loko ndzi ri karhi ndzi dyondza ndzi khorwisekile leswaku Timbhoni ti endle matshalatshala lamakulu leswaku ti tlhelela eka ntila wa Vakreste va le minkarhini ya vaapostola. Loko ndzi ri karhi ndzi endzela matiko yo hambana-hambana, ndzi tivonele hi ya mina vun’we lebyi Timbhoni ta Yehovha ti nga na byona emisaveni hinkwayo. Ntiyiso lowu nga le Bibeleni wu ndzi endle ndzi eneriseka wu tlhela wu ndzi tisela ntsako.” Loko makwerhu loyi a nga ni malembe yo tlula 60 a vutisiwile leswaku ha yini a khorwiseka leswaku u kume ntiyiso, u vulavule swinene hi Yesu Kreste, a ku: “Hi byi kambisise hi vukheta vutomi ni vutirheli bya Yesu kutani ha xi tlangela xikombiso xa yena. Hi endle mindzulamiso evuton’wini bya hina leswaku hi tshinela eka Xikwembu ha Kreste Yesu. Hi teka gandzelo ra nkutsulo ra Kreste tanihi xisekelo xa ku ponisiwa. Naswona ha swi tiva leswaku u pfuxiwile eku feni. Hi ni vumbhoni bya vanhu lava voneke mhaka yoleyo hi mahlo.”—Hlaya 1 Vakorinto 15:3-8.

19, 20. (a) Hi byihi vutihlamuleri lebyi Pawulo a byi boxeke loko a tsalela vandlha ra le Rhoma? (b) Hi rihi lunghelo leri hi nga na rona leswi hi nga Vakreste lava tinyiketeleke?

¹⁹ Leswi hi nga Vakreste lava rhandzaka vanhu-kulorhi, a hi nge tshami ni vutivi bya risima bya ntiyiso hi nga byi byeli van’wana. Pawulo u byele vamakwavo va le vandlheni ra le Rhoma a ku: “Loko u ri vula erivaleni ‘rito leri nga enon’wini wa wena n’wini,’ leswaku Yesu i Hosi, ni loko u kombisa ripfumelo embilwini ya wena ra leswaku Xikwembu xi n’wi pfuxile eka lava feke, u ta ponisiwa. Hikuva munhu u kombisa ripfumelo hi mbilu leswaku a va la lulameke, kambe u vula erivaleni hi nomu wa yena leswaku a ponisiwa.”—Rhom. 10:9, 10.

²⁰ Leswi hi nga Timbhoni ta Yehovha leti tinyiketeleke, ha khorwiseka leswaku hi kume ntiyiso naswona ha swi tiva leswaku hi ni lunghelo ro dyondzisa van’wana mahungu lamanene ya Mfumo wa Xikwembu. Loko hi ri karhi hi chumayela, onge van’wana va nga tsakisiwa hi leswi hi swi dyondzisaka leswi humaka eBibeleni va tlhela va tsakisiwa hi ku khorwiseka ka hina.