1. Muapostola Yohane u hi khutaze leswaku hi anakanya hi yini naswona ha yini?

MUAPOSTOLA YOHANE u hi khutaze leswaku hi anakanyisisa hi ndlela leyikulu leyi Yehovha a hi rhandzaka ha yona. Ha hlaya eka 1 Yohane 3:1: “Vonani rirhandzu ronghasi leri Tatana a hi nyikeke rona.” Loko hi anakanyisisa hi ndlela leyi Yehovha a hi rhandzaka ha yona ni ndlela leyi a swi kombisaka ha yona leswaku wa hi rhandza, swi endla leswaku hi tshinela eka yena hi tlhela hi n’wi rhandza swinene.

2. Ha yini van’wana swi va tikela ku twisisa leswaku Xikwembu xa va rhandza?

² Lexi twisaka ku vava, van’wana a va swi twisisi leswaku Xikwembu xi nga va rhandza. Va anakanya leswaku Xikwembu a xi na mhaka na vanhu. Va nga ha anakanya leswaku Xikwembu xo endla milawu ntsena xi tlhela xi xupula lava nga xi yingisiki. Hikwalaho ka tidyondzo ta mavunwa, van’wana va anakanya leswaku Xikwembu xi ni tihanyi ni leswaku a swi koteki ku xi rhandza.  Van’wana va anakanya leswaku Xikwembu xi rhandza vanhu hinkwavo ku nga khathariseki leswaku va endla yini. Kambe ku dyondza ka wena Bibele swi ku pfunile leswaku u tiva ntiyiso hi Yehovha. Wa swi tiva leswaku rirhandzu i mfanelo ya yena leyikulu ni leswaku u nyikele hi N’wana wakwe leswaku a ku kutsula. (Yohane 3:16; 1 Yohane 4:8) Kambe hikwalaho ka swilo leswi tshameke swi ku humelela, swi nga ha ku tikela ku twisisa ndlela leyi Yehovha a ku rhandzaka ha yona.

3. I yini leswi nga ta hi pfuna ku twisisa ndlela leyi Yehovha a hi rhandzaka ha yona?

³ Leswaku hi twisisa ndlela leyi Yehovha a hi rhandzaka ha yona, hi fanele hi rhanga hi twisisa leswaku Yehovha hi yena a hi vumbeke. U hi nyike vutomi. (Hlaya Pisalema 100:3-5.) Hi yona mhaka Bibele yi vulaka leswaku munhu wo sungula i “n’wana wa Xikwembu.” (Luka 3:38) Nakambe Yesu u hi dyondzise ku vitana Yehovha leswaku i “Tata wa hina la nge matilweni.” (Matewu 6:9) Hikwalaho, Yehovha i Tata wa hina naswona u hi rhandza hi ndlela leyi tatana lonene a rhandzaka vana va yena ha yona.

4. (a) Yehovha i Tatana wa njhani? (b) Hi ta bula hi yini exihlokweni lexi ni lexi landzelaka?

⁴ Van’wana swa va tikela ku anakanya leswaku tatana i munhu loyi a nga ni rirhandzu. Va nga ha va va tsundzuka swilo swo vava leswi va humeleleke loko va ha ri vatsongo hileswi tata wa vona a a va khome hi tihanyi. Yehovha a nge pfuki a swi endlile sweswo eka vana vakwe. I Tatana lonene ku tlula hinkwavo. (Pisalema 27:10) U hi rhandza swinene naswona u hi khathalela hi tindlela to tala ngopfu. Loko hi titwa hi rhandziwa hi Yehovha, swi ta endla leswaku hi n’wi rhandza swinene. (Yakobo 4:8) Exihlokweni lexi, hi ta tlhuvutsa tindlela ta mune leti Yehovha a kombisaka ha tona leswaku wa hi rhandza. Naswona exihlokweni lexi landzelaka, hi ta vona tindlela ta mune leti hi nga kombisaka ha tona leswaku ha n’wi rhandza.

5. I yini leswi Xikwembu xi swi nyikeke vanhu hinkwavo?

⁵ Loko muapostola Pawulo a ri eAtena, le Greece, u xiye leswaku a ku ri ni swifaniso swo tala swa hava ni leswaku vanhu a va tshemba leswaku swikwembu swa vona hi swona swi va nyikeke vutomi. Hikwalaho u va byele hi “Xikwembu lexi endleke misava ni swilo hinkwaswo leswi nga eka yona.” U vule leswaku Xikwembu xi “nyika vanhu hinkwavo vutomi ni ku hefemula ni swilo hinkwaswo” ni leswaku “ha xona hi ni vutomi, ha famba hi tlhela hi va kona.” (Mintirho 17:24, 25, 28) Yehovha u hi nyika hinkwaswo leswi hi swi lavaka leswaku hi hanya hi tlhela hi tsakela vutomi. Anakanya hi swilo swin’wana leswi a hi nyikeke swona hikwalaho ka leswi a hi rhandzaka.

6. I kaya ra njhani leri Yehovha a hi nyikeke rona? (Vona xifaniso lexi nga eku sunguleni ka xihloko lexi.)

⁶ Hi xikombiso, Yehovha u hi lunghiselele kaya ro saseka. (Pisalema 115:15, 16) Pulanete ya hina ya misava yi tikomba yi hambane swinene ni tipulanete hinkwato leti a ti vumbeke. Vativi va sayense va ye exibakabakeni naswona va tshubule tipulanete to tala, kambe a va si yi kuma pulanete yin’wana leyi nga ni swilo hinkwaswo leswi vanhu va swi lavaka leswaku va hanya. Yehovha u hi nyike leswi hi swi lavaka leswaku hi ta hanya a tlhela a endla leswaku misava yi va yo saseka, leyi sirhelelekeke ni leyi hi nga tiphinaka hi vutomi eka yona. (Esaya 45:18) Loko hi anakanya hi kaya leri Yehovha, Tata wa hina a hi nyikeke rona, ha swi vona leswaku wa hi rhandza hakunene.—Hlaya Yobo 38:4, 7; Pisalema 8:3-5.

7. Ndlela leyi Yehovha a hi vumbeke ha yona yi swi kombisa njhani leswaku wa hi rhandza hakunene?

 ⁷ Ndlela yin’wana leyi Yehovha a kombiseke ha yona leswaku wa hi rhandza hileswi a hi vumbeke hi ri ni vuswikoti byo n’wi tekelela. (Genesa 1:27) Leswi swi vula leswaku hi nga vona ndlela leyi a hi rhandzaka ha yona kutani na hina hi kombisa ndlela leyi hi n’wi rhandzaka ha yona. Wa swi tiva leswaku leswi hi swona swi hi endlaka hi tsaka hakunene. Phela, vana va tsaka swinene loko va swi xiya leswaku vatswari va vona va va rhandza. Nakambe tsundzuka leswaku Yesu u hi dyondzise leswaku hi ta tsaka loko hi ri ni vuxaka lebyikulu na Yehovha, Tata wa hina. (Matewu 5:3) U hi nyika ‘swilo hinkwaswo leswaku hi tiphina.’ Swi le rivaleni leswaku wa hanana naswona wa hi rhandza swinene.—1 Timotiya 6:17; Pisalema 145:16.

8. Ha yini hi lava leswaku Yehovha a hi dyondzisa?

⁸ Vatatana va rhandza vana va vona naswona a va swi lavi leswaku va hambukisiwa kumbe  va kanganyisiwa. Kambe vatswari vo tala namuntlha a va yi tirhisi milawu ya Bibele yo hambanisa leswinene ni leswo biha. Hikwalaho a va va kongomisi kahle vana va vona, leswi hakanyingi swi endlaka leswaku va nga tsaki naswona va pfilunganyeka. (Swivuriso 14:12) Hambiswiritano, Yehovha u nyika vana vakwe nkongomiso lowunene hikuva i “Xikwembu xa ntiyiso.” (Pisalema 31:5) Wa swi tsakela ku hi dyondzisa ntiyiso malunghana na yena. U hi dyondzisa ni ndlela leyi hi faneleke hi n’wi gandzela ha yona a tlhela a hi komba ndlela leyinene yo hanya. (Hlaya Pisalema 43:3.) Kutani, hi swihi swilo leswi Yehovha a hi dyondziseke swona leswi kombisaka ndlela leyi a hi rhandzaka ha yona?

9, 10. (a) Ha yini Yehovha a hi dyondzisa malunghana na yena? (b) I yini leswi a hi dyondzisaka swona malunghana ni xikongomelo xa yena hi hina?

⁹ Xo sungula, Yehovha u hi dyondzisa malunghana na yena. U lava leswaku hi n’wi tiva. (Yakobo 4:8) Hikwalaho u hi byela vito ra yena. Entiyisweni, Bibele yi boxa vito ra yena swinene ku tlula mavito hinkwawo. Yehovha u tlhela a hi byela leswaku i Munhu wa muxaka muni. Loko hi languta swilo leswi a swi vumbeke, hi dyondza leswaku u ni matimba naswona u tlharihile. (Varhoma 1:20) Naswona loko hi hlaya Bibele, hi dyondza ndlela leyi a lulameke ha yona ni leyi a hi rhandzaka ha yona. Loko hi ya hi tiva timfanelo ta Yehovha, hi tshinela eka yena.

¹⁰ Yehovha u tlhela a hi dyondzisa hi xikongomelo xakwe. U hi byela leswaku hi xiphemu xa ndyangu wakwe. U tlhela a hi hlamusela leswi a swi languteleke eka hina leswaku hi ta tirha ni un’wana ni un’wana wa le ndyangwini wakwe hi vun’we ni hi ku rhula. Bibele yi swi veka erivaleni leswaku Xikwembu a xi hi vumbanga hi ri ni mfanelo yo tiendlela xiboho xo tiva leswinene ni leswo biha. (Yeremiya 10:23) Yehovha wa swi tiva leswi nga hi vuyerisaka. Kutani hi nga va ni ku rhula hi tlhela hi hanya vutomi lebyi enerisaka ntsena loko hi amukela vulawuri bya yena hi tlhela hi n’wi yingisa. Yehovha u hi dyondzise ntiyiso lowu wa nkoka hikuva wa hi rhandza.

11. Tata wa hina la hi rhandzaka u hi byela yini hi vumundzuku?

¹¹ Tatana la nga ni rirhandzu u anakanyisisa hi vumundzuku bya vana vakwe. U lava leswaku va hanya vutomi lebyi enerisaka. Lexi twisaka ku vava, vanhu vo tala namuntlha va vilela hi vumundzuku naswona vo tala va tirhisa vutomi bya vona va tirhela swilo leswi nga ta hela. (Pisalema 90:10) Ha swi tlangela leswi Yehovha, Tata wa hina a hi dyondziseke ku hanya vutomi lebyi enerisaka sweswi a tlhela a hi tshembisa vumundzuku lebyi tsakisaka!

12. Yehovha u ringete njhani ku pfuna Kayini na Baruku?

¹² Loko Yehovha a xiye leswaku Kayini a a ri ekhombyeni ro endla nchumu wo biha swinene, u ringete ku n’wi pfuna hi ku n’wi vutisa a ku: “Hikwalaho ka yini u hlundzuke ngopfu, naswona hikwalaho ka yini nghohe ya wena yi hlunamile? Loko u hundzuka u endla leswinene, xana u nge tlakusiwi?” (Genesa 4:6, 7) Kayini a nga pfumelanga ku pfuniwa hi Yehovha naswona u xanisekile hikwalaho ka sweswo.  (Genesa 4:11-13) Hi nkarhi wun’wana Yehovha u xiye leswaku langutelo leri hoxeke ra Baruku a ri n’wi endla a karhala a tlhela a hela matimba. Hikwalaho Yehovha u byele Baruku leswaku ndlela leyi a a anakanya ha yona a yi hoxile ni leswaku a a fanele a cinca. Baruku u yingise ndzayo ya Yehovha naswona yi ponise vutomi bya yena.—Yeremiya 45:2-5.

13. Malandza ya Yehovha yo tshembeka ma dyondze yini loko ma ringiwa?

¹³ Yehovha wa hi kongomisa a tlhela a hi tshinya hikuva wa hi rhandza. A nga hi tshinyi loko swi fanerile ntsena, kambe u tlhela a hi letela. (Vaheveru 12:6) EBibeleni, hi hlaya hi malandza yo tshembeka lawa Yehovha a ma leteleke leswaku ma va vanhu vo antswa. Hi xikombiso, Yosefa, Muxe na Davhida va langutane ni swiyimo swo tika swinene. Yehovha a a ri na vona loko va ringiwa. Naswona swilo leswi va swi dyondzeke loko va ringiwa swi va pfunile loko Yehovha a va nyika vutihlamuleri lebyikulu. Loko hi hlaya eBibeleni hi ndlela leyi Yehovha a seketelaka vanhu vakwe ni ku va letela ha yona, ha swi vona leswaku wa hi rhandza hakunene.—Hlaya Swivuriso 3:11, 12.

14. Yehovha u hi kombisa njhani leswaku wa hi rhandza loko hi endla swihoxo?

¹⁴ Yehovha u ya emahlweni a hi kombisa rirhandzu hambiloko hi endla swihoxo. Loko hi yingisa loko a hi tshinya hi tlhela hi hundzuka, u ta hi rivalela “hi ndlela leyikulu.” (Esaya 55:7) Xana sweswo swi vula yini? Leswi Davhida a swi vuleke malunghana ni ndlela leyi Yehovha a rivalelaka ha yona swi kombisa leswaku hi ni Tatana la nga ni musa: “Yena la ku rivalelaka xidyoho xa wena hinkwaxo, la horisaka mavabyi ya wena hinkwawo, la kutsulaka vutomi bya wena emugodini, la ku tlhandlekaka harhi ya musa wa rirhandzu ni tintswalo. Kukota leswi vuhuma-dyambu byi nga ekule ni vupela-dyambu, hi ndlela leyi fanaka, ku tlula ka hina milawu u ku veke ekule na hina.” (Pisalema 103:3, 4, 12) Yehovha wa hi tshinya a tlhela a hi kongomisa hi tindlela to hambanahambana. Loko u fanele u endla ku cinca ko karhi, xana u hatla u ku endla? Minkarhi hinkwayo tsundzuka leswaku Yehovha u hi tshinya hileswi a hi rhandzaka.—Pisalema 30:5.

15. Hi yihi ndlela yin’wana leyi Yehovha a kombisaka ha yona leswaku wa hi rhandza?

¹⁵ Tatana la nga ni rirhandzu u sirhelela ndyangu wakwe leswaku wu nga weli ekhombyeni. Sweswo hi leswi Yehovha, Tata wa hina a hi endlelaka swona. Mupisalema u vula leswi hi Yehovha: “U rindza mimoya-xiviri ya lava tshembekeke vakwe; wa va kutsula evokweni ra lavo homboloka.” (Pisalema 97:10) Anakanya hi mhaka leyi: Tanihi leswi u hatlaka u sirhelela mahlo ya wena hileswi ma nga ya nkoka eka wena, Yehovha u hatla a sirhelela vanhu vakwe hikuva i va nkoka eka yena.—Hlaya Zakariya 2:8.

16, 17. Yehovha u va sirhelele njhani vanhu vakwe va khale ni va namuntlha?

¹⁶ Ndlela yin’wana leyi Yehovha a sirheleleke vanhu va yena va khale ni va namuntlha ha yona, i ku tirhisa tintsumi takwe. (Pisalema 91:11) Hi vusiku byin’we ntsena, ntsumi yin’we yi dlaye masocha ya Vaasiriya ya  185 000 kutani yi ponisa vanhu va Xikwembu. (2 Tihosi 19:35) Enkarhini wa vaapostola, tintsumi ti ponise Petro, Pawulo ni van’wana ekhotsweni. (Mintirho 5:18-20; 12:6-11) Sweswinyana, ka ha ku va ni nyimpi yo chavisa etikweni rin’wana laha Afrika. A ku ri ni hasahasa etikweni rero hileswi vanhu a va lwa, va yiva, va pfinya va tlhela va dlayana. Hambileswi, vamakwerhu va nga dlayiwangiki, vo tala va vona va sale va nga ha ri na nchumu. Kambe hinkwavo va swi vonile leswaku Yehovha wa va rhandza naswona a va swi tiva leswaku wa va khathalela. Hambileswi va xanisekeke, a va ha tsakile. Loko vayimeri va ntsindza wa Timbhoni ta Yehovha va va endzerile kutani va va vutisa leswaku swi famba njhani, va te: “Swilo hinkwaswo swi famba kahle hikwalaho ko pfuniwa hi Yehovha.”

¹⁷ I ntiyiso leswaku malandza man’wana ya Yehovha, yo fana na mudyondzisiwa Stefano ni van’wana vo fana na yena, va file hileswi a va tshembekile. A hi minkarhi hinkwayo Yehovha a swi sivelaka swilo swo fana ni leswi. Kambe wa va sirhelela vanhu vakwe tanihi ntlawa hi ku va tsundzuxa hi tindlela to hambanahambana leti Sathana a ti tirhisaka ku va kanganyisa. (Vaefesa 6:10-12) Hi kuma switsundzuxo swoleswo eBibeleni ni le ka minkandziyiso leyi humaka enhlengeletanweni ya Yehovha. Hi xikombiso, hi tsundzuxiwa hi makhombo ya Internet, ya ku rhandza mali ni ya tifilimi, tibuku kumbe mintlangu leswi kucetelaka mahanyelo yo biha ni madzolonga. Swi le rivaleni leswaku Yehovha wa hi rhandza naswona u lava ku hi sirhelela.

18. U titwa njhani hi ndlela leyi Yehovha a ku rhandzaka ha yona?

¹⁸ Loko Muxe a anakanyisisa hi malembe hinkwawo lawa a ma heteke a ri karhi a tirhela Yehovha, a a tiyiseka leswaku Yehovha wa n’wi rhandza. Muxe u te: “Hi enerise nimixo hi musa wa wena wa rirhandzu, leswaku hi ta huwelela hi ku tsaka, hi ta tsaka emasikwini ya hina hinkwawo.” (Pisalema 90:14) Hi katekile leswi hi kotaka ku twisisa ni ku vona ndlela leyi Yehovha a hi rhandzaka ha yona. I lunghelo hakunene ku rhandziwa hi Yehovha! Hi titwa ku fana na muapostola Yohane loyi a nga te: “Vonani rirhandzu ronghasi leri Tatana a hi nyikeke rona.”—1 Yohane 3:1.