1, 2. Xana Matsalwa ma wu kombisa njhani nkoka wa rirhandzu?

RIRHANDZU i mfanelo leyikulu ya Yehovha Xikwembu. (1 Yohane 4:16) Yesu Kreste, loyi a nga xivumbiwa xakwe xo sungula, u hete malembe ya tibiliyoni a ri etilweni ni Tata wakwe naswona u tive leswaku Yehovha i Xikwembu xa rirhandzu. (Vakolosa 1:15) Yesu u kombise rirhandzu leri fanaka vutomi byakwe hinkwabyo, loko a ri etilweni ni loko a ri laha misaveni. Hikwalaho, hi nga tiyiseka leswaku Yehovha na Yesu minkarhi hinkwayo va ta fuma hi ndlela ya rirhandzu.

² Loko munhu un’wana a vutise Yesu leswaku a ku ri xihi xileriso lexikulu, Yesu u te: “‘U fanele u rhandza Yehovha Xikwembu xa wena hi mbilu ya wena hinkwayo ni hi moya-xiviri wa wena hinkwawo ni hi mianakanyo ya wena hinkwayo.’ Lexi hi xona xileriso lexikulu ni xo sungula eka hinkwaswo. Xa vumbirhi, lexi fanaka na xona, xi ri, ‘U fanele u rhandza  warikwenu kukota loko u tirhandza.’”—Matewu 22:37-39.

3. I mani ‘warikwerhu’?

³ I swa nkoka ku kombisa vanhu hinkwavo rirhandzu. Yesu u vule leswaku hi fanele hi rhandza Yehovha hi tlhela hi rhandza warikwerhu. Kambe i mani ‘warikwerhu’? Loko hi nghenele vukati, warikwerhu i nsati kumbe nuna wa hina. Warikwerhu i vamakwerhu evandlheni ku katsa ni vanhu lava hi hlanganaka na vona ensin’wini. Exihlokweni lexi, hi ta dyondza ndlela leyi hi nga kombisaka rirhandzu ha yona eka warikwerhu.

4. Vukati byi nga humelela njhani hambileswi hi nga hetisekangiki?

⁴ Yehovha u vumbe Adamu na Evha kutani a va hlanganisa. Byebyo a ku ri vukati byo sungula. Xikwembu a xi lava leswaku va va ni vukati lebyi tsakisaka va tlhela va tata misava hi vana va vona. (Genesa 1:27, 28) Hambiswiritano, endzhaku ka loko va nga xi yingisanga Xikwembu, vukati bya vona byi onhakile, naswona xidyoho ni rifu swi tlulele vanhu hinkwavo. (Varhoma 5:12) Nilokoswiritano, vukati byi nga humelela namuntlha. EBibeleni, Yehovha, Musunguri wa vukati u nyike vavasati ni vavanuna xitsundzuxo lexinene.—Hlaya 2 Timotiya 3:16, 17.

5. Rirhandzu i ra nkoka hi ndlela yihi evukatini?

⁵ Bibele yi kombisa leswaku rirhandzu ra xiviri i ra nkoka leswaku vuxaka byin’wana ni byin’wana byi va lebyi tsakisaka. Leswi swi tano ni le vukatini. Muapostola Pawulo u hlamusele rirhandzu ra xiviri loko a ku: “Rirhandzu ri ni mbilu yo leha ni musa. Rirhandzu a ri na mavondzo, a ri tikurisi, a ri tikukumuxi, a ri tikhomi hi ndlela leyi nga tengangiki, a ri lavi leswi vuyerisaka rona ntsena, a ri hlundzuki. A ri hlayisi mhaka yo biha. A ri tsaki hi leswi nga lulamangiki, kambe ri tsaka ni ntiyiso. Ri byarha swilo hinkwaswo, ri kholwa swilo hinkwaswo, ri va ni ntshembo eka swilo hinkwaswo, ri tiyisela swilo hinkwaswo. Rirhandzu a ri heli.” (1 Vakorinto 13:4-8) Loko hi anakanya hi marito ya Pawulo hi tlhela hi ma tirhisa, hi nga va ni vukati lebyi tsakisaka.

6, 7. (a) I yini leswi Bibele yi swi vulaka hi ku va nhloko? (b) Wanuna loyi a nga Mukreste u fanele a n’wi khoma njhani nsati wakwe?

⁶ Yehovha hi yena a endleke xiboho xa leswaku i mani loyi a faneleke a va nhloko ya ndyangu. Pawulo wa hlamusela: “Ndzi lava mi tiva leswaku nhloko ya wanuna un’wana ni un’wana i Kreste; kasi nhloko ya wansati i wanuna; kasi nhloko ya Kreste i Xikwembu.” (1 Vakorinto 11:3) Kambe Yehovha u langutele leswaku wanuna a va nhloko ya ndyangu leyi nga ni rirhandzu, a nga vi ni tihanyi. Yehovha u ni musa naswona i Nhloko leyi nga riki na vutianakanyi. Hikwalaho ka sweswo Yesu u xixima vulawuri bya Xikwembu xa rirhandzu. U te: “Ndza n’wi rhandza Tatana.” (Yohane 14:31) Yesu a a nga ta titwa hi ndlela yoleyo loko Yehovha a n’wi khome hi tihanyi.

⁷ Hambileswi wanuna a nga nhloko ya wansati, Bibele yi n’wi byela leswaku a xixima nsati wakwe. (1 Petro 3:7) Wanuna a nga swi endla njhani sweswo? A nga xiya leswi nsati wakwe a  swi lavaka ni leswi a swi rhandzaka. Bibele yi ri: “Vavanuna, hambetani mi rhandza vasati va n’wina, hilaha Kreste na yena a rhandzeke vandlha hakona kutani a tinyiketa hikwalaho ka rona.” (Vaefesa 5:25) Yesu u nyikele hambi ku ri hi vutomi bya yena hikwalaho ka valandzeri vakwe. Loko wanuna a ri nhloko leyi nga ni rirhandzu ku fana na Yesu, wansati swi ta n’wi olovela ku n’wi rhandza ni ku xixima swiboho leswi a swi endlaka.—Hlaya Tito 2:3-5.

8. Hi fanele hi titwa njhani hi vamakwerhu?

⁸ Namuntlha, vanhu va timiliyoni emisaveni hinkwayo va gandzela Yehovha. I vamakwerhu. Hi fanele hi titwa njhani hi vona? Bibele yi ri: “A hi endleleni hinkwavo leswi nga swinene, kambe ngopfu-ngopfu lava nga swin’we na hina eripfumelweni.” (Vagalatiya 6:10; hlaya Varhoma 12:10.) Muapostola Petro u tsale leswaku “ku yingisa ntiyiso” ku fanele ku endla leswaku hi va ni “xinakulobye xa vumakwerhu.” Petro na yena u byele Vakrestekulobye a ku: “Ku tlula hinkwaswo, rhandzanani hi rirhandzu ro enta.”—1 Petro 1:22; 4:8.

9, 10. Ha yini vanhu va Xikwembu va ri ni vun’we?

⁹ Nhlengeletano ya hina ya misava hinkwayo yi hlawulekile. Ha yini? Hikuva hi rhandza vamakwerhu hi rirhandzu ra xiviri. Xa nkoka swinene, leswi hi rhandzaka Yehovha ni ku yingisa milawu yakwe, wa hi seketela hi matimba  lamakulu swinene evuakweni hinkwabyo, ku nga moya wakwe lowo kwetsima. Moya wa Xikwembu wu hi pfuna leswaku hi va vamakwerhu lava nga ni vun’we bya xiviri emisaveni hinkwayo.—Hlaya 1 Yohane 4:20, 21.

¹⁰ Loko Pawulo a kandziyisa xilaveko xa leswaku Vakreste va rhandzana u tsale a ku: “Tiambexeni xinakulobye lexikulu xa tintswalo, musa, mianakanyo yo titsongahata, ku rhula, ni ku va ni mbilu yo leha. Hambetani mi lehiselana mbilu ni ku rivalelana hi ku ntshunxeka loko un’wana a ri ni xivangelo xa ku vilerisiwa hi un’wanyana. Tanihi leswi Yehovha a mi rivaleleke hi ku ntshunxeka, na n’wina endlani sweswo. Kambe, handle ka swilo leswi hinkwaswo, ambalani rirhandzu, hikuva i xiboho lexi hetisekeke xa vun’we.” (Vakolosa 3:12-14) Hakunene ha swi tlangela leswi “xiboho lexi hetisekeke xa vun’we” xi tirhaka exikarhi ka hina ku nga khathariseki mindhavuko ya hina!

11. I yini leswi nhlengeletano ya Xikwembu yi tiviwaka ha swona?

¹¹ Rirhandzu ra xiviri ni vun’we lebyi malandza ya Yehovha ma nga na byona swi endla leswaku vanhu va swi xiya leswaku ma le ka vukhongeri bya ntiyiso. Yesu u te: “Hinkwavo va ta tiva leswaku mi vadyondzisiwa va mina, loko mi rhandzana.” (Yohane 13:34, 35) Muapostola Yohane u tsale a ku: “Vana va Xikwembu ni vana va Diyavulosi va vonaka hi leswi: Mani na mani la nga hambetiki a famba hi ku lulama a nga humi eka Xikwembu, hambi ku ri loyi a nga rhandziki makwavo. Hikuva leri i rungula leri mi ri tweke ku sukela eku sunguleni, leswaku hi fanele hi rhandzana.” (1 Yohane 3:10, 11) Rirhandzu ni vun’we swi endla leswaku Timbhoni ta Yehovha ti tiviwa tanihi valandzeri Vakreste va ntiyiso, vanhu lava Xikwembu xi va tirhisaka ku chumayela mahungu lamanene ya Mfumo emisaveni hinkwayo.—Matewu 24:14.

12, 13. Lava “ntshungu lowukulu” va endla yini namuntlha naswona va ta kuma yini ku nga ri khale?

¹² Malandza ya Yehovha yo tala namuntlha i xiphemu xa “ntshungu lowukulu” lowu humaka eswiphen’wini swo hambanahambana swa misava naswona wu kombisa leswaku wu seketela Mfumo wa Xikwembu. Wu ‘huma enhlomulweni lowukulu, naswona wu hlantswe tinguvu ta wona to leha wu ti endla to basa hi ngati ya Xinyimpfana’ hi ku kombisa ripfumelo eka gandzelo ra nkutsulo ra Yesu. Lava “ntshungu lowukulu” va rhandza Yehovha ni N’wana wakwe naswona va tirhela Yehovha “nhlikanhi ni vusiku.”—Nhlavutelo 7:9, 14, 15.

¹³ Ku nga ri khale Xikwembu xi ta herisa misava yo homboloka hi nkarhi wa “nhlomulo lowukulu.” (Matewu 24:21; hlaya Yeremiya 25:32, 33.) Kambe Yehovha u ta sirhelela a tlhela a kongomisa malandza yakwe emisaveni  leyintshwa hikwalaho ka leswi a ma rhandzaka. Hilaha a tshembiseke hakona kwalomu ka malembe ya 2 000 la ma hundzeke, u “ta sula mihloti hinkwayo ematihlweni ya vona, rifu a ri nge he vi kona, hambi ku ri ku kolola, ni xirilo ni xitlhavi a swi nge he vi kona.” Xana u swi langutele hi mahlongati ku hanya eParadeyisini endzhaku ka loko vubihi, ku xaniseka ni rifu swi nga ha ri kona?—Nhlavutelo 21:4.

14. Ntshungu lowukulu wu kule ku fikela kwihi?

¹⁴ Eku sunguleni ka masiku yo hetelela hi 1914, a ku ri ni malandza ya Xikwembu ya magidi ma nga ri mangani ntsena. Ku nga khathariseki swiphiqo leswi ma langutaneke na swona ntlawa wolowo lowutsongo wa vamakwerhu lava totiweke wu chumayele mahungu lamanene ya Mfumo, hi ku susumetiwa hi ku rhandza warikwavo ni hi ku pfuniwa hi moya lowo kwetsima wa Xikwembu. Ku ve ni vuyelo byihi? Namuntlha ku le ku hlengeletiweni ka ntshungu lowukulu wa vanhu lava nga ni ntshembo wo hanya hilaha ku nga heriki laha misaveni. Ku ni Timbhoni ta kwalomu ka 8 000 000 emavandlheni yo tlula 115 400 emisaveni hinkwayo naswona nhlayo ya wona yi ya yi andza. Hi xikombiso, Timbhoni letintshwa to tlula 275 500 ti khuvuriwile hi lembe ra ntirho ra 2014. Hi xiringaniso sweswo swi vula leswaku hi vhiki a ku khuvuriwa vanhu va kwalomu ka 5 300.

15. Vanhu vo tala va ma twa njhani mahungu lamanene namuntlha?

¹⁵ Swa hlamarisa ku vona ndlela leyi vanhu vo tala va tweke mahungu lamanene ya Mfumo ha yona. Namuntlha minkandziyiso ya hina yi kumeka hi tindzimi to tlula 700. Xihondzo xo Rindza i magazini lowu hangalasiweke swinene emisaveni hinkwayo. Ku kandziyisiwa tikopi to tlula 52 000 000 n’hweti ni n’hweti naswona magazini lowu wu kumeka hi tindzimi ta 247. Buku leyi hi yi tirhiselaka ku dyondza ni vanhu Bibele leyi nge Xana Bibele Yi Dyondzisa Yini Hakunene? yi hundzuluxeriwe hi tindzimi to tlula 250. Ku fikela sweswi ku kandziyisiwe tikopi to tlula 200 000 000.

16. Ha yini nhlengeletano ya Yehovha yi ya emahlweni yi kula?

¹⁶ Nhlengeletano ya hina yi ya yi kula hikwalaho ka leswi hi nga ni ripfumelo eka Xikwembu naswona hi amukele Bibele tanihi Rito ra xona leri huhuteriweke. (1 Vatesalonika 2:13) Hi ya emahlweni hi tiphina hi mikateko ya Yehovha ku nga khathariseki rivengo ni nkaneto wa Sathana.—2 Vakorinto 4:4.

17, 18. Yehovha u langutele leswaku hi titwa njhani hi vanhu lava nga n’wi gandzeriki?

¹⁷ Vanhu va angula hi tindlela to hambanahambana loko hi va chumayela. Van’wana va hi yingisa, kasi van’wana va venga rungula ra hina. Yehovha u lava leswaku hi titwa njhani hi vanhu lava nga n’wi gandzeriki? Ku nga khathariseki leswaku vanhu va titwa njhani hi rungula ra hina, hi yingisa ndzayo leyi kumekaka eBibeleni. Yi ri: “Marito ya n’wina a ma ve ni nsovo nkarhi hinkwawo, ma lungiwe hi munyu, leswaku mi tiva ndlela leyi mi faneleke ku hlamula un’wana ni un’wana ha yona.” (Vakolosa 4:6) Hambiloko hi lwela ripfumelo ra hina, hi lava ku endla tano hi “moya wo rhula ni xichavo lexi enteke” hikuva hi rhandza warikwerhu.—1 Petro 3:15.

¹⁸ Hambiloko vanhu va hlundzuka kumbe va ala ku yingisa rungula ra hina, hi kombisa leswaku hi rhandza warikwerhu hi tlhela hi tekelela xikombiso xa Yesu. Loko Yesu “a tseketseriwa, a nga tlheriselanga hi ku tseketsela. Loko a xanisiwa, a nga xungetanga.” Ematshan’weni ya sweswo u tshembe Yehovha. (1 Petro 2:23) Hikwalaho, minkarhi hinkwayo hi  kombisa leswaku ha titsongahata kutani hi tirhisa ndzayo leyi nge: “Mi nga tlheriseli swo biha hi swo biha kumbe ku tseketsela hi ku tseketsela, kambe, ku ri na sweswo, katekisani.”—1 Petro 3:8, 9.

19. Hi fanele hi va khoma njhani valala va hina?

¹⁹ Ku titsongahata ku hi pfuna leswaku hi yingisa nawu wa nkoka lowu vuriweke hi Yesu. U te: “Mi swi twile leswaku ku vuriwe va ku, ‘U fanele u rhandza warikwenu u venga nala wa wena.’ Hambiswiritano, mina ndzi ri eka n’wina: Hambetani mi rhandza valala va n’wina, mi khongelela lava mi xanisaka; leswaku mi tikombisa mi ri vana va Tata wa n’wina la nge matilweni, tanihi leswi a tsuvukisaka dyambu ra yena eka vanhu vo homboloka ni lavanene naswona a nisaka mpfula yakwe ehenhla ka vanhu lava lulameke ni lava nga lulamangiki.” (Matewu 5:43-45) Tanihi malandza ya Xikwembu, hi fanele hi rhandza valala va hina ku nga khathariseki leswaku va hi khoma njhani.

20. Hi swi tivisa ku yini leswaku ku rhandza Yehovha ni warikwerhu swi ta tata misava hinkwayo? (Vona xifaniso lexi nga eku sunguleni ka xihloko lexi.)

²⁰ Minkarhi hinkwayo, hi fanele hi kombisa leswaku hi rhandza Yehovha ni warikwerhu. Hambiloko vanhu va hi kaneta va tlhela va kaneta rungula ra hina, ha va pfuna loko va lava ku pfuniwa. Muapostola Pawulo u tsarile: “Mi nga koloti munhu xanchumu, loko ku nga ri ku rhandzana; hikuva loyi a rhandzaka munhukulobye u wu hetisisile nawu. Hikuva nxaxamelo wa milawu leyi nge, ‘U nga tshuki u endla vuoswi, u nga tshuki u dlaya hi vomu, u nga tshuki u yiva, u nga tshuki u navela,’ ni xileriso xin’wana ni xin’wana lexi nga kona, swi katsakanyiwa hi rito leri ri nge, ‘U fanele u rhandza warikwenu kukota loko u tirhandzaka.’ Rirhandzu a ri endli leswo biha eka warikwavo; hikokwalaho, rirhandzu i ku hetiseka ka nawu.” (Varhoma 13:8-10) Emisaveni leyi nga riki na vun’we, ya madzolonga ni leyo homboloka leyi lawuriwaka hi Sathana, malandza ya Xikwembu ma kombisa rirhandzu ra ntiyiso eka warikwavo. (1 Yohane 5:19) Endzhaku ka loko Yehovha a lovise Sathana ni madimona yakwe ku katsa ni misava leyi yo homboloka, misava hinkwayo yi ta tala hi rirhandzu. Mayana mikateko leyi nga ta va kona loko hinkwavo emisaveni va rhandza Yehovha ni warikwavo!