Pfuna N’wana Wa Wena A Tiyiselela Gome Ra Ku Feriwa

EKA xitolo xin’wana lexi xavisaka tibuku lexi vanhu va tshamaka va ri karhi va khitikanela eka xona, manana un’wana la karhatekeke u byele muxavisi wa tibuku a ku: “U ni xitolo lexi nga lo mphaa, hi tibuku kambe ku hava ni yin’we leyi nga pfunaka n’wana wa mina!” Manana loyi a a lava nkongomiso lowu nga ta pfuna n’wana wakwe wa jaha leswaku a tiyiselela gome leri a a ri na rona hikwalaho ko feriwa hi xirho xa ndyangu.

Manana loyi a a ri ni xivangelo lexi twalaka xo karhateka. Hakunene swa tika ku va n’wana a xiya leswaku munhu loyi a n’wi rhandzaka u file! Vana va kula kahle loko va khathaleriwa hi swirho swa mindyangu ya vona, kambe munhu loyi n’wana a n’wi rhandzaka swinene a nga ha fa. Loko u ri mutswari, xana u nga n’wi pfuna njhani n’wana wa wena loko munhu loyi a n’wi rhandzaka a ri kusuhi ni ku fa kumbe se a file?

I ntiyiso leswaku loko u feriwa hi munhu loyi u n’wi rhandzaka, wena hi wexe u nga ha va u ringeta ku tiyiselela ku feriwa koloko; u nga ha twa ku vava u tlhela u karhateka. Hambiswiritano, a wu fanelanga u rivala leswaku n’wana wa wena u lava nseketelo wa wena. Buku yin’wana leyi humesiweke hi xibedlhele xa le xifundzheni xa Minnesota le U.S.A., lexi khathalelaka vanhu lava nga kusuhi ni ku fa yi ri: “Vana va twa swilo swin’wana leswi vanhu va swi vulaka hi rifu naswona hakanyingi a va swi twisisi kahle kumbe va ehleketa nchumu lowu hoxeke.” Yi tlhela yi ku: “Vana va fanele va byeriwa ntiyiso.” Kutani swi nga ha va vutlhari ku byela vana va wena ntiyiso hi ndlela leyi va nga ta wu twisisa naswona u anakanyela malembe ya vona. Leswi a swi olovi hikuva vuswikoti lebyi vana va nga na byona byo twisisa swilo leswi humelelaka a byi fani.—1 Vakorinto 13:11.

Ndlela Leyi Rifu U Nga Ri Hlamuselaka Ha Yona

Valavisisi van’wana va vula leswaku loko vatswari va vulavula ni n’wana hi rifu, a va fanelanga va tirhisa marito yo fana ni lama nge “u etlele,” “u lahlekile” kumbe “u fambile.” Ku tirhisa marito wolawo handle ko ma hlamusela leswaku ma vula yini, swi nga ha pfilunganya n’wana. I ntiyiso leswaku Yesu u tirhise rito leri nge ku wisa (ku etlela) a fanekisela rifu naswona a swi fanela eka lava a a vulavula na vona. Kambe tsundzuka leswaku a a nga vulavuli ni vana. Ku engetela kwalaho, u hlamusele leswi rito rero ri vulaka swona. Yesu u byele valandzeri vakwe a ku: “Lazaro nakulorhi u ye eku wiseni.” Hambileswi vadyondzisiwa vakwe a va ri vanhu lava kuleke, a “va anakanya leswaku [Yesu] u vulavula hi ku wisa evurhongweni.” Kutani Yesu u yi hlamusele kahle mhaka leyi a ku: “Lazaro u file.” (Yohane 11:11-14) Loko vanhu lavakulu va lave ku hlamuseriwa mhaka  leyi kahle, swi le rivaleni leswaku vana va ta lava ku hlamuseriwa hilaha ku engetelekeke!

Mary Ann Emswiler na James P. Emswiler, lava nga vatsari va tibuku va ri: “Mutswari a nga ha ringeta ku tirhisa marito lama nga chavisiki loko a hlamusela n’wana wakwe hi rifu, kambe loko a endla tano, a nga ha byala tidyondzo leti a ti nga ri kona enhlokweni ya n’wana leti nga ha n’wi chavisaka.” Hi xikombiso, ku byela n’wana leswaku munhu loyi a n’wi rhandzaka loyi se a feke u lo etlela, swi nga ha endla leswaku n’wana a chava ku ya eku etleleni nivusiku hileswi a ehleketaka leswaku a nge he tlheli a pfuka. Loko u byela n’wana leswaku munhu loyi a n’wi rhandzaka loyi a feke “u fambile,” a nga ha titwa a nga rhandziwi naswona a lahliwile.

Vatswari vo tala va kume leswaku vana va ma twisisa kahle marito yo olova ni lama kongomaka ku tlula ku tirhisa swiga leswi tumbetaka mhaka kumbe swisasi loko va ringeta ku va hlamusela hi rifu. (1 Vakorinto 14:9) Valavisisi va ringanyeta leswaku vatswari va khutaza vana va vona ku vutisa swivutiso ni ku vulavula hi swilo leswi va karhataka. Ku tshamela ku vulavurisana swi nga ha ku pfuna leswaku u hlamusela n’wana wa wena swilo leswi a nga swi twisisiki kahle naswona swi nga pfuna leswaku u kuma tindlela tin’wana leti u nga n’wi pfunaka ha tona.

Nkongomiso Lowu Tshembekaka

Loko ma ha ku feriwa, n’wana wa wena u ta langutela leswaku u n’wi kongomisa, u n’wi seketela ni ku hlamula swivutiso leswi a nga vaka a ri na swona. Kutani hi kwihi laha u nga ri kumaka kona rungula leri tshembekaka leri vulavulaka hi rifu? Vanhu vo tala va kume leswaku Bibele hi yona ntsena leyi nyikaka nchavelelo ni ntshembo. Yi nyikela rungula leri nga ntiyiso ra ndlela leyi rifu ri sunguleke ha yona, xiyimo xa vafi ni ntshembo wa lava feke. Ntiyiso lowu nga erivaleni wa leswaku “lava feke a va tivi nchumu nikatsongo” wu fanele wu pfuna n’wana wa wena ku xiya leswaku munhu loyi a n’wi rhandzaka la feke a nga le ku xanisiweni. (Eklesiasta 9:5) Ku tlula kwalaho, eBibeleni Xikwembu xi hi tshembisa leswaku hi ta tlhela hi vona vanhu lava hi va rhandzaka lava feke emisaveni leyi nga paradeyisi.—Yohane 5:28, 29.

Hi ku tirhisa Matsalwa yo Kwetsima, u nga pfuna n’wana wa wena ku dyondza leswaku Bibele yi nyikela ndzayo leyi tshembekaka ni nchavelelo eka xiyimo xin’wana ni xin’wana lexi tshikilelaka. Hi nkarhi lowu fanaka, n’wana wa wena u ta swi xiya leswaku wena tanihi mutswari u titshega hi Rito ra Xikwembu leswaku u kuma nkongomiso etimhakeni ta nkoka evuton’wini.—Swivuriso 22:6; 2 Timotiya 3:15.

Tinhlamulo Ta Swivutiso Leswi U Nga Na Swona

Loko u ri karhi u pfuna n’wana wa wena leswaku a tiyiselela gome ra ku feriwa hi munhu loyi a n’wi rhandzaka, u nga ha langutana ni swiyimo leswi eka swona u nga tiviki leswi u faneleke u swi endla. Xana u nga endla yini? * A hi kambisiseni swivutiso swin’wana leswi tolovelekeke leswi nga ha vutisiwaka.

• Xana ndzi fanele ndzi rilela exihundleni leswaku n’wana wa mina a nga ndzi voni? I swa ntumbuluko ku lava ku sirhelela n’wana wa wena. Kambe xana swi hoxile ku va n’wana wa wena a ku vona u ri karhi u rila? Vatswari vo tala va kume leswaku swi pfuna ngopfu ku nga rileli exihundleni, hi ndlela yoleyo va komba vana va vona leswaku i nchumu lowu tolovelekeke ku rila loko u feriwile. Vatswari van’wana va bule ni vana va vona hi swikombiso swa le Bibeleni swa vanhu lava rileke exikarhi ka vanhu van’wana. Hi xikombiso, Yesu u ririle loko munghana wakwe Lazaro a file. Yesu a nga rilelanga exihundleni.—Yohane 11:35.

• Xana n’wana wa mina u fanele a ya enkosini lowu khomeriwaka ekaya kumbe emasirheni? Loko n’wana a ta va kona eka swiendlakalo sweswo, swi nga ha va vutlhari ku n’wi hlamusela ka ha ri emahlweni leswaku ku ta humelela yini ni leswaku ha yini ku va ni ntirho wa xilahlo. Eswiyin’weni swin’wana, vatswari va nga ha endla xiboho xa leswaku vana va vona va nga vi kona eka swiendlakalo sweswo hinkwaswo kumbe eka swin’wana hikwalaho  ka swivangelo leswi twalaka. Vana lava vaka kona eka xilahlo lexi fambisiwaka hi Timbhoni ta Yehovha va nga vuyeriwa eka nkulumo leyi sekeriweke eBibeleni leyi nyikeriwaka. Ku engetela kwalaho, “xinakulobye lexikulu” ni rirhandzu leri kombisiwaka hi lava nga kona exilahlweni swi nga pfuna ni ku chavelela lava feriweke, hambi ku ri vana.—Varhoma 12:10, 15; Yohane 13:34, 35.

• Xana ndzi fanele ndzi vulavula ni n’wana wa mina hi munhu loyi hi n’wi rhandzaka loyi a feke? Valavisisi van’wana va vula leswaku loko u nga vulavuli hi munhu loyi a feke, n’wana wa wena a nga ha ehleketa leswaku ku ni swin’wana leswi u n’wi fihlelaka swona hi munhu yoloye kumbe u ringeta leswaku a nga ha n’wi tsundzuki nikatsongo. Julia Rathkey, mutsari un’wana wa tibuku u ri: “I swa nkoka ku pfuna vana leswaku va tshamela ku ehleketa hi munhu la feke handle ko n’wi chava.” Ku vulavula hi munhu la feke ku katsa ni ku vula timfanelo takwe letinene ni ndlela leyi a a hanya ha yona, swi nga pfuna munhu leswaku a hatla a hlakarhela eka gome leri a nga na rona. Vatswari lava nga Timbhoni va chavelela vana va vona hi ntshembo wa le Bibeleni wa leswaku vanhu lava feke va ta pfuxiwa emisaveni leyi nga paradeyisi, laha vuvabyi ni rifu swi nga ta va swi herisiwile.—Nhlavutelo 21:4.

• Ndzi nga n’wi pfuna njhani n’wana wa mina loko a ha ri ni gome ro feriwa? Loko munhu loyi mi n’wi rhandzaka a ha ku fa, n’wana wa wena a nga ha tsana emirini kumbexana a vabya. A nga ha sungula ku kariha kumbe a karhateka hileswi a titwaka a nga pfuni nchumu ni leswi a nga pfilunganyeka. U nga hlamali loko n’wana wa wena a tivona nandzu, a ehleketa leswaku u fanele a endle nchumu wo karhi lowu vangeke rifu, a sungula ku ku rhandza swinene kumbe a karhateka loko u hlwela ku vuya ekaya kumbe loko u vabya. Xana u nga n’wi pfuna njhani n’wana wa wena loyi a karhatekeke? N’wana wa wena a nga fanelanga a twa onge a wu swi voni leswaku a nga tsakanga. Kutani yi tekele enhlokweni ndlela leyi a titwaka ha yona ni ku n’wi veka tihlo. U nga yi tekeli ehansi ndlela leyi rifu ra munhu loyi n’wana wa wena a n’wi rhandzaka ri n’wi khumbeke swinene ha yona. Tshamela ku n’wi chavelela naswona u n’wi khutaza leswaku a vutisa swivutiso leswi a nga na swona naswona a vulavula na wena a nga ku fihleli nchumu. U nga tiyisa n’wana wa wena—na wena hi wexe—hi “nchavelelo lowu humaka eMatsalweni.”—Varhoma 15:4.

• Xana ndzi nga sungula rini ku tlhela ndzi endla mintirho ya le kaya ni yin’wana hilaha a ndzi endla hakona eku sunguleni? Xidyondzeki xin’wana xi ri: “Endla mintirho yo tala hilaha u nga kotaka hakona.” Ku vuriwa leswaku ku tiendlela xiyimiso xo endla mintirho leyi vuyerisaka i nchumu lowu pfunaka swinene ku hlula gome ro feriwa. Vatswari vo tala lava nga Timbhoni ta Yehovha va kume leswaku ku tiendlela xiyimiso lexinene xo aka vuxaka bya vona na Yehovha, lexi katsaka ku va ni dyondzo ya ndyangu ya Bibele ni ku ya emihlanganweni ya Vukreste swi nga tiyisa ndyangu.—Deteronoma 6:4-9; Vaheveru 10:24, 25.

Loko Yehovha Xikwembu a nga si herisa vuvabyi ni rifu, vana va ta tshamela ku va ni nhlomulo wa ku feriwa hi vanhu lava va va rhandzaka. (Esaya 25:8) Hambiswiritano, vana va nga swi kota ku tiyiselela xiyimo xexo loko va chaveleriwa kahle ni ku seketeriwa.

[Nhlamuselo ya le hansi]

[Marito lama tshahiweke exihlokweni lama nga eka tluka 19]

Khutaza n’wana wa wena leswaku a vutisa swivutiso ni ku vulavula hi swilo leswi n’wi karhataka

[Xifaniso lexi nga eka tluka 20]

Tiendlele swiyimiso swa mintirho leyi mi nga ta yi endla, ku katsa ni dyondzo ya ndyangu ya Bibele