Kahle-kahle Tata Wa Hina Wa Le TiIweni I Munhu Wa Muxaka Muni?

VANHU vo tala va nga ha hlokohata Xikhongelo xa Hosi, ku nga xikhongelo lexi nga xikombiso lexi Yesu a xi dyondziseke vadyondzisiwa vakwe. (Matewu 6:9-13) Nkarhi na nkarhi loko va khongela xikhongelo xexo, va vitana Xikwembu va ku “Tata wa Hina.” Kambe, i vanhu vangani lava nga vulaka leswaku va n’wi tiva kahle tatana yoloye?

Ku vuriwa yini ha wena? U xi tiva kahle ku fikela kwihi Xikwembu? Xana u na byona vuxaka lebyikulu na xona? Xana u vulavula na xona u xi byela hi swilo leswi ku tsakisaka ni leswi ku karhataka? Swi vula yini hakunene ku tiva Xikwembu?

“Yehovha I Vito Rakwe”

Nchumu wun’we ntsena lowu xihlangi xi nga ha wu tivaka hi tata wa xona hileswaku u vuriwa Papa. Hambiswiritano, loko xi ri karhi xi kula xi sungula ku tiva vito ra tata wa xona ni timfanelo takwe, swi le rivaleni leswaku xi ta tinyungubyisa ha yena. Ku vuriwa yini hi Munyiki wa hina wa Vutomi la nga etilweni? Xana wa ri tiva vito ra yena ni leswi ri vulaka swona?

Hambileswi loko va vula Xikhongelo xa Hosi va phindha-phindhaka xiga lexi nge “Vito ra wena a ri kwetsimisiwe,” va nga ha tsandzeka ku hlamula loko va vutisiwa xivutiso lexi nge, “Xana hi rihi vito rero?” Matilo lama taleke hi tinyeleti, ntshava leyikulu ni nxaxamelo wa maribye ni swivumbeko swin’wana swo saseka leswi nga evuandlalweni bya lwandle leri teleke hi swivumbiwa leswi hanyaka, swi nyikela vumbhoni bya leswaku Xikwembu xi kona. Kambe swilo sweswo a swi hi byeli vito ra xona. Leswaku hi tiva vito ra xona, hi fanele hi hlaya Bibele. Hi ku kongoma yi ri: “Yehovha i vito rakwe.”—Eksoda 15:3.

Xikwembu xi lava leswaku hi xi tiva hi vito ra xona, leri nge Yehovha. Ha yini? Hikuva vito ra xona ri yimela leswi xi nga swona. Hi ku kongoma vito rero ri vula leswaku “U Endla Leswaku Swi  Va Kona.” Hi marito man’wana, u tiendla nchumu wun’wana ni wun’wana lowu a lavaka ku va wona leswaku a hetisisa xikongomelo xakwe. Mhaka leyi u nga yi teka hi ndlela leyi: Leswaku tatana a wundla ndyangu wakwe, a nga ha va mutirhi, mutsundzuxi, muavanyisi, muhlanganisi, musirheleri ni mudyondzisi, sweswo swi ya hi swilaveko swa ndyangu ni swiyimo swa wona. Hi ndlela leyi fanaka, vito leri nge Yehovha ra hi tiyisekisa leswaku Xikwembu xi nga swi kota hi ku helela ku endla ku rhandza ka xona leswaku vanhu hinkwavo lava xi tirhelaka va vuyeriwa, hambi ko ba lexi dumaka.

A hi kambisiseni mintirho yo hambana-hambana leyi Xikwembu xa hina xa rirhandzu xi yi endlaka, hi ku pfumelelana ni leswi vito ra xona ri vulaka swona. Swi ta ku pfuna ku twisisa ndlela leyi Yehovha Xikwembu a nga xiswona, naswona swi ta tlhela swi ku pfuna ku dyondza leswi u faneleke u swi endla leswaku u tshinela eka yena.

“Xikwembu Xa Rirhandzu Ni Ku Rhula”

Muapostola Pawulo u vula leswaku Muvumbi wa hina i “Xikwembu xa rirhandzu ni ku rhula.” (2 Vakorinto 13:11) Ha yini? Eku sunguleni Yesu Kreste u te: “Xikwembu xi rhandze misava swinene xi kala xi nyikela hi N’wana wa xona la tswariweke a ri swakwe, leswaku un’wana ni un’wana loyi a kombisaka ripfumelo eka yena a nga lovisiwi kambe a va ni vutomi lebyi nga heriki.” (Yohane 3:16) Hikwalaho ka leswi Xikwembu xi va rhandzaka swinene vanhu, xi nyikele hi N’wana wa xona la rhandzekaka leswaku a va nkutsulo, xi endla leswaku vanhu lava kombisaka ripfumelo eka yena va kota ku kuma vutomi lebyi nga heriki handle ko karhatiwa hi switlhavi ni ku xaniseka leswi vangiweke hi xidyoho. Hi yona mhaka leyi Pawulo a tlheleke a vula leswi: “Hakelo leyi tisiwaka hi xidyoho i rifu, kambe nyiko leyi nyikiwaka hi Xikwembu i vutomi lebyi nga heriki ha Kreste Yesu Hosi ya hina.” (Varhoma 6:23) Xana sweswo a swi fanelanga swi hi susumetela ku rhandza Xikwembu ni ku tshinela eka xona?

Xikwembu a xi kombisi rirhandzu eka vanhu hinkwavo hi ku angarhela ntsena kambe ni le ka munhu un’wana ni un’wana la tshembekaka. Loko Muxe a vulavula ni Vaisrayele va khale, lava a va tshamela ku xandzuka u te: “Xana mi tshamela ku endla hi ndlela leyi eka Yehovha, N’wina vanhu vo hunguka, lava nga tlharihangiki? Xana yena a hi Tata wa n’wina la mi vumbeke, Yena la mi endleke kutani a mi nyika matimba?” (Deteronoma 32:6) Xana wa swi twisisa leswi marito lawa ma vulaka swona? Leswi Yehovha a nga Tatana la nga ni rirhandzu, a a khathalela vanhu vakwe hambileswi a a tiva ku tsana ka vona. Nakambe u va wundlile a tlhela a endla leswaku va tshama va tsakile ni ku va pfuna leswaku vuxaka bya vona na yena byi tshama byi tiyile.

Hinkwerhu hi hlangavetana ni swiphiqo evuton’wini naswona minkarhi yin’wana hi va ni nhlomulo lerova hi karhateka. Hi lava munhu la nga hi pfunaka leswaku hi languta swiyimo ni swiphiqo swa hina hi ndlela leyinene. I mani loyi a nga hi pfunaka? Hi ku tirhisa Rito rakwe, ku nga Bibele, Yehovha u tikombisa a ri Muleteri ni Mutsundzuxi la nga ni rirhandzu. Buku yoleyo yo Kwetsima yi hi hlamusela leswaku ha yini hi xaniseka swonghasi ni ndlela leyi hi nga swi kotaka ha yona ku tiyiselela ku xaniseka koloko. Ku fana ni tatana loyi hi rirhandzu a pfunaka n’wana wakwe loyi a weke a ti vavisa, Yehovha wa korhama hi ndlela yo fanekisela, leswaku a hi pfuna. Hakunene voko ra Yehovha a ri komanga lerova a nga tsandzeka ku pfuna vanhu lava nga ni ripfumelo eka yena.—Esaya 59:1.

Leswaku Xikwembu xa hi rhandza xi tlhela xi swi kombisa hi ku va xi ri “Mutwi wa xikhongelo.” (Pisalema 65:2) Ha yini hi vula tano? Muapostola Pawulo wa hlamusela: “Mi nga vileli ha nchumu, kambe eka hinkwaswo tivisani Xikwembu swikombelo swa n’wina hi xikhongelo ni xikombelo swin’we ni ku nkhensa swikombelo swa n’wina; kutani ku rhula ka Xikwembu loku tlulaka miehleketo hinkwayo ku ta rindza timbilu ta n’wina ni matimba ya n’wina ya mianakanyo ha Kreste Yesu.” (Vafilipiya 4:6, 7) Loko u khongela hi mbilu hinkwayo eka Xikwembu naswona u tirhisa nkongomiso lowu xi ku nyikaka wona eRitweni ra xona, na wena u nga va ni “ku rhula ka Xikwembu loku tlulaka miehleketo hinkwayo.”

 “Xikwembu Xa Vutivi”

EBibeleni Yehovha Xikwembu u hlamuseriwa a ri loyi a nga ni “vutivi lebyi hetisekeke.” Leswi a nga “Xikwembu xa vutivi,” wa va twisisa vanhu naswona u tiva swilaveko swa vona ku tlula munhu wihi na wihi. (Yobo 36:4; 1 Samuwele 2:3) Hi ku tirhisa nandza wakwe Muxe, U endle leswaku hi swi tiva “leswaku munhu a nga hanyi hi xinkwa ntsena, kambe munhu u hanya hi marito hinkwawo lama humaka enon’wini wa Yehovha.” (Deteronoma 8:3; Matewu 4:4) Leswi swi vula leswaku loko hi lava ntsako wa xiviri hi fanele hi kuma nchumu wun’wana wa nkoka ku tlula swilo swa nyama.

Muvumbi wa hina u hi nyika nkongomiso lowunene ni ndzayo hi ku tirhisa Rito rakwe, ku nga Bibele. Loko hi hlaya Bibele ni ku tirhisa ndzayo yakwe evuton’wini bya hina ha vuyeriwa hi “marito hinkwawo lama humaka enon’wini wa Yehovha.” Hi xikombiso, Zuzanna wansati la nga Mukreste u vule leswi malunghana ni vutomi bya ndyangu wakwe: “Vukati bya hina byi tiyisiwe hileswi a hi hlaya Bibele swin’we, hi ya eminhlanganweni ya Vukreste swin’we ni ku byela van’wana leswi hi swi dyondzeke. Hikwalaho ka ndzetelo wa Xikwembu, hi ni tipakani leti fanaka evuton’wini ni ku tiphina hi vuxaka lebyi tiyeke.”

Xana u nga swi tsakela ku vuyeriwa hi ndzayo ni nkongomiso lowu Xikwembu xi hi nyikaka wona? U nga kuma mikateko yo tala leyi humaka eka xona hi ku dyondza Bibele nkarhi na nkarhi ni ku tirhisa ndzayo ya yona.—Vaheveru 12:9.

‘Xikwembu Xa Ku Ponisa’

Namuntlha misava yi tele hi madzolonga. A swi tiveki leswaku mundzuku ku ta endleka yini. Loko u tshama etikweni leri nga ni nyimpi, u nga ha navela ku hanya endhawini leyi ku nga ni ku rhula. Ematikweni man’wana yo tala, vanhu va hanya hi ku chava vugevenga, madzolonga, ku tsekatseka ka ikhonomi ni minhlaselo ya matherorisi. I mani loyi a nga ta hi ponisa eka swilo leswi hinkwaswo? Sweswi ku tlula rini na rini vanhu va lava nsirhelelo ni nkutsulo.

Bibele yi ri: “Vito ra Yehovha i xihondzo xo tiya. Lowo lulama u tsutsumela eka xona naswona u kuma nsirhelelo.” (Swivuriso 18:10) Ku tiva vito ra Xikwembu ni ku titshega hi rona swi nga hi endla hi ehleketisisa hi leswi xi swi endleke ni leswi xi nga ta swi endla leswaku xi kutsula vanhu lava nga ni ripfumelo eka xona. Yehovha Xikwembu u swi kombise kahle leswaku a nga va kutsula vanhu vakwe. Hi xikombiso, u ponise Vaisrayele hi ku lovisa vuthu ra Faro ra nyimpi. Yehovha u tivonakarise a ri Xikwembu xa vutshembeki, lexi tsundzukaka lava xanisekaka ni lexi navelaka ku va pfuna.—Eksoda 15:1-4.

Nakambe vumundzuku bya hina lebyi nga heriki byi titshege hi ku va hi pfumela leswaku Yehovha Xikwembu i Muponisi. Hosi Davhida wa le Israyele wa khale, loyi a langutaneke ni maxangu yo hlayanyana, u kombise ripfumelo ro tano loko a tsala leswi malunghana na Yehovha: “U Xikwembu xanga xa ku ponisa.” (Pisalema 25:5) Hi ku tiyiseka muapostola Petro u te: “Yehovha wa yi tiva ndlela yo va kutsula endzingweni vanhu lava nga ni ku tinyiketela loku nga ni vukwembu.”—2 Petro 2:9.

Xikwembu xi tshembise leswaku un’wana ni un’wana la titshegaka ha xona xi ta n’wi pfuna. Xi te: “Ndzi ta n’wi sirhelela hikuva u tiva vito ra mina.” (Pisalema 91:14) Malandza ya Xikwembu ya manguva lawa ya vone ntiyiso wa xitshembiso xolexo. Henryk wa le Poland u tirhele Yehovha hi ku tshembeka ku ringana malembe ya 70, ku nga khathariseki maxangu ni nxaniso. Loko Henryk a ri ni malembe ya 16 ntsena, tata wakwe u yisiwe  ekampeni ya nxaniso ya le Auschwitz. Henryk ni buti wakwe va yisiwe ekhotsweni ra Manazi ra vana lava tsemeke mibya. Endzhaku ka sweswo, u susiwe eka kampa yin’wana ya nxaniso a yisiwa eka yin’wana. Malunghana ni nkarhi wolowo, Henryk u ri: “Eka maxangu hinkwawo lawa ndzi langutaneke na wona, Yehovha a nga si tshama a ndzi tshika. Minkarhi hinkwayo u ndzi pfunile leswaku ndzi tshama ndzi tshembekile, hambileswi minkarhi yin’wana a ndzi pona ri ahlamile.” Hakunene Yehovha u nyika malandza yakwe ripfumelo ni matimba leswaku ma tiyisela.

Ku nga ri khale Xikwembu xi ta ponisa hinkwavo lava kombisaka ripfumelo eka xona ni lava tshembelaka eka xona leswaku xi va kutsula. Xi ri: “Hi mina Yehovha, handle ka mina ku hava muponisi.” (Esaya 43:11) Eka “nyimpi ya siku lerikulu ra Xikwembu xa Matimba Hinkwawo” xi ta herisa vanhu lavo homboloka emisaveni kutani xi ponisa lava lulameke. (Nhlavutelo 16:14, 16; Swivuriso 2:21, 22) Yehovha wa hi tiyisekisa: “Lavo rhula va ta dya ndzhaka ya misava, hakunene va ta kuma ntsako lowu heleleke eku rhuleni lokukulu.”—Pisalema 37:11.

Ku Va “Vana Va Xikwembu”

Emasikwini ya muprofeta Malakiya, Vaisrayele a va vula leswaku Yehovha i Tata wa vona. Kambe loko swi ta emhakeni ya ku n’wi xixima ni ku tinyiketela eka yena, a va nyikela switlhavelo hi xinkwa lexi boleke ni hi swiharhi leswi feke mahlo ni leswi lamaleke. Hi yona mhaka leyi Yehovha a va vutiseke a ku: “Loko mina ndzi ri tatana, ku kwihi ku xiximiwa ka mina?”—Malakiya 1:6.

U nga endli xihoxo xo fana ni xa Vaisrayele volavo lava nga tshembekangiki. Ematshan’weni ya sweswo, hi ku khutaza ku dyondza hi Yehovha Xikwembu ni ku tshinela eka yena. Mudyondzisiwa Yakobo u khutaze a ku: “Tshinelani eka Xikwembu, kutani xi ta tshinela eka n’wina.”—Yakobo 4:8.

Ku va Yehovha a va Tata wa wena swi ku endla u va ni vutihlamuleri byo karhi. Loko u tikarhatela ku xixima Xikwembu hi ku yingisa milawu ya xona hi ku tshembeka etimhakeni hinkwato ta vutomi bya wena, xi nge ma rivali matshalatshala ya wena. Ku hambana ni sweswo, xi ta ku pfuna leswaku u famba endleleni yo lulama leyi yisaka emisaveni leyintshwa leyi tshembisiweke, leyi eka yona ku vuriwaka leswaku “rifu a ri nge he vi kona, hambi ku ri ku kolola, ni xirilo ni xitlhavi a swi nge he vi kona.” (Nhlavutelo 21:4) Hi nkarhi wolowo, vanhu hinkwavo lava yingisaka va “ta ntshunxiwa evuhlongeni bya ku onhaka kutani [va] va ni ntshunxeko lowu vangamaka wa vana va Xikwembu.”—Varhoma 8:21.

[Marito lama tshahiweke exihlokweni lama nga eka tluka 5]

Xikwembu xi lava leswaku hi xi tiva hi vito ra xona, leri nge Yehovha, leri hi ku kongoma ri vulaka leswaku “U Endla Leswaku Swi Va Kona”

[Marito lama tshahiweke exihlokweni lama nga eka tluka 6]

“Eka maxangu hinkwawo lawa ndzi langutaneke na wona, Yehovha a nga si tshama a ndzi tshika.”—HENRYK

[Marito lama tshahiweke exihlokweni lama nga eka tluka 7]

“Vukati bya hina byi tiyisiwe hileswi a hi hlaya Bibele swin’we, hi ya eminhlanganweni ya Vakreste swin’we ni ku byela van’wana leswi hi swi dyondzeke.”—ZUZANNA