Loko Adamu A A Hetisekile, Swi Tise Ku Yini Leswaku A Dyoha?
Swivutiso Swa Vahlayi
Loko Adamu A A Hetisekile, Swi Tise Ku Yini Leswaku A Dyoha?
A swi ta koteka ku va Adamu a dyoha hikuva Xikwembu xi n’wi vumbe a ri ni ntshunxeko wa ku tihlawulela. Ntshunxeko wolowo wa ku tihlawulela a wu lwisani nikatsongo ni mhaka ya leswaku Adamu a a hetisekile. Entiyisweni i Xikwembu ntsena lexi hetisekeke hilaha ku heleleke. (Deteronoma 32:3, 4; Pisalema 18:30; Marka 10:18) Ku hetiseka ka munhu un’wana ni un’wana kumbe nchumu wun’wana ni wun’wana ku ringaniseriwile. Hi xikombiso, mukwana wu nga ha va wu endliwe hi xikongomelo xo tsema nyama, kambe xana u nga wu tirhisela ku dya sopo ha wona? Xilo xi hetisekile ntsena loko xi tirhiseriwa leswi xi nga endleriwa swona.
Kutani xana Xikwembu a xi n’wi vumbele xikongomelo xihi Adamu? Xikongomelo xa Xikwembu a ku ri leswaku Adamu a tswala vanhu lava tlhariheke lava nga ni ntshunxeko wo tihlawulela. Vanhu lava a va lava ku amukeleka eka Xikwembu ni ku hanya hi milawu ya xona a va ta swi kombisa hi ku va va yi yingisa. Hikokwalaho ku yingisa a ku nga ri nchumu lowu a wu ta tiendlekela kambe munhu a a fanele a tihlawulela ku endla tano swi suka embilwini. (Deteronoma 10:12, 13; 30:19, 20) Loko Adamu a a nga swi koti ku hlawula ku nga xi yingisi Xikwembu, a a ta va a nga hetisekanga. Malunghana ni ndlela leyi Adamu a hlawuleke ku wu tirhisa ha yona ntshunxeko wakwe wo tihlawulela, rungula ra Bibele ri kombisa leswaku u landzele nsati wakwe hi ku nga wu yingisi nawu wa Xikwembu lowu khumbaka “murhi wa ku tiva leswinene ni leswo biha.”—Genesa 2:17; 3:1-6.
Kutani xana Xikwembu xi vumbe Adamu a nga ri na byona vuswikoti byo hlawula leswinene ni swo biha, lerova a tsandzeka ku endla swiboho leswinene kumbe ku hlula ndzingo? Loko Adamu a nga si tlula nawu, Yehovha Xikwembu u kambisise swilo hinkwaswo leswi a swi tumbuluxeke emisaveni, ku katsa na Adamu na Evha, kutani a vona leswaku “a swi ri swinene ngopfu.” (Genesa 1:31) Hikwalaho, loko Adamu a dyohile, sweswo a swi nga vuli leswaku a ku ri ni xihoxo xo karhi eka ndlela leyi a vumbiweke ha yona hikuva Muvumbi wakwe u n’wi vone nandzu. (Genesa 3:17-19) Adamu u tsandzeke ku endla leswaku rirhandzu ra yena hi Xikwembu ni leswo lulama swi n’wi susumetela ku yingisa Xikwembu ku tlula swilo hinkwaswo.
Tsundzuka leswaku na Yesu loko a ha ri laha misaveni a a ri munhu la hetisekeke ku fana na Adamu. Kambe ku hambana ni vatukulu van’wana va Adamu, Yesu u tikiwe hikwalaho ka moya lowo kwetsima, xisweswo a nga velekiwanga a ri ni ku tsana loku a ku ta n’wi endla leswaku a tsandzeka ku lwisana ni ndzingo. (Luka 1:30, 31; 2:21; 3:23, 38) Yesu u tiendlele xiboho xo tshama a tshembekile eka Tata wakwe ku nga khathariseki miringo yo nonon’hwa leyi n’wi humeleleke. Leswi Adamu a tihlawuleleke leswi a a swi lava, u byarhe vutihlamuleri bya leswi a tsandzekeke ku yingisa nawu wa Yehovha.
Kambe, ha yini Adamu a hlawule ku nga xi yingisi Xikwembu? Xana a a ehleketa leswaku a a ta antswisa xiyimo xakwe hi ndlela yo karhi? Doo, muapostola Pawulo u tsale leswaku ‘Adamu a nga xisiwanga.’ (1 Timotiya 2:14) Hambiswiritano, Adamu u hlawule ku endla ku rhandza ka nsati wakwe, loyi ana se a a hlawule ku dya mbhandzu wa murhi lowu yirisiweke. A a lava ku tsakisa nsati wakwe ku tlula ku yingisa Muvumbi wakwe. Loko Adamu a nyikiwa mbhandzu lowu yirisiweke, a a fanele a rhange hi ku ehleketa hi leswaku ku nga yingisi ka yena a ku ta tisa vuyelo byihi eka vuxaka bya yena ni Xikwembu. Leswi ndlela leyi Adamu a a rhandza Xikwembu ha yona a yi nga tiyanga, u hluriwe hi ndzingo wolowo ku katsa ni lowu tisiweke hi nsati wakwe.
Adamu u dyohe a nga si va ni vana, xisweswo vana vakwe hinkwavo va velekiwe va nga hetisekanga. Kutani ku fana na Adamu hi ni nyiko yo tihlawulela. Onge hi nga hlawula ku anakanyisisa hi vunene bya Yehovha naswona hi endla leswaku rirhandzu leri hi nga na rona ha yena ri kula, hikuva u faneriwa hi ku va hi n’wi yingisa ni ku n’wi gandzela.—Pisalema 63:6; Matewu 22:36, 37.