Ku Lavisisa Swihoxo Swi Endle Leswaku Ndzi Kuma Ntiyiso

Hi ku vula ka R. Stuart Marshall

Muprista un’wana wa Mukhatoliki u te: “A hi vulavuli ni Timbhoni ta Yehovha hikuva ti tirhisa Bibele.” Nhlamulo yakwe yi ndzi hlamarisile hikuva a ndza ha ku n’wi kombela leswaku a pfuna nsati wa mina hi ku n’wi komba leswaku tidyondzo tin’wana ta Timbhoni ta Yehovha ta kanetana. Kutani ndzi endle xiboho xo dyondza Bibele ni Timbhoni ta Yehovha leswaku ndzi ta komba nsati wa mina leswaku leswi ti swi dyondzisaka swi hoxile.

A NDZI ri ni malembe ya 43 loko ndzi sungula ku lava ku kaneta tidyondzo ta Timbhoni ta Yehovha hi ku tirhisa vutivi bya mina ni bya vukhongeri lebyi a ndzi ri na byona. Swikolo hinkwaswo leswi ndzi ngheneke eka swona ku sukela loko ndza ha ri ntsongo ku fikela loko ndzi ya ekholichi a swi ri swa kereke ya Khatoliki. Hambileswi hi 1969 ndzi kumeke digri ya tidyondzo ta rifuwo ra tiko kutani ndzi endla ni tikhoso ta filosofi ni ta vukhongeri leti a ti laveka, ku hava ni yin’we eka tidyondzo ta kereke ya Khatoliki leyi a yi dyondzisa Bibele.

Loko ndzi hete tidyondzo ta le kholichi, ndzi tekane na Patricia McGinn, loyi na yena a a ri Mukhatoliki. Havumbirhi bya hina hi ye emahlweni ni tidyondzo ta hina kutani hi kuma digri yo hetelela ya tidyondzo ta rifuwo ra tiko eYunivhesiti ya Stanford. N’wana wa hina wa mufana, Stuart, u velekiwe hi 1977, naswona hi hetelele hi rhurhele eSacramento, exifundzheni xa California, eAmerika. Eka malembe ya 23 lama landzeleke, ndzi tirhe eka hulumendhe ya California eka ndzawulo ya Legislative Analyst’s Office (LAO), ndzi kambisisa ndlela leyi timali ta xifundzha hinkwaxo a ti ta pfuna ha yona etimhakeni ta dyondzo. A ndzi tirha hi matimba naswona a ndzi hanya emafurheni. Ndzi tiphinile hi ku va tatana wa n’wana wa hina loko a ri karhi a kula. Nsati wa mina a a ndzi seketela swinene kutani na mina a ndzi n’wi seketela.

Nhlamulo Ya Tisente Ta 25

Loko xifanyetana xa hina xi ri ni malembe mambirhi, Patricia u kume Bibele eka Timbhoni ta Yehovha kutani a sungula ku yi dyondza na tona. U khuvuriwe endzhaku ka malembe manharhu. A ndzi ehleketa leswaku Timbhoni ta Yehovha a ti yirisa-yirisa swilo swo fana ni ku tlangela tiholideyi ni ku pomperiwa ngati, kambe ndzi kume leswaku tidyondzo tin’wana ta tona a ti twisiseka. Leswi ndzi hlamariseke, siku rin’wana hi 1987 ndzi phofule mavonelo ya mina erivaleni loko ndzi vitaneriwe eka nhlengeletano exikarhi ka huvo leyi lawulaka tiyunivhesiti ni tikomiti ta dyondzo malunghana ni leswi a ndzi lava ku swi ringanyeta eka vaveki va milawu ya hulumendhe ya xifundzha.

Yunivhesiti ya California a yi lava mali leswaku yi ta nghenela mphikizano ni swifundzha swin’wana wa ku wina mali leyi endlaka tidolara ta tsevu wa tibiliyoni leyi a yi ta tirhisiwa ku endla ntirho wo karhi. Ntirho wa kona a ku ri ku aka muchini lowukulu lowu a wu ta tirhiseriwa swa sayense. A ndzi yimanga na yona mhaka ya ku humesiwa ka mali yoleyo, ndzi vule leswaku ntirho lowu a wu nga ta pfuna ngopfu eka rifuwo ra xifundzha enkarhini lowu taka. Yunivhesiti yi kombele vativi vambirhi va sayense lava wineke sagwadi ra Nobel eka tidyondzo ta sayense leswaku va vula mavonelo ya vona emahlweni ka huvo yo veka  milawu. Ha un’we wa vona u hlamusele leswi muchini lowu a wu ta pfuna vativi va sayense ku swi dyondza. Un’wana wa vona u vule leswaku a wu ta hlamula swivutiso malunghana ni ndlela leyi vuako hinkwabyo byi sunguleke ha yona. Kasi lowun’wana u vule leswaku a wu ta hi pfuna ku twisisa leswi vutomi byi sunguriseke xiswona eka pulanete ya hina.

Mutshama-xitulu wa komiti u ndzi langutile.

Kutani a ndzi vutisa a ku: “Xana u ehleketa leswaku tidolara ta tsevu wa timiliyoni ti tele ngopfu leswaku ti hakelela tinhlamulo ta swivutiso leswi?”

Ndzi hlamule ndzi ku: “Ndza pfumela leswaku swivutiso leswi i swa nkoka. Hambiswiritano, Timbhoni ta Yehovha ti ta ekaya ra mina Mugqivela wun’wana ni wun’wana nimixo kutani ti ndzi nyika magazini hi munyikelo wa 25 wa tisente leyi nga ta hlamula swivutiso leswi fanaka. Kutani ndzi ehleketa leswaku nhlamulo ya tona ya 25 wa tisente ya antswa ku tlula nhlamulo leyi hi nga ta yi kuma eka ntirho lowu lowu nga ta dya tsevu wa tibiliyoni ta tidolara.”

Vanhu hinkwavo lava a va ri ekamareni rolero va hleke ngopfu ku katsa ni vativi va sayense lava wineke sagwadi ra Nobel. Hambileswi huvo yo veka milawu yi humeseke mali yoleyo leswaku yunivhesiti yi nghenela mphikizano lowu, ku hava ni un’we loyi a kaneteke yinhla leyi ndzi yi vuleke.

Hi ku famba ka nkarhi, ndzi sungule ku vona leswaku a ndzi fanele ndzi lulamisa xiyimo lexi a xi sungula ku va kona ekaya. Endzhaku ko heta malembe ya tsevu ndzi ri karhi ndzi vulavula na Patricia hi Bibele ni Timbhoni ta Yehovha, ndzi hele matimba loko a lava ku heta nkarhi wo tala a ri eku chumayeleni. Leswi a swi ta lava leswaku a hunguta nkarhi lowu a a wu heta a ri entirhweni eyunivhesiti. A swi ndzi karhata leswaku munhu loyi a tlhariheke a nga tivekela njhani pakani yoleyo, naswona a swi tikomba onge xin’wana ni xin’wana lexi a ndzi xi vula kumbe ku xi endla a xi nga ta n’wi tshikisa pakani yakwe.

Ndzi ringete ku kuma mpfuno eka munhu loyi a yi tivaka swinene Bibele ku ndzi tlula, loyi a ndzi ehleketa leswaku a a ta komba nsati wa mina ndlela leyi tidyondzo ta Timbhoni ta Yehovha ni ta Bibele ti kanetanaka ha yona. Ku n’wi komba dyondzo yin’we ntsena ya tona leyi hoxeke a swi ta endla leswaku a nga ha ti tshembi letin’wana. Sweswo hi leswi a ndzi lava leswaku nsati wa mina a swi vona. Ndzi ye eka muprista wa kereke ya Khatoliki leyi mina na Patricia a hi nghena eka yona eku sunguleni. Loko kereke yi huma, ndzi vulavule ni muprista hilaha bulo ra kona ri hlamuseriwaka hakona eku sunguleni ka xihloko lexi. Loko muprista a ale ku vulavula ni nsati wa mina, ndzi xiye leswaku hi mina loyi a ndzi fanele ndzi kuma swihoxo kutani ndzi swi komba Patricia, hambileswi sweswo a swi ta ndzi tekela nkarhi wo leha.

Ku Lavisisa Swihoxo

Loko ndzi ri karhi ndzi dyondza Bibele ni Timbhoni ta Yehovha, lexi ndzi tsakiseke ngopfu a ku ri vuprofeta bya Bibele. Ndzi hlaye vuxokoxoko bya ku wa ka muti wa Babilona eka vuprofeta bya Esaya lebyi tsariweke eka malembe ya kwalomu ka 200 xiendlakalo xexo xi nga si endleka, entiyisweni byi boxe leswaku Korexe hi yena loyi a a ta hlula muti wolowo naswona a a ta hambukisa mati ya Nambu wa Yufrata. (Esaya 44:27–45:4) Malembe yo hlayanyana emahlweni ka  sweswo, a ndzi dyondze hi ta ku wa ka muti wa Babilona etlilasini loko hi vulavula hi ta malwelo ya nyimpi. Ndzi tlhele ndzi dyondza leswaku muprofeta Daniyele u profete hi vuenti ka ha sale malembe ya 200 hi ta hosi ya matimba ya Grikiya, leyi endzhaku ka rifu ra yona mfumo wa yona a wu ta avanyisiwa wu va swiphemu swa mune leswi a swi ta va mimfumo leyitsongo leyi nga riki na matimba. (Daniyele 8:21, 22) Mhaka yoleyo leyi vulavulaka hi Alekzanda Lonkulu a ndzi yi hlayile eka tidyondzo ta mina ta matimu. Loko ndzi ri karhi ndzi tiendlela vulavisisi eka tibuku tin’wana, ndzi tikumele hi ndzexe leswaku tibuku leti ta Bibele hakunene ti tsariwe swiendlakalo leswi ti profeteke ha swona swi nga si endleka.

Loko ndzi ya emahlweni ndzi dyondza ni Timbhoni ta Yehovha, ndzi ye ndzi khorwiseka leswaku Bibele i Rito ra Xikwembu, ku nga nchumu lowu ndzi nga wu dyondzangiki eka malembe hinkwawo lawa ndzi ma heteke ndzi ri karhi ndzi dyondzela tidyondzo ta vukhongeri bya Khatoliki. Xana a ndzi ta endla yini hi vutivi byebyo? Ndzi endle xiboho xo nyiketela vutomi bya mina eka Yehovha kutani ndzi va Mbhoni yakwe. (Esaya 43:10) Ndzi khuvuriwe hi 1991, endzhaku ka malembe mambirhi ndzi vulavule ni muprista. N’wana wa hina u khuvuriwe hi 1992.

Leswi a hi ri ni xikongomelo lexintshwa, hi cince tipakani leti ndyangu wa hina a wu tivekele tona. Nchumu wo sungula lowu ndzi wu endleke endzhaku ka loko ndzi khuvuriwile, ku ve ku endla lunghiselelo ra leswaku loko ku hela malembe ya ntlhanu nsati wa mina loyi a a ta va a ri ni malembe ya 50 a va a tshike ku dyondzisa eyunivhesiti. A a lava ku va muchumayeri wa mahungu lamanene, loyi hi nkarhi wolowo a ku laveka leswaku a heta tiawara ta 1 000 hi lembe, kumbe kwalomu ka 83 wa tiawara hi n’hweti, a ri karhi a pfuna vanhu leswaku va dyondza ntiyiso wa Bibele. Hi 1994, u kote ku hunguta tiawara leti a a ti tirha eyunivhesiti lerova se a a ta swi kota ku sungula ku va muchumayeri wa mahungu lamanene. Tipakani ta mina to sungula a ku ri ku antswisa ndlela leyi a ndzi chumayela ha yona, ku pfuna evandlheni hilaha ndzi nga swi kotaka hakona ni ku tirhisa tidyondzo ta mina ta tinkota ku pfuna entirhweni wa ku aka Tiholo ta Mfumo endhawini ya ka hina.

Nkarhi wun’wana a ndzi pfulekeriwa hi nkarhi wo vulavula hi Bibele entirhweni. Mukambisisi un’wana wa xisati wa timali loyi a a ku sungula ku tirha endzawulweni ya LAO a a ri Mbhoni leyi a yi nga ha hanya hi ku ya hi vupfumeri bya yona. Ripfumelo rakwe a ri tsanile hileswi a a kanakana leswi tsariweke eBibeleni. Ndzi tsake swinene hileswi ndzi n’wi pfuneke ku tlhela a tiyisa vuxaka bya yena na Yehovha. U tlhelele exifundzheni lexi a kuleleke eka xona kutani a sungula ku va muchumayeri la hetaka tiawara to tala a ri karhi a chumayela mahungu lamanene.

Hi 1995, ndzi ve kona eka nhlengeletano yo hlawuleka exikarhi ka huvo ya tiyunivhesiti ni tikomiti ta dyondzo malunghana ni ndzavisiso lowu seketeriweke hi timali hi tihulumendhe ta swifundzha. Mutshama-xitulu wa komiti u vutise muyimeri wa tihulumendhe ta swifundzha leswaku ku endleke yini hi ntirho lowuya wo aka muchini lowukulu wa swa sayense. Muyimeri loyi u vule leswaku ntirho wolowo wu nyikiwe xifundzha xa Texas kambe a wu hetiwanga hikwalaho ka swivangelo swinharhu. Xo sungula, mali yo aka muchini wolowo yi tlakukile yi suka eka tsevu wa tibiliyoni ta tidolara yi ya eka kaye wa tibiliyoni ntirho wa kona wu nga si sunguriwa. Xa vumbirhi, hulumendhe ya xifundzha a yi lava mali leswaku yi yi tirhisela swin’wana, ngopfu-ngopfu enyimpini ya le Iraq leyi veke kona hi 1991. Xa vunharhu, va kume leswaku va nga kuma tinhlamulo ta swivutiso swa malunghana ni vutomi eka Timbhoni ta Yehovha hi 25 wa tisente! Swi vonake onge marito lawa ndzi ma vuleke ma phindhiwe hi vanhu vo tala naswona sweswi ma tlhela ma vuriwa eka nhlengeletano yin’wana ya tikomiti ta swa dyondzo.

Loko vanhu hinkwavo va ri karhi va hleka, swirho swin’wana swa komiti swi ndzi langutile. Ndzi vulavurile leswaku ndzi byela hinkwavo lava a va ri kona hi ku cinca lokuntshwa ndzi ku: “Sweswi mi nga kuma tinhlamulo ta swivutiso sweswo mahala loko ntsena mi hlaya timagazini teto.”

Vutomi Lebyi Enerisaka Ni Lebyi Nga Ni Xikongomelo

Loko nsati wa mina a tshike ntirho, hi endle pulani ya mina ya malembe ya ntlhanu. Hi vutlhari ndzi vutise minhlangano yin’wana leyi lavelaka vanhu mintirho malunghana ni ku kuma ntirho lowu a ndzi nga ta tirha masiku hinkwawo hikuva se a ndzi lava ku heta nkarhi wo tala ndzi ri eku dyondziseni ka vanhu ntiyiso wa Bibele. Ndzi nga swi langutelanga, ndzawulo ya LAO yi ndzi pfumelele ku tirha tiawara titsongo. Kutani hi 1998, na mina ndzi ve muchumayeri wa mahungu lamanene.

Siku rin’wana ni mixo loko mina ni nsati wa mina hi ri karhi hi ti lunghiselela ku ya eku chumayeleni, ndzi beriwe riqingho hi rhavi ra Timbhoni ta Yehovha ra Amerika eBrooklyn le New York. Loyi a ndzi beleke riqingho u ndzi vutisile loko ndzi swi tsakela ku ya tirha eka ntirho wo karhi eBrooklyn tanihi  leswi a ku laviwa Timbhoni leti tivaka mintirho yo karhi. Ndzi nambe ndzi ku ndza swi tsakela. Sweswo swi endle leswaku hi ya tirha kona ku ringana tin’hweti ta 18. Ndzi hetelele ndzi tshike ntirho wa mina eka hulumendhe ya California nkarhi wa penceni wu nga si fika leswaku ndzi ta kota ku heta ntirho wa le Brooklyn. Endzhaku ka sweswo, hi tinyikele ku ya tirha entirhweni wa ku aka Holo ya Tinhlengeletano ya Timbhoni ta Yehovha ya le Fairfield, eCalifornia. Hi xavise yindlu ya hina ya le Sacramento kutani hi ya tshama efuletini leyitsongo edorobeni ra Palo Alto. Ndzi kume mikateko leyi engetelekeke hileswi ndzi nga hatla ndzi tshika ntirho. Ku sukela hi nkarhi wolowo hi tirhe erhavini ra Timbhoni ta Yehovha ra le Nigeria, Afrika Dzonga, Canada, Nghilandhi ni ra le Jarimani.

Ku fana ni Timbhoni leti hi pfuneke, sweswi mina ni nsati wa mina hi tsakela ku pfuna vanhu van’wana leswaku va dyondza ntiyiso wa Bibele. Hakunene ndza swi xiya leswaku dyondzo leyi humaka eka Yehovha ya vuyerisa swinene ku tlula tidyondzo hinkwato leti ndzi ti dyondzeleke. I ya nkoka swinene ku tlula tidyondzo tihi na tihi leti dyondzisiwaka emisaveni. Yehovha u dyondzise Timbhoni takwe leswaku ti dyondzisa ntiyiso wa Bibele hi ndlela leyi fikelelaka mianakanyo ni timbilu ta vanhu. Sweswo hi swona leswi ndzi susumeteleke leswaku ndzi hambeta ndzi dyondza. Mina ni nsati wa mina ha byi nkhensa vutomi lebyi hi byi hanyaka sweswi ni lunghelo leri hi nga na rona ra ku tirhisa dyondzo ya hina leswaku hi tirhela Hosi ya vuako hinkwabyo Yehovha Xikwembu.

[Marito lama tshahiweke exihlokweni lama nga eka tluka 27]

Loko ndzi ri karhi ndzi dyondza Bibele ni Timbhoni, lexi ndzi tsakiseke ngopfu a ku ri vuprofeta bya Bibele

[Xifaniso lexi nga eka tluka 27]

Ndzi ri na Patricia hi siku ra hina ra mucato

[Xifaniso lexi nga eka tluka 29]

Ha swi tsakela ku pfuna van’wana leswaku va dyondza ntiyiso wa Bibele